路加福音 1
1 如你所知，很多人都曾试图用文字记录我们参与的成就。
Abantu bangi bagezezzaako okuwandiika ebyafaayo ebyatuukirizibwa mu ffe,
2 他们所记录的证据，来自最早见证和传递上帝讯息之人。
ng’abo abaasooka edda bwe baabitubuulira, nga be baali abajulirwa era abaweereza b’Ekigambo okuviira ddala ku lubereberye.
3 由于我从始至终都参与其中，所以应该可以准确无误地撰写所发生的一切。
Bwe ntyo bwe mmaze okukakasiza ddala buli kintu n’obwegendereza okuva ku by’olubereberye okutuukira ddala ku byasembayo, ne ndaba nga kirungi okukuwandiikira ggwe Teefiro ow’ekitiibwa ennyo, ndyoke mbikuwandiikire nga bwe byaliraanagana.
4 敬爱的提阿非罗们，我之所以这么做，是为了让你们确认自己所学之道完全值得信赖。
Olyoke omanye amazima g’ebyo bye wayigirizibwa.
5 希律担任犹太王的那段时间，亚比雅班里有一位名叫撒迦利亚的祭司，他妻子以利沙伯是亚伦的后人。
Awo mu biro Kabaka Kerode we yafugira Obuyudaaya, waaliwo kabona erinnya lye Zaakaliya, nga wa mu kitongole kya Abiya, nga mukyala we naye yali wa mu kika kya Alooni, erinnya lye Erisabesi.
6 他们的一举一动都遵循上帝正道，严格遵守主所立下的一切诫命规条。
Abantu abo bombi baali batuukirivu mu maaso ga Katonda, era nga batambulira mu mateeka ga Katonda gonna, ne mu biragiro bya Mukama, nga tebaliiko kya kunenyezebwa.
7 但他们没有孩子，因为以利沙伯无法生育，而且二人都年岁已高。。
Bombi baali bakaddiye nnyo, era tebaalina mwana, kubanga Erisabesi yali mugumba.
8 有一天，撒迦利亚按照排班的时间履行作为上帝祭司的职责，
Awo lwali lumu, Zaakaliya bwe yali ng’ali ku mulimu gwe ogw’obwakabona mu maaso ga Katonda, kubanga kye kyali ekiseera eky’oluwalo lwe,
9 照惯例抽签后，他被选中进入主的神庙上香。
n’alondebwa okwoteza obubaane mu yeekaalu ya Mukama, ng’emirimu gy’obwakabona bwe gyabanga.
10 在烧香的过程，众人都在外面祈祷。
Mu ssaawa eyo ey’okwoteza obubaane ekibiina kyonna eky’abantu baali bakuŋŋaanidde mu luggya lwa Yeekaalu.
11 这时天使向撒迦利亚显化，立于香坛的右侧。
Awo malayika wa Mukama n’alabikira Zaakaliya, n’ayimirira ku luuyi olwa ddyo olw’ekyoto okwoterezebwa obubaane!
12 撒迦利亚见状颇感惊慌，非常害怕。
Zaakaliya n’atya nnyo bwe yalaba malayika, entiisa n’emukwata.
13 天使说：“撒迦利亚，别害怕，上帝听到了你的祈求。你妻子以利沙伯将为你生下一子，你将为他起名为约翰。
Naye malayika n’amugamba nti, “Totya Zaakaliya! Kubanga okusaba kwo kuwuliddwa, era mukazi wo Erisabesi ajja kukuzaalira omwana wabulenzi. Olimutuuma erinnya Yokaana.
14 这孩子会为你带来欢喜和快乐，许多人都会来庆祝他的降生。
Mwembi mulisanyuka nnyo ne mujaguza. Era bangi abalibasanyukirako olw’okuzaalibwa kwe.
15 他将成为主面前的尊者，滴酒不沾，未降生之前便有圣灵附体。
Kubanga aliba mukulu mu maaso ga Katonda. Talinywa mwenge wadde ekitamiiza kyonna. Era alijjuzibwa Mwoyo Mutukuvu ng’akyali mu lubuto lwa nnyina.
16 他将带领众多以色列人，回到主、也就是他们的上帝身边。
Era alireetera abaana ba Isirayiri bangi okudda eri Mukama Katonda waabwe.
17 他将以以利亚的圣灵和力量走在前，劝说父亲们关爱自己的儿女，规劝悖逆之人走正道，让民众准备好迎接主。”
Aliweerereza mu mwoyo ne mu maanyi aga nnabbi Eriya, n’akyusa emitima gy’aba kitaabwe okudda eri abaana baabwe, n’okukyusa emitima gy’abajeemu okudda eri amagezi g’abatuukirivu alyoke ateeketeeke abantu okulindirira Mukama.”
