列王紀下 23
1 君王於是派人召集猶大和耶路撒冷所有的長老來到他跟前。
Vua bèn sai người nhóm hiệp hết thảy những trưởng lão Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.
2 君王同所有的猶大人、耶路撒冷的居民、眾司祭、眾先知、全體人民，不分貴賤大小，上了上主聖殿，將在上主殿內尋獲的約書上的一切話，讀給他們聽。
Đoạn, vua đi lên đền thờ Đức Giê-hô-va, có hết thảy người Giu-đa, cả dân cư Giê-ru-sa-lem, những thầy tế lễ, đấng tiên tri, cùng cả dân sự, vô luận nhỏ lớn, đều đi theo người. Người đọc cho chúng nghe các lời của sách giao ước, mà người ta đã tìm được trong đền thờ của Đức Giê-hô-va.
3 君王站在高台上，在上主面前立約，要全心全意跟隨上主，遵守祂的誡命、典章和法律，履行這卷書上所記載的盟約的話；全體人民也一致接受了這盟約。
Vua đứng trên tòa, lập giao ước trước mặt Đức Giê-hô-va, hứa đi theo Đức Giê-hô-va, hết lòng hết ý gìn giữ những điều răn, chứng cớ, và luật lệ của Ngài, và làm hoàn thành lời giao ước đã chép trong sách này. Cả dân sự đều ưng lời giao ước ấy.
4 君王於是吩咐大司祭希耳克雅和副大司祭以及守門的，將那些為巴耳，為阿舍辣和為天上萬象所製造的祭器，都從上主殿內搬出，在耶路撒冷外克德龍谷的田野中焚燒了，把灰燼帶到貝特耳去。
Vua bèn truyền lịnh cho thầy tế lễ thượng phẩm Hinh-kia, cho mấy thầy phó tế, và các người giữ cửa đền thờ, cất khỏi đền thờ của Đức Giê-hô-va hết thảy những khí giới người ta làm đặng cúng thờ Ba-anh, Aùt-tạt-tê, và cả cơ binh trên trời. Người bảo thiêu các vật đó ngoài Giê-ru-sa-lem, trong đồng ruộng Xết-rôn, rồi đem tro nó đến Bê-tên.
5 君王廢除了以前猶大王派定在猶大各城，和耶路撒冷周圍高丘上的焚香的僧侶，以及向巴耳、太陽、月亮和黃道帶，並天上萬象焚香的人；
Người cũng đuổi những thầy cả của các tà thần mà những vua Giu-đa đã lập, đặng xông hương trên các nơi cao trong những thành Giu-đa và tại các nơi chung quanh Giê-ru-sa-lem; cũng đuổi đi những thầy cả dâng hương cho Ba-anh, cho mặt trời, mặt trăng, hu”nh đạo, và cả cơ binh trên trời.
6 又將木偶從上主的殿內搬到耶路撒冷城外克德龍谷，在克德龍谷焚燒了，磨碎成灰，將灰撒在平民的墳墓上；
Người cất hình tượng Aùt-tạt-tê khỏi đền thờ của Đức Giê-hô-va, đem nó ra ngoài Giê-ru-sa-lem, đến khe Xết-rôn, thiêu đốt nó tại đó và nghiền ra tro, rồi rải tro ấy trên mồ của thường dân.
7 拆毀了上主殿內廟倡的房舍，婦女們為木偶編織衣服的地方。
Người lại phá những phòng của bợm vĩ gian ở trong đền thờ của Đức Giê-hô-va, là nơi đó người nữ dệt những trại cho Aùt-tạt-tê.
8 又從猶大各城將所有的司祭召來，破壞了司祭們焚香的高丘，從革巴直到貝爾舍巴；拆毀了城門左邊，市長約叔亞門前的羊神祭壇。
Người cũng đòi đến hết thảy những thầy tế lễ ở các thành Giu-đa, làm ô uế những nơi cao mà chúng nó có xông hương, từ Ghê-ba cho đến Bê-e-Sê-ba; lại phá những bàn thờ lập tại cửa thành, tức tại cửa Giô-suê, quan cai thành, ở về phía bên tả, khi vào cửa thành.
