列王紀上 2
1 [達味王的遺囑]達味死的日子已經近了，便囑咐自己的兒子撒羅滿說：「
Daudi alipokaribia kufa, alimwamuru Sulemani mwanae, akisema,
2 我現在要走世人應走的路，你要作英勇有為的大丈夫，
“Mimi sasa ninaiendea njia ya dunia yote. Kwa hiyo, uwe imara, na ujionyeshe mwenyewe kama mwanamume. Uzilinde amri za BWANA, Mungu wako ukitembea katika njia zake, utii maaagizo yake, amari zake,
3 恪守上主你天主的典章，履行他的道路，遵守他的規律、誡命、法令和制度，如梅瑟法律上所記載的：這樣無論你做什麼，無論你往何處去，必然順利；
maamuzi yake, na maagizo ya maagano yake, uwe mwamngalifu kufanya yale yaliyoandikwa katika sheria za Musa, ili ufanikiwe katika yote utakayoyafanya, popote kule utakakokuwa,
4 上主也必履行他關於我所說的話，說：如果你的子孫固守他們的道路，真能全心全意在我面前行走，那麼，你的後代就決不缺坐上以色列寶座的人。
na BWANA atayatimiza maneno yake aliyosema kuhusu mimi, aliposema, 'kama wanao watajilinda katika tabia zao, wakatembea mbele yangu kwa uaminifu kwa mioyo yao yote na kwa roho zao zote, hawatakoma kuwa na mtu aliyeketi katika kiti cha enzi cha Israeli.
5 此外，你也知道責魯雅的兒子約阿布對我所做的事，對以色列軍隊的兩個統帥，乃爾的兒子阿貝乃爾和耶特爾的兒子阿瑪撒所做的事；他在昇平時，殺了他們，像在戰爭時殺人，使我腰間的帶子和腳上的鞋染了無辜的血。
Wewe pia wajua kile Yoabu mwana wa Seruya alichonifanyia, na kile alichowafnyia majemedari wa majeshi y a Israeli, kwa Abina mwana wa Neri, na kwa Amasa mwana wa Yetheri, ambaye alimwua. Alimwaga damu vitani wakati wa amani na kuiweka ile damu kwenye mshipi uliokuwa kiunoni mwake na kwenye vile viatu miguuni mwake.
Mshughulikie Yoabu kwa hekima ambayo umejifunza, lakini usiache mvi zake ziingie kaburini kwa amani. (Sheol h7585)
7 至於基肋阿得人巴爾齊來人的子孫，你卻應該厚待他們，使他們列入你席上的食客，因為當我逃避你哥哥阿貝沙隆時，他們是怎樣的照顧了我。
Hata hivyo, uonyeshe utu kwa wana wa Barizilai Mgileadi, na uwaache wawe miongoni mwa wale wanaokula mezani kwako, kwa kuwa walikuja kwangu wakati nilipomkimbia ndugu yangu Absalomu.
8 看，在你身旁還有巴胡陵地的本雅明人革辣的兒子史米，在我去瑪哈納殷那一天，他惡毒地咒罵了我；但是，後來他又下到約旦河來迎接我，當時我指著上主對他起誓說：我決不用刀處決你。
Tazama, Shimei mwana wa Gera yuko pamoja na wewe, Wabenjamini wa Bahurimu, walionilaani kwa laana ya fujo siku niliyoenda kwa Mahanaimu. Shimei alishuka kuja kuniona pale Yorodani, na nikamwapia kwa BWANA, nikisema, 'Sitawaua kwa upanga,'
Kwa hiyo sasa usimwache aiepuke adhabu. Wewe ni mwenye hekima, na utajua jinsi itakavyokupasa kumtendea. Utakileta hicho kichwa chenye mvi chini kaburini.” (Sheol h7585)
10 達味與自己的列祖同眠，葬在達味城。
Ndipo Daudi alipolala na mababu zake na alizikwa kwenye mji wa Daudi.
11 達味作以色列王四十年：在赫貝龍作王七年，在耶路撒冷作王三十三年。
Siku ambazo Daudi alitwala Israeli zilikuwani miaka arobaini. Alikuwa ametawala kwa miaka saba kule Hebroni na kwa miaka thelethini na tatu kule Yerusalemu.
12 撒羅滿於是坐上了他父親達味的寶座，他的王國恨是鞏固。阿多尼雅自招殺身之禍
Kisha Sulemani akaketi kwenye kiti cha enzi cha baba yake Daudi, na utawala wake ulikuwa imara.
