路加福音 1
1 德敖斐羅鈞座：
kulyuve mwoghopua Tiofilo avaanhu vinga valembile imhola isa Yesu Kilisite ndavule silyavombike kulyusue.
2 關於在我們中間所完的事蹟，己有許多人，依照那些自始親眼見過，並為真道服役的人所傳給我們的，著手編成了記述，
valembile imhola isi ndavule tulyapangilue na vano valyalolile na maaso ghave, navano valyasipulisie kuhuma vuvutengulilo vwake.
3 我也從頭仔細查訪的一切，遂立意按著次第給你寫出來，
ulwakuva nilondile vunono uvwakyang'haani vwa mhola sa Yesu vuhuma vuvutengulilo lino najune nivwene lunono kukulembela isi sooni muvutavike.
4 為使你認清你所講授的道理，正確無誤。
neke ulukagule ulwakyang'haani lwa mbombo sino ukavulanisivue.
5 在猶太王黑落德的時候，阿彼雅班中有一位司祭名叫匝加利亞，他的妻子是出於亞郎的後代，名叫依撒伯爾。
mu fighono fya Helode untwa ghwa Yudea, pwealyale untekesi jumonga juno alyale ikemelua Sakalia ughwa lukolo lwa Abia un'dala ghwake alyahumile muvaliive va Haluni, ni litavua lyake alyale ikemelua Elisabeti.
6 二人在天主前是義人，都照上主的一切誡命和禮規行事，無可指摘。
voni van valyale vagholofu pa maaso gha Nguluve amaghendele ghale ghasita kukuvapika mundaghilo sooni munjovele ja Mutwa.
7 但是，他們沒有孩子，因為依撒伯爾素不生育，兩人又都上了年紀。
neke navalyale nu mwana ulwakuva uElisabeti alyale mughumba na kukavalilo akuo voni vale vaghogholofijo.
8 正逢匝加利亞輪著他的班次，在天主前盡司祭的職務時，
lino lulyahumile kuuti uSakalia alyale nu Mhepo umwimike kuvutavike vwa Nguluve. akalutile nuvutavike vwa vutekesi kuhumila mu vutavike vwa ludimo lwake.
9 按著司祭的常例，他抽中了籤，得進上主的聖所獻香。
kwevulyale uvutavike uvwa kuvomba mu nyumba ja Nguluve veni umuunhu untekesi, veni idalikila akasalulua ikipugha akingila mu nhumba ja Mutwa akanyanya uvufumba.
10 獻香的時候，眾百姓都在在外面祈禱。
ilipugha lyoni lya vaanhu vakava vikufunya kunji ye vinyanya uvusumba.
11 有一位上主的天使顯現給他。
unyaMhola ghwa Mutwa akamwumila na kukwiima ulubale lwa luvoko lwa ndia kufitekelelo kuno vinyanyila uvusumba.
12 匝加利亞一見，驚惶失措，害怕起來；
uSakalia akoghopa ye alwaghile ulutetemo lulyamughwila.
13 但天使向他說：「匝加利亞，不要害怕! 因為你的祈禱己蒙應允，你的妻子依撒伯爾要給你生一個兒子，你要給他起名叫若翰。
neke unyaMhola akam'bula kuuti, ulekaghe pikwoghopa Sakalia ulwakuva ulufunyo lwako lupulikike. undala ghwako uElisabeti ikukuholela umwana ilitavua lyake ghukun'kemela Yohani.
14 你必要喜樂歡躍，許多人也要因他的誕生而喜樂，
ghuliva nu lukelo na kuhovoka, na vinga vikuhovokela kuholua kwa mwene.
15 因為他在上主面將是偉大的，淡酒濃酒他不喝，而且他在母胎中就要充滿聖神；
ulwakuva iliva nu vuvaha kuhuma kwa Mutwa ujuo nanganyisaghe nambe kimonga kino kighasia. looli ingufu sa Mhepo umwimike siiva nu mwene kuhuma pano ali mulileme lwa ng'iina.
