列王紀上 2
1 [達味王的遺囑]達味死的日子已經近了，便囑咐自己的兒子撒羅滿說：「
Daawit Yeroon duʼa isaa dhiʼaannaan ilma isaa Solomoonin ajaje.
2 我現在要走世人應走的路，你要作英勇有為的大丈夫，
Innis akkana jedhe; “Ani karaa lafa hundumaa deemuufan jira. Kanaafuu ati jabaadhu; namas taʼi;
3 恪守上主你天主的典章，履行他的道路，遵守他的規律、誡命、法令和制度，如梅瑟法律上所記載的：這樣無論你做什麼，無論你往何處去，必然順利；
waan Waaqayyo Waaqni kee barbaadu eegi; akka waan hojjettu hundaa fi lafa deemtu hundatti milkooftuuf akkuma seera Musee keessatti barreeffametti karaa isaa irra deemi; sirnaa fi ajaja isaa, seeraa fi dambii isaa eegi;
4 上主也必履行他關於我所說的話，說：如果你的子孫固守他們的道路，真能全心全意在我面前行走，那麼，你的後代就決不缺坐上以色列寶座的人。
yoo ati akkas goote, Waaqayyo waan, ‘Yoo ilmaan kee karaa isaanii eeggatan, yoo isaan garaa isaanii guutuu fi lubbuu isaanii guutuudhaan amanamummaadhaan fuula koo dura jiraatan, ati teessoo Israaʼel irraa nama hin dhabdu’ jedhee na abdachiise sana fiixaan naa baasa.
5 此外，你也知道責魯雅的兒子約阿布對我所做的事，對以色列軍隊的兩個統帥，乃爾的兒子阿貝乃爾和耶特爾的兒子阿瑪撒所做的事；他在昇平時，殺了他們，像在戰爭時殺人，使我腰間的帶子和腳上的鞋染了無辜的血。
“Ati mataan kee iyyuu waan Yooʼaab ilmi Zeruuyaa natti hojjete, waan inni ajajjoota loltoota Israaʼel lamaan jechuunis Abneer ilma Neerii fi Amaasaa ilma Yeteer godhe ni beekta. Inni bara nagaa keessa akka waan waraana keessatti taʼeetti isaan ajjeesee dhiiga isaanii dhangalaase; dhiiga sanas sabbata mudhii isaatii fi kophee faana isaatti faale.
Ogummaa keetiin isa adabi malee akka inni arrii isaatiin nagaan awwaalamu hin godhin. (Sheol h7585)
7 至於基肋阿得人巴爾齊來人的子孫，你卻應該厚待他們，使他們列入你席上的食客，因為當我逃避你哥哥阿貝沙隆時，他們是怎樣的照顧了我。
“Garuu sababii isaan yeroo ani obboleessa kee Abesaaloom duraa baqadhetti na gargaaraniif ilmaan Barzilaayii namicha gosa Giliʼaad sanaatiif arjoomi; isaanis warra maaddii kee irraa nyaatan gidduu haa jiraatan.
8 看，在你身旁還有巴胡陵地的本雅明人革辣的兒子史米，在我去瑪哈納殷那一天，他惡毒地咒罵了我；但是，後來他又下到約旦河來迎接我，當時我指著上主對他起誓說：我決不用刀處決你。
“Shimeʼiin ilmi Geeraa namichi gosa Beniyaam kan biyya Bahuuriim inni gaafa ani Mahanayiim dhaqetti akka malee na abaare sun kunoo si wajjin jira. Ani garuu yeroo inni na simachuuf Yordaanos dhufetti, ‘Ani goraadeedhaan si hin ajjeesu’ jedhee maqaa Waaqayyootiin nan kakadheef.
Ati garuu sababii nama ogeessa taateef amma akka waan inni balleessaa hin qabaatiniitti isa hin ilaalin. Atuu waan isa gootu ni beekta. Ati mataa isaa kan arraaʼe sana dhiigaan awwaala keessa buusi.” (Sheol h7585)
10 達味與自己的列祖同眠，葬在達味城。
Daawitis ergasii abbootii isaa wajjin boqotee Magaalaa Daawit keessatti awwaalame.
11 達味作以色列王四十年：在赫貝龍作王七年，在耶路撒冷作王三十三年。
Innis waggaa afurtama Israaʼel irratti jechuunis waggaa torba Kebroonitti, waggaa soddomii sadii immoo Yerusaalemitti mootii taʼe.
12 撒羅滿於是坐上了他父親達味的寶座，他的王國恨是鞏固。阿多尼雅自招殺身之禍
Kanaafuu Solomoon teessoo abbaa isaa Daawit irra ni taaʼe; mootummaan isaas jabaatee dhaabate.
