馬可福音 12
1 穌開始用比喻對他們說：「有一個人培植了一個葡萄園，周圍圍上了籬笆，掘了一個搾酒池，築了一座守望台，把它租給園戶，就離開了本國。
Yesu akaanza kusema nao kwa mifano, akawaambia: “Mtu mmoja alipanda shamba la mizabibu. Akajenga ukuta kulizunguka, akachimba shimo ndani yake kwa ajili ya shinikizo la kusindika divai, na akajenga mnara wa ulinzi. Kisha akalikodisha shamba hilo la mizabibu kwa wakulima fulani, kisha akasafiri kwenda nchi nyingine.
2 到了時節，他便打發一個僕人到園戶那裏，向園戶收取園中的果實；
Wakati wa mavuno ulipofika, mwenye shamba akamtuma mtumishi wake kwa hao wapangaji ili kuchukua sehemu yake ya mavuno ya shamba la mizabibu kutoka kwa hao wapangaji.
3 園戶卻抓住，他打了他，放他空手回去。
Lakini wale wakulima walimkamata yule mtumishi, wakampiga, wakamfukuza mikono mitupu.
4 主人又打發別的一個僕人到他們那裏去；他們打傷了他的頭，並且凌辱了他。
Kisha yule mwenye shamba akamtuma mtumishi mwingine kwao; nao wale wakulima wakampiga kichwani na kumfanyia mambo ya aibu.
5 主人又打發另一個，他們把他殺了；後又打發好些僕人去：有的他們打了，有的他們殺了。
Kisha akamtuma mtumishi mwingine, naye huyo wakamuua. Akawatuma wengine wengi; baadhi yao wakawapiga, na wengine wakawaua.
6 主人還有一個，即他的愛子；最後就打發他到他們那去，說：他們必會敬重我的兒子。
“Mwenye shamba alikuwa bado na mmoja wa kumtuma, mwanawe aliyempenda. Hatimaye akamtuma akisema, ‘Watamheshimu mwanangu.’
7 那些圍戶卻彼此說：這是繼承人，來! 我們殺掉他，將來產業就歸我們了。
“Lakini wale wapangaji wakasemezana pamoja, ‘Huyu ndiye mrithi. Njooni tumuue, nao urithi utakuwa wetu.’
8 於是，抓住他殺了，把他拋在葡萄園外。
Hivyo wakamchukua na kumuua, wakamtupa nje ya lile shamba la mizabibu.
9 那麼，葡萄園的主人要怎樣處置呢﹖他必來除滅這些園戶，將葡萄園另租給別人。
“Sasa basi yule mwenye shamba atafanya nini? Atakuja na kuwaua hao wapangaji, kisha atawapa wapangaji wengine hilo shamba la mizabibu.
10 你們沒有讀過這段經文嗎﹖『匠人棄而不用的石頭，反而成了屋角的基石：
Je, hamjasoma Andiko hili: “‘Jiwe walilolikataa waashi limekuwa jiwe kuu la pembeni;
11 那是上主的所作所為，在我們眼中神妙莫測。』
Bwana ndiye alitenda jambo hili, nalo ni ajabu machoni petu’?”
12 他們明白這比喻是指他們說的，就想逮住他；但害怕群眾，於是，離開他走了。
Walipotambua kuwa amesema mfano huo kwa ajili yao, wakataka kumkamata, lakini wakaogopa ule umati wa watu. Wakamwacha, wakaondoka, wakaenda zao.
13 後來，他們派了幾法利賽人和黑落德黨人到耶穌那裏，要用言論來陷害他。
Baadaye wakawatuma baadhi ya Mafarisayo na Maherode ili kwenda kumtega Yesu katika yale anayosema.
14 他們來對他說：「師傅! 我們知道你是真誠的，不顧忌何人，因為你不看人的情面，祇按真理教授天主的道路。給凱撒納丁稅，可以不可以﹖我們該不該納﹖」
Wakamjia, wakamwambia, “Mwalimu, tunajua kwamba wewe ni mtu mwadilifu. Wewe huyumbishwi na wanadamu, kwa kuwa huna upendeleo. Lakini wewe huifundisha njia ya Mungu katika kweli. Je, ni halali kulipa kodi kwa Kaisari, au la?
15 耶穌識破了他們的虛偽，便對他們說：「你們為什麼試探我﹖拿一個『德納』來給我看看!」
Je, tulipe kodi au tusilipe?” Lakini Yesu alijua unafiki wao. Akawauliza “Mbona mnajaribu kunitega? Nileteeni hiyo dinariniione.”