16 他要使許多以色列子民轉向上主，他們的天主；
na vaanhu vinga ava Silaeli ilikuvagomosiagha kwa Nguluve uMutwa ghwave.
17 他要以厄利亞的精神和能力，在祂在前面先行，為使父的心轉向兒子，使悖逆者轉向義人的心意，並為上主準備一個善良的百姓。」
ujuo ilikumulongolela uMutwa mu ngufu nu mwojo ndavule alyale uEliya kusambania mu ngufu sa Mhepo uMwimike neve vano navikumwoghopa vighendagha muluhala lwa vano valweli. ikuvavombela ndiki kukuvavika kwa Mutwa avaanhu vano vaghelanisivue vwimila jake.
18 匝加利亞遂向天主說：「我憑什麼能知道這事呢? 因為我已經老了，我的妻子也上了年紀。」
uSakalia akam'bula unyaMhola, “niwesia ndani kukagula ili? ulwakuva une nili nsehe nu n'dala ghwango na maka ghake ghali minga kyongo”.
19 天使回答說：「我是站在天主在前面的加俾額爾，奉命來向你說話，報告給你這個喜訊。
unyaMhola akamwamula na kumb'ula, une nene Gabilieli, nejuno nikwima pavulongolo pa Nguluve. nisung'ilue kukuvuula, kukuletela iMhola inofu iji.
20 看，你必成為啞吧，不能說話，宜到這事成就的那一天，因為你沒有相信我的話；但我的話屆時必要應驗。」
kange lolagha, nungajove kinu ghuva kimie nungawesie kujova kuhanga ikighono kila pano isi siva sihumile. ulu lwe ulwakuva ukakunilue kukwitika amasio ghango ghano mu nsiki ghiva ghavombike.
21 百姓等候匝加利亞，都奇怪他滯留在聖所內。
lino avaanhu valyale vikumughula uSakalia. valyadeghile kuuti alyale itumila unsiki mwinga ku nyumba inyimike ja kufunyila.
22 及至他出來後，不能與他們講話，他們這才知道他在聖所中見了異象，他已成了啞吧，只給他們打手勢
neke ye ahumile kunji, akakunilue kujova navo. pe aveene vakakagula kuuti, luvonike lumonga mu nyuma inyimike neke umwene akava ihufia lumonga na mavoko. akajigha kinunu.
23 他供職的日期一滿，就回了家。
ye fisilile ifighono fyakuvomba imbombo jakilekesi ayavukile kugomoka kunyumba jake.
24 幾天以後，他的妻子依撒伯爾了孕，自己躲藏了五個月，說：
pambele uSakalia akavuja kukaja kuhuma ku mbombo sake sakitekesi un'dala ghwake akava n'kunue, akifisa amesi ghahaano akajova.
25 「上主在眷顧的日子這樣待了我，除去了我在人間的恥辱。
“ulwakuva lwe luno uMutwa ambombile une ye andolile kulughano lwoni kukumbusikisia isoni pa maaso gha vaanhu”
26 到了第六個月，天使加俾額爾奉天主差遺，往加利肋亞一座名叫納匝肋的城去，
ye ghufikile umwesi ghwa n'tanda pavukunue vwa Elisabeti uNguluve akatuma unyaMhola uGabilieli kuluta mu iisi ja Galilaya ilitavua ilinge Nasaleti,
27 到一位童貞女那裡，她已與達味家族中一個名若瑟的男子訂了婚，童貞女的名叫瑪利亞。
kwa mhinja juno akatambulwagha Maliya. kwa mhinja juno alyatunilue nu mughosi ilitavua lyake ghwe Yosefu. umuholua mukikolo kya Davidi nilitavua lya mhinja akakemeluagha ghwe Maliya.