9 無論如何，高丘的司祭，不能上耶路撒冷上主的祭壇，只能在自己的兄弟中間分食無酵餅。
Song, những người đã làm thầy tế lễ các nơi cao, thì chẳng được lên đến bàn thờ của Đức Giê-hô-va tại Giê-ru-sa-lem; song họ ăn bánh không men với anh em mình.
10 約史雅又破壞了本希農山谷中的托斐特，免得再有人火祭子女，獻給摩肋客。
Người cũng làm ô uế Tô-phết tại trong trũng con cái Hi-nôm, hầu cho từ rày về sau, không ai được đưa con trai hay là con gái mình qua lửa cho Mo-lóc.
11 又將以前猶大王在上主聖殿門前，靠近太監乃堂默肋客住宅的廊房裏，獻於太陽的駿馬除去；也用火燒掉了奉獻給太陽的車輛。
Người trừ bỏ những con ngựa các vua Giu-đa dâng cho mặt trời, ở nơi cửa vào đền Đức Giê-hô-va, tại nơi công đường của quan hoạn Nê-than-Mê-léc, trong hành lang của đền thờ; còn những xe của mặt trời, thì người thiêu đốt.
12 猶大王在阿哈次的樓房頂上所建築的祭壇，和默納舍在上主聖殿兩庭院內建築的祭壇，君王也都拆掉搗毀，把碎塊倒在克德龍谷裏。
Vua Giô-si-a cũng phá những bàn thờ mà các vua Giu-đa đã cất trên nóc nhà lầu của vua A-cha; lại những bàn thờ mà Ma-na-se có dựng lên trong hai hành lang của đền thờ Đức Giê-hô-va, thì người đập bể, cất khỏi chỗ, và rải bụi nát nó trong khe Xết-rôn.
13 從前以色列王撒羅滿在耶路撒冷東，橄欖山南，為漆東人的可惡之物阿市托勒特，為摩阿布的可惡之物革摩士，為阿孟子民的可惡之物米耳公所建立的高丘，君王一概破壞了；
Vua cũng làm ô uế những nơi cao ở tại trước Giê-ru-sa-lem, bên phía hữu núi Tà-tịch, là những nơi cao mà Sa-lô-môn, vua Y-sơ-ra-ên, đã cất lên để cùng thờ Aùt-tạt-tê, thần tượng quái gở của dân Si-đôn, Kê-mốt, thần tượng quái gở của dân Mô-áp, và Minh-cô, thần tượng gớm ghiếc của dân Am-môn.
14 又打碎了石柱，砍斷了木偶，用人骨填滿了那些地方。
Người bẻ gãy các trụ thờ, đánh đổ các hình tượng Aùt-tạt-tê, và chất đầy hài cốt tại chỗ nó đã đứng.
15 此外，那使以色列陷於罪惡的乃巴特的兒子雅洛貝罕，在貝特耳所立的祭壇和高丘，約史雅也將這祭壇拆毀，將丘壇的石塊打碎成灰，燒了木偶。
Lại, người phá bàn thờ tại Bê-tên, và nơi cao mà Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, đã lập, tức là người đó gây cho Y-sơ-ra-ên phạm tội; người phá bàn thờ ấy, thiêu đốt nơi cao, và cán nghiền thành ra tro bụi; cũng thiêu đốt tượng Aùt-tạt-tê.
16 約史雅轉身，看見山上墳墓，就派人掘出墳裏的骨骸，放在祭壇上焚燒，污辱了這祭壇，應驗了天主的人，當雅洛貝罕在慶節日站在這祭壇上時，所說的的話。約史雅再戔身遙望，看見曾預言這些事的天主的人的墳墓，
Giô-si-a xây lại chợt thấy những mồ mả ở trên núi; người bèn sai lấy hài cốt ở trong những mồ mả ấy, rồi thiêu nó trên bàn thờ, làm cho bàn thờ bị ô uế, y như lời của Đức Giê-hô-va, mà người của Đức Chúa Trời đã báo cáo trước.
