路加福音 1
1 德敖斐羅鈞座：
N buado Tewofila, bi niba boncianla den moandi ki diani yaala n den tientieni ti siiga ya togida.
2 關於在我們中間所完的事蹟，己有許多人，依照那些自始親眼見過，並為真道服役的人所傳給我們的，著手編成了記述，
Bi den diani la ki ŋoadi yaaba n den laa laa bonla leni bi nuni ŋali mi cilima, ki tua o laabaaliŋamo wangikaaba n den togidi ti maama.
3 我也從頭仔細查訪的一切，遂立意按著次第給你寫出來，
N den tagidi ki bandi laa bonla kuli boŋanla ki cili ŋali li cilima. Min bandi li kuli yeni, n moko sua ke li ŋani min diani apo ki ŋoaŋoadi li fuuli,
4 為使你認清你所講授的道理，正確無誤。
ki teni ŋan bandi ke ŋan den baa ya bangima tie moamoani cain.
5 在猶太王黑落德的時候，阿彼雅班中有一位司祭名叫匝加利亞，他的妻子是出於亞郎的後代，名叫依撒伯爾。
Elodo n den ka ti gbandi po Jude diema nni, U Tienu kopadicianba siiga yendo den ye ke bi yi o Sakali. O den tie U Tienu kopadicianba caga siiga cagiyenli yua, Abia ya cagili. O pua moko den tie Alono puoliŋuanu ki yi Elisabeta.
6 二人在天主前是義人，都照上主的一切誡命和禮規行事，無可指摘。
Bani bonba lie yeni kuli den tiegi U Tienu nintuali. Bi den ŋua o Diedo balimaama leni o mabilikaama kuli cain kaa pia tagili.
7 但是，他們沒有孩子，因為依撒伯爾素不生育，兩人又都上了年紀。
Ama baa den pia biga, kelima Elisabeta den tie ŋoaliga. Bani bonba lie kuli den kpeligi.
8 正逢匝加利亞輪著他的班次，在天主前盡司祭的職務時，
Sakali den tuuni o kopadician-tuonli U Tienu nintuali kelima wan den ye ya cagili nni n baa soani ya yogunu pundi.
9 按著司祭的常例，他抽中了籤，得進上主的聖所獻香。
Bi den toani tiatia nani U Tienu kopadicianba n maani ki tiendi maama, ki gandi o ke o baa kua o Diedo dieli nni ki sia a dugibila.
10 獻香的時候，眾百姓都在在外面祈禱。
Ban den juugi a dugibila ya yogunu, U Tienu niba nitaanli kuli den ye niini ki jaandi.
11 有一位上主的天使顯現給他。
Lani o Diedo maleki den sedi a dugibila padibinbinli jienu po ki doagidi o yuli Sakali kani.
12 匝加利亞一見，驚惶失措，害怕起來；
Sakali n den laa o, o yama den yagi ke ti jawaandi cuo o.
13 但天使向他說：「匝加利亞，不要害怕! 因為你的祈禱己蒙應允，你的妻子依撒伯爾要給你生一個兒子，你要給他起名叫若翰。
Ama maleki den yedi o: “Sakali, ŋan da jie, U Tienu ga a miabu, a pua Elisabeta baa ma apo bonjaga, ŋan yini o Jan.
14 你必要喜樂歡躍，許多人也要因他的誕生而喜樂，
O baa tie apo pamancianli, yaaba n baa mangi bi pala kelima o madi po baa yaba.
15 因為他在上主面將是偉大的，淡酒濃酒他不喝，而且他在母胎中就要充滿聖神；
O baa tie niciamo o Diedo nintuali, o kan ño duven leni ya daama n bia kuli. O baa gbie leni U Tienu Fuoma Yua ŋali ki daa ye o naa tugu nni.
16 他要使許多以色列子民轉向上主，他們的天主；
O baa gobidi ki guani Isalele buolu yaaba boncianla o Diedo bi Tienu kani.
17 他要以厄利亞的精神和能力，在祂在前面先行，為使父的心轉向兒子，使悖逆者轉向義人的心意，並為上主準備一個善良的百姓。」
O baa cuoni U Tienu nintuali leni Elia yantiali buolu leni o paalu, ki teni bibaanba n goa ki mangi leni bi bila. Ki teni bi niyiekaaba n goa baa bi niteginkaaba yanfuoma. O baa bogini bi niba bi pala n tuo o Diedo po.”
