列王紀上 2
1 [達味王的遺囑]達味死的日子已經近了，便囑咐自己的兒子撒羅滿說：「
Da: ibidi da bogomu galu, e da ea mano Soloumane ema misa: ne sia: i. E da ema dagomusa: fada: i sia: su amane sia: i,
2 我現在要走世人應走的路，你要作英勇有為的大丈夫，
“Na bogomu eso da doaga: i. Di mae beda: ne, gasa fili aligima.
3 恪守上主你天主的典章，履行他的道路，遵守他的規律、誡命、法令和制度，如梅瑟法律上所記載的：這樣無論你做什麼，無論你往何處去，必然順利；
Amola dia Hina Gode Ea hamoma: ne sia: be amo defele hamoma. Ea sema amola hamoma: ne sia: i Mousese ea Sema Buga ganodini dedei, amo defele hamoma. Di da amane hamosea, di da habodili ahoasea amola di adi hamosea, hahawane ba: mu.
4 上主也必履行他關於我所說的話，說：如果你的子孫固守他們的道路，真能全心全意在我面前行走，那麼，你的後代就決不缺坐上以色列寶座的人。
Hina Gode da nama amane ilegele sia: i, ‘Digaga fi da Na sia: amo mae fisili dafawane noga: le nabawane hamosea, ilia da Isala: ili fi ouligilalumu. Di da Ea sia: nabawane hamosea, Hina Gode da amo ilegele sia: i dafawane dima hamomu.
5 此外，你也知道責魯雅的兒子約阿布對我所做的事，對以色列軍隊的兩個統帥，乃爾的兒子阿貝乃爾和耶特爾的兒子阿瑪撒所做的事；他在昇平時，殺了他們，像在戰爭時殺人，使我腰間的帶子和腳上的鞋染了無辜的血。
Eno adomu gala. Dia dawa: amo Youa: be da Isala: ili dadi gagui wa: i ouligisu dunu aduna, (Ne ea mano A: bena amola Yidie ea mano Ama: isa) medole legeiba: le, na hou wadela: lesi. Ela da gegesu esoga dunu eno ha lai dunu medole legei. Be Youa: be da olofosu esoga amo dunu elama dabe i. E da wadela: i hame hamosu dunu medole legei. Be waha da amo se nabasu na fawane da naba.
Dia hamomu amo di dawa: Amo dunu medole legema: ma. (Sheol h7585)
7 至於基肋阿得人巴爾齊來人的子孫，你卻應該厚待他們，使他們列入你席上的食客，因為當我逃避你哥哥阿貝沙隆時，他們是怎樣的照顧了我。
Be Gilia: de dunu Basila: iai egefelali ilima asigima, amola ili ouligima. Bai na da diaola A: basalomema hobeabeba: le, ilia da nama asigi galu.
8 看，在你身旁還有巴胡陵地的本雅明人革辣的兒子史米，在我去瑪哈納殷那一天，他惡毒地咒罵了我；但是，後來他又下到約旦河來迎接我，當時我指著上主對他起誓說：我決不用刀處決你。
Dunu eno dawa: ma-amo Simiai (Gila ea mano, e da Bahiulimi moilai Bediamini soge ganodini esalu). Na da Ma: ihana: ime sogega ahoanoba, e da nama gasa bagadewane gagabui aligima: ne ilegei. Be na da buhagilaloba, e da Yodane Hano amogai na gousa: i. Amola na da Hina Gode Ea Dioba: le, e hame medole legemu, amane dafawane ilegele sia: i.
Be di da ema dawama: ne se dabe ima. Dia hamomu amo di dawa: Amo dunu medole legema: ne sia: ma.” (Sheol h7585)
10 達味與自己的列祖同眠，葬在達味城。
Da: ibidi da bogole, ilia da ea da: i hodo Da: ibidi Moilai Bai Bagade ganodini uli dogonesi.
11 達味作以色列王四十年：在赫貝龍作王七年，在耶路撒冷作王三十三年。
E da Isala: ili soge ode 40 agoane ouligisu hamoi. Amo ouligisu ganodini, e da ode fesuale agoane Hibalone moilai bai bagadega esala ouligilalu, amola ode 33 agoane Yelusaleme moilai bai bagadega esala ouligisu hamoi.
12 撒羅滿於是坐上了他父親達味的寶座，他的王國恨是鞏固。阿多尼雅自招殺身之禍
Soloumane da eda Da: ibidi ea bagia hina bagade hou lai. Ea ouligilalusu da gasa bagade ba: i.
