出埃及記 18
1 梅瑟的岳父，米德楊的司祭耶特洛，聽說天主為梅瑟和自己的百姓以色列所行的一切，聽說上主將以色列人領出了埃及，
Мусаниң қейинатиси, йәни Мидиянниң каһини Йәтро Худаниң Муса үчүн һәмдә Өз хәлқи Исраил үчүн барлиқ қилғанлири тоғрилиқ аңлиди, йәни Пәрвәрдигарниң Исраилни Мисирдин чиқарғанлиғидин хәвәр тапти.
2 梅瑟的岳父耶特洛便帶回梅瑟送回去的妻子漆頗辣和
Шуниң билән Мусаниң қейинатиси Йәтро Мусаниң әслидә өз йениға әвәтивәткән аяли Зиппораһ вә униң икки оғлини елип йолға чиқти (биринчи оғлиниң исми Гәршом дәп қоюлған еди; чүнки Муса: «мән яқа жутта мусапир болуп туруватимән» дегән еди.
3 他兩個兒子：─一個名叫革爾雄，因為梅瑟說：「我在外方作了旅客；」
4 一個名叫厄里厄則爾，意謂：「我父親的天主是我的救援，救我脫離了法朗的刀劍。」─
Йәнә бириниң исми Әлиезәр дәп қоюлған еди; чүнки Муса: «Атамниң Худаси маңа ярдәмдә болуп, мени Пирәвнниң қиличидин қутқузди», дегән еди).
5 梅瑟的岳父耶特洛同梅瑟的兒子和妻子來到了梅瑟那裏，來到曠野，近天主的山，梅瑟安營的地方，
Шундақ қилип Мусаниң қейинатиси Йәтро Мусаниң оғуллири билән аялини елип, Мусаниң чөлдә, Худаниң теғиниң йенида чедир тикгән йеригә йетип кәлди.
6 便叫人告訴梅瑟說：「看，你的岳父耶特洛來見你，你的妻子和兩個兒子也一同來了。」
У әслидә Мусаға: — «Мана, мәнки қейинатаң Йәтро сениң аялиңни вә униң икки оғлини елип йениңға кетиватимән» дәп хәвәр әвәткән еди.
7 梅瑟就出來迎接他的岳父，向他下拜，口親他，彼此問安，隨後進了營幕。
Шуниң билән Муса өз қейинатисиниң алдиға чиқип, тазим қилип, уни сөйди. Улар бир-биридин һал-әһвал соришип чедирға кирди;
8 梅瑟給他岳父講述了上主為以色列的原故，對法朗和埃及人所行的一切，以及路上遭遇的一切困難，上主怎樣整救了他們。
Андин Муса қийнатисиға Исраилниң вәҗидин Пәрвәрдигарниң Пирәвн вә мисирлиқларға қилған һәммә әмәллирини сөзләп, уларниң йол бойи бешиға чүшкән җәбир-җапаларни баян қилип, Пәрвәрдигарниң қандақ қилип уларни қутқузғинини ейтип бәрди.
9 耶特洛聽了上主賜給以色列的各種恩惠，從埃及人手中整救了他們，很是高興。
Буни аңлап Йәтро Пәрвәрдигарниң Исраилға көрсәткән барлиқ яхшилиғидин, уларни мисирлиқларниң қолидин қутқузғанлиғидин шатланди.
10 耶特洛說：「上主應受讚頌，他從埃及人和法朗手中拯救了你們，由埃! 人手中救出了這百姓。
Йәтро [шадлинип]: — Силәрни мисирлиқларниң вә Пирәвнниң қолидин қутқузған Пәрвәрдигарға тәшәккүрләр болғай! У бу қовмни мисирлиқларниң қолидин қутқузди!
11 現今我知道「雅威」是眾神中最大的，因為他由那些傲慢對待以色列人的埃及手中，救出這百姓。」
Мән Пәрвәрдигарниң барлиқ илаһлардин үстүн туридиғанлиғини әнди билдим; чүнки У дәл улар йоғанчилиқ қилған ишта Өзиниң улардин үстүн туридиғанлиғини намайән қилди — деди.
12 梅瑟的岳父耶特洛向天主獻了全燔祭和犧牲，亞郎和以色列眾長老都來到天主前，同梅瑟的岳父聚餐。耶特洛的建議
Андин Мусаниң қейинатиси Йәтро Худаға атап бир көйдүрмә қурбанлиқ вә бир нәччә [тәшәккүр] қурбанлиқлирини елип кәлди; Һарун билән Исраилниң һәр бир ақсақили Мусаниң қейинатиси билән биллә Худаниң һозурида таам йейишкә кәлди.
13 次日，梅瑟坐著審判百姓的案件，百姓從早晨到晚上站在梅瑟前。
Әтиси Муса хәлиқниң иш-дәвалири үстидин һөкүм чиқиришқа олтарди; хәлиқ әтигәндин тартип кәчкичә Мусаниң чөрисидә турушти.