17 就問說：「看見的是誰的墓碑﹖」城中的人回答說：「是天主的人的墳墓，他從猶大來，預言了你剛才對貝特耳祭壇所行的事」。
Đoạn, vua hỏi rằng: Bia ta thấy đó là chi? Các người thành ấy đáp rằng: Aáy là mồ mả của người Đức Chúa Trời ở Giu-đa, đến báo cáo trước về những việc mà vua đã làm cho bàn thờ tại Bê-tên.
18 君王遂說：「讓他安息吧! 誰也不要移動他的骨骸! 」因此人沒有移動他的骨骸，也沒有移動那撒瑪黎雅先知的骨骸。
Người tiếp: Hãy để hài cốt ấy bình yên, chớ ai dời đi. Vậy, chúng chẳng dời hài cốt của người, cùng hài cốt của đấng tiên tri ở Sa-ma-ri mà ra.
19 從前以色列王在e口城內所建築，而激怒上主的高丘廟宇，約史雅也一律除去，對這些廟宇所行的，完全像在貝特耳所行一樣。
Giô-si-a cũng dỡ hết thảy chùa miễu của các nơi cao ở tại trong thành Sa-ma-ri, mà các vua Y-sơ-ra-ên đã lập đặng chọc giận Đức Giê-hô-va, phá hủy các nhà đó như đã làm trong Bê-tên.
20 凡在那裏所有的高丘司祭，他都在祭壇上殺了，並且在祭壇焚燒了人骨，然後回了耶路撒冷。
Người giết tại trên bàn thờ những thầy cả của các nơi cao, và thiêu hài cốt ở trên. Đoạn, người trở về Giê-ru-sa-lem.
21 君王吩咐全體人民說：「你們要按照這約書所記載的，向上主你們的天主舉行逾越節」。
Vua bèn truyền lịnh cho cả dân sự rằng: Hãy giữ lễ Vượt qua cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời của các ngươi, tùy theo các lời đã chép trong sách giao ước.
22 實在，自從民長統治以色列時日以來，和在以色列各君王及猶大王當政期間，從來沒有舉行過像這樣的一個逾越節，
Trong lúc các quan xét đã xét đoán Y-sơ-ra-ên, hoặc trong đời các vua Y-sơ-ra-ên và vua Giu-đa, thật chẳng hề có giữ một lễ Vượt qua nào
23 只有在約史雅王十八年，在耶路撒冷向上主舉行了這樣的逾越節。
giống như lễ Vượt qua giữ cho Đức Giê-hô-va tại Giê-ru-sa-lem, nhằm năm thứ mười tám đời vua Giô-si-a.
24 此外，凡在猶大地和耶路撒冷所見到的那些招魂的，行邪術的，忒辣芬和偶像，以及可憎之物，約史雅一概掃除，履行了司祭希耳克雅在上主殿內，所發見的書上所記載的法律。
Giô-si-a cũng trừ diệt những đồng cốt và thầy bói, những thê-ra-phim, và hình tượng, cùng hết thảy sự gớm ghiếc thấy trong xứ Giu-đa và tại Giê-ru-sa-lem, đặng làm theo các lời luật pháp đã chép trong sách mà thầy tế lễ Hinh-kia đã tìm đặng trong đền thờ của Đức Giê-hô-va.
25 在他以前沒有人一個君王像他這樣按照梅瑟的法律，全心全意全力歸向上主；在他以後也沒有一個像他一樣的。
Trước Giô-si-a, chẳng có một vua nào hết lòng, hết ý, hết sức mình, mà tríu mến Đức Giê-hô-va, làm theo trọn vẹn luật pháp của Môi-se; và sau người cũng chẳng có thấy ai giống như người nữa.
26 雖然如此，上主仍未息向猶大所發的盛怒烈火，因為默納舍種種行事，太激怒了上主，
Dầu vậy Đức Giê-hô-va không nguôi cơn giận nóng và mạnh mà Ngài nổi lên cùng Giu-đa, vì cớ các tội trọng của Ma-na-se trêu chọc Ngài.