13 哈基特的兒子阿多尼雅來見撒羅滿的母親巴特舍巴，她問說：「你來這裏平安嗎﹖」阿多尼雅回答說：「平安。」
Kisha Adoniya mwana wa Hagathi alikuja kwa Bathisheba mama wa Sulemani., Naye akamwuliza, “Je, unakuja kwa amani?” Naye akajiibu. “kwa amani.”
14 繼而又說：「我有句話對你說。」巴特舍巴說：「請說罷!」
Kisha akasema, “Nina jambo la kukuambia.” Naye akajibu, “Sema.”
15 他說：「你知道王國原該歸於我，全以色列都期待我為王。無奈王國反而歸於我的弟弟；當然，歸他是由於上主。
Adoniya amesema, “Unajua kuwa ufalme ulikuwa wangu, na kwamba Israeli yote ilikuwa inanitegemea mimi kuwa mfalme. Hata hivyo, ufalme umegeuzwa na umekuwa wa ndugu yangu, kwani ulikuwa wake toka kwa BWANA.
16 現在，我要求你一件事，請你不要拒絕我! 」巴特舍巴對他說：「說罷! 」
Sasa nina ombi moja kwako. Usinikatalie.”Bathisheba akamwambia, “Sema.”
17 阿多尼雅說：「我求你向撒羅滿說：將叔能的女子阿彼沙格給我為妻，因為他決不會拒絕你的請求。」
Naye akamwambia, “Tafadhali mwambie mfalme Sulemani, kwa kuwa hatakukatalia, ili kwamba anipatie Abishagi Mshunami awe mke wangu.”
18 巴特舍巴說：「好! 我要為你請求君王。」
Bathisheba akamwambia, “Vyema sana, nitamwambia mfalme”
19 巴特舍巴於是去見撒羅滿王，為阿多尼雅請求。君王遂起身迎接她，向她俯首致敬，然後坐在寶座上；又叫人為君王的母親另預備了一個座位，她便坐在君王的右邊。
Kwa hiyo Bathisheba akaenda kumwambia, mfalme Sulemani kwa niaba ya Adoniya. Mfalme akainuka kumlaki na akapiga magoti mbele yake. Kisha akaa kwenye kiti chake cha enzi na kulikuwa na kiti kingine cha enzi kilicholetwa kwa ajili ya mama wa mfalme. Naye akaa mkono wa kuume wa mfalme.
20 巴特舍巴說：「我要求你一件小事，請你不要拒絕我! 」君王對她說：「母親! 你求罷! 我決不拒絕。」
Ndipo alipomwambia, “Napenda kukuomba ombi moja dogo. Usinikalie.” Mfalme, akamjibu, “Mama omba kwa kuwa sitakukatalia.”
21 巴特舍巴說：「請你將叔能的女子給你哥哥阿多尼雅為妻。」
Naya akamwambia, “Naomba Abishagi Mshunami apewe Adoniya ndugu yako awe mke wake.”
22 撒羅滿回答母親說：「你為什麼為阿多尼雅要求叔能的女子阿彼沙格呢﹖你為他要求王國罷! 因為他是我的哥哥，何況厄貝雅塔爾司祭和責魯雅的兒子約阿布又都擁護他。」
Mfalme Sulemani akamjibu mama yake, “Kwa nini unamwombea Adoniya huyo Abishagi Mshunami? Kwa nini usimwombee ufalme pia, kwa kuwa ni ndugu yangu mkubwa? - au kwa Abiathari kuhani, au Yoabu mwana wa Seruya?”
23 撒羅滿王便指著上主起誓說：「如果阿多尼雅說了這話，而不喪失性命，願上主嚴厲懲罰我，並加倍地懲罰我!
Kisha mfalme Sulemani akaapa kwa BWANA, akisema, “Mungu wangu na anifanyie hivyo, na zaidi pia, kama Adoniya hajayasema haya kinyume na maisha yake.
24 上主支持我，使我坐上了我父親達味的寶座，照他所應許的，給我建立了王室，現在，我指著永生的上主起誓：阿多尼雅今天必該處死! 」
Sasa basi kama BWANA aishivyo, ambaye ndiye alinifanya mimi kuwepo na kunipa kiti cha enzi cha Daudi baba yangu, na ambaye amenifanyia nyumba kwa ahadi yake, hakika Adoniya lazima auawe leo.”
