列王紀下 23
1 君王於是派人召集猶大和耶路撒冷所有的長老來到他跟前。
Падиша адәмләрни әвәтип, Йәһуда билән Йерусалимниң һәммә ақсақаллирини өз қешиға чақиртип кәлди.
2 君王同所有的猶大人、耶路撒冷的居民、眾司祭、眾先知、全體人民，不分貴賤大小，上了上主聖殿，將在上主殿內尋獲的約書上的一切話，讀給他們聽。
Падиша Пәрвәрдигарниң өйигә чиқти; барлиқ Йәһудадики әр кишиләр вә Йерусалимда туруватқанларниң һәммиси, каһинлар билән пәйғәмбәрләр, йәни барлиқ хәлиқ, әң кичигидин тартип чоңиғичә һәммиси униң билән биллә чиқти. Андин у Пәрвәрдигарниң өйидә тепилған әһдә китавиниң һәммә сөзлирини уларға оқуп бәрди.
3 君王站在高台上，在上主面前立約，要全心全意跟隨上主，遵守祂的誡命、典章和法律，履行這卷書上所記載的盟約的話；全體人民也一致接受了這盟約。
Падиша түврүкниң йенида туруп Пәрвәрдигарниң алдида: — Пәрвәрдигарға әгишип пүтүн қәлбим вә пүткүл җеним билән Униң әмирлирини, һөкүм-гувалиқлири вә бәлгүлимилирини тутуп, ушбу китапта пүтүлгән әһдигә әмәл қилимән дәп әһдигә өзини бағлиди. Шуниң билән хәлиқниң һәммисиму әһдә алдида туруп униңға өзини бағлиди.
4 君王於是吩咐大司祭希耳克雅和副大司祭以及守門的，將那些為巴耳，為阿舍辣和為天上萬象所製造的祭器，都從上主殿內搬出，在耶路撒冷外克德龍谷的田野中焚燒了，把灰燼帶到貝特耳去。
Андин кейин падиша баш каһин Һилқия билән орун басар каһинларға вә һәм дәрвазивәнләргә: — Баалға, Ашәраһ бутиға вә асманниң барлиқ қошуниға атап ясалған барлиқ әсвап-үскүниләрни Пәрвәрдигарниң өйидин чиқириветиңлар, дәп әмир қилди; у буларни Йерусалимниң сиртида, Кидрон етизлиғида көйдүрди вә күллирини Бәйт-Әлгә елип барди.
5 君王廢除了以前猶大王派定在猶大各城，和耶路撒冷周圍高丘上的焚香的僧侶，以及向巴耳、太陽、月亮和黃道帶，並天上萬象焚香的人；
У Йәһуда падишалириниң Йәһуда шәһәрлиридики «жуқури җайлар»да һәмдә Йерусалимниң әтраплиридики «жуқури җайлар»да хушбуй яндурушқа тиклигән бут каһинлирини, шуниңдәк Баалға, қуяшқа, айға, юлтуз түркүмлиригә һәмдә асманниң барлиқ қошуниға хушбуй яққучиларни иштин һайдивәтти.
6 又將木偶從上主的殿內搬到耶路撒冷城外克德龍谷，在克德龍谷焚燒了，磨碎成灰，將灰撒在平民的墳墓上；
У Пәрвәрдигарниң өйидин Ашәраһ бутни елип чиқип Йерусалимниң сиртиға елип берип, Кидрон җилғисиға апирип шу йәрдә көйдүрүп кукум-талқан қилип езип, тописини аддий пухраларниң қәбирлири үстигә чечивәтти.
7 拆毀了上主殿內廟倡的房舍，婦女們為木偶編織衣服的地方。
Андин у Пәрвәрдигарниң өйигә җайлашқан бәччивазларниң туралғулирини чеқип ғулатти; бу өйләрдә йәнә аяллар Ашәраһ бутқа чедир тоқуйтти.
8 又從猶大各城將所有的司祭召來，破壞了司祭們焚香的高丘，從革巴直到貝爾舍巴；拆毀了城門左邊，市長約叔亞門前的羊神祭壇。
У Йәһуда шәһәрлиридин барлиқ каһинларни чақиртип, өзигә жиғди. Андин у Гәбадин тартип Бәәр-Шебағичә каһинлар хушбуй яқидиған «жуқури җайлар»ни бузуп булғивәтти; у «дәрвазилардики жуқури җайлар»ни чеқип бузди; булар «Шәһәр башлиғи Йәшуаниң қувиқи»ниң йенида, йәни шәһәр қувиқиға кириш йолиниң сол тәрипидә еди
9 無論如何，高丘的司祭，不能上耶路撒冷上主的祭壇，只能在自己的兄弟中間分食無酵餅。
(әнди «жуқури җайлар»дики каһинларниң Йерусалимда Пәрвәрдигарниң қурбангаһиға чиқиши чәкләнгән еди; лекин улар давамлиқ өз қериндашлири билән биргә питир нанлардин йейишигә муйәссәр еди).