13 哈基特的兒子阿多尼雅來見撒羅滿的母親巴特舍巴，她問說：「你來這裏平安嗎﹖」阿多尼雅回答說：「平安。」
Amalalu, A:dounaidia (ea ame da Ha: gide) da Ba: desiba (Soloumane eme) ema asi. Ba: desiba da ema amane sia: i, “Di da olofolewane nama misibala: ?” E bu adole i, “Ma! Na da olofoiwane misi.”
14 繼而又說：「我有句話對你說。」巴特舍巴說：「請說罷!」
Amalalu, e da amane sisa: asi, “Na da dima adole ba: mu gala.” Ba: desiba da amane adole ba: i, “Di da adi sia: ma: bela: ?”
15 他說：「你知道王國原該歸於我，全以色列都期待我為王。無奈王國反而歸於我的弟弟；當然，歸他是由於上主。
E bu adole i, “Di dawa: Na da hina bagade hou lamu da defea galu. Amola Isala: ili dunu huluane da na Isala: ili fi ouligima: ne dawa: i galu. Be hou eno da doaga: i. Amola Hina Gode Ea hanaiba: le, naeya da hina bagade hou lai dagoi.
16 現在，我要求你一件事，請你不要拒絕我! 」巴特舍巴對他說：「說罷! 」
Amola wali na da adole ba: su afae fawane gala. Na hanai logo mae hedofama.” Ba: desiba da bu adole ba: i, “Dia hanai da adila: ?”
17 阿多尼雅說：「我求你向撒羅滿說：將叔能的女子阿彼沙格給我為妻，因為他決不會拒絕你的請求。」
E bu adole i, “Hina bagade Soloumanema amane adole ba: ma (e da dia adole ba: mu hame hedofamu) ‘Siuneme a: fini A: bisia: ge amo A: dounaidia lama: ne ima.’”
18 巴特舍巴說：「好! 我要為你請求君王。」
Ba: desiba da amane sia: i, “Defeawane! Na da hina bagadema dia hanai amo adosimu.”
19 巴特舍巴於是去見撒羅滿王，為阿多尼雅請求。君王遂起身迎接她，向她俯首致敬，然後坐在寶座上；又叫人為君王的母親另預備了一個座位，她便坐在君王的右邊。
Amaiba: le, Ba: desiba da A: dounaidia ea adole ba: su adosimusa: , hina bagadema asi. Hina bagade da ea ame yosia: musa: , wa: legadole begudui. Amalalu, e da ea fisuga fili, amola e da fisu eno gaguli misa: ne sia: i. Amoga Ba: desiba da ea lobodafa la: ididili fi.
20 巴特舍巴說：「我要求你一件小事，請你不要拒絕我! 」君王對她說：「母親! 你求罷! 我決不拒絕。」
E amane sia: i, “Na da dima adole ba: su fonobahadi gala. Na hanai logo mae hedofama.” Soloumane da amane adole ba: i, “Defea, ame! Dia hanai da adila: ? Na da dia hanai hame hihimu.”
21 巴特舍巴說：「請你將叔能的女子給你哥哥阿多尼雅為妻。」
E bu adole i, “A: fini A: bisia: ge amo dia ola A: dounaidia lama: ne ema ima.”
22 撒羅滿回答母親說：「你為什麼為阿多尼雅要求叔能的女子阿彼沙格呢﹖你為他要求王國罷! 因為他是我的哥哥，何況厄貝雅塔爾司祭和責魯雅的兒子約阿布又都擁護他。」
Hina bagade da amane sia: i, “Dia abuliba: le A: bisia: ge amo ema ima: ne sia: sala: ? Di da agoane sia: beba: le, di da defele na hina bagade hou ema ima: ne sia: sa. Bai e da naola. Amola gobele salasu dunu A: baia: da amola Youa: be da e fuligala: sa.”
23 撒羅滿王便指著上主起誓說：「如果阿多尼雅說了這話，而不喪失性命，願上主嚴厲懲罰我，並加倍地懲罰我!
Amalalu, Soloumane da Hina Gode Ea Dioba: le dafawane ilegele sia: i, “A: dounaidia da amo adole ba: beba: le, na da e dabema: ne medole legema: ne sia: sa. Na da amo hame hamosea, Gode da na medole legemu da defea.
24 上主支持我，使我坐上了我父親達味的寶座，照他所應許的，給我建立了王室，現在，我指著永生的上主起誓：阿多尼雅今天必該處死! 」
Hina Gode da hamobeba: le, na da gasa fili, na ada Da: ibidi ea hina bagade fisu amoga hahawane ouligilala. Gode da Ea ilegele sia: i hame gogolei. E da Isala: ili ouligisu hou, na amola nagaga fi ninima i dagoi. Na da Hina Gode Esala amo Ea Dioba: le dafawane ilegele sia: sa. Wali esodafa, A:dounaidia da medole legei dagoi ba: mu.”