13 哈基特的兒子阿多尼雅來見撒羅滿的母親巴特舍巴，她問說：「你來這裏平安嗎﹖」阿多尼雅回答說：「平安。」
Yeroo kanatti Adooniyaan ilmi Hagiit gara Batisheebaa gara haadha Solomoon dhaqe. Batisheebaanis, “Ati nagumaaf dhuftee?” jettee isa gaafatte. Innis, “Eeyyee ani nagumaafan dhufe” jedhee deebiseef;
14 繼而又說：「我有句話對你說。」巴特舍巴說：「請說罷!」
itti dabalees, “Ani waanan siin jechuu fedhu tokkon qaba” jedheen. Isheenis, “Mee jedhi” jettee deebifteef.
15 他說：「你知道王國原該歸於我，全以色列都期待我為王。無奈王國反而歸於我的弟弟；當然，歸他是由於上主。
Innis akkana jedheen; “Akkuma ati beektu mootummaan kan koo ture. Warri Israaʼel hundinuus akka ani mootii isaanii taʼu na abdatan. Garuu wanni sun geeddaramee mootummaan gara obboleessa kootiitti deebiʼeera; wanni kun Waaqayyo biraa isaaf dhufeeraatii.
16 現在，我要求你一件事，請你不要拒絕我! 」巴特舍巴對他說：「說罷! 」
Ani amma waanan si kadhadhu tokkon qaba; maaloo na hin didin.” Isheenis, “Kadhadhu” jetteen.
17 阿多尼雅說：「我求你向撒羅滿說：將叔能的女子阿彼沙格給我為妻，因為他決不會拒絕你的請求。」
Innis itti fufee, “Akka inni Abiishagi intala gosa Suunam sana akka niitiitti naaf kennuuf maaloo Solomoon mooticha naa kadhadhu; inni si hin diduutii” jedheen.
18 巴特舍巴說：「好! 我要為你請求君王。」
Batisheebaanis, “Kun waan gaarii dha! Ani dhaqeen mootichatti siif dubbadha” jettee deebifteef.
19 巴特舍巴於是去見撒羅滿王，為阿多尼雅請求。君王遂起身迎接她，向她俯首致敬，然後坐在寶座上；又叫人為君王的母親另預備了一個座位，她便坐在君王的右邊。
Kanaafuu Batisheebaan Adooniyaaf jettee isatti dubbachuuf gara Solomoon Mootichaa dhaqxe; Mootichis ishee simachuuf ol kaʼee harka ishee fuudhee teessoo isaa irra taaʼe. Inni teessoo haadha mootiitiif fidame tokko of biraa qaba ture; isheenis gama mirga isaatiin teesse.
20 巴特舍巴說：「我要求你一件小事，請你不要拒絕我! 」君王對她說：「母親! 你求罷! 我決不拒絕。」
Isheenis, “Ani waanan si kadhadhu xinnoo tokko qaba; maaloo na hin didin” jetteen. Mootichis, “Yaa haadha koo kadhadhu; ani si hin diduutii” jedhee deebiseef.
21 巴特舍巴說：「請你將叔能的女子給你哥哥阿多尼雅為妻。」
Isheenis, “Obboleessi kee Adooniyaan intala gosa Suunam kan Abiishagi jedhamtu sana haa fuudhu” jetteen.
22 撒羅滿回答母親說：「你為什麼為阿多尼雅要求叔能的女子阿彼沙格呢﹖你為他要求王國罷! 因為他是我的哥哥，何況厄貝雅塔爾司祭和責魯雅的兒子約阿布又都擁護他。」
Solomoon mootichis akkana jedhee haadha isaatiif deebii kenne; “Ati maaliif Abiishagi intala gosa Suunam kana Adooniyaaf kadhatta? Ati mootummaa illee akkasuma isaaf kadhadhu; inni obboleessa koo hangafaatii; Abiyaataar lubichaa fi Yooʼaab ilma Zeruuyaatiif illee gaafadhu!”
23 撒羅滿王便指著上主起誓說：「如果阿多尼雅說了這話，而不喪失性命，願上主嚴厲懲罰我，並加倍地懲罰我!
Solomoon mootichis akkana jedhee maqaa Waaqayyootiin kakate; “Yoo Adooniyaan gatii kadhaa kanaa lubbuu ofii isaatiin baasuu baate, Waaqni natti haa muru; waan caalu iyyuu natti haa fidu!
24 上主支持我，使我坐上了我父親達味的寶座，照他所應許的，給我建立了王室，現在，我指著永生的上主起誓：阿多尼雅今天必該處死! 」
Kanaafuu dhugaa Waaqayyo jiraataa isa jabeessee na dhaabee teessoo abbaa koo teessoo Daawit irra na kaaʼee fi isa akkuma waadaa gale sanatti mootummaa naaf hundeesse sanaa Adooniyaan dhugumaan harʼa ni ajjeefama!”