10 約史雅又破壞了本希農山谷中的托斐特，免得再有人火祭子女，獻給摩肋客。
Йосия һеч ким өз оғли яки қизини Моләккә атап оттин өткүзмисун дәп, Һинномниң оғлиниң җилғисидики Тофәтниму бузуп булғивәтти.
11 又將以前猶大王在上主聖殿門前，靠近太監乃堂默肋客住宅的廊房裏，獻於太陽的駿馬除去；也用火燒掉了奉獻給太陽的車輛。
Пәрвәрдигарниң өйигә киридиған йолниң еғизида Йәһуда падишалири қуяшқа тәқдим қилип қойған атларни шу йәрдин йөткәп, «қуяш һарвулири»ни отта көйдүрди (улар [ибадәтханиниң] һойлилириға җайлашқан, Натан-Мәләк дегән ағватниң өйиниң йенида туратти).
12 猶大王在阿哈次的樓房頂上所建築的祭壇，和默納舍在上主聖殿兩庭院內建築的祭壇，君王也都拆掉搗毀，把碎塊倒在克德龍谷裏。
Падиша йәнә Йәһуда падишалири Аһазниң балиханисиниң өгүзидә салдурған қурбангаһларни вә Манассәһ Пәрвәрдигарниң өйиниң икки һойлисиға ясатқан қурбангаһларни чеқип кукум-талқан қиливәтти; у уларниң тописини у йәрдин елип, Кидрон җилғисиға чечивәтти.
13 從前以色列王撒羅滿在耶路撒冷東，橄欖山南，為漆東人的可惡之物阿市托勒特，為摩阿布的可惡之物革摩士，為阿孟子民的可惡之物米耳公所建立的高丘，君王一概破壞了；
Исраилниң падишаси Сулайман Йерусалимниң мәшриқ тәрипигә вә «Һалак теғи»ниң җәнубиға Зидонийларниң жиркиничлик бути Аштарот, Моабийларниң жиркиничлик бути Кемош вә Аммонларниң жиркиничлик бути Милкомға атап ясатқан «жуқури җайлар»ниму падиша бузуп булғивәтти.
14 又打碎了石柱，砍斷了木偶，用人骨填滿了那些地方。
У бут түврүкләрни парчилап, Ашәраһ бутлирини кесип жиқитип, улар турған йәрләрни адәм сүйәклири билән толдурди.
15 此外，那使以色列陷於罪惡的乃巴特的兒子雅洛貝罕，在貝特耳所立的祭壇和高丘，約史雅也將這祭壇拆毀，將丘壇的石塊打碎成灰，燒了木偶。
У йәнә Исраилни гунаға путлаштурған, Нибатниң оғли Йәробоам Бәйт-Әлдә салдурған қурбангаһ билән «жуқури җай»ни, уларни бузуп чақти, андин кейин «жуқури җай»ни көйдүрүп кукум-талқан қиливәтти, Ашәраһ бутиниму көйдүрүвәтти.
16 約史雅轉身，看見山上墳墓，就派人掘出墳裏的骨骸，放在祭壇上焚燒，污辱了這祭壇，應驗了天主的人，當雅洛貝罕在慶節日站在這祭壇上時，所說的的話。約史雅再戔身遙望，看見曾預言這些事的天主的人的墳墓，
Йосия бурулуп қарап, тағдики қәбирләрни көрүп, адәм әвәтип қәбирләрдики сүйәкләрни колап чиқирип, қурбангаһ үстидә көйдүрди, шу йол билән уни булғивәтти. Бу ишлар Пәрвәрдигарниң каламини йәткүзүп, дәл уларни алдин-ала бешарәт қилип җакалиған Худаниң адиминиң сөзиниң әмәлгә ашурулуши еди.
