歷代志下 32
1 [亞述來犯]這些忠貞之事作完之後，亞述王散乃黑黎布來進攻猶大，包圍一切堅城，企圖攻破，佔為己有。
Baada ya yale yote aliyokuwa amefanya Hezekia kwa uaminifu mkubwa, Senakeribu mfalme wa Ashuru akaja na kuvamia Yuda. Akaizunguka miji yenye ngome kwa jeshi, akifikiri kuiteka iwe yake.
2 希則克雅見散乃黑黎市前來，決意要進攻耶路撒冷，
Hezekia alipoona kuwa Senakeribu amekuja na kwamba alikusudia kufanya vita juu ya Yerusalemu,
3 便與自己的將領和勇士商議，將城外的水泉杜塞；他們都贊成；
akafanya shauri na maafisa wake na mashujaa wake juu ya kuzuia maji kutoka chemchemi zilizo nje ya mji, nao wakamsaidia.
4 於是召集許多人，將水泉和通過田間的水渠都杜塞，說：「為什麼讓亞述王來，得到這樣多的水! 」
Umati mkubwa wa watu ukakusanyika na kuzuia chemchemi zote na vijito vilivyotiririka katika nchi yote, wakisema: “Kwa nini wafalme wa Ashuru waje na kukuta maji tele?”
5 希則克雅遂加強防禦工事，重修所有破裂的城牆，上面建上城樓，城外又築了一道牆，加強達味城的米羅，製造了許多箭矢和盾牌。
Hezekia akafanya kazi kwa bidii kukarabati sehemu zote zilizokuwa zimebomoka za ukuta na kujenga minara juu yake. Akajenga ukuta mwingine nje ya ule uliokuwepo na kuimarisha Milo katika Mji wa Daudi. Akatengeneza pia silaha nyingi na ngao.
6 然後派了將官率領軍民，將他們集合到城門廣場他自己面前，鼓勵他們說：「
Akaweka maafisa wa jeshi juu ya watu, wakawakutanisha mbele yake katika uwanja kwenye lango la mji, naye akawatia moyo kwa maneno haya:
7 你們應該勇敢大膽，不要害怕，不要因亞述王和他所統領的大軍而膽怯，因為那與我們同在的比與他同在的，更有能力。
“Kuweni hodari na wenye moyo mkuu. Msiogope, msifadhaike wala msikate tamaa kwa sababu ya mfalme wa Ashuru na hili jeshi kubwa lililo pamoja naye, kwa kuwa aliye pamoja nasi ni mkuu kuliko aliye pamoja naye.
8 那與他同在的只是血肉的手臂，那與我們同在的卻是天主，我們的天主，他必要協助我們，為我們作戰。」眾人都因猶大王希則克雅這番話而得到鼓勵。[亞述王的侮辱]
Kwake uko mkono wa mwili tu, bali kwetu yuko Bwana Mungu wetu kutusaidia na kutupigania vita vyetu.” Nao watu wakatiwa moyo kutokana na maneno aliyowaambia Hezekia mfalme wa Yuda.
9 此後，亞述王散乃黑黎布派自己的臣僕到耶路撒冷來，─他本人偕全軍駐在拉基士─向猶大王希則克雅，和在耶路撒冷所有的猶大人說：「
Hatimaye Senakeribu mfalme wa Ashuru na majeshi yake yote walipokuwa wameuzunguka Lakishi, akawatuma maafisa wake kwenda Yerusalemu wakiwa na ujumbe huu kwa Hezekia mfalme wa Yuda, na kwa watu wote wa Yuda waliokuwako humo, kusema:
10 亞述王散乃黑黎布這樣說：你們在耶路撒冷受困，還依靠什麼呢﹖
“Hili ndilo asemalo Senakeribu mfalme wa Ashuru: Je, mmeweka tumaini lenu wapi, hata mnaendelea kukaa katika Yerusalemu, hali mmezungukwa na jeshi?
11 希則克雅曾對你們說過：雅威我們的天主必要救我們脫離亞述王的手，這豈不是誘惑你們，使你們餓死渴死嗎﹖
Hezekia asemapo, ‘Bwana Mungu wetu atatuokoa kutokana na mkono wa mfalme wa Ashuru,’ anawapotosha ninyi, naye atawaacha mfe kwa njaa na kiu.
