列王紀上 10
1 [舍巴女王來訪]舍巴女王聽說撒羅滿因上主之名獲得的聲望，即前來以難題考問撒羅滿。
Siba sogega uda hina bagade da Soloumane ea gasa bagade hou nababeba: le, e da Yelusaleme moilai bai bagadega ema gasa bagadewane adoba: musa: misi.
2 她帶了許多隨員，駱駝裝載大批的香料、黃金和寶石，來到了耶路撒冷；當她進見撒羅滿時，就向他提出了心中的一切疑難，
E da ea fidisu dunu amola uda bagohame oule misi. Amola ga: mele amo da: iya da hedama: ne fodole nasu amola nina: hamomusa: noga: idafa igi amola gouli bagadedafa, amo e da oule misi. E da Soloumanema gousa: beba: le, e da ea asigi dawa: su defele, Soloumanema bagadewane adole ba: i.
3 撒羅滿對她所問的一切難題，一一給她解答了，沒有一樣可難住君王，而不能給她解答的。
E da amo adole ba: su huluane defele bu adole i. Adole ba: su afaidafa e bu adole imunu hamedei da hamedafa galu.
4 舍巴女王看見了撒羅滿的種種智慧和建造的宮殿，
Siba sogega uda hina bagade da Soloumane ea bagade dawa: su nabi. E da hina bagade diasu ea gagui liligi, amo ba: i dagoi.
5 筵席上的餚饌，群臣的坐次，僕從的侍候和服裝，供應的飲料，以及他在上主殿內奉獻的全燔祭，驚訝得出神，
E da ha: i manu amo hina bagade diasu ea esalebe dunu ilia da nasu amola Soloumane ea eagene ouligisu dunu ilia diasu amola ea hawa: hamosu dunu ilia hamobe amola ilia afaididi salasu abula amola hawa: hamosu dunu amo da ea lolo nabe ganodini e fidi amola gobele salasu hou e da Debolo Diasuga hamoi, amo huluane ba: beba: le, Siba uda hina da baligili fofogadigi.
6 因而對君王說：「關於你的言行和智慧，我在我國內所聽到的傳說，的確是真的!
E da hina bagade Soloumanema amane sia: i, “Na sogega esaloba, na da dia hou amola bagade dawa: su hou nabi dagoi. Na da wali ba: sa-amo huluane da dafawanedafa.
7 以前我原不相信這些傳聞，及至我來親眼見了，纔知道人告訴我的還不及一半；你的智慧和你的富貴遠超過我所聽聞的。
Be amo na da dafawaneyale hame dawa: beba: le, na da nisu amo ba: musa: , guiguda: misunusa: dawa: i. Be dia hou la: idi fonobahadi fawane na da nabi. Dia bagade dawa: su amola gaguiwane hou da nama adoi amo bagade baligisa.
8 你的妻妾，你的臣僕，能常常侍立在你面前，聆聽你的智慧，是多麼有福！
Dia uda ilia da hahawane bagade esala. Amola dia hawa: hamosu dunu da eso huluane dili esalebeba: le amola dia sia: nabalebeba: le, ilia amola da hahawane bagade.
9 上主你的天主應受讚美！他喜愛你，使你坐了以色列的王位；上主因為永遠喜愛以色列，纔立你為王，秉公行義。」
Dia Hina Godema nodoma! E da Dima hahawane bagade hou amo olelema: ne, di Isala: ili fi amo ouligima: ne ilegei. E da Isala: ili fi ilima eso huluane mae fisili asigimuba: le, e da di Ea sema noga: le ouligima: ne amola Isala: ili molole ouligima: ne, ilegei dagoi.”
10 舍巴女王遂將一百二十「塔冷通」黃金，大批香料和寶石，贈送給君王；以後進入的香料，再沒有像舍巴女王送給撒羅滿的那樣多。
Siba sogega uda hina bagade da hina bagade Soloumanema iasu liligi e da gaguli misi, amo ema i. Amo da gouli defei ‘dane’ biyaduyale gadenei amola hedama: ne fodole nasu amola nina: hamosu noga: idafa igi bagohame. Hedama: ne fodole nasu amo e da ema i da, eno dunu musa: ema iasu amo bagadewane baligi.