18 匝加利亞遂向天主說：「我憑什麼能知道這事呢? 因為我已經老了，我的妻子也上了年紀。」
Sakali den yedi maleki: “N baa bandi lede ke lankuli tie moamoani? Kelima n kpeligi n pua mo podi.”
19 天使回答說：「我是站在天主在前面的加俾額爾，奉命來向你說話，報告給你這個喜訊。
Maleki den goa ki yedi o: “Mini Gabiyeli, yua n ye U Tienu kani ki tuuni opo. O soani nni ke min maadi a ki waani a laa laabaaliŋamo.
20 看，你必成為啞吧，不能說話，宜到這事成就的那一天，因為你沒有相信我的話；但我的話屆時必要應驗。」
Nani ŋan ki dugi n maama po yaama n baa tieni mi yogunu yaa pundi yeni, a baa tua muulo ki kan go fidi ki maadi ŋali laa bonla n baa tieni ya daali.”
21 百姓等候匝加利亞，都奇怪他滯留在聖所內。
Bi niba yaaba n den ye niini yeni den ji Sakali ke li paki ba leni wan waagi U Tienu diegu nni maama.
22 及至他出來後，不能與他們講話，他們這才知道他在聖所中見了異象，他已成了啞吧，只給他們打手勢
Wan den ñani, waa fidi ki maadi leni ba. Lane bi den bandi ke o laa li bonlekaala U Tienu diegu nni. O den maadi leni ba leni o nii, ki ji tie muulo.
23 他供職的日期一滿，就回了家。
Sakali tuonli U Tienu diegu nni dana n den gbeni, o den kuni o denpo.
24 幾天以後，他的妻子依撒伯爾了孕，自己躲藏了五個月，說：
Yogunuba n den pendi, o pua Elisabeta den punbi. O den ye deenni yogunu kuli ŋali ŋmaali muu, ki maadi leni o yuli ki tua:
25 「上主在眷顧的日子這樣待了我，除去了我在人間的恥辱。
“O Diedo tieni npo line wan jagi ke o baa ñani npo i fe ya yogunu bi niba siiga.”
26 到了第六個月，天使加俾額爾奉天主差遺，往加利肋亞一座名叫納匝肋的城去，
Sakali pua tugu ŋmaluobilo nni U Tienu den soani ya maleki n yi Gabiyeli Nasaleti, ya dogu n ye Galile diema nni.
27 到一位童貞女那裡，她已與達味家族中一個名若瑟的男子訂了婚，童貞女的名叫瑪利亞。
O den soani o li powandiali kani. Yua n den tie ya joa n yi Josefi ya toginaa ki tie Dafidi diegu nni yua. Li powandiali yeni den yi Maliyama.
28 天使進去向她說：「萬福! 充滿恩寵者，上主與妳同在! 」[在女人中妳是蒙祝福的。]
Maleki yeni den cua o kani ki yedi o: “N fuondi a, fini yua n baa li ŋanbili U Tienu kani. O diedo ye leni a.”
29 她卻因這話驚惶不安，便思慮這樣的請安有什麼意思。
Maliyama yama den yagi boncianla laa maama po, ke o buali o yuli laa fuondi n bua ki yedi yaala.
30 天使對她說：「瑪利亞，不要害怕，因為妳在天主在面前獲得了寵幸。
Maleki den yedi o: “Maliyama, ŋan da jie, kelima a baa li ŋanbili U Tienu kani.
31 看，妳將懷孕生子，並要給祂起名叫耶穌。
Diidi, a baa punbi ki maa bonjaga. Han yini o Jesu.
32 祂將是偉大的，並被稱為至高者的兒子，上主天主要把祂祖先達味的御座賜給祂。
O baa tie niciamo, bi baa yini o tanpojoma Tienu Bijua. O Diedo U Tienu n baa kaani o o yaaja Dafidi gbandi po,
wan ya die Jakobo buolu yaaba ŋali ya yogunu kuli, o diema kan baa juodima ŋali abada.” (aiōn g165)
34 瑪利亞便向天使說：「這事怎能成就? 因為我不認識男人。」
Maliyama den yedi maleki: “Min kaa bani joa yeni, lani mo baa ga lede ki tieni?”
35 天使答覆她說：「聖神要臨於妳，至高者的能要庇廕妳，因此，那要誕生的聖者，將稱為天主的兒子。
Maleki den goa yedi o: “U Tienu fuoma yua baa cua a kani, tanpojoma Tienu paalu baa yini apo. Lanyaapo bi baa yini ŋan baa maa ya bigagidikaaga yeni U Tienu Bijua.