17 就問說：「看見的是誰的墓碑﹖」城中的人回答說：「是天主的人的墳墓，他從猶大來，預言了你剛才對貝特耳祭壇所行的事」。
Андин Йосия: Көз алдимдики бу қәбир теши кимниң? — дәп сориди. Шәһәрдикиләр униңға: Бу Йәһудадин кәлгән, силиниң Бәйт-Әлдики қурбангаһни бузған мошу ишлирини бешарәт қилған Худаниң адиминиң қәбри екән, деди.
18 君王遂說：「讓他安息吧! 誰也不要移動他的骨骸! 」因此人沒有移動他的骨骸，也沒有移動那撒瑪黎雅先知的骨骸。
Йосия: — Уни қоюңлар, һеч ким униң сүйәклирини мидирлатмисун, дәп буйруди. Шуниң билән улар униң сүйәклири билән Самарийәдин кәлгән пәйғәмбәрниң сүйәклиригә һеч кимни тәккүзмиди.
19 從前以色列王在e口城內所建築，而激怒上主的高丘廟宇，約史雅也一律除去，對這些廟宇所行的，完全像在貝特耳所行一樣。
Андин Йосия Исраилниң падишалири Пәрвәрдигарниң ғәзивини қозғиған, Самарийәниң шәһәрлиридә ясатқан «жуқури җайлар»дики барлиқ өйләрни чақти; у уларни Бәйт-Әлдә қилғандәк қилип, йоқатти.
20 凡在那裏所有的高丘司祭，他都在祭壇上殺了，並且在祭壇焚燒了人骨，然後回了耶路撒冷。
У у йәрләрдики «жуқури җайлар»ға хас болған һәммә каһинларни қурбангаһниң үстидә өлтүрүп, қурбанлиқ қилди, андин уларниң үстигә адәм сүйәклирини көйдүрди; у ахирда Йерусалимға йенип барди.
21 君王吩咐全體人民說：「你們要按照這約書所記載的，向上主你們的天主舉行逾越節」。
Падиша барлиқ хәлиққә ярлиқ чүшүрүп: — Бу әһдә китавида пүтүлгәндәк, Худайиңлар Пәрвәрдигарға «өтүп кетиш һейти»ни өткүзүңлар, дәп буйруди.
22 實在，自從民長統治以色列時日以來，和在以色列各君王及猶大王當政期間，從來沒有舉行過像這樣的一個逾越節，
«Батур һакимлар» Исраилниң үстидин һөкүм сүргән күнләрдин тартип, нә Исраил падишалириниң вақитлирида нә Йәһуда падишалириниң вақитлирида ундақ бир «өтүп кетиш һейти» өткүзүлүп бақмиған еди;
23 只有在約史雅王十八年，在耶路撒冷向上主舉行了這樣的逾越節。
Йосия падишаниң сәлтәнитиниң он сәккизинчи жилида, Пәрвәрдигарға атап бу «өтүп кетиш һейти» Йерусалимда өткүзүлди.
24 此外，凡在猶大地和耶路撒冷所見到的那些招魂的，行邪術的，忒辣芬和偶像，以及可憎之物，約史雅一概掃除，履行了司祭希耳克雅在上主殿內，所發見的書上所記載的法律。
Шуниңдәк Йосия Йәһуда жутида вә Йерусалимда пәйда болған җинкәшләр вә палчиларни, тәрафим мәбудлири, һәр қандақ бутлар вә барлиқ башқа ләнәтлик нәрсиләрни зиминдин йоқатти. Униң шундақ қилишиниң мәхсити, Һилқия каһин Пәрвәрдигарниң өйидин тапқан китапта хатириләнгән Тәвраттики сөзләргә әмәл қилиштин ибарәт еди.
25 在他以前沒有人一個君王像他這樣按照梅瑟的法律，全心全意全力歸向上主；在他以後也沒有一個像他一樣的。
Униңдәк Мусаға чүшүрүлгән қанунға интилип пүтүн қәлби, пүтүн җени вә пүтүн күчи билән Пәрвәрдигарға қайтип, өзини беғишлиған бир падиша униңдин илгири болмиған еди вә униңдин кейинму униңға охшаш бириси болуп бақмиди.
26 雖然如此，上主仍未息向猶大所發的盛怒烈火，因為默納舍種種行事，太激怒了上主，
Лекин Пәрвәрдигарниң аччиғи Манассәһниң Өзини рәнҗиткән барлиқ рәзилликлири түпәйлидин Йәһудаға туташқандин кейин, Өзиниң шиддәтлик ғәзивидин янмиди.