25 撒羅滿王便派約雅達的兒子貝納雅去殺了阿多尼雅；阿多尼雅便死了。厄貝雅塔爾被革職
Kwa hiyo mfalme Sulemani akamtuma Benaya mwana wa Yehoyada naye akamkuta Adoniya na kumwua.
26 此後，君王對於厄貝雅塔爾司祭說：「你回阿納托特，往你的莊田去罷! 你原是該死的人，但今天我不殺你，因為你曾在我父親達味面前，抬過吾主上主的約櫃，與我父親同受過一切艱苦。」
Kisha akamwambia Abiathari kuhani, “Nenda kwa Anathothi, kwenye mashamba yako. unastahili kufa, lakini sitakua sasa hivi, kwa sababu ulilbeba sanduku la BWANA mbele ya Daudi baba yangu na kujitabisha kwa namna mbalimbali kama baba yangu alivyopata tabu.”
27 這樣，撒羅滿罷免了厄貝雅塔爾作上主的司祭，應驗了上主昔日在史羅指著厄里家族所說的話。約阿布被處決
Kwa hiyo Sulemani akamfukuza Abiathari asiwe kuhani wa BWANA, ili kwamba atimilize maneno ya BWANA, aliyokuwa amesema juu ya nyumba ya Eli.
28 約阿布既然支持阿多尼雅，而沒有支持撒羅滿，他聽到了這消息，便跑到上主的會幕裏，抱住祭壇的角。
Habari hizo zikamfikia Yoabu, Kwani Yoabu alimuunga mkono Adoniya, ingawa hakumuunga mkono Absalomu. Kwa hiyo Yoabu akakimbilia kwenye hema ya BWANA karibu na madhabahu na akabeba pembe za madhabahu.
29 有人報告撒羅滿王說：「約阿布逃到上主的會幕裏，站在祭壇旁。」撒羅滿就吩咐約雅達的兒子貝納雅說：「你去，將他殺死! 」
Sulemani alipoambiwa kuwa Yoabu amekimbilia kwenye hema ya BWANA na sasa alikuwa karibu na madhabahu. Ndipo Sulemani alipomtuma Benaya mwana wa Yehoyada, akisema, “Nenda, ukamwue.”
30 貝納雅便到上主的會幕內，對約阿布說：「君王這樣吩咐：你出來罷! 」他回答說：「我不出去，我寧願死在這裏。」貝納雅回來向君王覆命說：「約阿布這樣說了，這樣回答了我。」
Kwa hiyo Benaya akaenda kwenye hema ya BWANA na kumwambia, “Mfalme anasema utoke hemani.” Yoabu akamjibu, “Hapana, Nitafia hapa,” Kwa hiyo Benaya akarudi kwa mfalme, akasema, “Yoabu amesema atafia kwenye madhabahu,”
31 君王對他說：「你就照他所說的去做：將他殺死埋掉，今天你即應從我身上，由我父家除去約阿布所流的無辜之血。
Naye mfalme akamwambia, “Kafanye kama alivyosema. Muue na ukamzike, ili kwamba uitoe kwangu na kwenye nyumba ya baba yangu damu ambayo Yoabu alimwaga bila sababu.
32 上主必要使他所流的血歸到他頭上，因為他曾殺死了兩個比他更正義，更慈善的人。他用刀殺死了乃爾的兒子，以色列軍隊的統帥阿貝乃爾，和耶特爾的兒子，猶大軍隊的統帥阿瑪撒，這事我父親一點都不知道。
BWANA na amrudishie damu yake kichwani kwake, kwa sababu aliwaua wanaume wawili wasio na hatia na wema kuliko yeye na akawaua kwa upanga, Abineri mwana wa Neri, Jemedari wa Jeshi la Israeli, na Amasa mwana wa Jetheri, jemedari wa jeshi la Yuda, bila baba yangu Daudi kujua.
33 他們的血要永歸在約阿布和他子孫的頭上；至於達味，他的後裔，他的家族，他的王位，必永遠享受遺上主而來的平安! 」
Kwa hiyo damu yao na imrudie Yoabu kichwani pake na kwenye vichwa vya uzao wake milele na milele. Lakini kwa Daudi na uzao wake, na nyumba yake, na kwenye kiti chake cha enzi, kuwe na amani ya kudumu kutoka kwa BWANA.”