28 天使進去向她說：「萬福! 充滿恩寵者，上主與妳同在! 」[在女人中妳是蒙祝福的。]
unyaMhola ye afikile akati, “nikukuhungila uve ghwe juno usungukilue nu Mutwa, uMutwa alinuve;
29 她卻因這話驚惶不安，便思慮這樣的請安有什麼意思。
amasio ghanyaMhola ghaka mangajisia kyongo mu mwojo ghwake na alyaghamanyile kiki unyaMhola ihungila hungila iji kidegho.
30 天使對她說：「瑪利亞，不要害怕，因為妳在天主在面前獲得了寵幸。
unyaMhola akam'bula “nungoghopaghe Maliya ulwakuva uNguluve akusungukile.
31 看，妳將懷孕生子，並要給祂起名叫耶穌。
lolagha ghuva nu vukunue, ghupapagha umwana neke ghukun'kemelagha ilitavua ghwe Yesu.
32 祂將是偉大的，並被稱為至高者的兒子，上主天主要把祂祖先達味的御座賜給祂。
iliva m'baha ikemeluagha mwana ghwa juno alikukyanya kyongo, uMutwa uNguluve neke ikumpelagha ikitengo kya vutwa kya Davidi uvuse.
itemagha uvutwa mu lukolo lwa Yakovo uvusila nakusila lusiku. (aiōn g165)
34 瑪利亞便向天使說：「這事怎能成就? 因為我不認識男人。」
uMaliya akam'bula unyaMhola ili, iva ndani ulwakuva une nanighelile kuvwafuka nu mughosi ghwoghwoni?
35 天使答覆她說：「聖神要臨於妳，至高者的能要庇廕妳，因此，那要誕生的聖者，將稱為天主的兒子。
unyamhola akamwamula akam'bula “uMhepo uMwimike ikwisa kulyuve. ni ngufu sa juno alikukyanya kyongo sikwisa kulyuve. pe lino umwimike juno iholua ikemeluagha mwana ghwa Nguluve.
36 且看，妳的親戚依撒伯爾，她雖在老年，卻懷了男胎，本月已六個月了，她原是素稱不生育的
lolagha ulukololuo uElisabeti alinuukunue vwa mwana mufighono fyake fya vughogholo, ughu ghwe mwesi ghwa n'tanda juno valyatile mughumba.
37 因為在天主前沒有不能的事。」
ulwakuva kwa Nguluve nakwekili kino kimuulemile”
38 瑪利亞說：「看，上主的婢女，願照你的話成就於我吧! 」天使便離開她去了。
uMaliya akajova akati, une nilim'baanda ghwa Mutwa neke luuleke luve luve kulyune ndavule ujovile” pe pano unyaMhola akavuka iluta.
39 瑪利亞就在那幾日動身，急速往山區去，到了猶太的一座城。
ye fikikile ifighono nde filingi uMaliya avuka ng'haning'habi na kuluta ku iisi jimonga jino jale nyafidunda, ija Yudea.
40 她進了匝加利亞的家，就給依撒伯爾請安。
ukuo akingila mu nyumba ija Sakalia na kumwungila uElisabeti,
41 依撒伯爾一聽到瑪利亞安，胎兒就在她腹中歡躍。依撒伯爾遂充滿聖神，
lino pe lulyahumile kuuti,” uElisabeti ye apulike uluhungilo lwa Maliya. umwana mu lileme akaomoka tomoka, neke uElisabeti ingufu isa Mhepo uMwimike sikamwisila.
42 大聲呼喊說：「在女人中妳是蒙祝福的，妳的胎兒也是蒙祝福的。
pe akatengula pijova kungufu akati, “ufunyilue uve mukighavo kya vakijuuva najumwana juno alimulileme lyako afunyilue.
43 吾主的母親駕臨我這裡，這是我裡得來的呢?
neke lulindani kulyune ungiina ghwa Mutwa lunoghile pikwisa kulyune?
