士師記 9
1 耶魯巴耳的兒子阿彼默肋客到舍根去見他的母舅們，對他們和他母家的人說：「
abiit autem Abimelech filius Hierobbaal in Sychem ad fratres matris suae et locutus est ad eos et ad omnem cognationem domus patris matris suae dicens
2 請你們問一問舍根所有的公民：是耶魯巴耳的兒子七十人治理你們好呢﹖還是一個人治理你們好呢﹖你們還要記得：我是你們的骨肉。」
loquimini ad omnes viros Sychem quid vobis est melius ut dominentur vestri septuaginta viri omnes filii Hierobbaal an ut dominetur vobis unus vir simulque considerate quia os vestrum et caro vestra sum
3 他的母舅們就替他把這些話傳給舍根所有的公民；他們的心都傾向阿彼默肋客，因為他們說：「他確是我們的兄弟! 」
locutique sunt fratres matris eius de eo ad omnes viros Sychem universos sermones istos et inclinaverunt cor eorum post Abimelech dicentes frater noster est
4 他們遂從巴耳貝黎特廟裏拿了七十塊銀錢給他，阿彼默肋客就用這些錢僱了一些放蕩無賴之徒跟隨他。
dederuntque illi septuaginta pondo argenti de fano Baalbrith qui conduxit sibi ex eo viros inopes et vagos secutique sunt eum
5 他回到敖弗辣他父親家裏，在一塊石頭上把自己的兄弟，即耶魯巴耳的兒子七十人都殺了，只剩下耶魯巴耳的幼子約堂，因為他藏了起來。
et venit in domum patris sui Ephra et occidit fratres suos filios Hierobbaal septuaginta viros super lapidem unum remansitque Ioatham filius Hierobbaal minimus et absconditus est
6 於是舍根所有的公民和貝特米羅人都集合起來，在舍根的紀念碑前那棵橡樹下，立阿彼默肋客為王。約堂講寓言
congregati sunt autem omnes viri Sychem et universae familiae urbis Mello abieruntque et constituerunt regem Abimelech iuxta quercum quae stabat in Sychem
7 有人將此事告訴了約堂，約堂就上了革黎斤山頂，站在那裏，高聲向他們喊說：「舍根公民，請你們聽我，望天主也聽你們!
quod cum nuntiatum esset Ioatham ivit et stetit in vertice montis Garizim elevataque voce clamavit et dixit audite me viri Sychem ita audiat vos Deus
8 有一次，眾樹要去立一樹為他們的君王，就對橄欖樹說：請你作我們的君王!
ierunt ligna ut unguerent super se regem dixeruntque olivae impera nobis
9 橄欖樹回答說：人用我的油來敬禮神，尊崇人，難道要我放棄出油，而去搖搖在眾樹之上嗎﹖
quae respondit numquid possum deserere pinguedinem meam qua et dii utuntur et homines et venire ut inter ligna promovear
10 眾樹又對無花果樹說：請你來作我們的君王!
dixeruntque ligna ad arborem ficum veni et super nos regnum accipe
11 無花果樹回答說：難道要我捨掉我的甘甜和美果，而去搖搖在眾樹之上嗎﹖
quae respondit eis numquid possum deserere dulcedinem meam fructusque suavissimos et ire ut inter cetera ligna commovear
12 眾樹又對葡萄樹說：請你來作我們的君王!
locuta sunt quoque ligna ad vitem veni et impera nobis
13 葡萄樹就回答說：我的新酒悅樂神人，難道要我放棄出產，而去搖搖在眾樹之上嗎﹖
quae respondit numquid possum deserere vinum meum quod laetificat Deum et homines et inter ligna cetera commoveri
14 於是眾樹對荊棘說：請你來作我們的君王!