18 撒迦利亚问天使：“我要如何相信这一切？我老了，我妻子也是一把年纪。”
Zaakaliya n’agamba malayika nti, “Ekyo nnaakimanya ntya? Kubanga nze ndi mukadde, ne mukazi wange naye akaddiya nnyo.”
19 天使回答：“我是上帝面前的加百列，奉命向你传话，告诉你这个好消息。
Malayika n’amugamba nti, “Nze Gabulyeri ayimirira mu maaso ga Katonda, era y’antumye okwogera naawe n’okukuleetera amawulire gano.
20 但你并不相信我所说的一切，所以你会失语，直到我所言之事成真，你才能开口说话。”
Naye olw’okuba nga tokkirizza bigambo byange, ojja kuziba omumwa, era togenda kuddamu kwogera okutuusa ng’ebintu ebyo bimaze okubaawo. Kubanga ebigambo byange byonna birimala kutuukirira mu kiseera kyabyo.”
21 众人正在外面等候撒迦利亚，见他迟迟未从神庙出来，很是奇怪。
Abantu abaali balindirira ebweru wa Yeekaalu okulaba Zaakaliya ne beewuunya nnyo ekyamulwisaayo ennyo bw’atyo.
22 但他出来时却真的失语了，无法讲话，只能打手势。于是众人意识到刚才在神庙中出现了神迹。
Oluvannyuma ennyo bwe yavaayo, yali tasobola kwogera nabo, ne bategeera nga mu Yeekaalu afuniddeyo okwolesebwa. N’asigala ng’azibye omumwa naye ng’abategeeza mu bubonero.
23 他完成自己的职责后便回了家。
N’abeera mu Yeekaalu okutuusa ennaku ze ez’oluwalo lwe zaggwaako n’alyoka addayo eka.
24 几天后，他妻子以利沙伯果真怀孕，在家中待了五个月。
Ennaku ezo bwe zaayitawo, mukazi we Erisabesi n’aba olubuto, ne yeekwekera ebbanga lya myezi etaano.
25 她说：“这一切是主的旨意，他这样待我，便是要让我不再在世人面前感到羞辱。”
N’agamba nti, “Mukama nga wa kisa kingi, kubanga anziggyeeko ensonyi olw’obutaba na mwana.”
26 在怀孕的第六个月，上帝派天使加百列来到加利利的拿撒勒镇，现身在一个名叫玛利亚的少女面前。
Awo mu mwezi ogw’omukaaga, Katonda n’atuma malayika Gabulyeri mu kibuga Nazaaleesi eky’omu Ggaliraaya
27 玛利亚当时已与一位名叫约瑟夫的男人订婚。
eri omuwala erinnya lye Maliyamu, nga tamanyi musajja, eyali ayogerezebwa omusajja erinnya lye Yusufu, ow’omu lulyo lwa Dawudi.
28 天使向她问候，然后对她说“你很幸运，主与你同在。”
Awo Gabulyeri n’alabikira Maliyamu n’amulamusa nti, “Mirembe! Ggwe aweereddwa omukisa! Mukama ali naawe!”
29 玛利亚对此颇感困惑，不知道这问候到底意味着什么。
Maliyamu n’atya, n’abulwa n’ekyokwogera, ng’okulamusa okwo kumutabudde, nga n’amakulu gaakwo tagategeera.
30 天使说：“玛利亚，不要怕！因为上帝已对你施以恩典。
Awo malayika n’amugamba nti, “Totya, Maliyamu, kubanga olabye ekisa mu maaso ga Katonda.
31 你将怀孕生子，那婴儿将起名叫耶稣。
Kubanga, laba, olibeera olubuto, olizaala omwana wabulenzi era olimutuuma erinnya, Yesu.
32 他将成为一位伟人，被称为至高上帝之子，上帝将把向其赐予祖先大卫的王位，
Agenda kuba mukulu, wa kitiibwa, era aliyitibwa Omwana w’Oyo Ali Waggulu Ennyo, era Mukama Katonda alimuwa entebe ey’obwakabaka eya jjajjaawe Dawudi.
Alifuga ennyumba ya Yakobo emirembe gyonna, era n’obwakabaka bwe tebulikoma.” (aiōn g165)
34 玛利亚问天使：“但这怎能可能？我还是处女。”
Awo Maliyamu n’abuuza malayika nti, “Ekyo kiriba kitya? Kubanga simanyi musajja.”
35 天使回答：“圣灵将降临于你，至高上帝将笼罩于你。那即将诞下的婴儿生而神圣，将被称为上帝之子。
Malayika n’amuddamu nti, “Mwoyo Mutukuvu alikukkako, n’amaanyi g’Oyo Ali Waggulu Ennyo galikubuutikira, n’omwana alizaalibwa aliba mutukuvu, Omwana wa Katonda.