44 看，妳安的聲音一入我耳，胎兒就在我腹中歡喜跳躍。
ulwakuva lolagha ye lupulikike mu mbughulutu sango ilisio lya kuhungila kulyuve umwana mulileme lyango atomwike nu lukelo.
45 那信了由上主傳於她的話必要完成的，是有福的。」
neke afunyilue umukijuva jula juno alyitike kuuti vulyahumila uvya kyang'haani vwa sino alyavulilue kuhuma kwa Mutwa”.
46 瑪利亞遂說：「我的靈魂頌揚上主，
uMaliya akati, inimbula jango jikunfunya uMutwa,
47 我的心神歡躍於天主，我的救主，
naghumwojo ghwango ghuvovwike mwa Nguluve umpoki ghwango.
48 因為祂垂顧了祂婢女的卑微，今後萬世萬都要稱我有福；
ulwakuva avulolile uvukotofu vwa m'banda ghwake umhinja. lolagha kuhuma mu fisina fyoni vikughonelagha nilifunyua.
49 因全能者在我身上行了大事，祂的名字是聖的，
ulwakuva umwene unya sooni avombile sino mbaha kylyune. ni litavua lyake ilyimike.
50 祂的仁慈世世代代於無窮世，賜於敬畏祂的人。
uvukola vwake kuhuma ikisina ni kisina ku vano vikumwopa umwene.
51 祂伸出了手臂施展大能，驅散那心高氣傲的人。
avonisie ingufu mu luvoko lyake avapalanisie vala vano vakighiniagha mu masaghe gha mooja ghave.
52 祂從高座上推下權勢者，卻舉揚了卑微貧困的人。
avisisie paasi avana va vatwa kuhuma mufitengo fyave ifya vutwa na kukuvatosia kukyanya vano vakotofu.
53 祂曾使飢餓者飽饗美物，反使那富有者空手而去。
alyavapelile avanya njala ifinu ifi nono looli avamofu avadagile na mavoko gheene.
54 祂曾回憶起自己的仁慈，扶助了祂的僕人以色列，
ahumisie uvutangilisi kwa Isilaeli um'bombi ghake, neke akumuke kuvonesia uvuhugu.
(ndavule alyajovile kuvanhaata vitu) kwa Abulahamu ni fisina fyake kuvusila na kusila” (aiōn g165)
56 瑪利亞同依撒作爾住了三個月左右，就回本家去了。
uMalia alikalile nu Elisabeti hwene mesi ghatatu pepano akagomoka ku nyumba ja mwene.
57 依撒伯爾滿了產期，就生了一個兒子。
lino unsiki ghulyafikile ughwa Elisabeti kupaapa umwana un'dimi.
58 她的鄰居和親戚聽說上主向她大施仁慈，都和她一同歡樂。
avabading'ani vake na vanyalukolo vake valyapulike ndavule uMutwa atupelanisie mu vuhugu vwake, kange vakahovoka palikimo nu mwene.
59 到了第八天，人們來給這孩子行割損禮，並願意照他父親的名字叫他匝加利亞。
lino kilyahumile ikighono kya lekela kwoni valisile kukivungo najumwana lulyanoghile vampele ilitavua lyake ghwe Sakalia kulwiho lwa vise.
60 他的母親說：「不，要叫他若翰。」
looli ung'ina akamula akati, “ndali” ikemelua ghwe Yohani”
61 他們就向她說：「在妳親戚中沒有叫這個名子的。」
vakam'bula napwale nambe jumo mulukolo juno itambulua ku litavua ili”
62 他們便給祂的父親打手勢，看願意叫他什麼。
pe vakam'bombela ikimanyilo uvise kuuti, umwene iti ilitavua akemelue veni.