36 且看，妳的親戚依撒伯爾，她雖在老年，卻懷了男胎，本月已六個月了，她原是素稱不生育的
Diidi, a kpiilo Elisabeta, o moko punbi bonjaga o pociandi nni. Ban den tua yua ke o tie ŋoaliga o ji ye o ŋmaluobilo nni.
37 因為在天主前沒有不能的事。」
Kelima U Tienu ki pia wan kan fidi yaala.”
38 瑪利亞說：「看，上主的婢女，願照你的話成就於我吧! 」天使便離開她去了。
Maliyama den yedi: “N tie o Diedo yonbo, lan tua npo nani ŋan yedi maama.” Maleki den ñani o kani.
39 瑪利亞就在那幾日動身，急速往山區去，到了猶太的一座城。
Laa yogunu Maliyama den fii ki jaligi ki gedi ya dogu n ye a juana po, Jude diema nni.
40 她進了匝加利亞的家，就給依撒伯爾請安。
O den kua Sakali deni ki fuondi Elisabeta.
41 依撒伯爾一聽到瑪利亞安，胎兒就在她腹中歡躍。依撒伯爾遂充滿聖神，
Elisabeta n den gbadi Maliyama fuondi ya yogunu, o biga den jeli o tugu nni, U Tienu Fuoma Yua den gbieni Elisabeta
42 大聲呼喊說：「在女人中妳是蒙祝福的，妳的胎兒也是蒙祝福的。
ke kpaani: “A baa li seli ki cie bi puoba kuli a tugu nni biga mo baa li seli.
43 吾主的母親駕臨我這裡，這是我裡得來的呢?
Be n teni ke n baa ke fini n Diedo naa cua n kani?
44 看，妳安的聲音一入我耳，胎兒就在我腹中歡喜跳躍。
Diidi, min gbadi a fuondi ya yogunu liga, ki biga ban jeli n tugu nni leni li pamancianli.
45 那信了由上主傳於她的話必要完成的，是有福的。」
Li pamanli ye leni a fini yua n daani ke wani o diedo n soani ke bi yedi a ya bonla baa tieni.”
46 瑪利亞遂說：「我的靈魂頌揚上主，
Maliyama den yedi: “N kpiagi o Diedo,
47 我的心神歡躍於天主，我的救主，
n pali mani ŋali boncianla kelima wani U Tienu n candaano po,
48 因為祂垂顧了祂婢女的卑微，今後萬世萬都要稱我有福；
Kelima o laa npo, mini o yonbo yua n tie taliga. Dinla liiga nifiima n tu nifiima kuli baa yedi li pamanli ye leni nni,
49 因全能者在我身上行了大事，祂的名字是聖的，
Kelima wani U paaciamu kuli daano tieni npo ya bonla n pia pakili o yeli gagidi ki ŋani.
50 祂的仁慈世世代代於無窮世，賜於敬畏祂的人。
O baa gba mi niŋima yaaba n fangi o nifiima n tu nifiima kuli po.
51 祂伸出了手臂施展大能，驅散那心高氣傲的人。
O doagidi o nu paalu, ki yadi ti yantia-japaadi danba.
52 祂從高座上推下權勢者，卻舉揚了卑微貧困的人。
O jiini i paaciami danba bi balikalikaani po ki fiini taliginba.
53 祂曾使飢餓者飽饗美物，反使那富有者空手而去。
O guoni a konkonba li bonŋanla, ki cabi a piada u nukuomu.
54 祂曾回憶起自己的仁慈，扶助了祂的僕人以色列，
O todi o naacenba Isalele yaaba. Waa sundi ki doagidi o niŋigbadima,
nani wan den yedi ti yaajanba maama, Abalaŋama leni o puoliŋuani po ya yogunu kuli. (aiōn g165)
56 瑪利亞同依撒作爾住了三個月左右，就回本家去了。
Maliyama den kali Elisabeta kani ke li bua ki pundi ŋmaalita, ki goa ki kuni o denpo.
57 依撒伯爾滿了產期，就生了一個兒子。
Elisabeta mayogunu den pundi ke o mali bonjaga.
58 她的鄰居和親戚聽說上主向她大施仁慈，都和她一同歡樂。
O yegininlieba leni o kpiiba den gbadi ke o diedo gbadi opo mi niŋicianma, ki taani ki mangi bi pala leni o.