11 從敖非爾運金子的希蘭船隻，也從敖非爾運來了大批檀香木和寶石。
(Haila: me ea dusagai gilisi da Oufe sogega gouli bagade gaguli misi. Amola ilia da amoga ‘yunibe’ ifa amola nina: hamosu igi bagohamedafa gaguli misi.
12 君王用檀香木，為上主的殿和君王的宮殿製造了欄杆，又為歌詠者製造了琴和瑟；以後再沒有這樣的檀香木運進來，也沒有人再看見過，直到今天。
Soloumane da amo ‘yunibe’ ifa bouma: ne fele salasu Debolo diasu ganodini hahamoi. Amola amoga e da sani baidama amola ‘laia’ amo gesami hea: su dunu fidima: ne hahamoi. Amo ‘yunibe’ ifa da noga: idafa. Dunu da musa: agoai liligi Isala: ili amoga hame gaguli misi. Amola fa: no, agoai liligi da Isala: ili sogega hamedafa ba: i.)
13 撒羅滿王除了照王的寬洪大量送給舍巴女王的禮品外，凡女王所要求的喜愛的物品，君王都送給了她。以後，她和自己的臣僕走了，回了本國。撒羅滿的財富
Hina bagade Soloumane da Siba soge uda hina bagade ema ea adole ba: i liligi huluane ema i. Amola ea hou da sofe misi dunu huluane ilima bagade udigili hahawane iasu ianu. Amo huluane defele e da Siba hina bagade udama i. Amalalu, uda hina bagade amola ea hawa: hamosu dunu da Siba sogega buhagi.
14 撒羅滿每年收入的金子，重量有六百六十六「塔冷通；」
Ode huluane hina bagade Soloumane da gouli defei 20 ‘dane’ gadenene lasu.
15 由商人、小販、各國君王和本國太守所進獻的，尚不計算在內。
Amola e da bidi lasu ouligisu dunugili su (‘da: gisi’) lai. E da bidi lasu hou hamobeba: le eno baligili gale lai. Amola e da Ala: ibia hina bagade ilima su lai, amola Isala: ili gilisisu soge bai ouligisu dunuma su lai.
16 撒羅滿王用黃金打造了二百個大盾牌，每個用金六百「協刻耳。」
Soloumane da sia: beba: le, ilia da da: igene ga: su bagade 200 agoane hahamoi. Amo afae afaega ilia da gouli defei 6 gilougala: me agoane amoga dedebole legele gagai.
17 有用黃金打造了三百個小盾牌，每個用金三「米納。」君王把這些盾牌，都放在黎巴嫩林宮。
Amolawane, e da da: igene ga: su fonobahadi 300 agoane hamone, ilima gouli defei 2 gilougala: me gadenene, amoga dedebole legele gagai. Ea sia: beba: le, ilia da amo da: igene ga: su huluane Lebanone Iwila Sesei amo ganodini sali.
18 君王又用象牙製造了一個大寶座，用純金包鑲。
Amolawane, ea hamoma: ne sia: beba: le, ilia da fisu bagadedafa hamoi. Amo fisu la: ididili da ‘aifoli’ amoga dedeboi amola eno la: idi da gouli noga: idafa amoga dedeboi.
19 寶座有六級台階，座背後有牛頭，座位兩邊有扶手，扶手兩旁立著兩隻獅子。
20 六級台階上立著十二隻獅子，每邊六隻。任何國家都沒有像這樣的寶座。
Amo fisu da: iya heda: su fofa: gui da gafeyale ba: i. Fa: gu afae afae amo ea bidiga huluane da laione wa: me agoaila dedenesisi ba: i. Amo gilisili da laione agoaila fagoyale galu ba: i. Fisi baligiadili da bulamagau gawali ea dialuma agoaila dedenesisi ba: i. Amola fisu ea lobo ligisisu aduna la: idi gadili da laione agoaila dedenesisi ba: i. Fisu amo agoai da fifi asi gala huluane amo ganodini afae hamedafa ba: i.