12 希則克雅豈不是將高丘和鄉壇推翻，且吩咐猶大和耶路撒冷人說：你們應在一個壇前朝拜，單在這上面焚香嗎﹖
Je, si Hezekia mwenyewe aliyeondoa mahali pa juu pa kuabudia miungu pamoja na madhabahu zake, akiwaambia Yuda wa Yerusalemu, ‘Ni lazima mwabudu mbele ya madhabahu moja na kuteketeza dhabihu juu yake’?
13 難道你們不知道我與我的祖先，對各列邦民所作的事嗎﹖列邦各地的神，是否曾能拯救自己的國土，脫離我的手﹖
“Je, hamjui yale mimi na baba zangu tuliyoyafanya kwa mataifa yote ya nchi zingine? Je, miungu ya mataifa hayo iliweza kuokoa nchi zao kutoka mkononi mwangu?
14 我祖先所消滅的那些邦國的諸神中，有那一個曾能夠拯救自己的百姓，脫離我的手﹖難道你們的神就能拯救你們脫離我的手嗎﹖
Ni yupi miongoni mwa miungu yote ya mataifa haya ambayo baba zangu waliyaangamiza ameweza kuwaokoa watu wake mkononi mwangu? Inawezekanaje basi Mungu wenu kuwaokoa mkononi mwangu?
15 所以現在，不要讓希則克雅這樣欺騙你們，迷惑你們；你們也不要相信他，因為任何一個國家，一個民族的神，都不能拯救自己的百姓，脫離我的手，和我祖先的手；何況你們的神﹖他更不能拯救你們脫離我的手! 」
Sasa basi, msikubali Hezekia awadanganye na kuwapotosha namna hii. Msimwamini, kwa kuwa hakuna mungu wa taifa lolote wala wa ufalme wowote aliyeweza kuwaokoa watu wake kutoka mkononi mwangu au mkononi mwa baba zangu. Sembuse huyo mungu wenu atawaokoaje kutoka mkononi mwangu!”
16 散乃黑黎布的臣僕，還說了許多譭謗上主天主，和他僕人希則克雅的話。
Maafisa wa Senakeribu wakaendelea kunena dhidi ya Bwana aliye Mungu na dhidi ya mtumishi wake Hezekia.
17 散乃黑黎布也寫信嘲笑上主以色列的天主，侮辱他說：「就如列邦民族的神沒有拯救自己的百姓脫離我的手，同樣希則克雅的神也不能救自己的百姓脫離我的手。」
Mfalme pia aliandika barua akimtukana Bwana, Mungu wa Israeli na kusema haya dhidi yake: “Kama vile miungu ya mataifa ya nchi nyingine ilivyoshindwa kuwaokoa watu wao mkononi mwangu, vivyo hivyo Mungu wa Hezekia hataweza kuwaokoa watu wake kutoka mkononi mwangu.”
18 隨後，他們用猶大方言向耶路撒冷城牆上的軍民呼喊，想驚嚇他們，令他們恐懼，以便奪取京城。
Kisha wakawaita kwa Kiebrania watu wa Yerusalemu waliokuwa juu ya ukuta ili kuwatisha na kuwatia hofu ili waweze kuuteka mji.
19 他們論及耶路撒冷的天主，好似論及列邦民族的神一樣，當作了人手的造物。[希則克雅祈禱獲允]
Wakanena juu ya Mungu wa Yerusalemu kama vile walivyonena juu ya miungu ya mataifa mengine ya dunia ambayo ni kazi ya mikono ya wanadamu.
20 希則克雅王與阿摩茲的兒子依撒意亞先知為此巷天祈求呼籲。
Mfalme Hezekia na nabii Isaya mwana wa Amozi wakalilia mbingu katika maombi kuhusu jambo hili.
21 上主便派一位天使進入亞述王的營爭，將所有的兵士、將軍和統帥，予以殲滅，使亞述王含羞回了本國。當他進入自己的神廟時，為他親生的兒子用劍所殺。
Naye Bwana akamtuma malaika ambaye aliangamiza wanajeshi wote, na viongozi na maafisa katika kambi ya mfalme wa Ashuru. Kwa hiyo, mfalme wa Ashuru akarudi nchini mwake kwa aibu. Naye alipokwenda katika hekalu la mungu wake, baadhi ya watoto wake wakamuua kwa upanga.
