歷代志下 9
1 [舍巴女王來訪撒羅滿]舍巴女王聽見了撒羅滿的聲譽，就來到耶路撒冷，考問灑羅滿一些難題；陪從她的人很多，駱駝馱著許多香料、黃金和寶石；進見撒羅滿時，便將所有的心思都對他說了出來。
Siba sogega uda hina bagade da Soloumane ea gasa bagade hou nababeba: le, e da Yelusaleme moilai bai bagadega ema gasa bagadewane adoba: musa: misi. E da ea fidisu dunu amola uda bagohame oule misi. Amola ga: mele amo da: iya da hedama: ne fodole nasu amola nina: hamomusa: noga: idafa igi amola gouli bagadedafa, amo e da oule misi. E da Soloumanema gousa: beba: le, e da ea asigi dawa: su defele, Soloumanema bagadewane adole ba: i.
2 撒羅滿對她所問的一切難題，一一給她解答了，沒有一樣可難住撒羅滿，而不能給她解答的。
Soloumane da amo adole ba: su huluane defele bu adole i. Adole ba: su afadafa e bu adole imunu hamedei da hamedafa galu.
3 舍巴女王看見了撒羅滿的智慧和所建造的宮殿，
Siba sogega uda hina bagade da Soloumane ea bagade dawa: su nabi. E da hina bagade diasu ea gagui liligi, amo ba: i dagoi.
4 筵席上的餚饌，群臣的坐次，僕從的侍候和服裝，酒正與酒正的服裝，和在上主殿內的全燔祭，驚訝得出神，
E da ha: i manu amo hina bagade diasu ea esalebe dunu ilia da nasu amola Soloumane ea eagene ouligisu dunu ilia diasu amola ea hawa: hamosu dunu ilia hamobe amola ilia afaididi salasu abula amola hawa: hamosu dunu amo da ea lolo nabe ganodini e fidi amola gobele salasu hou e da Debolo Diasuga hamoi, amo huluane ba: beba: le, Siba uda hina da baligili fofogadigili, dogo gulugului ba: i.
5 遂對君王說：「關於你的作為和智慧，我在我國內所聽到的，的確是真的。
E da hina bagade Soloumanema amane sia: i, “Na sogega esaloba, na da dia hou amola bagade dawa: su hou nabi dagoi. Na da wali ba: sa - amo huluane da dafawanedafa.
6 以前我原不相信這些傳聞，及至我來親眼見了，纔知人告訴我的還不及你偉大智慧的一半；你實在超越了我所聽聞的。
Be amo na da dafawaneyale hame dawa: beba: le, na da nisu amo ba: musa: , guiguda: misunusa: dawa: i. Be dia hou la: idi fonobahadi fawane na da nabi. Dia bagade dawa: su amola gaguiwane hou da nama adoi amo bagade baligisa.
7 你的妻妾是有福的，你的臣僕是有福的，能常侍立在你面前，聆聽你的智慧。
Dia hawa: hamosu dunu da eso huluane dili esalebeba: le amola dia bagade dawa: su sia: nabalebeba: le, ilia da hahawane bagade.
8 上主，你的天主應受讚美! 他喜愛你，使你坐在他的王位，代上主你的天主為王；因為你的天主愛慕以色列，要永遠保持他們，所以使你作他們的王，來秉公行義。」
Dia Hina Godema nodoma! E da Dima hahawane bagade hou amo olelema: ne, di Isala: ili fi amo ouligima: ne ilegei. E da Isala: ili fi ilima eso huluane mae fisili asigimuba: le, e da di Ea sema noga: le ouligima: ne amola Isala: ili molole ouligima: ne, ilegei dagoi.”
9 舍巴女王遂將一百二十「塔冷通」黃金，大批香料和寶石，贈送給君王：舍巴女王贈給撒羅滿王的香料這樣多，是從來未有過的。
Siba sogega uda hina bagade da hina bagade Soloumanema iasu liligi e da gaguli misi, amo ema i. Amo da gouli defei danese biyaduyale gadenei amola hedama: ne fodole nasu amola nina: hamosu noga: idafa igi bagohame. Hedama: ne fodole nasu amo e da ema i da, eno dunu musa: ema iasu amo bagadewane baligi.
