< 路加福音 11 >
1 有一天,耶稣在一个地方祈祷。祈祷结束后,有一个门徒问他说:“主啊,请教我们如何祈祷,就像约翰教导他的门徒一样。”
Akatungu kamwi Yesu aliga nasabhwa, oumwi wa abheigisibhwa bhaye namubhwila ati, “Lata Bhugenyi nuchiigishe okusabhwa lwakutyo Yoana eigisishe abheigisibhwa bhaye.”
2 耶稣说:“你们祷告的时候,要说:‘父啊,愿你的名被尊为神圣,愿你的国降临,
Yesu nabhabhwila, Mukabha nimusabhwa, mwaike, “Lata, Lisina lyao likusibhwe. Obhukama bhwa bhuje.
Uchiyane ebhilyo bhyeswe ebhya bhuli lunaku.
4 赦免我们的罪过,因为我们也宽恕了所有对我们犯下罪行之人,请保护我们不要被魔鬼试探。’”
Uchisasile obhunyamuke bhweswe, lwakutyo eswe ona echisasila bhona bhanu abhachiyabhila. Waisiga okuchisindika chikaga mumasakwa.”
5 耶稣继续对他们说:“假设你半夜去找一个朋友,对他说‘请借给我三个饼,
Yesu nabhabhwila ati, “Niga kwimwe oyo ali no omusani, namujako ingeta, namubhwila, 'musani nuunsakile emikate esatu.
6 因为我有一个朋友远行到此,我没有什么食物可以招待他。’
Kulwokubha omusani wani akinga olyanu okusoka lugendo, kanye nitanachakumulisha.'
7 但屋子里的朋友却回应说‘别打扰我了,我已经关好了门,和孩子都躺下了,不能起床给你拿食物。’
Mbe kaunu ali munyumba namusubhya ati, siga kunyasha, negaye omulyango, anye na abhana bhani chamamile kubhulili. Nitakutula kwimuka nokukuyana emikate.
8 我告诉你们吧,尽管他不愿起床给你拿食物,只要你不断坚持,即使你不是他的朋友,他最终也会起来,把你要的东西拿给你。
Mbe enibhabhwila ati nolwo akabhula okwimuka akuyane emikate awe omusani waye, kulwokubha ousinyilisha okumukononela utananswalo, kemuka nakuyana ebhibhala bhyafu ebhye emikate okwinganya na kutyo wamusabhilwe.
9 告诉你们吧,你要去求,自会获得;要去找,自会找到;要去叩门,门自会开。
Mbe anyone enibhabhwila ati, “Musabhwe, omuja okubhona, mulonde omuja okubhona, mukonone kumulyango omuja okwigulilwa.
10 因为只要祈求都可以获得,只要寻觅都可找到,只要叩门就会将门打开。
Kulwokubha bhuli munu unu kasabhwa kayanwa, na unu kalonda kabhona, na unu kakonona, abhamwigulila omulyango.
11 如果你为人父,当你儿子想要鱼,你不可能给他蛇。
Ali omwibhusi wa kutiki agati yemwe, unu omwana waye kasabhwa inswi ko omwene namuyana namuyana injoka?
Amo nasabhwa liuli ko omwene namuyana inge?
13 所以,即使你是邪恶的,如果你仍然知道给你的孩子好礼物,天父何况将圣灵赐给那些求他的人呢?”
Kulwejo kalabha emwe munyamukile no omumenya okuyana abhana bhemwe ebhiyanwa bhekisi, mbe Esomwana wemwe wa mulwire atabhakila okubha kasosha Mwoyo Mweru kubhanu abhamusabhwa?”
14 耶稣从一个人身上驱走恶鬼。这个人之前还是个哑巴,但现在可以说话了,众人都感到惊讶万分。
Namala Yesu nagonya lisambwa linu lyaliga litakuloma kumunu, lyejile lyamusokako omunu oyo nabhona obhutulo bhwo okuloma. Abhanu ni bhalugula muno.