14 梅瑟的岳父看見他對百姓所行的種種，就說：「你對百姓所作的是什麼事﹖為什麼你獨自一人管理，叫眾百姓從早晨到晚上站在你前﹖」
Мусаниң қейинатиси униң хәлқи үчүн қилған ишлирини көргәндә униңдин: — Сениң хәлиққә қиливатқан бу ишиң зади немә иш? Немишкә сән [бу ишта] ялғуз олтирисән, барлиқ хәлиқ немә үчүн әтигәндин кәчкичә сениң чөрәңдә туриду? — деди.
15 梅瑟回答他岳父說：「因為百姓到我跟前詢問天主。
Муса қейинатисиға җавап берип: — Хәлиқ Худадин йол издәшкә мениң қешимға келиду.
16 他們有訴訟的事，就來到我跟前，我便在兩造之間施行審判，講明天主的典章和法律。」
Қачанки уларниң бир иш-дәваси чиқса улар йенимға келиду; шуниң билән мән уларниң оттурисида һөкүм чиқиримән вә шундақла Худаниң қанун-бәлгүлимилирини уларға билдүримән, — деди.
17 梅瑟的岳父對他說：「你這樣作不對。
Мусаниң қейинатиси униңға: — Бу қилғиниң яхши болмапту.
18 不但使你自己疲乏，而且也使你同你一起的百姓疲勞不堪，因為這事超過你的力量，你獨自一人是不能勝任的。
Сән җәзмән өзүңни һәмдә чөрәңдә турған хәлиқниму чарчитип қойисән; чүнки бу иш саңа бәк еғир келиду. Сән уни ялғуз қилип йетишәлмәйсән.
19 現在你聽我的話，我給你出一個主意。願天主與你同在! 你在天主前代表這個百姓，將他們的案件呈到天主前；
Әнди мениң сөзүмгә қулақ салғин, мән саңа бир мәслиһәт берәй вә [шундақ қилсаң, ] Худа сениң билән биллә болиду: — Сән өзүң Худаниң алдида хәлиқниң вәкили болуп, уларниң ишлирини Худаға мәлум қилғин;
20 也將典章和法律教訓他們，告訴他們應走的正路，應行的事項。
сән хәлиққә қанун-бәлгүлимиләрни үгитип, маңидиған йолни көрситип, уларниң қандақ бурчи барлиғини уқтурғин.
21 你要從百姓中挑選有才能，敬畏天主，忠實可靠，捨己無私的人，派他們作千夫長、百夫長，五十夫長、十夫長，
Шуниң билән бир вақитта сән пүткүл хәлиқниң арисидин Худадин қорқидиған, нәпсанийәтчиликни яман көридиған һәм қабилийәтлик һәм диянәтлик адәмләрни тепип, уларни хәлиқниң үстигә баш қилип, бәзисини миң беши, бәзисини йүз беши, бәзисини әллик беши, бәзисини он беши қилип тайинлиғин.
22 叫他們隨時審斷百姓的案件。若有任何重大案件，呈交你處理；其餘一切小案件，可由他們自己處理；叫他們與你分擔，你就輕鬆多了。
Шуниң билән булар һәр қандақ вақитта хәлиқниң иш-дәвалирини сорайду. Әгәр чоң бир иш-дәва чиқип қалса, буни саңа тапшурсун; лекин һәммә кичик иш-дәваларни улар өзлири беҗирисун. Шундақ қилип, улар сениң вәзипәңни йениклитип, жүкүңни көтиришүп бериду.
23 你若這樣作，─天主也這樣命你─你就抵受得住，眾百姓也能平安，各歸其所。」
Әгәр шундақ қилсаң вә Худа саңа шундақ буйруса, өзүң [вәзипәңдә] пут тирәп туралайсән вә хәлқиңму хатирҗәмлик билән өз җайиға қайтип кетиду, деди.
24 梅瑟聽從了他岳父的話，也都照他說的行了。
Муса қейинатисиниң сөзигә қулақ селип дегининиң һәммисини қилди.
25 梅瑟從全以色列人選拔了有才能的人，立他們作百姓的頭目，作千夫長、百夫長、五十夫長和十夫長，
Муса пүткүл Исраил арисидин қабилийәтлик адәмләрни таллап, уларни хәлиқниң үстигә баш қилип, бәзисини миң беши, бәзисини йүз беши, бәзисини әллик беши, бәзисини он беши қилип қойди.
26 叫它們隨時審斷百姓的案件；重大的案件，呈交梅瑟處理；一切小案件，由他們自己處理。
Булар һәр қандақ вақитта хәлиқниң иш-дәвалирини сорап турди; тәсрәк иш-дәваларни болса, Мусаға йоллайтти, кичик иш-дәваларни болса өзлири сорайтти.
27 以後梅瑟送他岳父回了本地。
Андин Муса қейинатисини йолға селип қойди, у өз жутиға қайтип кәтти.
