創世記 42
1 雅各伯見埃及有糧食出售，便對自己的兒子們說：「你們為什麼彼此觀望﹖」
Då Jakob høyrde at det var korn i Egyptarland, sagde han med sønerne sine: «Kvi sit de og stirer på kvarandre?
2 繼而說：「我聽說在埃及有糧食出售，你們下到那裏，給我們購買些糧食，叫我們好活下去，不致餓死。」
Eg hev fenge spurt, » sagde han, «at dei hev korn i Egyptarland. Far no der ned og kjøp korn åt oss, so me kann halda livet og ikkje døy burt!»
3 於是若瑟的十個哥哥下到埃及買糧食去了。
Og brørne hans Josef tok nedigjenom, ti i talet, og vilde kjøpa korn i Egyptarland.
4 至於若瑟的弟弟本雅明，雅各伯沒有叫他與哥哥們同去，因為他想：怕他遇害。
Men Benjamin, rettebror åt Josef, sende Jakob ikkje av stad med brørne hans; han var rædd det kunde henda honom ei ulukka.
5 這樣以色列的兒子們也夾在前來購糧的人中，前來購糧，因為客納罕地也發生了飢荒。
So kom då Israels-sønerne og vilde kjøpa korn, millom alle dei andre som kom; for det var uår i Kana’ans-land.
6 當時在地方上執政的人是若瑟，給地方上所有人民配售糧食的也是他。若瑟的哥哥們來了，就俯首至地，向他下拜。
Men Josef var den som rådde i landet. Han var det som selde korn til all landslyden. Og brørne hans Josef kom og lagde seg å gruve for honom.
7 若瑟一見他的哥哥們，就認出他們來，卻裝做生人，向他們說了一切嚴厲的話，問他們說：「你們是從那裏來的﹖」他們答說：「我們是從客納罕地來購買糧食的。」
Då Josef såg brørne sine, kjende han deim att, men lest ikkje ved vera; han tala strengt til deim og spurde: «Kvar er de frå?» «Frå Kana’ans-land, » sagde dei. «Me kjem og vil kjøpa grjon.»
8 若瑟認出哥哥們來，他們卻沒有認出他來。
Josef kjende att brørne sine, men dei kjende ikkje honom.
9 於是若瑟想起了他昔日關於他們所作的夢，便對他們說：「你們是探子，前來刺探本地的虛實。」
Og Josef laut minnast det som han hadde drøymt um deim, og sagde med deim: «De er njosnarar, de kjem og vil sjå kvar landet er lettast å taka.»
10 他們回答說：「我主! 絕對不是：你的僕人們是來購買糧食的。
«Nei, gode herre, » sagde dei; «tenarane dine vil berre kjøpa grjon.
11 我們全是一個人的兒子，我們是誠實人；你的僕人們從未做過探子。」
Me er alle søner åt ein mann. Me er ærlege folk: tenarane dine hev aldri vore njosnarar.»
12 若瑟對他們說：「不，你們前來必是為刺探此地的虛實。」
«Jau, » sagde han, «de kjem og vil sjå kvar landet er lettast å taka.»
13 他們答說：「你的僕人們原是兄弟十二人，同是客納罕地一個人的兒子；最小的現今在父親那裏，另一個已不在了。」
Då sagde dei: «Tenarane dine er tolv brør og søner åt ein mann i Kana’ans-landet. Og den yngste av oss er no heime hjå far vår, men ein er ikkje til lenger.»
14 若瑟對他們說：「我才說你們是探子；這話實在不錯。
Då sagde Josef med deim: «Det er som eg hev sagt: De er njosnarar.
15 為此我要考驗你們：我指著法郎的生命起誓：如果你們最小的弟弟不到這裏來，你們莫想離開此地。
Men no vil eg røyna dykk: So visst som Farao liver, de slepp ikkje herifrå, fyrr yngste bror dykkar kjem hit.
16 你們可由你們中派一個人回去，帶你們的弟弟來，其他的人暫且拘留，以待證明你們的話是否誠實；如果不是真的，我只著法郎的生命起誓：你們必是探子。」
Ein av dykk skal fara i vegen og henta bror dykkar, og dei andre vil eg halda fengsla, so det kann røynast um det er sant, det de segjer; og er det ikkje det, so er de njosnarar, so visst som Farao liver!»
17 於是在拘留所內拘禁了他們三天。
So heldt han deim alle saman fengsla i tri dagar.
18 第三天，若瑟對他們說：「我原是個敬畏天主的人，你們願意保全性命，應這樣做：
Og tridje dagen sagde Josef med deim: «Gjer no som eg segjer, so skal de få liva! Eg hev age for Gud!
19 如果你們是誠實人，叫你們兄弟中一個人留在拘留所內，其餘的人可帶糧食回去，解救家中的飢荒。
Er de ærlege folk, so skal ein av dykk brør vera att i fangehuset, men de andre kann fara i vegen og hava med dykk korn til livberging for deim som heime er.
20 然後給我帶你們的小弟弟來，好證實你們的話，你們也不致於死。」他們就這樣作了。
Og den yngste bror dykkar skal de koma hit til meg med, so ordi dykkar kann sannast, og de ikkje skal missa livet.» Og dei so gjorde.