25 撒羅滿王便派約雅達的兒子貝納雅去殺了阿多尼雅；阿多尼雅便死了。厄貝雅塔爾被革職
Amaiba: le, hina bagade Soloumane da sia: beba: le, Bina: ia da gadili asili, A:dounaidia medole legei.
26 此後，君王對於厄貝雅塔爾司祭說：「你回阿納托特，往你的莊田去罷! 你原是該死的人，但今天我不殺你，因為你曾在我父親達味面前，抬過吾主上主的約櫃，與我父親同受過一切艱苦。」
Amalalu, hina bagade Soloumane da gobele salasu dunu A: baia: dama amane sia: i, “Dia soge gabolo lai A: nadode amoga masa. Na da di medole legemu da defea gala, be na wahadafa di hame medole legemu. Bai di da na ada Da: ibidi musa: se nabaloba, di da e fidilalu amola Hina Gode Ea Gousa: su Sema Gagili amo ouligilalu.”
27 這樣，撒羅滿罷免了厄貝雅塔爾作上主的司祭，應驗了上主昔日在史羅指著厄里家族所說的話。約阿布被處決
Amalalu, Soloumane da A: baia: da ea Hina Godema gobele salasu hawa: hamonanu amo fadegai. Amola Hina Gode da musa: Siailou moilaiga sia: i, (1 Sa: miuele 2:27-36 amo gobele salasu dunu Ilai amola ea fi da wadela: lesi dagoi ba: mu), amo sia: da didili hamoi dagoi ba: i.
28 約阿布既然支持阿多尼雅，而沒有支持撒羅滿，他聽到了這消息，便跑到上主的會幕裏，抱住祭壇的角。
Youa: be da amo hou nabi dagoi. (E da A: dounaidia fuligala: lalu be A: basalome hame fuligala: i.) Amaiba: le, e da Hina Gode Abula Diasuga hobeale, oloda hegomai da: iya ‘hono’ amo gagui.
29 有人報告撒羅滿王說：「約阿布逃到上主的會幕裏，站在祭壇旁。」撒羅滿就吩咐約雅達的兒子貝納雅說：「你去，將他殺死! 」
Soloumane da Youa: be da Hina Gode Abula Diasuga hobeale, oloda ‘hono’ gagulalebe, amo sia: nababeba: le, e da sia: adole iasu dunu ema asunasi. E da Youa: bema ea hobea: i bai amo adole ba: i. Youa: be da bu adole i, “Na da Hina Gode na gaga: ma: ne hobea: i. Bai na Soloumaneba: le beda: i.” Amaiba: le, Soloumane da Youa: be medole legemusa: , Bina: ia asunasi.
30 貝納雅便到上主的會幕內，對約阿布說：「君王這樣吩咐：你出來罷! 」他回答說：「我不出去，我寧願死在這裏。」貝納雅回來向君王覆命說：「約阿布這樣說了，這樣回答了我。」
E da Hina Gode Ea Abula Diasuga asili, Youa: bema amane sia: i, “Hina bagade da dima gadili misa amane sia: sa.” Youa: be da bu adole i, “Hame mabu! Na da guiguda: bogomu.” Bina: ia da hina bagadema buhagili, Youa: be ea sia: i ema olelei.
31 君王對他說：「你就照他所說的去做：將他殺死埋掉，今天你即應從我身上，由我父家除去約阿布所流的無辜之血。
Soloumane da amane sia: i, “Youa: be ea sia: i defele hamoma. Amogawi e medole legema amola ea da: i hodo uli dogoma. Youa: be da wadela: i hame hamosu dunu medole legebeba: le, dunu huluane da Da: ibidi amola ea fi ilima ougili fofogadigi. Be e bogosea, ninia da amo se bu hame nabimu.
32 上主必要使他所流的血歸到他頭上，因為他曾殺死了兩個比他更正義，更慈善的人。他用刀殺死了乃爾的兒子，以色列軍隊的統帥阿貝乃爾，和耶特爾的兒子，猶大軍隊的統帥阿瑪撒，這事我父親一點都不知道。
Hina Gode da Youa: bema se iasu imunu. Bai e da na ada Da: ibidima mae adole, wadela: i hame hamosu dunu aduna (ela hou noga: i da Youa: be ea hou baligi) amo medole legei. Amo dunu da A: bena (Isala: ili dadi gagui wa: i ouligisudafa) amola Ama: isa (Yuda dadi gagui wa: i ouligisudafa).
33 他們的血要永歸在約阿布和他子孫的頭上；至於達味，他的後裔，他的家族，他的王位，必永遠享受遺上主而來的平安! 」
Amo medole legesu hou ea se dabe iasu da mae fisili, eso huluane, Youa: be amola ea fi ilima doaga: ga: la: lumu. Be Hina Gode da mae fisili, eso huluane Da: ibidi ea fi amo da ea fisuga fisia, ilima hahawane dogolegesu hou amola hasalasisu hou imunu.”