25 撒羅滿王便派約雅達的兒子貝納雅去殺了阿多尼雅；阿多尼雅便死了。厄貝雅塔爾被革職
Solomoon mootichi Benaayaa ilma Yehooyaadaa ajaje; innis dhaqee Adooniyaa dhaʼee ajjeese.
26 此後，君王對於厄貝雅塔爾司祭說：「你回阿納托特，往你的莊田去罷! 你原是該死的人，但今天我不殺你，因為你曾在我父親達味面前，抬過吾主上主的約櫃，與我父親同受過一切艱苦。」
Mootichis Abiyaataar lubichaan akkana jedhe; “Ati gara lafa qotiisaa kee kan Anaatoot jirtu sanaa deemi. Ati silaa duʼuu qabda turte; ani garuu sababii ati fuula abbaa koo Daawit duratti taabota Waaqayyo Gooftaa baattee rakkina abbaa kootii hunda illee qooddatteef amma si hin ajjeesu.”
27 這樣，撒羅滿罷免了厄貝雅塔爾作上主的司祭，應驗了上主昔日在史羅指著厄里家族所說的話。約阿布被處決
Kanaafuu Solomoon dubbii Waaqayyo Shiilootti waaʼee mana Eelii dubbate sana guutuudhaan Abiyaataarin lubummaa mana Waaqayyoo irraa buuse.
28 約阿布既然支持阿多尼雅，而沒有支持撒羅滿，他聽到了這消息，便跑到上主的會幕裏，抱住祭壇的角。
Yommuu oduun kun Yooʼaab namicha Abesaaloomiif tumsuu dhiisee Adooniyaaf tumse sana bira gaʼetti, inni gara dunkaana Waaqayyootti baqatee gaanfa iddoo aarsaa sana qabate.
29 有人報告撒羅滿王說：「約阿布逃到上主的會幕裏，站在祭壇旁。」撒羅滿就吩咐約雅達的兒子貝納雅說：「你去，將他殺死! 」
Akka Yooʼaab gara dunkaana Waaqayyootti baqatee iddoo aarsaa bira jiru Solomoon Mootichatti ni himame. Solomoonis, “Dhaqiitii isa ajjeesi!” jedhee Benaayaa ilma Yehooyaadaa sana ajaje.
30 貝納雅便到上主的會幕內，對約阿布說：「君王這樣吩咐：你出來罷! 」他回答說：「我不出去，我寧願死在這裏。」貝納雅回來向君王覆命說：「約阿布這樣說了，這樣回答了我。」
Kanaafuu Benaayaa dunkaana Waaqayyoo ol seenee Yooʼaabiin, “Mootichi, ‘Kottu baʼi!’ siin jedha” jedhe. Inni garuu, “Ani asumattin duʼa malee hin baʼu” jedhee deebise. Benaayaa immoo, “Yoʼaab akkana jedhee naaf deebise” jedhee mootichatti hime.
31 君王對他說：「你就照他所說的去做：將他殺死埋掉，今天你即應從我身上，由我父家除去約阿布所流的無辜之血。
Mootichi akkana jedhee Benaayaa ajaje; “Akkuma inni jedhe sana godhi; ajjeesiitii isa awwaali; kanaanis yakka dhiiga nama qulqulluu kan Yooʼaab dhangalaase sanaa irraa anaa fi mana abbaa koo qulqulleessi.
32 上主必要使他所流的血歸到他頭上，因為他曾殺死了兩個比他更正義，更慈善的人。他用刀殺死了乃爾的兒子，以色列軍隊的統帥阿貝乃爾，和耶特爾的兒子，猶大軍隊的統帥阿瑪撒，這事我父親一點都不知道。
Sababii inni utuu abbaan koo Daawit hin beekin namoota lama goraadeen ajjeeseef Waaqayyo gatii dhiiga inni dhangalaase sanaa isa baasisa. Namoonni inni ajjeese sun lamaan jechuunis Abneer ilmi Neer ajajaan loltoota Israaʼelii fi Amaasaan ilmi Yeteer ajajaan loltoota Yihuudaa namoota isa caalaa jajjaboo fi qajeeltota turan.
33 他們的血要永歸在約阿布和他子孫的頭上；至於達味，他的後裔，他的家族，他的王位，必永遠享受遺上主而來的平安! 」
Yakki dhiiga isaanii mataa Yooʼaabii fi sanyii isaa irra bara baraan haa jiraatu. Garuu Daawitii fi sanyii isaa irra, mana isaatii fi teessoo isaa irra nagaan Waaqayyoo bara baraan haa jiraatu.”