dixeruntque omnia ligna ad ramnum veni et impera super nos
15 荊棘對樹木答道：若你們真願立我作你們的君王，來罷! 躲在我的蔭下；否則，火必從荊棘冒出，吞滅黎巴嫩的香柏木。
quae respondit eis si vere me regem vobis constituitis venite et sub mea umbra requiescite sin autem non vultis egrediatur ignis de ramno et devoret cedros Libani
16 現在，你們立阿彼默肋客為王，如果你們認為作的真誠正直，如果你們認為是善待了耶魯巴耳和他的家族，如果你們認為你們這樣行事，對得起他一手所立的功勳，─
nunc igitur si recte et absque peccato constituistis super vos regem Abimelech et bene egistis cum Hierobbaal et cum domo eius et reddidistis vicem beneficiis eius qui pugnavit pro vobis
17 因為原是我父親為你們作戰而捨生，把你們由米德楊手中救出來。
et animam suam dedit periculis ut erueret vos de manu Madian
18 然而你們今日卻來反對我父親的家族，在一塊石頭上殺了他的兒子七十人，立他婢女的兒子阿彼默肋客為舍根公民的君王，因為他是你們的弟兄。─
qui nunc surrexistis contra domum patris mei et interfecistis filios eius septuaginta viros super unum lapidem et constituistis regem Abimelech filium ancillae eius super habitatores Sychem eo quod frater vester sit
19 今天如果你們認為以真誠正直對待了耶魯巴耳和他的家族，那麼，你們就因阿彼默肋客而喜樂罷! 希望他有因你們而喜樂!
si ergo recte et absque vitio egistis cum Hierobbaal et domo eius hodie laetamini in Abimelech et ille laetetur in vobis
20 不然，願火從阿彼默肋客發出，吞滅舍根的公民和貝特米羅! 也願火從舍根的公民和貝特米羅發出，吞滅阿彼默肋客! 」
sin autem perverse egrediatur ignis ex eo et consumat habitatores Sychem et oppidum Mello egrediaturque ignis de viris Sychem et de oppido Mello et devoret Abimelech
21 以後約堂出走，逃到貝爾去了，住在那裏，遠避他的哥哥阿彼默肋客。舍根叛變
quae cum dixisset fugit et abiit in Bera habitavitque ibi metu Abimelech fratris sui
22 阿彼默肋客治理以色列三年。
regnavit itaque Abimelech super Israhel tribus annis
23 天主使惡神降在阿彼默肋客和舍根公民中間，舍根的公民便背叛了阿彼默肋客，
misitque Deus spiritum pessimum inter Abimelech et habitatores Sychem qui coeperunt eum detestari
24 要報復對耶魯巴耳七十個兒子的罪行，將他們的血歸於他們的兄弟阿彼默肋客，因為是他殺害了他們；也歸於舍根的公民，因為他們曾鼓勵他殺害自己的兄弟。
et scelus interfectionis septuaginta filiorum Hierobbaal et effusionem sanguinis eorum conferre in Abimelech fratrem suum et in ceteros Sycimarum principes qui eum adiuverant
25 舍根公民為反抗他，就在山頂上設下伏兵，搶掠所有路過他們那裏的人：有人將這事報告給阿彼默肋客。
posueruntque insidias adversum eum in montium summitate et dum illius praestolantur adventum exercebant latrocinia agentes praedas de praetereuntibus nuntiatumque est Abimelech
26 那時厄貝得的兒子加阿耳和他同族的人遷徙到舍根，舍根的居民竟信任了他；
venit autem Gaal filius Obed cum fratribus suis et transivit in Sycimam ad cuius adventum erecti habitatores Sychem
27 他們便到田間收葡萄，榨酒，開慶祝會，到他們的神廟裏又吃又喝，也咒罵了阿彼默肋客。
egressi sunt in agros vastantes vineas uvasque calcantes et factis cantantium choris ingressi sunt fanum dei sui et inter epulas et pocula maledicebant Abimelech