63 他要了一塊小板，寫道：「若翰是他的名字。」群人都驚訝起來。
uvise akalonda ikisegho akalemba “ilitavua ghwe Yohani” voni vakadegha ku ili
64 匝加利亞的口和舌頭立時開了，遂開口讚美天主。
ku kenyemukila umulomo ghake ghukadinduka nu lumili lwake lukava vuleka akajova na kukumughinia uNguluve
65 於是，所有的鄰居都滿懷怕情；這一切事就傳遍了全猶太山區，
uludwesi lukavisila voni vano valikalile pipi navoimbombo isio sikakwilana mu iisi jooni ja fidunda fya Yudea,
66 凡聽見的人都將這事存在人中，說：「這孩子將成為什麼人物啊? 」因為上主的手與他同在。
na voni vano valyaghapulike vakaghagadilila mu mwoojo ghave, vakati umwana uju ghwa ndani ndani?” ulwakuva uluvoko lwa Mutwa lulyale palikimo naghwo.
67 他的父親匝加利亞充滿了聖神，遂預言說：
ivise ghwa Sakalia akapeluula ingufu nu Mhepo uMwimike akatengula kuhumia uvuvili akatisagha,
68 「上主，以色列的天主應受讚美，因祂眷顧救贖了自己的民族，
aghinwaghe uMutwa, uNguluve ghwa Isilaeli, ulwakuva atangile kange na kukuvavanga avaanhu vake.
69 並在自己的僕人達味家中，為我們興起了大能的救主，
atupelile uvupoki kuhuma mu nyumba ja nyambombo ghwake u Davidi, kuhuma mukikolo kya m'bombi ghwake uDavidi.
ndavule alyajovile mumulomo ghwa vavili vake vano kwevalyale kuhuma kuvukuulu. (aiōn g165)
71 拯救我們脫離敵人和仇恨我們者的手。
alatupoka kuhuma kuvalugu viitu na kuhuma mumavoko ghavaanhu vooni vano vikutukalalila.
72 祂向我們的祖先施行仁慈，記憶祂自己的盟約，
alavomba ndiki kuvonesia ulusungu kuvanhaata vitu na kukumbuka ululaghilo lwake ulwimike.
73 就是祂向我們的祖宗亞巴郎所宣述的誓詞，
ulujigho luno alayjovile kwa Abulahamu unhaata ghwitu.
74 恩賜我們從敵人手中被救出以後，無恐無懼，
alyajighile na kunkangasia kuuti lunoghile pikum'bombela umwene kisila vwoghofi pano tupokilue pihuma mumavoko ghavalugu viitu.
75 一生一世在祂的在面前，以聖善和正義事奉祂。
muvwimike na muvagholofu uvwakyang'haani pa maaso ghake ni fighono fyake fyoni.
76 至於你，小孩，你要稱為至高者的先知，因你要走在上主的在面前，為祂預備道路，
Ena, najuve mwana ghukemeluagha uli mb'ili ghw ajuno ali kukyanya fiijo ulwakuva alyaghendelelagha ku maaso ghwa Mutwa kuuti ikuvavonesia isila. neke kukunosekesia isila avaanhu pano ikwisagha umwene.
77 為祂的百姓認識救恩，以獲得他們罪惡的寬宥：
kukuvavula avaanhu vake kuuti valapyanilwagha valavuvunagha uvupoki kusila kusila ja vupoki vwa nyfi saave.
78 這是出於我們天主的慈懷，使旭日向我們照耀，
ili lilyahumile ulwakuva ja lusungu lwa Nguluve ghwitu ulwakuva ilijuva kuhuma kukyanya likutwisila.
79 為光照那坐在黑暗和死影中的人，並引我們的腳步，走向和平的道路。」
kukutumulikila ku vano vikalile mu ng'isi nu lumwighighi ghwa vafue alavomba ndiki kulongosia amaghulu ghitu kusila ja lutengano.”
80 這小孩漸漸長大，心神堅強。他住在荒野中，直到他在以色列人前出現的日期。
lino umwana jula akakula na kuva nyangufu mwa Mhepo uMwimike. alikalile kulihaka kuhanga unsiki ghuno akavonekagha ku vaSilaeli.