34 約雅達的兒子貝納雅就上去，殺了他，把他葬在他曠野中的家園。
Kisha Benaya mwana wa Yehoyada akaenda akamvamia Yoabu na kumwua. Alizikwa kwenye nyumba yake kule jangwani.
35 君王遂委任約雅達的兒子貝納雅，代替約阿布統率軍隊，又委任匝多克司祭，代替厄貝雅塔爾。史米違命處死
Mfalme akamwinua Benaya mwana wa Yehoyada kuwa juu ya jeshi badala yake, na akamweka Sadoki kuhani kwenye nafasi ya Abiatahari.
36 君王派人將史米召來，對他說：「你要在耶路撒冷為你建築一座房屋，住在那裏，不可從那裏出來，到任何地方去。
Kisha Mfalme akatuma watu kumwita Shimei, na akamwambia, “Kajijengee nyumba kwa ajili yako kule Yerusalemu na ushi huko, na usitoke nje ya Huo mji na kwenda mahali pengine.
37 你應當知道：你那一天出來，渡過克德龍溪，你那一天就一定要死；你的血必歸在你頭上。」
Kwa kuwa siku utakayoenda mahali pengine, na kupita bonde la Kidroni, ujue kwa hakika kuwa utakufa. Damu yako itakuwa juu ya kichwa chako.”
38 史米對君王說：「這話很好! 我主大王怎樣說，你的僕人就怎樣做。」史米於是常住在耶路撒冷。
Kwa hiyo Shimei akamwambia mfalme, “Unachosema ni chema. Kama vike mfalme bwana wangu alivyosema, ndivyo ambavyo mtumishi wako atakavyofanya.” Kwa hiyo Shimei akaishi Yerusalemu kwa miaka mingi.
39 三年以後，史米的兩個僕人逃到瑪敖客的兒子，加特的君王阿基士那裏去了。有人告訴史米說：「你的僕人在加特。」
Lakiini mwishoni mwa mwaka wa tatu, watumishi wawili wa Shimei wakakimbilia kwa Akishi mwana wa Maaka, mfalme wa Gathi. Kwa hiyo wakamwambia Shimei, wakisema, “Tazama, watumishi wako wameenda Gathi,”
40 史米便起來，備好自己的驢，往加特阿基士那裏，找他的僕人。史米去了，從加特帶回了自己的僕人。
Kisha Shimei akainuka, akapanda punda wake akaenda kwa Akishi huko Gathi kuwatafuta watumishi wake. Akaenda na akawaleta watumishi wake toka Gathi.
41 有人告訴撒羅滿說：「史米從耶路撒冷去了加特，意回來了。」
Sulemani alipoambiwa kuwa Shimei alikuwa ametoka Yerusalemu kwenda Gathi na amerudi,
42 君王便派人將史米召來，對他說：「難道我沒有叫你指著上主起誓，預先警告你說：你應當知道：你那一天出去，不論到任何地方，你那一天就一定要死麼﹖你不是也對我說過：這話很好，我聽見了麼﹖
mfalme akatuma wito kwa Shimei na kumwambia, “Je, sikukuapisha kwa BWANA na kushuhudia kwako, nikisema, 'Tambua kuwa siku utakayotoka kwenda nje na kwenda mahali popote, hakika utakufa'? Na ukaniambia kuwa unachosema ni chema.'
43 為什麼你沒有遵守對上主的誓言和我吩咐你的命令﹖」
Kwa nini basi umeshindwa kulinda kiapo chako kwa BWANA na amri niliyokupa?”
44 君王又對史米說：「你心裏明白你對我父親達味所做的一切惡事，所以上主要將你的邪惡都歸在你頭上。
Pia mfalme akamwambia Shimei, “Unajua katika moyo wako maovu yote uliyofanya kwa baba yangu Daudi. Kwa hiyo BWANA atakurudishia maovu yako kichwani pako.
45 而撒羅滿王卻要蒙受祝福，達味的王權要在上主面前，永遠堅定不移! 」
Lakini Sulemani atabarikiwa na enzi ya Daudi itaimarika mbele ya BWANA milele.”
46 於是君王命令約雅達的兒子貝納雅出去，擊殺了史米，史米就死了。於是王國在撒羅滿治下纔算鞏固了。
Kwa hiyo mfalme akamwamuru Benaya mwana wa Yehoyada kwenda kumwua Shimei. Kwa hiyo ule utawala ulikuwa mwema kwa mkono wa Sulemain.