59 到了第八天，人們來給這孩子行割損禮，並願意照他父親的名字叫他匝加利亞。
Li daniili daali bi den cua ki baa kuani ki canpandiga ku koanciagu. Bi den bua ki yini o o baa yeli Sakali.
60 他的母親說：「不，要叫他若翰。」
Ama o naa den yedi: “Yeni ka, o baa yi Jan.”
61 他們就向她說：「在妳親戚中沒有叫這個名子的。」
Bi den yedi o: “A kpiiba siiga ki pia yua n yi laa yeli.”
62 他們便給祂的父親打手勢，看願意叫他什麼。
Bi den maadi o baa mi muulima, ki bua ki bandi wan bua ki biga n ya yi maama.
63 他要了一塊小板，寫道：「若翰是他的名字。」群人都驚訝起來。
Sakali den mia wan baa diani naani, ki diani lipo: “o yeli yi jan.” Li den paki bikuli.
64 匝加利亞的口和舌頭立時開了，遂開口讚美天主。
Lanyogunu lanyogunu Sakali lanbu den tabidi, ke o fidi ki yaadi ki pagi U Tienu.
65 於是，所有的鄰居都滿懷怕情；這一切事就傳遍了全猶太山區，
Ti jawaandi den cuo bi yieninlieba kuli. Yaaba n den ye Jude diema nni kuli den maadi laa bonla kuli bi siiga.
66 凡聽見的人都將這事存在人中，說：「這孩子將成為什麼人物啊? 」因為上主的手與他同在。
Yaaba n den gbadi likuli den kubi la bi pala ki tua: “Ki naa biga baa tua be.” Moamoani, o Diedo nu den kubi o.
67 他的父親匝加利亞充滿了聖神，遂預言說：
Ki baa Sakali den gbie leni U Tienu Fuoma Yua ki pua sawali ki yedi:
68 「上主，以色列的天主應受讚美，因祂眷顧救贖了自己的民族，
“O Diedo Isalele Tienu n baa ti pagidi, kelima o laa o niba po ki da ki faabi ba.
69 並在自己的僕人達味家中，為我們興起了大能的救主，
Ki fiini tipo o naacemo Dafidi diegu nni ya candaano n pa.
O tieni wan den teni ke o sawalipua-gagidikaaba maadi yaala ŋali yogu. (aiōn g165)
71 拯救我們脫離敵人和仇恨我們者的手。
O den niani ke o baa ga ti ti yibalinba nuu nni.
72 祂向我們的祖先施行仁慈，記憶祂自己的盟約，
Yeni o gbadi ti yaajanba po mi niŋima, ki tiadi o ŋantaado yua n gagidi ki ŋani po,
73 就是祂向我們的祖宗亞巴郎所宣述的誓詞，
Wan den poli ki kuani yua leni ti yaaja Abalaŋama,
74 恩賜我們從敵人手中被救出以後，無恐無懼，
Ke o baa ga ti ti yibalinba nuu nni ki teni tin ya jaandi o kaa jie,
75 一生一世在祂的在面前，以聖善和正義事奉祂。
Ki ya cuoni o nintuali leni mi gagidiŋanma leni mi teginma ŋali ti miali dana kuli.
76 至於你，小孩，你要稱為至高者的先知，因你要走在上主的在面前，為祂預備道路，
Fini ki canpandiga bi baa yi ŋa Tienu yua n ye ŋali tanpolijoma ya sawalipualo Kelimaa baa ga o Diedo liiga, ki ya ŋanbidi o sani,
77 為祂的百姓認識救恩，以獲得他們罪惡的寬宥：
Ki teni o niba n la o tindima, Kelima o tieni bi po sugili bi tuonbiadi po,
78 這是出於我們天主的慈懷，使旭日向我們照耀，
Kelima ti Tienu ya niŋigbadima yaapo o teni ke o yenma ñani tanpoli Ki yendi tipo nani u yienu n pudi maama yeni,
79 為光照那坐在黑暗和死影中的人，並引我們的腳步，走向和平的道路。」
Ki baa yendi yaaba n ye li biigili nni Leni mi kuuma nni jinjingu nni po, Ki gobidi ti ke tin kua ki ya cuoni Mi yanduama sanu nni.”
80 這小孩漸漸長大，心神堅強。他住在荒野中，直到他在以色列人前出現的日期。
Ki biga yeni den kpedi ki fandi bonŋanla, ki ye li fuali nni ŋali ya daali ke o den ti doagidi o yuli Isalele yaaba po.