15 有人说耶稣:“他用的是魔鬼之王别西卜的力量驱鬼。”
Nawe abhanu bhandi nibhaika ati unu kabhilimya amasambwa kwa Belejebhuli, likulu lya amasambwa.
16 又有人想要试探耶稣,要求他显化一个来自天堂的神迹。
Abhandi nibhamulegeja nibhenda abholeshe echimenyegesho okuoka mulwire.
17 耶稣知道他们在想什么,就对他们说:“如果一个国家内战不断,必会分崩离析,如果一个家庭彼此争斗,必然败落。
Nawe Yesu namenya ameganilisho gebhwe nabhabhwila ati, “Obhukama bhunu obhwitaganyisha obhwene obhunyalambuka na inyumba inu eitagana eigwa.
18 如果撒旦内部彼此为敌,他的王国怎能持久?你们居然说我是靠撒旦的力量驱鬼。
Labha Shetani akabha wokutagana tagana, obhukama bhwaye obhwimelegulu kutiki? Kulwokubha omwaika ati enibhilimya amasambwa kulwa Belejebhuli.
19 如果真是如此,给自己人驱鬼又要靠谁的力量呢?他们自己就会评判你是错误的。
Labha enigasoshako kulwa Belejebhuli, abhejanyu abhagabhilimya kwa njila ya kutiki? Kulwa injuno eyo, abhaja okubhalamula.
20 我若靠上帝的能力驱鬼,这就代表上帝之国已经降临,就在你们之中。
Nawe labha enibhilimya amasambwa kwa amanaga ga Nyamuanga, mbe obhukama bhwa Nyamuanga bhwabhakingileko.
21 一个壮汉全副武装地看守自己的房屋,让自己的家财保持安全。
Omunu wamanaga ali nechigwato akalinda inyumba yaye, ebhinu bhaye ebhibha bhikobhele.
22 但如果来了比他更强的人,打败他,夺去他所依赖的武器,就会抢走他的所有财产。
Nawe akengililwa no omunu wa amanaga amukilile, owamanaga kamusakula ebhigwato bhaye, namala nagega ebhinu bhaye bhona.
23 如果你没有与我站在一起,就是反对我。没有和我一起修建楼宇之人,楼宇就会倒塌。
Mbe unu ataliamwi nanye oyo chitasikene, na unu atakusolosha amwi anye kanyalambula.
24 一个恶灵从人体中被驱赶出来,走遍沙漠,寻找栖身之所,却没有找到。于是就说:‘我要回到我之前离开的那房子。’
Lisambwa libhibhi likasoka kumunu, eligenda okulonda ao gatali manji koleleki lifung'ame. Likabhulwanowokuja, elyaika ati, 'Enisubha eyo nasokele.
25 它回到老屋后,看见里面已经打扫干净,整整齐齐,
Likasubha, nilisanga inyumba ikukumbilwe na okondele.
26 他于是又找了另外七个更邪恶的污灵,一起住进去。后来那个男人变得比以前更坏了。”
Kulwejo eligenda okulonda amasambwa agandi musanju amabhibhi muno okukila elyene niligaleta gaje okwikala omwo. Mbe akekaliye ko omunu oyo akabha kabhibhi muno kukila kutyo aliga ali kubhwambilo.”
27 耶稣正在说话之际,民众中有一个女人高喊:“孕育和哺育你的人有福了!”
Mbe nijibha kutya aliga achaika emisango ejo, omugasi umwi asosishe obhulaka bhulela agati ya liijo naika ati, “Inda inu yakwibhuye na amabhele ganu wanenele gana libando.”
28 但耶稣说:“但不如听到并遵守上帝之道的人有福。”
Nawe omwene nasubhya ati, “Bhanu bhali na amabhando ni bhanu abhongwa nonokugwata omusango gwa Nyamuanga.”
29 众人围坐在耶稣身边,耶稣就说:“这是个邪恶的世界,因为他们寻求神迹,可是除了约拿的神迹以外,他们看不到其他神迹。
Lyejile liijo lya abhanu lyekofyanya nokwiyongesha, Yesu namba okwaika ati, “Olwibhulo lunu nilunyamuke. Olulonda echimenyegesho, na chitalio echimenyegesho chinu bhaliyabhwa lindi tali chilya echa Yona.