28 厄貝得的兒子加阿耳說：「阿彼默肋客是誰，我們舍根人是誰，我們竟該服侍他﹖豈不是耶魯巴耳的兒子和官員則步耳，該服侍舍根的始祖哈摩爾的後人嗎﹖我們為什麼要服侍阿彼默肋客﹖
clamante Gaal filio Obed quis est Abimelech et quae est Sychem ut serviamus ei numquid non est filius Hierobbaal et constituit principem Zebul servum suum super viros Emmor patris Sychem cur igitur servimus ei
29 恨不得這百姓交於我手中，好把阿彼默肋客除掉。我要對阿彼默肋客說：增派你的軍隊出征罷! 」
utinam daret aliquis populum istum sub manu mea ut auferrem de medio Abimelech dictumque est Abimelech congrega exercitus multitudinem et veni
30 則步耳城尉聽到厄貝得的兒子加阿耳的話，大發忿怒，
Zebul enim princeps civitatis auditis sermonibus Gaal filii Obed iratus est valde
31 遂打發使者去見在阿魯瑪的阿彼默肋客說：「看，厄貝得的兒子加阿耳和他的同族人，來到舍根，挑唆全城反叛你。
et misit clam ad Abimelech nuntios dicens ecce Gaal filius Obed venit in Sycimam cum fratribus suis et obpugnat adversum te civitatem
32 所以現在你和跟隨你的人夜裏要起來，埋伏在田野間，
surge itaque nocte cum populo qui tecum est et latita in agro
33 明天早晨太陽一出來，就攻城。當他和隨從他的人出來抵抗你時，你看看怎樣好，就怎樣對付他。」
et primo mane oriente sole inrue super civitatem illo autem egrediente adversum te cum populo suo fac ei quod potueris
34 阿彼默肋客遂同所有跟隨他的人夜間起身，分作四隊，對著舍根設下埋伏。
surrexit itaque Abimelech cum omni exercitu suo nocte et tetendit insidias iuxta Sycimam in quattuor locis
35 當厄貝得的兒子加阿耳出來，站在城門口時，阿彼默肋客便與隨從他的人從埋伏的地方出來，
egressusque est Gaal filius Obed et stetit in introitu portae civitatis surrexit autem Abimelech et omnis exercitus cum eo de insidiarum loco
36 加阿耳一見這些人就對則步耳說：「看，有人從山頂下來! 」則步耳回答他說：「你看見山影，誤以為是人! 」
cumque vidisset populum Gaal dixit ad Zebul ecce de montibus multitudo descendit cui ille respondit umbras montium vides quasi hominum capita et hoc errore deciperis
37 加阿耳接著又說：「看，有人從高地出來，又有一隊沿巫士橡樹道上前來。」
rursumque Gaal ait ecce populus de umbilico terrae descendit et unus cuneus venit per viam quae respicit quercum
38 則步耳對他說：「現在你的口在那裏﹖不是你曾說過：阿彼默肋客是誰，要我們服侍他﹖這不是你所輕視的人嗎﹖現在請你出去攻打他罷! 」
cui dixit Zebul ubi est nunc os tuum quo loquebaris quis est Abimelech ut serviamus ei nonne iste est populus quem despiciebas egredere et pugna contra eum
39 加阿耳就在舍根公民之前出去，攻打阿彼默肋客；
abiit ergo Gaal spectante Sycimarum populo et pugnavit contra Abimelech
40 a可是阿彼默肋客一追擊他，他就在他面前逃跑了；直到城門有許多傷亡的人。
qui persecutus est eum fugientem et in urbem conpulit cecideruntque ex parte eius plurimi usque ad portam civitatis
41 以後阿彼默肋客回到阿魯瑪；則步耳將加阿耳和他的同族人趕走，禁止他們住在舍根。舍根滅亡
et Abimelech sedit in Ruma Zebul autem Gaal et socios eius expulit de urbe nec in ea passus est commorari
42 第二天早晨，人民到田野裏去，有人告訴了阿彼默肋客，
sequenti ergo die egressus est populus in campum quod cum nuntiatum esset Abimelech
43 他於是把自己的人分作三隊，叫他們埋伏在田間；他自己窺望，當他看見百姓從城裏出來，就衝過去，擊殺了他們；