10 從敖非爾運金子的希蘭的僕人和撒羅滿的僕人，也運來了檀香木和寶石。
(Haila: me ea dusagai gilisi da Oufe sogega gouli bagade gaguli misi. Amola ilia da amoga ‘yunibe’ ifa amola nina: hamosu igi bagohamedafa gaguli misi.
11 君王用檀香木為上主的殿和王宮製造了欄杆，為歌詠者製造了琴瑟；像這樣的東西，在猶大地方從來沒有見過。
Soloumane da amo ‘yunibe’ ifa amoga fa: gu amo Debolo Diasu amola hina bagade diasu ganodini hahamoi. Amola amoga e da sani baidama amola ‘laia’ amo gesami hea: su dunu fidima: ne hahamoi. Amo ‘yunibe’ ifa da noga: idafa. Dunu da musa: agoai liligi Isala: ili amoga hame gaguli misi. Amola fa: no, agoai liligi da Isala: ili sogega hamedafa ba: i.)
12 凡舍巴女王所願所求的，撒羅滿都奉送給她；此外，尚有君王為酬謝她贈送的禮品；以後她和她的僕人回了本國。撒 [羅滿的富貴榮華]
Hina bagade Soloumane da Siba soge uda hina bagade ema ea adole ba: i liligi huluane ema i. Amola Siba sogega uda hina bagade da ema hahawane dogolegele iasu iabeba: le, amo huluane defele e da Siba hina bagade udama i. Amalalu, uda hina bagade amola ea hawa: hamosu dunu da Siba sogega buhagi.
13 撒羅滿每年收入的金子，重量有六百六十「塔冷通，」
Ode huluane hina bagade Soloumane da gouli defei danese 20 agoane baligili lasu.
14 商人小販所運來的，以及阿拉伯的儲王和本國太守給撒羅滿所進獻的金銀，尚不計算在內。
Amola e da bidi lasu ouligisu dunuma su (‘da: gisi’) lai. E da bidi lasu hou hamobeba: le eno baligili gale lai. Amola Ala: ibia hina bagade amola Isala: ili gilisisu soge bai ouligisu dunuma bidi afadenei ianusu lai.
15 撒羅滿王又用鎚打的金子，作了二百個盾牌，每個用鎚打的金子六百「協刻耳。」
Soloumane da sia: beba: le, ilia da da: igene ga: su bagade 200 agoane hahamoi. Amo afae afaega ilia da gouli defei 6gilougala: me agoane amoga dedebole legele ga: i.
16 又用鎚打的金子，作了三百小盾牌，美個用金三百「協刻耳；」君王把這些盾牌都懸掛仔黎巴嫩林宮。
Amolawane, e da da: igene ga: su fonobahadi 300 agoane hamone, ilima gouli defei2 gilougala: me gadenene, amoga dedebole legele gaga: i. Ea sia: beba: le, ilia da amo da: igene ga: su huluane Lebanone Iwila Sesei amo ganodini sali.
17 君王又用象牙製造了一個大寶座，用純金包鑲。
Amolawane, ea hamoma: ne sia: beba: le, ilia da fisu bagadedafa hamoi. Amo fisu la: ididili da ‘aifoli’ amoga dedeboi amola eno la: idi da gouli noga: idafa amoga dedeboi.
18 寶座有六級台階，座背後有一隻金羔羊，座位兩邊有扶手，扶手兩旁立著兩隻獅子。
19 六級台階上立有十二隻獅子，美級兩個，一左一右；在任何國家從沒有過這樣的製造法。
Amo fisu da: iya heda: su fofa: gui da gafeyale ba: i. Fa: gu afae afae amo ea bidiga huluane da laione wa: me agoaila dedenesisi ba: i. Amo gilisili da laione agoaila fagolisi galu ba: i. Fisu baligiadili da bulamagau gawali ea dialuma agoaila dedenesisi ba: i. Amola fisu ea lobo ligisisu aduna la: idi gadili da laione agoaila dedenesisi ba: i. Fisu amo agoai da fifi asi gala huluane amo ganodini afae hamedafa ba: i.