22 這樣，上主救了希則克雅和耶路撒冷的居民，脫離了亞述王散乃黑黎布和所有敵人的手，使他們四境獲得了安寧。
Hivyo Bwana akamwokoa Hezekia na watu wa Yerusalemu kutoka mkononi mwa Senakeribu mfalme wa Ashuru na kutoka mikononi mwa wengine wote. Bwana akawastarehesha kila upande.
23 眾人就都到耶路撒冷向上主獻上禮品也贈予猶大王希則克雅禮物；從此以後，希則克雅乃為個國所敬重。
Watu wengi wakaleta sadaka Yerusalemu kwa ajili ya Bwana na zawadi za thamani kwa ajili ya Hezekia mfalme wa Yuda. Tangu hapo na kuendelea, Hezekia aliheshimiwa sana na mataifa yote.
24 那時，希則克雅害病要死，他哀求了上主，上主便應允了他，給了他一個異兆。
Katika siku hizo, Hezekia akaugua, naye akawa karibu kufa. Akamwomba Bwana, ambaye alimjibu na kumpa ishara.
25 但是，希則克雅不但沒有照他所受的恩惠還報，反而心高氣傲，於是上主的怒火降於他和猶大並耶路撒冷。
Lakini moyo wa Hezekia ukajaa majivuno na hakuonyesha itikio kwa wema aliotendewa, kwa hiyo ghadhabu ya Bwana ikawa juu yake na juu ya Yuda na Yerusalemu.
26 以後，希則克雅抑制了自己的驕傲，他和耶路撒冷居民都自謙自卑，因此上主的怒氣，在希則克雅生時，沒有向他們發作。[希則克雅一生概略]
Ndipo Hezekia akatubu kwa ajili ya kiburi cha moyo wake, kama walivyofanya watu wa Yerusalemu, kwa hiyo ghadhabu ya Bwana haikuja juu yao katika siku za Hezekia.
27 希則克雅享盡富貴榮華，建造了府庫，儲藏金銀、寶石、香料、盾牌和各種珍器；
Hezekia alikuwa na utajiri mwingi sana na heshima, naye akajifanyia hazina kwa ajili ya fedha yake na dhahabu na kwa ajili ya vito vyake vya thamani, vikolezi, ngao na aina zote za vyombo vya thamani.
28 修建了倉廩，儲藏五穀、新酒和油；修蓋了棚欄，為養各類牲畜；為羊群修了羊棧；
Akajenga pia maghala ya kuhifadhi mavuno ya nafaka, divai mpya na mafuta. Akatengeneza mabanda kwa ajili ya aina mbalimbali za mifugo, na mazizi kwa ajili ya kondoo na mbuzi.
29 又畜養了驢，以及許多大小牲畜；天主實在賜給了他極多的財物。
Akajenga vijiji na kujipatia idadi kubwa ya kondoo na mbuzi, pamoja na ngʼombe kwa kuwa Mungu alikuwa amempa utajiri mwingi sana.
30 希則克雅堵住基紅泉上邊的水，將水直引到達味城西。希則克雅所作所為無不順利。
Ilikuwa ni Hezekia aliyeziba njia za kutolea maji za chemchemi za juu za Gihoni na kuyaelekeza maji kutiririkia upande wa magharibi wa Mji wa Daudi. Akafanikiwa katika kila kitu alichofanya.
31 甚至巴比倫王公大人派使者來見希則克雅，詢問他國內發生的奇事時，天主也讓他自由，藉以考驗他，好知道他心中的一切。
Lakini wakati wajumbe walipotumwa na watawala wa Babeli kumuuliza juu ya ishara ambayo ilitokea katika nchi, Mungu alimwacha ili kumjaribu na kujua kila kitu kilichokuwa moyoni mwake.
32 希則克雅其餘的事蹟，以及他的善行，都記載在阿摩茲的兒子依撒意亞先知的神視錄及猶大和以色列列王實錄上。
Matukio mengine ya utawala wa Hezekia na matendo yake ya kujitoa kwa moyo yameandikwa katika maono ya nabii Isaya mwana wa Amozi kwenye kitabu cha wafalme wa Yuda na Israeli.
33 希則克雅與他的祖先同眠，葬在達味子孫墓地的斜坡上；他死了，全猶大和耶路撒冷居民都為他舉哀致敬；他的兒子默納舍繼位為王。
Hezekia akalala na baba zake na akazikwa kwenye kilima mahali yalipo makaburi ya wazao wa Daudi. Yuda wote na watu wa Yerusalemu wakamheshimu alipofariki. Naye Manase mwanawe akawa mfalme baada yake.