30 约拿如何成为尼尼微人的神迹,人子就会怎样成为这个世界的神迹。
Kunsonga lwakutyo Yona abhee chimenyegesho kubha Ninawi, nikwo no Omwana wa Adamu alibha chimenyegesho ku lwibhulo lunu.
31 在审判中,南方女王将和这世界之人一起崛起,定众人的罪,因为她来自极地,想要听所罗门的智慧之语。但现在,这里有人比所罗门更伟大!
Olunaku lwa indamu Omugole wa mumalimbe alimelegulu no olwibhulo lunu nalulamula (nalutemela echina), kulwokubha omwene asokele kubhutelo bhwe echalo koleleki aje ategeleshe ombhwengeso bhwa Selemani, kanu alio unu akuliye Selemani.
32 在审判的时候,尼尼微人要和这世界之人一起崛起,定众人的罪,因为尼尼微人听了约拿说的讯息后就悔改了。但现在,这里有人比约拿更伟大。
Abhanu bha Ninawi bhalimelegulu ingulu kulunaku olwa indamu nibhalwaika kubhibhi olwibhulo lunu! Kulwokubha Abhaninawi bhatee ebhibhi bhejile bhongwa omusango gwa Yona, mbe lola, anu alio unu akuliye Yona.
33 没有人在点灯后将它藏起来,或放在大碗下面。不,你应该把它放在灯台上,让进到屋内的人可以看得见光。
Atalio omunu wonawona unu kasha itala naitula emwalo muchisute amo emwalo ye echikapo, tali kasha naitula ingulu ye echinu koleleki bhuli munu unu kengila alole obhwelu. Eliso lyao ni tala yo mubhili gwao.
34 你的眼睛就是身体的灯。眼睛健康,身体就充满光,眼睛不健康,身体就进入黑暗。
Eliso lyao likabha lilikisi omubhili gao ogubha guli mu bwelu. Nawe eliso lyao likabha linyamukile mbe omubhili gwao ogubha guli muchisute.
35 所以如果你身体中其实是一片黑暗,不要误以为那是光让你身体的光成为一片黑暗。
Kulwejo mwikenge koleleki obhwelu bhunu bhuli Munda yemwe bhutajamo echisute.
Kulwejo, labha omubhili gwao gwona guli mubhwelu, na litalio ebhala linu lili muchisute, mbe omubhili gwao ogubha gwingene na itala inu eyaka no okusosha obhwelu kwemwe
37 耶稣说完这番话,一个法利赛人请耶稣和他一起吃饭。于是他于是就坐下吃饭。
Ejile amala okwaika, Omufarisayo namukumilila alye ebhilyo ika ewaye, Yesu nengila munyumba neyanja age.
38 这个法利赛人很惊讶地发现,耶稣吃饭前不洗手。
Mbe Abhafarisayo nibhalugula okuloa nalya ebhilyo bhya kegolo atesabhile
39 主对他说:“你们法利赛人把杯盘的外面洗净,但里面却充满了贪念和邪恶。
Nawe Lata Bugenyi nabhabhwila ati, “Emwe Abhafarisayo omwosha anja ye ebhikombe na amabhakuli, nawe munda yemwe mwijuye omululu no obhunyamuke.
40 愚蠢的人啊,你们认为那创造外在的人,也会创造内在吗?
Emwe bhanu mutali na bhumenyi, Unu yangile anja atayangile na munda?
41 当你对他人做出善举,只有发自内心,才能将你们的一切变得洁净。
Muyane abhataka ganu gali munda, amagambo gona nigabha makonde kwemwe.