tulit exercitum suum et divisit in tres turmas tendens insidias in agris vidensque quod egrederetur populus de civitate surrexit et inruit in eos
44 當時阿彼默肋客與跟隨他的軍隊衝過去，把住城門口，而另兩隊衝向田間的眾人，殺了他們。
cum cuneo suo obpugnans et obsidens civitatem duae autem turmae palantes per campum adversarios sequebantur
45 那一天，阿彼默肋客整天攻打那城，把城攻下，殺了城中的居民，把城拆毀，撒上鹽。
porro Abimelech omni illo die obpugnabat urbem quam cepit interfectis habitatoribus eius ipsaque destructa ita ut sal in ea dispergeret
46 舍根碉堡裏的人聽見此事，就躲到巴耳貝黎特廟裏的地穴裏。
quod cum audissent qui habitabant in turre Sycimorum ingressi sunt fanum dei sui Berith ubi foedus cum eo pepigerant et ex eo locus nomen acceperat qui erat valde munitus
47 有人告訴阿彼默肋客，人民都聚集在舍根碉堡內。
Abimelech quoque audiens viros turris Sycimorum pariter conglobatos
48 阿彼默肋客和跟隨他的人就上了匝耳孟山；阿彼默肋客手裏拿著一把斧頭，砍了一根樹枝，拿起來放在肩上，然後向跟隨他的人說：「你們看我作什麼，你們也趕快照樣去作! 」
ascendit in montem Selmon cum omni populo suo et arrepta securi praecidit arboris ramum inpositumque ferens umero dixit ad socios quod me vidistis facere cito facite
49 於是眾人都各砍了根樹枝，隨著阿彼默肋客把樹枝堆在地穴上，在地穴上點了火，於是舍根碉堡裏所有的人都死了，男女約有一千人。阿彼默肋客的結局
igitur certatim ramos de arboribus praecidentes sequebantur ducem quos circumdantes praesidio succenderunt atque ita factum est ut fumo et igne mille hominum necarentur viri pariter ac mulieres habitatorum turris Sychem
50 此後阿彼默肋客往特貝茲去，安營攻打特貝茲，也佔據了那城。
Abimelech autem inde proficiscens venit ad oppidum Thebes quod circumdans obsidebat exercitu
51 在那城中有一座堅固的城堡，該城所有的公民，男男女女都跑到那裏躲避，關上門，上到碉堡頂上。
erat autem turris excelsa in media civitate ad quam confugerant viri simul ac mulieres et omnes principes civitatis clausa firmissime ianua et super turris tectum stantes per propugnacula
52 阿彼默肋客來到碉堡前攻打；當他走近碉堡門口，要放火焚燒時，
accedensque Abimelech iuxta turrem pugnabat fortiter et adpropinquans ostio ignem subponere nitebatur
53 有一個婦人拋下了一塊磨石，正落在阿彼默肋客頭上，打碎了他的頭蓋骨。
et ecce una mulier fragmen molae desuper iaciens inlisit capiti Abimelech et confregit cerebrum eius
54 他急忙喊叫替他執戟的少年，向他說：「拔出你的刀殺了我罷! 免得人講論我說：一個女子殺了他! 」那少年就用刀刺死了他。
qui vocavit cito armigerum suum et ait ad eum evagina gladium tuum et percute me ne forte dicatur quod a femina interfectus sim qui iussa perficiens interfecit eum
55 以色列人一見阿彼默肋客死了，各回了本家。
illoque mortuo omnes qui cum eo erant de Israhel reversi sunt in sedes suas
56 於是天主報復了阿彼默肋客對他父親所行的惡事，因為他殺了自己的七十個兄弟；
et reddidit Deus malum quod fecerat Abimelech contra patrem suum interfectis septuaginta fratribus suis
57 並且天主也把舍根人的一切惡行歸在他們自己的頭上：這樣耶魯巴耳的兒子約堂的詛咒，也應驗在他們身上。
Sycimitis quoque quod operati erant retributum est et venit super eos maledictio Ioatham filii Hierobbaal