21 撒羅滿王所有飲器都是金的，黎巴嫩林宮的一切器具，都是純金的，沒有一件是銀子的；銀子在撒羅滿時代並不值什麼。
Soloumane ea hano nasu faigelei huluane da gouligamusu hahamoi. Amola gobele nasu liligi amola gasa: le nasu liligi huluane Lebanone Iwila Sesei amo ganodini dialu da gouligamusu hahamoi. Liligi afae da silifaga hame hahamoi. Bai Soloumane ea esalebe eso amoga, ilia da silifa bagade hame hanai galu.
22 因為君王有一隊塔爾史士船隻，與希蘭的船隻一同航海；去塔爾史士的船隻，每三年往返一次，運來金、銀、象牙、猿猴和孔雀。撒羅滿的智慧
Soloumane da dusagane gagai gilisisu amo da gilisili Haila: me ea dusagane gagai gilisisu, hano wayabo bagade ahoanu. Ode udiana gidigili, ea dusagane gagai gilisisu da gouli, silifa, ‘aifoli’ amola ‘magi’ ohe gaguiwane, ema buhagisu.
23 這樣，撒羅滿王在富貴和智慧上，超過了世上所有的君王。
Hina bagade Soloumane ea bagade dawa: su hou amola bagade gagui hou da osobo bagadega hina bagade huluane ilia hou baligi dagoi ba: i.
24 全世界上的人都想見撒羅滿的面，聽聽天主賦於他心中的智慧。
Amola fifi asi gala huluane da bagade dawa: su amo Gode da ema i, amo nabimusa: , ema misunu hanai galu.
25 各人給他帶來自己的禮物：銀器、金器、衣服、兵器、香料、駿馬和騾子：年年都是如此。撒羅滿的馬車
Ode huluane mae fisili, ilia da e ba: la momafulalu, bidi gagulimusu masu. Ilia da silifa, gouli, abula, gegesu liligi, hedama: ne fodole nasu, hosi amola ‘miule’ amo gagaguli mafia: su.
26 撒羅滿也積聚了戰車和騎兵；他擁有戰車一千四百輛，騎兵一萬二千，駐紮在屯車城和耶路撒冷君王左右。
Soloumane da gegemusa: gini, sa: liode 1,400 agoane amola dadi gagui dunu fila heda: ma: ne hosi 12,000 agoane gagadoi. Mogili e da Yelusaleme moilai bai bagadega dialoma: ne yolesi. Amola mogili e da moilai oda enoienoi amoga dialoma: ne yolesisi.
27 君王在耶路撒冷有的銀子多如石頭，香柏木多如平原的桑樹。
Soloumane ea ouligibi ganodini, silifa da Yelusaleme moilai bai bagade ganodini bagadewane dialebeba: le, udigili gele agoai diafulubi ba: i. Amola dolo ifa da gilisidafaba: le, ‘sigamo’ udigili ifa Yuda agolo sogega lelefulubi ilia idi defele agoai ba: i.
28 撒羅滿所有的馬，都是從慕茲黎和科厄運來的，是君王的商人付出定價，從科厄買來的。
Hina bagade ea bidi lasu ouligisu dunu da Musa: li amola Silisia soge amoga hosi bidi lale, Isala: ili sogega oule misi.
29 從慕茲黎運來一輛戰車，需銀六百「協刻耳；」一匹馬，需銀一百五十「協刻耳。」同樣，為赫特人和阿蘭人的君王輸送車馬，也是經過這些商人。
Amola ilia da ‘sa: liode’ amo Idibidi sogega bidi lai. Ilia da Hidaide amola Silia hina bagade ilima hosi amola ‘sa: liode’ bidiga lama: ne legei. Bidi lasu defei da ‘sa: liode’ afae silifa fofaga: i 600 agoane amola hosi afae da silifa fofaga: i 150 agoane.