34 約雅達的兒子貝納雅就上去，殺了他，把他葬在他曠野中的家園。
Amaiba: le, Bina: ia da Hina Gode Abula Diasuga asili, Youa: be medole legei. Ilia da ea da: i hodo ea moilai sogega uli dogone sali.
35 君王遂委任約雅達的兒子貝納雅，代替約阿布統率軍隊，又委任匝多克司祭，代替厄貝雅塔爾。史米違命處死
Soloumane da Bina: iama, Youa: be ea sogebi (dadi gagui wa: i ouligisu) i dagoi. Amola e da gobele salasu sogebi (A: baia: da musa: ouligisu) amo Sa: idogema i dagoi.
36 君王派人將史米召來，對他說：「你要在耶路撒冷為你建築一座房屋，住在那裏，不可從那裏出來，到任何地方去。
Amalalu, hina bagade da Simiai ema misa: ne sia: i. E da ema amane sia: i, “Dia diasu amo guiguda: Yelusaleme moilai bai bagade amo ganodini gaguma. Amogawi esaloma amola moilai mae yolesima.
37 你應當知道：你那一天出來，渡過克德龍溪，你那一天就一定要死；你的血必歸在你頭上。」
Be di da moilaiga ga asili, Gidalone Hano amo baligisia, di da bogosu ba: mu. Amola di da dia hamobeba: le fawane amo se dabe iasu ba: mu.”
38 史米對君王說：「這話很好! 我主大王怎樣說，你的僕人就怎樣做。」史米於是常住在耶路撒冷。
Simiai da amane sia: i, “Defea hina bagade! Na da dia sia: i defele hamomu.” Amaiba: le, e da eso bagohame Yelusaleme amo ganodini esalu.
39 三年以後，史米的兩個僕人逃到瑪敖客的兒子，加特的君王阿基士那裏去了。有人告訴史米說：「你的僕人在加特。」
Be ode udiana gidigili, ea udigili hawa: hamosu dunu aduna da hobeale, Ga: de soge hina bagade A: igisi (Ma: iaga ea mano) ema asi. Simiai da ela da Ga: de sogega doaga: i nababeba: le,
40 史米便起來，備好自己的驢，往加特阿基士那裏，找他的僕人。史米去了，從加特帶回了自己的僕人。
e da ea dougi da: iya fisu ligisili, fila heda: le, ea udigili hawa: hamosu dunu hogomusa: , Ga: de soge hina bagade A: igisima asi. E da ea udigili hawa: hamosu dunu ba: beba: le, ela ea diasuga bu oule misi.
41 有人告訴撒羅滿說：「史米從耶路撒冷去了加特，意回來了。」
Soloumane da ea hamoi nababeba: le,
42 君王便派人將史米召來，對他說：「難道我沒有叫你指著上主起誓，預先警告你說：你應當知道：你那一天出去，不論到任何地方，你那一天就一定要死麼﹖你不是也對我說過：這話很好，我聽見了麼﹖
e da ema misa: ne sia: sili, ema amane sia: i, “Na sia: beba: le, di da Hina Gode Ea Dioba: le amo Yelusaleme hamedafa yolesima: ne ilegele sia: i. Amola na da dima sisane sia: i, di da Yelusaleme yolesea, dafawane bogomu. Di da amo sia: dafawaneyale ilegei amola na sia: nabawane hamoma: ne sia: i.
43 為什麼你沒有遵守對上主的誓言和我吩咐你的命令﹖」
Amaiba: le, di da abuliba: le dia ilegele sia: i wadela: lesibala: ? Amola na hamoma: ne sia: i hame nabibala: ?
44 君王又對史米說：「你心裏明白你對我父親達味所做的一切惡事，所以上主要將你的邪惡都歸在你頭上。
Di da na ada Da: ibidima wadela: le bagade hamoi. Amo di dawa: Amaiba: le, Hina Gode da dima dawa: ma: ne se dabe imunu.
45 而撒羅滿王卻要蒙受祝福，達味的王權要在上主面前，永遠堅定不移! 」
Be E da nama hahawane dogolegele imunu amola Da: ibidi ea hina bagade ouligisu hou da gasa fili, eso huluane dialumu.”
46 於是君王命令約雅達的兒子貝納雅出去，擊殺了史米，史米就死了。於是王國在撒羅滿治下纔算鞏固了。
Amalalu, hina bagade da Bina: iama hamoma: ne sia: beba: le, e da ga asili, Simiai medole legei. Amalalu, Soloumane da gasa fili, Isala: ili ouligisu hou gaguiwane ba: i.