36 甚至连你的亲戚以利沙伯都怀孕了，人们说那女人无法生育，现在怀胎已有六个月。
Laba, muganda wo Erisabesi eyayitibwanga omugumba, kati ali lubuto lwa myezi mukaaga mu bukadde bwe.
37 对于上帝而言，一切皆有可能。”
Kubanga buli kigambo kiyinzika eri Katonda.”
38 玛利亚说：“我听你的，随时准备服侍上帝，愿你所言的事情发生在我身上。”于是天使便离开了。
Maliyamu n’addamu nti, “Nze ndi muweereza wa Mukama, kibe ku nze nga bw’ogambye.” Malayika n’ava w’ali, n’agenda.
39 稍后，玛利亚准备了一下便急忙赶去犹太山地的一座城市，
Awo mu biro ebyo, Maliyamu n’ayanguwa okugenda mu nsi ya Buyudaaya ey’ensozi, mu kibuga kyayo.
40 来到撒迦利亚的家。她走进屋向以利沙伯问安。
N’ayingira mu nnyumba ya Zaakaliya n’alamusa Erisabesi.
41 听见玛利亚的问候，以利沙伯腹中的婴儿立刻开始跳动，表达着喜悦。圣灵注入了以利沙伯的体内，
Naye Maliyamu bwe yalamusa Erisabesi, omwana eyali mu lubuto lwa Erisabesi n’abuukabuuka era n’ajjuzibwa Mwoyo Mutukuvu.
42 于是她高声说：“你是一位如此有福的女人，你腹中的婴儿能由你诞下，也是一种福气！
Erisabesi n’alyoka ayogerera mu ddoboozi ery’omwanguka nti, “Oweereddwa omukisa, ggwe mu bakazi, era n’omwana ali mu lubuto lwo aweereddwa omukisa.
43 我太荣幸了，我主之母能够造访我的寒舍。
Nga nfunye ekitiibwa kinene ggwe nnyina wa Mukama wange okujja okunkyalira!
44 听到你问候的那一刻，我腹中的婴儿就欢喜跳跃。
Kubanga bw’oyingidde n’onnamusa, omwana ali mu lubuto lwange oluwulidde ku ddoboozi lyo ne yeekyusakyusa olw’essanyu!
45 你真荣幸，因为你已确信，主将把对你的承诺变为现实！”
Oweereddwa omukisa bw’okkirizza nti ebintu ebyo Mukama bya kwogeddeko birituukirizibwa.”
46 玛利亚说：“赞美主！
Maliyamu n’agamba nti,
47 上帝救世主让我如此欢喜，
“Emmeeme yange etendereza Mukama. N’omwoyo gwange gusanyukidde Katonda omulokozi wange,
48 因为我作为他的仆人，尽管身世卑微，他却决定垂青于我。今后万代都会认为我是获得赐福之人。
Kubanga alabye obuwombeefu bw’omuweereza we. Kubanga laba, okuva kaakano, ab’emirembe gyonna banaampitanga eyaweebwa omukisa.
49 全能上帝对我做出伟大之举，他的名字如此神圣。
Kubanga Owaamaanyi ankoledde ebikulu; N’erinnya lye ttukuvu.
50 他的怜悯将在尊敬他的世界中传递。
N’okusaasira kwe kwa mirembe na mirembe eri abo abamutya.
51 他凭借其力量，击败了那些自作聪明之人。
Akoze eby’amaanyi n’omukono gwe. Asaasaanyizza ab’emitima egy’amalala.
52 他能够让位高权重之人跌落王位，让谦卑之人获得升华，
Awanudde abafuzi ku ntebe zaabwe ez’obwakabaka n’agulumiza abawombeefu.
53 他让饥肠辘辘之人饱餐美食，也让富足之人两手空空。
Abali mu kwetaaga abakkusizza ebirungi. Naye abagagga n’abagoba nga tabawaddeeyo kantu.
55 正如他向我们先父、亚伯拉罕及其后裔所做的承诺。”
nga bwe yayogera ne bajjajjaffe, eri Ibulayimu n’ezzadde lye emirembe gyonna.” (aiōn g165)
56 玛利亚和以利沙伯同住了三个月，然后便返回自己的家。
Maliyamu n’amala ewa Erisabesi muganda we, ng’emyezi esatu, n’alyoka addayo ewuwe.
57 以利沙伯终于诞下一名男婴。
Awo ekiseera kya Erisabesi eky’okuzaala ne kituuka, n’azaala omwana wabulenzi.
58 邻居和亲戚们得知主向她施以如此善意，便和她一同庆祝。
Baliraanwa ba Erisabesi n’ab’ekika kye ne bawulira nga Mukama bw’amulaze ekisa, ne basanyukira wamu naye.