27 因此上主說：「我仍要由我面前除去猶大，如同我除去了以色列一樣；我要拋棄我所選擇的這座耶路撒冷城，和我所說我名必留其間的殿」。
Пәрвәрдигар: — Исраилни ташлиғандәк Йәһуданиму Өз көзүмдин нери қилимән вә Өзүм таллиған бу шәһәр Йерусалимни вә Мән: — «Мениң намим шу йәрдә болиду» дегән шу ибадәтханини тәрк қилимән, деди.
28 約史雅其餘的事蹟，他的一切作為，都記載在猶大王實錄上。
Йосияниң башқа әмәллири һәм қилғанлириниң һәммиси «Йәһуда падишалириниң тарих-тәзкирилири» дегән китапта пүтүлгән әмәсмиди?
29 約史雅年間，埃及王法郎乃苛上到幼發拉的河，亞述王那裏，約史雅出兵與他對抗，初次會戰，就在默基多陣亡。
Униң күнлиридә Мисирниң падишаси Пирәвн-Нәко Асурийәниң падишасиға һуҗум қилғили Әфрат дәриясиға барди. У чағда Йосия падиша Пирәвн билән соқушушқа чиқти; лекин Пирәвн уни көрүп Мәгиддода уни өлтүрди.
30 他的臣僕將他的屍體，用車從默基多運到耶路撒冷，葬在他自己的墳墓裏；當地的人民推舉約史雅的兒子約哈次，給他傅油，繼承父位為王。
Хизмәткарлири униң өлүгини җәң һарвусиға селип Мәгиддодин Йерусалимға елип келип, уни өз қәбридә дәпнә қилди. Жут хәлқи Йосияниң оғли Йәһоаһазни мәсиһ қилип, атисиниң орнида падиша қилди.
31 約哈次登極時年二十三歲，在耶路撒冷為王三個月，他的母親名叫哈慕塔耳，是里貝納人耶勒米雅的女兒。
Йәһоаһаз падиша болғанда жигирмә үч яшта болуп, үч ай Йерусалимда сәлтәнәт қилди. Униң анисиниң исми Һамутал еди; у Либнаһлиқ Йәрәмияниң қизи еди.
32 他行上主視為惡的事，完全像他祖先所行的一樣。
Йәһоаһаз бовилири барлиқ қилғанлиридәк, Пәрвәрдигарниң нәзиридә рәзил болғанни қилди.
33 法郎乃苛將他幽禁在哈瑪特的黎貝拉，不要他在耶路撒冷作王，並要那地方繳約一百「塔冷通」銀子和十「塔冷通」金子作賠款。
Әнди Пирәвн-Нәко униң Йерусалимда сәлтәнәт қилмаслиғи үчүн, уни Хамат жутидики Риблаһда солап қойди вә [Йәһуда] зиминиға йүз талант күмүч билән бир талант алтун селиқ чүшүрди.
34 以後，法郎乃苛立了約史雅的兒子厄里雅金繼他父親約史雅為王，給他改名叫約雅金；後將約哈次帶到埃及去了，約哈次就死在那裏。
Андин Пирәвн-Нәко Йосияниң оғли Елиакимни атисиниң орнида падиша қилип, исмини Йәһоакимға өзгәртти. У Йәһоаһазни өзи билән Мисирға елип кәтти; Йәһоаһаз Мисирға келип шу йәрдә өлди.
35 約雅金將金銀付給法郎，但為交付的求要賠款，只得國家徵稅，要本國人民每人依照自己的家業，繳納金銀，送給法欴乃苛。
Йәһоаким күмүч билән алтунни Пирәвнгә бәрди; лекин Пирәвнниң шу буйруғини иҗра қилип пулни тапшуруш үчүн жутқа һәр бир адәмниң чамиға қарап баҗ-алван қойған еди; алтун вә күмүчни у жутниң хәлқидин, һәр биригә салған өлчәм бойичә Пирәвн-Нәкоға беришкә жиққан еди.
36 約雅金登極時年二十五歲，在耶路撒冷為王十一年；他的母親名叫則步達，是魯瑪人培達雅的女兒。
Йәһоаким падиша болғанда жигирмә бәш яшта болуп, он бир жил Йерусалимда сәлтәнәт қилди. Униң анисиниң исми Зибидаһ еди; у Румаһлиқ Пәдаяниң қизи еди.
37 他行了上主視為惡的事，全像他祖先所行的一樣。
Йәһоаким бовилири барлиқ қилғанлиридәк Пәрвәрдигарниң нәзиридә рәзил болғанни қилатти.