27 因此上主說：「我仍要由我面前除去猶大，如同我除去了以色列一樣；我要拋棄我所選擇的這座耶路撒冷城，和我所說我名必留其間的殿」。
Vả, Đức Giê-hô-va có phán rằng: Ta sẽ cất Giu-đa khỏi mặt ta như ta đã cất Y-sơ-ra-ên đi, và ta sẽ trừ bỏ thành Giê-ru-sa-lem mà ta đã chọn, và đền thờ mà ta phán về nó rằng: Danh ta sẽ ngự tại đó.
28 約史雅其餘的事蹟，他的一切作為，都記載在猶大王實錄上。
Các chuyện khác của Giô-si-a, những công việc người làm, điều chép trong sử ký về các vua Giu-đa.
29 約史雅年間，埃及王法郎乃苛上到幼發拉的河，亞述王那裏，約史雅出兵與他對抗，初次會戰，就在默基多陣亡。
Trong đời Giô-si-a, Pha-ra-ôn Nê-cô, vua Ê-díp-tô, đi lên sông Ơ-phơ-rát, hãm đánh vua A-si-ri. Giô-si-a bèn đi ngữ người. Nhưng Pha-ra-ôn vừa khi gặp người, bèn giết đi tại Mê-ghi-đô.
30 他的臣僕將他的屍體，用車從默基多運到耶路撒冷，葬在他自己的墳墓裏；當地的人民推舉約史雅的兒子約哈次，給他傅油，繼承父位為王。
Từ Mê-ghi-đô, các tôi tớ chở thây người trên xe về Giê-ru-sa-lem, rồi chôn người tại trong mồ mả người. Dân của xứ chọn Giô-a-cha, con trai Giô-si-a xức dầu cho người, và tôn người lên làm vua thế cho cha người.
31 約哈次登極時年二十三歲，在耶路撒冷為王三個月，他的母親名叫哈慕塔耳，是里貝納人耶勒米雅的女兒。
Giô-a-cha được hai mươi ba tuổi khi lên làm vua; người cai trị ba tháng tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ người tên là Ha-mu-ta, con gái của Giê-rê-mi ở Líp-na.
32 他行上主視為惡的事，完全像他祖先所行的一樣。
Người làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, theo trọn gương của các tổ phụ mình đã làm.
33 法郎乃苛將他幽禁在哈瑪特的黎貝拉，不要他在耶路撒冷作王，並要那地方繳約一百「塔冷通」銀子和十「塔冷通」金子作賠款。
Pha-ra-ôn Nê-cô bắt giam người tại Ríp-la, trong xứ Ha-mát, hầu cho người không cai trị tại Giê-ru-sa-lem nữa. Lại, người bắt xứ tiến cống một trăm ta lâng bạc và một ta lâng vàng.
34 以後，法郎乃苛立了約史雅的兒子厄里雅金繼他父親約史雅為王，給他改名叫約雅金；後將約哈次帶到埃及去了，約哈次就死在那裏。
Đoạn, Pha-ra-ôn Nê-cô lập Ê-li-a-kim, con trai Giô-si-a, làm vua thế cho Giô-si-a, cha người, và cải tên người là Giê-hô-gia-kim. Còn Giô-a-cha bị bắt làm phu tù tại Ê-díp-tô, và người qua đời tại đó.
35 約雅金將金銀付給法郎，但為交付的求要賠款，只得國家徵稅，要本國人民每人依照自己的家業，繳納金銀，送給法欴乃苛。
Giê-hô-gia-kim nộp cho Pha-ra-ôn những bạc và vàng ấy. Nhưng để lo cho có số tiền Pha-ra-ôn đòi, thì người phải đánh thuế dân của xứ; người định thuế vàng bạc mỗi người phải giữ đóng; đoạn người giao hết cho Pha-ra-ôn Nê-cô.
36 約雅金登極時年二十五歲，在耶路撒冷為王十一年；他的母親名叫則步達，是魯瑪人培達雅的女兒。
Giê-hô-gia-kim được hai mươi lăm tuổi khi lên làm vua, và người cai trị mười một năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ người tên là Xê-bụt-đa, con gái Phê-đa-gia ở Ru-ma.
37 他行了上主視為惡的事，全像他祖先所行的一樣。
Người làm điều ác tại trước mặt Đức Giê-hô-va, theo trọn gương các tổ phụ mình đã làm.