16 他們拿了來。耶穌就問他們說：「這肖像和字號是誰的﹖」他們答說：「凱撒的。」
Wakamletea hiyo sarafu. Naye akawauliza, “Sura hii ni ya nani? Na maandishi haya ni ya nani?” Wakamjibu, “Ni vya Kaisari.”
17 耶穌就對他們說：「凱撒的就應歸還凱撒，天主的就應歸還天主。」他們對他非常驚異。
Ndipo Yesu akawaambia, “Mpeni Kaisari kilicho cha Kaisari, naye Mungu mpeni kilicho cha Mungu.” Nao wakamstaajabia sana.
18 否認復活的撒杜塞人來到耶穌跟前，問他說：「
Kisha Masadukayo, wale wasemao kuwa hakuna ufufuo wa wafu, wakamjia Yesu,
19 師傅! 梅瑟曾給我們寫說：如果一個人的哥哥死了，撇下妻子而沒留下孩子，他的弟弟就應娶他的妻子，給他哥哥立嗣。
wakasema, “Mwalimu, Mose alituandikia kuwa kama ndugu wa mtu akifa na kumwacha mkewe bila mtoto, basi huyo mtu inampasa amwoe huyo mjane ili amzalie ndugu yake watoto.
20 曾有兄弟七人，第一個娶了妻，沒有留下子嗣就死了。
Basi palikuwepo ndugu saba. Yule wa kwanza akaoa mke, naye akafa pasipo kuwa na mtoto yeyote.
21 第二個娶了她，也沒有留下子嗣就死了；第三個也是這樣。
Wa pili akamwoa yule mjane, lakini naye akafa bila kuacha mtoto yeyote. Ikawa vivyo hivyo kwa yule wa tatu.
22 那七個都沒有留下子嗣；末了，那婦人也死了。
Hakuna hata mmojawapo wa hao ndugu wote saba aliyeacha mtoto. Hatimaye yule mwanamke naye akafa.
23 在復活時，他們復以後，她將是他們中那一個人的妻子﹖因為七個人都娶過她為妻。」
Kwa hiyo wakati wa ufufuo, yeye atakuwa mke wa nani, maana aliolewa na ndugu wote saba?”
24 耶穌對他們說：「你們豈不是因為沒有明瞭經書，也沒有明瞭天主的能力，而錯誤了嗎﹖
Yesu akawajibu, “Je, hampotoki kwa sababu hamfahamu Maandiko wala uweza wa Mungu?
25 因為人從死者中活後，也不娶，也不嫁，就像天上的天使一樣。
Wafu watakapofufuka, hawataoa wala kuolewa, bali watakuwa kama malaika wa mbinguni.
26 關於死人復活的事，在梅瑟書上荊棘篇中，你們沒有讀過，天主怎樣對他說的嗎﹖他說：『我是亞巴郎的天主，依撒格的天主, 和雅各伯的天主。』
Basi kuhusu wafu kufufuliwa, je hamjasoma katika Kitabu cha Mose jinsi Mungu alivyosema na Mose kutoka kile kichaka akisema, ‘Mimi ni Mungu wa Abrahamu, na Mungu wa Isaki, na Mungu wa Yakobo?’
27 他不是死人的，而是活人的天主，所以你們大錯了! 」
Yeye si Mungu wa wafu, bali ni Mungu wa walio hai. Kwa hiyo mmekosea kabisa.”
28 有一個經師聽見了他們辯論，覺得耶穌對他們回答得好，便上前來, 問他說：「一切誡命中，那一條是第一條呢﹖」
Mwalimu mmoja wa sheria akaja, akawasikia wakijadiliana. Akiona kwamba Yesu amewajibu vyema, naye akamuuliza, “Katika amri zote, ni ipi iliyo kuu?”
29 耶穌回答說：「第一條是：『以色列! 你要聽! 上主我們的天主是唯一的天主。
Yesu akajibu, “Amri iliyo kuu ndiyo hii: ‘Sikia ee Israeli. Bwana Mungu wetu, Bwana ndiye mmoja.
30 你應當全心、全靈、全意、全力愛上主，你的天主。』
Mpende Bwana Mungu wako kwa moyo wako wote, kwa roho yako yote, kwa akili zako zote, na kwa nguvu zako zote.’