21 他們彼此說：「我們實在該賠補加害我們兄弟的罪，因為他向我們哀求時，我們見了他心靈痛苦，竟不肯聽；為此這場苦難才落到我們身上! 」
Og dei sagde seg imillom: «Å ja, ja, kor vel me er verde dette, for det me gjorde mot bror vår! Me såg kor hjarterædd han var, då han bad so vænt for seg, og endå høyrde me ikkje på honom. Difor er me no komne i slik naud.»
22 勒烏本就對他們說：「我豈不是對你們說過：不要傷害那孩子嗎﹖你們卻不肯聽；看，現在要追討他的血了。」
Då tok Ruben til ords og sagde: «Var det ikkje det eg sagde dykk, at de ikkje skulde fara so stygt med guten? Men de vilde ikkje høyra. Og sjå, no kjem hemnen for blodet hans!»
23 他們原不知道若瑟都聽得懂，因為在他們中有一翻譯員。
Men dei visste ikkje at Josef skyna det; for han bruka tolk, når han tala med deim.
24 若瑟就由他們前退出去哭了。然後又回來與他們交談，由他們中提出西默盎在他們眼前將他捆綁起來。
Og han snudde seg frå deim og gret. So kom han innåt deim att, og tala til deim, og han tok Simeon ifrå deim, og batt honom, so dei såg på det.
25 若瑟遂吩咐人將他們的布袋裝滿了糧食，將各人的銀錢仍放在各人的布袋內，並且還給了他們途中所需要的食物；人就對他們這樣做了。
Sidan sagde Josef frå, at dei skulde fylla sekkjerne deira med korn og leggja pengarne åt kvar av deim att i sekken hans, og gjeva deim nista med på vegen. Og so vart gjort.
26 他們將購得的糧食馱在驢上，就從那裏起身走了。
So klyvja dei kornet på asni sine, og for sin veg.
27 到了客棧，他們中一人打開了布袋拿料餵驢，看見自己的銀錢仍在布袋口，
Men då ein av deim løyste upp klyvi si og vilde gjeva asnet for på kvilestaden, fekk han sjå pengarne sine: dei låg ovanpå i sekken hans.
28 遂對兄弟們說：「我的銀錢退回來了；看，仍在我的袋裏。」他們心驚起來，彼此戰慄地說：「天主對我們所作的，是怎麼一回事。」
Og han sagde med brørne sine: «Pengarne mine hev kome att! Sjå, her ligg dei i sekken min.» Då vart dei reint ille ved; dei såg på kvarandre og skalv, og sagde: «Kva er det Gud hev gjort mot oss her?»
29 他們回到客納罕地，他們的父親雅各伯那裏，將所遇見的事全告訴他說：「
So kom dei heim til Jakob, far sin, i Kana’ans-landet, og dei fortalde honom alt det som hadde hendt deim, og sagde:
30 那地方的主人對我們說了一些嚴厲的話，將我們視作刺探那地方的人。
«Mannen som råder der i landet, tala strengt til oss, og tok oss for folk som vilde njosna ut landet.
31 我們對他說：「我們是誠實人，決不是探子；
Då sagde me med honom: «Me er ærlege folk; me hev aldri vore njosnarar.
32 我們原是兄弟十二人，同一父親的兒子，一個已不在了，最小的現在同我們的父親在客納罕地。
Me er tolv brør, alle sønerne åt far vår. Ein av oss er ikkje til lenger, og den yngste er endå heime hjå far vår i Kana’ans-landet.»
33 那地方的主人對我們說：為叫我知道你們是誠實人，你們兄弟中一人留在我這裏，其餘的人帶糧食回去解救家中的飢荒；
Og mannen som råder der i landet, sagde med oss: «Dette vil eg hava til merke på at de er ærlege folk: Ein av dykk brør skal vera att hjå meg, og de andre kann taka med dykk det de treng til livberging for deim som heime er, og fara i vegen,
34 然後將你們的弟弟給我帶來，那時我才能知道你們不是探子，確是誠實人，我將你們的兄弟還給你們，你們可在這地方自由行動。」
og so lyt de koma til meg att med yngste bror dykkar, so eg fær sjå at de ikkje er njosnarar, men ærlege folk. Då skal de få att bror dykkar, og de kann fara fritt kringum i landet.»»
35 當他們倒自己的糧袋時，不料各人的錢囊仍在各人的袋內。他們和他們的父親，一見錢囊，都害怕起來。
Då dei so tømde sekkjerne sine, då fann kvar sitt pengeknyte i sekken sin; dei såg det både dei og far deira, at det var deira eigne pengeknyte, og vart fælne.
36 他們的父親雅各伯對他們說：「你們總是使我喪失兒子：若瑟不在了，西默盎不在了，你們還要帶走本雅明! 這一切都落在我身上! 」
Og Jakob, far deira, sagde med deim: «De gjer meg reint barnlaus; Josef er burte, og Simeon er burte, og no vil de taka Benjamin og ifrå meg; det kjem yver meg, alt dette.»
37 勒烏本對他父親說：「如果我不將他給你帶回來，你可殺死我的兩個兒子；只管將他交在我手裏，我必再還給你。」
Då sagde Ruben med far sin: «Båe sønerne mine kann du drepa, kjem eg ikkje heim til deg att med honom! Gjev honom berre i mine hender! Eg skal hava honom heim att til deg.»
Men han svara: «Son min skal ikkje fara med dykk der ned. For bror hans er burte, og han er att åleine, og hender det honom nokor ulukka på den vegen de ferdast etter, so kjem de til å senda dei grå håri mine med sorg ned i nåheimen.» (Sheol h7585)