42 你们法利赛人有祸了!因为你们献上了十分之一的药草和植物,却忽视了公义和对上帝的爱。你们需要关注后者,但前者也不能疏忽。
Nawe Jilibhabhona emwe Abhafarisayo, kulwokubha omusosha imwi kwi kumi eyo mubhabhayi no omuchicha na bhuli luganda lwe emikubhi ja mumugunda. Nawe musigile emisango jo obhulengelesi no okwenda Nyamuanga, Nijakisi muno okukola ago obhulengelesi no okwenda Nyamuanga, no obhutasiga okukola agandi ago gona.
43 你们法利赛人有祸了!你们喜欢在犹太教堂里占据最好的座位,希望在市场中获得尊重。
Ejibhabhona Abhafarisayo, kulwokubha omwenda okwiyanja kubhitebhe bhya imbele mumasinagogi nokulamila jinkesha eje chibhalo mumagulilo.
44 你们有祸了!因为你们就像没有刻字的坟墓,人们走在上面也不知情。”
Ejibhabhona, kulwokubha omususana ne ebhitulo bhinu bhitali na chibhalikisho bhinu abhanu abhatajako ingulu obhutamenya.”
45 研究法律的专家中有一个回答他:“老师,你这样说,也是在侮辱我们!”
Omwiigisha umwi we ebhilagilo bhye Echiyaudi namusubhya no okumubhwila ati, “Mwiigisha, echo owaika echichinyola eswe ona.”
46 耶稣回答:“你们研究法律的专家也有祸了!因为你们让其他人背上难以承受的重负,自己却连一个指头也不动。
Yesu naika ati, “Ejibhabhona, abheigisha bhe ebhilagilo! Kulwokubha omubhatwika emijigo misito jinu bhatakutula kwitika, nawe emwe silisili mutajikunyako emijigo ejo nolwo ku chimwi che ebhyala bhyemwe.
47 你们有祸了!你们建造纪念陵墓来纪念先知,但杀死他们的正是你们自己的父辈!
Ejibhabhona, kulwokubha omumbaka nokutulako ebhijukisho ku bhitulo bhya abhalagi bhanu bhetilwe nabha jaji bhemwe.
48 你们这样做就等于成为证人,表明你们同意祖先的行为。他们杀害先知,然后又修造先知的坟墓。
Kulwejo emwe ona omwikilishanya ne emilimu jinu jakolelwe na bhajaji bhemwe, kulwokubha nichimali bhetile abhalagi bhanu omumbakila ebhijukisho kubhitulo bhyebhwe.
49 所以上帝很睿智地说:‘我要把先知和门徒派到他们中间,有的被他们杀害,有的被他们迫害。’
Kulwa injuno eyo ona, obhwengeso bhwa Nyamuanga obhwaika ati, 'Enibhatumila abhalagi na jintumwa ona bhalibhanyasha no okwitako abhandi.
Olwibhulo lunu lulibhusibhwa ingulu ya abhalagi bhanu bhetilwe okwambila kubhwambilo bhwe echalo,
51 从亚伯开始,直到在祭坛和神庙之间被害的撒迦利亚,都要向这世界追讨。是的,我告诉你们,这一切都要向这世界追讨。
okusokelela kumanyinga ga Abeli okukinga ku manyinga ga Zakaria, unu etilwe agati na agati ya amajabhau na kubhweru. Yee, Enibhabhwila emwe, olwibhulo lunu lulibhusibhwa ingulu yejo jona.
52 你们研究法律的专家有祸了!因为你们拿走了知识的钥匙,自己不进去,却又阻止其他人进去。”
Jilibhabhona emwe abheigisha bhe ebhilagilo bhya Abhayaudi, kulwokubha mugegele jinfungulujo ja kubhwenge; emwe abhene mutakwingila, na muganyishe bhanu bhaliga nibhengila.”
53 耶稣离开的时候,宗教老师和法利赛人开始用言语激烈地攻击他,提出很多问题激怒他。
Yesu ejile amala okusoka ao, Abhandiki na Abhafarisayo bhamulemele nibhayakana nage ingulu ye emisango myafu.
54 他们希望抓住他的漏洞,想从他的言语中找到可以攻击的地方。
Nibhalegeja okumugwatisha na amagambo gaye.