59 到了第八天，他们前来为孩子行割礼，打算让他随父亲的名字叫撒迦利亚。
Awo omwana bwe yaweza ennaku omunaana, ne bajja okumukomola, bonna nga balowooza nti ajja kutuumibwa erinnya lya kitaawe Zaakaliya.
60 但以利沙伯说：“不要，他应该叫做约翰。”
Naye Erisabesi n’abagamba nti, “Nedda, ajja kutuumibwa Yokaana.”
61 众人回答：“但你的亲戚中并没有这样的名字。”
Ne bamuwakanya nga bagamba nti, “Mu kika kyo kyonna tetuwulirangayo yatuumibwa linnya eryo.”
62 他们通过手势询问孩子的父亲撒迦利亚，询问他的意见。
Ne babuuza kitaawe w’omwana erinnya ly’ayagala atuumibwe.
63 撒迦利亚示意要写字。令众人诧异的是，他写下的是：“他就叫约翰。”
N’abasaba eky’okuwandiikako, n’awandiikako nti, “Erinnya lye ye Yokaana!” Bonna ne beewuunya nnyo!
64 忽然他再次开口说话了，开始赞美上帝。
Amangwago akamwa ka Zaakaliya ne kagguka, n’olulimi lwe ne lusumulukuka, n’atandika okwogera n’okutendereza Katonda.
65 这一切让住在周围的人心生敬畏，这个消息很快就传遍整个犹太山地。
Abantu bonna ab’omu kitundu ekyo ne batya nnyo, era ebigambo ebyo ne bibuna mu nsi yonna ey’e Buyudaaya ey’ensozi.
66 众人听闻此事便思量它的含义：“这孩子将会成为怎样的人？”因为很显然，他对上帝而言非常特别。
Buli eyawulira ebigambo ebyo n’abirowoozaako nnyo mu mutima gwe, ne yeebuuza nti, “Naye omwana ono bw’alikula aliba atya?” Kubanga awatali kubuusabuusa, omukono gwa Mukama gwali wamu naye.
67 婴儿的父亲撒迦利亚体内充满了圣灵，他预言道：
Awo Zaakaliya kitaawe, n’ajjula Mwoyo Mutukuvu n’awa obunnabbi nti,
68 “主就是以色列的上帝，他如此伟大，因为他降临到子民之中，为其赋予自由，
“Atenderezebwe Mukama Katonda wa Isirayiri, kubanga akyalidde abantu be, era abanunudde.
69 他向其仆人大卫的家族赐予伟大的救赎，
Yatuyimusiriza obuyinza obw’obulokozi, mu nnyumba y’omuddu we Dawudi.
Nga bwe yasuubiriza mu bigambo bya bannabbi be abatukuvu ab’edda ennyo, (aiōn g165)
71 他承诺拯救我们摆脱敌人，远离那些憎恨我们的人。
Okulokolebwa mu balabe baffe, n’okuva mu mukono gw’abo bonna abatukyawa,
72 他怜悯我们的祖先，记得他的圣约，
okulaga bajjajjaffe ekisa, n’ajjukira n’endagaano ye entukuvu,
73 那是他向我们的祖先亚伯拉罕所发誓言。
ekirayiro kye yalayirira jjajjaffe Ibulayimu,
74 他让我们摆脱恐惧，从敌人手中拯救我们，
okukituukiriza, n’okulokolebwa okuva mu mukono gw’abalabe baffe awatali kutya, tulyoke tuweereze mu maaso ge,
75 这让我们可以毕生遵循正道并服侍于他。
mu butukuvu ne mu butuukirivu ennaku zonna ez’obulamu bwaffe.
76 尽管你现在只是一个婴儿，但却会被称为至高上帝的先知，因你将先于主之前，为他铺好道路，
“Naawe, mwana wange, oliyitibwa nnabbi w’Oyo Ali Waggulu Ennyo; kubanga gw’olikulembera Mukama okumuteekerateekera amakubo ge.
77 通过宽恕其子民的罪，传播救赎的讯息。
Okumanyisa abantu be obulokozi, obw’okusonyiyibwa ebibi byabwe.
78 蒙上帝对我们的关爱怜悯，天堂的黎明将降临照耀我们，
Byonna birituukirira olw’ekisa kya Katonda waffe ekingi. Emmambya esala eritukyalira okuva mu ggulu,
79 照亮那些活在黑暗中、笼罩在死亡阴影中的人，引导我们走上平安之路。”
okwakira abo abatudde mu kizikiza ne mu kisiikirize eky’okufa, okuluŋŋamya ebigere byaffe mu kkubo ery’emirembe.”
80 这个叫做约翰的男孩逐渐长大，精神变得很强大。他一直住在荒野之中，等待在以色列人中公开露面的时机。
Omwana n’akula n’ayongerwako amaanyi mu mwoyo, n’abeera mu malungu okutuusa ku lunaku lwe yayolesebwa eri Isirayiri.