31 第二條是：『你應當愛近人如你自己。』再沒有別的誡命比這兩條更大的了。」
Ya pili ndiyo hii: ‘Mpende jirani yako kama nafsi yako.’ Hakuna amri nyingine iliyo kuu kuliko hizi.”
32 那經師對耶穌說：「不錯，師傅說得實在對：他是唯一的，除他以外，再沒有別的：
Yule mwalimu wa sheria akamwambia Yesu, “Mwalimu, umejibu vyema kwamba Mungu ni mmoja, wala hakuna mwingine ila yeye.
33 應以全心、全意、全力愛他，並愛近人如自己，遠超過一切全燔祭和犧牲。」
Kumpenda Mungu kwa moyo wote na kwa akili zote na kwa nguvu zote, na kumpenda jirani kama mtu anavyojipenda mwenyewe ni bora zaidi kuliko kutoa sadaka za kuteketezwa na dhabihu zote.”
34 耶穌見他回答得明智，便對他說：「你離天主的國不遠了。」從此，沒有人敢再問他。
Yesu alipoona kwamba amejibu kwa busara, akamwambia, “Wewe hauko mbali na Ufalme wa Mungu.” Tangu wakati huo, hakuna mtu yeyote aliyethubutu kumuuliza maswali tena.
35 耶穌在聖殿教訓人時，說道：「經師們怎麼說默西亞是達味之子呢﹖
Yesu alipokuwa akifundisha Hekaluni, akauliza, “Imekuwaje walimu wa sheria wanasema kwamba Kristoni Mwana wa Daudi?
36 達味自己因著聖神的感動說過說：『上主對吾主說：你坐在我右邊，等我把你的仇人放在你的腳下。』
Kwa maana Daudi mwenyewe, akinena kwa kuongozwa na Roho Mtakatifu, alisema: “‘Bwana alimwambia Bwana wangu: “Keti mkono wangu wa kuume, hadi nitakapowaweka adui zako chini ya miguu yako.”’
37 達味自己既稱他為主，他怎麼又是達味之子呢﹖」大批群眾都喜歡聽他。
Kwa hiyo Daudi mwenyewe anamwita ‘Bwana.’ Awezaje basi yeye kuwa mwanawe?” Ule umati wote wa watu wakamsikiliza kwa furaha.
38 耶穌在教訓中又說：「你們要謹防經師：他們喜歡穿上長袍遊行，在街市上受人請安，
Alipokuwa akifundisha, Yesu alisema, “Jihadharini na walimu wa sheria. Wao hupenda kutembea wakiwa wamevaa mavazi marefu, na kusalimiwa kwa heshima masokoni.
39 在會堂裏坐上坐，在筵席上坐首席；
Pia wao hupenda kukaa kwenye viti vya mbele katika masinagogi, na kupewa nafasi za heshima katika karamu.
40 他們吞沒了寡婦的家產，而以長久的祈禱作掩飾：這些人必要遭受更嚴重的處罰。」
Wao hula nyumba za wajane, na ili waonekane kuwa wema wanasali sala ndefu. Watu kama hawa watapata hukumu iliyo kuu sana.”
41 耶穌面對銀庫坐著，看眾人怎樣向銀庫裏投錢，有許多富人投了很多。
Kisha Yesu akaketi mkabala na sehemu ambapo sadaka zilikuwa zinawekwa na kuangalia umati wa watu wakiweka fedha zao kwenye sanduku la hazina ya Hekalu. Matajiri wengi wakaweka kiasi kikubwa cha fedha.
42 那時，來了一個窮寡婦，投了兩個小錢，即一文銅錢的四分之一。
Lakini mjane mmoja maskini akaja na kuweka sarafu mbili ndogo za shaba zenye thamani ya senti mbili.
43 耶穌便叫他的門徒過來，對他們說：「我實在告訴你們：這個窮寡婦比所有向銀庫裏投錢的人，投得更多，
Yesu akawaita wanafunzi wake, akawaambia, “Amin, nawaambia, huyu mjane maskini ameweka katika sanduku la hazina zaidi ya watu wengine wote.
44 因為眾人都拿他們所餘的來投；但這寡婦卻由自己的不足中，把所有的一切，全部的生活費，都投上了。」
Wengine wote wametoa kutokana na ziada ya mali zao. Lakini huyu mjane ametoa kutokana na umaskini wake, akaweka kila kitu alichokuwa nacho, hata kile alichohitaji ili kuishi.”