20 撒羅滿王所有的飲器，都是金的；黎巴嫩林宮的器具，都是純金的；撒羅滿時代，銀是不值什麼的。
Soloumane ea hano nasu faigelei huluane da gouligamusu hahamoi. Amola gobele nasu liligi amola gasa: le nasu liligi huluane Lebanone Iwila Sesei amo ganodini dialu da gouligamusu hahamoi. Liligi afae da silifaga hame hahamoi. Bai Soloumane ea esalebe eso amoga, ilia da silifa bagade hame hanai galu.
21 原來君王的船隻與希蘭的僕人一同去塔爾史士；去塔爾史士的船隻，每三年往返一次，運來金銀象牙，猿猴和孔雀。
Soloumane da dusagane gagai gilisisu amo da gilisili Haila: me ea dusagane gagai gilisisu, hano wayabo bagadega ahoanu. Ode udiana gidigili, ea dusagane gagai gilisisu da gouli, silifa, ‘aifoli’ amola ‘magi’ ohe gaguiwane, ema buhagisu.
22 這樣，撒羅滿王的富貴和智慧，超過了世上所有的君王。
Hina bagade Soloumane ea bagade dawa: su hou amola bagade gagui hou da osobo bagadega hina bagade huluane ilia hou baligi dagoi ba: i.
23 世上所有的君王都想見撒羅滿的面，聽聽天主賦予他心中的智慧；
Amola fifi asi gala huluane da bagade dawa: su amo Gode da ema i, amo nabimusa: , ema misunu hanai galu.
24 各人帶來自己的禮物：銀器、金器、衣服、兵器、香料、騾馬，年年都是如此。
Ode huluane mae fisili, ilia da e ba: la manoba, bidi gagulimusu masu. Ilia da silifa, gouli, abula, gegesu liligi, hedama: ne fodole nasu, hosi amola ‘miule’ amo gagaguli mafia: su.
25 撒羅滿有四千廄，為養馬存車，有一萬二千騎兵，駐紮在屯車城和耶路撒冷君王左右。
Soloumane da gegemusa: gini, sa: liode sesei 400 agoane amola dadi gagui dunu fila heda: ma: ne hosi 12,000 agoane gagadoi. Mogili e da Yelusaleme moilai bai bagadega dialoma: ne yolesi. Amola mogili e da moilai oda enoenoi amoga dialoma: ne yolesisi.
26 撒羅滿統轄列王，由大河到培肋舍特人領域，直到埃及邊陲。
E da hina bagade huluane amo da soge Iufala: idisi Hanoga asili Filisidini soge amola Idibidi alaloa doaga: i, amo ouligisu, e da ili huluanema ouligisudafa esalu.
27 君王在耶路撒冷有的銀子，多如石頭，香柏木多如平原的桑樹。
Soloumane ea ouligibi ganodini, silifa da Yelusaleme moilai bai bagade ganodini bagadewane dialebeba: le, udigili gele agoai diafulubi ba: i. Amola dolo ifa da gilisidafaba: le, ‘sigamo’ udigili ifa Yuda agolo sogega lelefulubi ilia idi defele agoai ba: i.
28 撒羅滿所有的馬，都是由慕茲黎和各地運來的。[撒羅滿逝世]
Hina bagade ea bidi lasu ouligisu dunu da Musa: li amola Silisia soge amoga hosi bidi lale, Isala: ili sogega oule misi.
29 撒羅滿其餘的前後事蹟，都記載在先知納堂的言行錄，史羅人阿希雅的預言書和先見者依多論及乃巴特之子雅洛貝罕的啟示錄上。
Hou huluane amo Soloumane hamoi, ea hawa: hamosu mui amola dagosu, amo da “Balofede dunu Na: ida: ne ea Hamonanusu Meloa, amola Siailou dunu Ahaidia ea Ba: la: lusu Meloa” amola “Balofede Dunu Idou ea Esalebe Ba: i Meloa”, amo ganodini dedene legei. Amo meloa dedei ilia da amolawane da Isala: ili hina bagade Yeleboua: me ea hou olelesa.
30 撒羅滿在耶路撒冷作全以色列王凡四十年。
E da Yelusaleme moilai bai bagadega esala, ode40agoane Isala: ili fi ouligisu.
31 撒羅滿與他的列祖同眠，葬在他父親達味城內；他的兒子勒哈貝罕繼位為王。
E da bogole, Da: ibidi Moilai bai bagade amo ganodini uli dogonesali. Eagofe Lihouboua: me da e bagia Isala: ili hina bagade hamoi