34 約雅達的兒子貝納雅就上去，殺了他，把他葬在他曠野中的家園。
Kanaafuu Benaayaa ilmi Yehooyaadaa achi dhaqee Yooʼaabin ajjeese; innis biyya ofii isaatti gammoojjii keessatti awwaalame.
35 君王遂委任約雅達的兒子貝納雅，代替約阿布統率軍隊，又委任匝多克司祭，代替厄貝雅塔爾。史米違命處死
Mootichis Benaayaa ilma Yehooyaadaa sana ajajaa loltootaa godhee iddoo Yooʼaab buuse; Zaadoq lubicha immoo iddoo Abiyaataar buuse.
36 君王派人將史米召來，對他說：「你要在耶路撒冷為你建築一座房屋，住在那裏，不可從那裏出來，到任何地方去。
Ergasiis mootichi gara Shimeʼiitti nama ergee akkana jedheen; “Ati Yerusaalem keessatti mana ijaarradhuutii achuma jiraadhu; achii baatee gara tokko illee hin deemin.
37 你應當知道：你那一天出來，渡過克德龍溪，你那一天就一定要死；你的血必歸在你頭上。」
Gaafa achii baatee Sulula Qeedroon ceetutti akka duutu dhugumaan beeki; dhiigni kees matuma keetti deebiʼa.”
38 史米對君王說：「這話很好! 我主大王怎樣說，你的僕人就怎樣做。」史米於是常住在耶路撒冷。
Shimeʼiinis, “Wanni ati jette gaarii dha. Garbichi kee akkuma gooftaan koo mootichi jedhe sana ni godha” jedhee mootichaaf deebise. Shimeʼiinis bara dheeraa Yerusaalem keessa jiraate.
39 三年以後，史米的兩個僕人逃到瑪敖客的兒子，加特的君王阿基士那裏去了。有人告訴史米說：「你的僕人在加特。」
Garuu waggoota sadii booddee garboota Saamii keessaa namoonni lama gara Aakiish ilma Maʼakaa mooticha Gaatitti baqatan; Shimeʼiittis, “Garboonni kee Gaati keessa jiru” jedhamee himame.
40 史米便起來，備好自己的驢，往加特阿基士那裏，找他的僕人。史米去了，從加特帶回了自己的僕人。
Innis waan kana dhageenyaan kaʼee harree isaa irra kooraa kaaʼatee garboota isaa barbaadachuu Aakiish bira Gaati dhaqe. Kanaafuu Shimeʼiin dhaqee Gaatii garboota isaa fidate.
41 有人告訴撒羅滿說：「史米從耶路撒冷去了加特，意回來了。」
Yommuu akka Shimeʼiin Yerusaalemii baʼee Gaati dhaqee deebiʼe Solomoonitti himametti,
42 君王便派人將史米召來，對他說：「難道我沒有叫你指著上主起誓，預先警告你說：你應當知道：你那一天出去，不論到任何地方，你那一天就一定要死麼﹖你不是也對我說過：這話很好，我聽見了麼﹖
mootichi Shimeʼii waamsisee akkana jedheen; “Ani maqaa Waaqayyootiin si kakachiisee, ‘Ati guyyaa kaatee iddoo biraa dhaquuf baate akka duutu beekkadhu’ jedhee si hin seerree? Atis gaafas, ‘Wanni ati jettu gaarii dha. Ani nan ajajama’ naan jette.
43 為什麼你沒有遵守對上主的誓言和我吩咐你的命令﹖」
Yoos ati Maaliif kakuu Waaqayyoon kakatte sana eeguu diddee ajaja ani siif kenneefis ajajamuu didde ree?”
44 君王又對史米說：「你心裏明白你對我父親達味所做的一切惡事，所以上主要將你的邪惡都歸在你頭上。
Mootichi amma illee Shimeʼiidhaan akkana jedhe; “Ati cubbuu abbaa koo Daawititti hojjette hunda garaa kee keessatti ni beekta. Waaqayyo amma jalʼina kee sana matuma keetti deebisa.
45 而撒羅滿王卻要蒙受祝福，達味的王權要在上主面前，永遠堅定不移! 」
Solomoon mootichi garuu ni eebbifama; teessoon Daawitis bara baraan jabaatee fuula Waaqayyoo dura ni jiraata.”
46 於是君王命令約雅達的兒子貝納雅出去，擊殺了史米，史米就死了。於是王國在撒羅滿治下纔算鞏固了。
Mootichis Benaayaa ilma Yehooyaadaa ni ajaje; innis dhaqee Saamii dhaʼee ajjeese. Mootummaanis yeroo kanatti harka Solomoonitti jabaatee dhaabate.
