约翰福音 6
1 在这之后，耶稣离开这里，去往加利利海（又名提比里亚海）的另外一边。
Potem odszedł Jezus za morze Galilejskie, które jest Tyberyjadzkie;
2 由于目睹了他治愈病患的神迹，一大群人跟随他而行。
I szedł za nim lud wielki, iż widzieli cuda jego, które czynił nad chorymi.
3 耶稣走到山上，与门徒们坐在那里。
I wszedł Jezus na górę, i siedział tam z uczniami swoimi;
4 此刻即将迎来犹太人的逾越节。
A była blisko wielkanoc, święto żydowskie.
5 耶稣环顾四周，看到大群人向他走来。于是他问腓力：“我们该到哪里买饼分给这些人？”
Tedy podniósł Jezus oczy i ujrzawszy, iż wielki lud idzie do niego, rzekł do Filipa: Skąd kupimy chleba, aby ci jedli?
6 耶稣这样说只是想看看腓力的反应，其实他早知道该怎样做。
(Ale to mówił, kusząc go; bo on wiedział, co miał czynić.)
7 腓力回答：“就算花二百银币买饼，也不够给每人分一小块。”
Odpowiedział mu Filip: Za dwieście groszy chleba nie dosyć im będzie, choćby każdy z nich mało co wziął.
8 有个门徒是西门（彼得）的弟弟安得烈，他对耶稣说：
Rzekł mu jeden z uczniów jego, Andrzej, brat Szymona Piotra:
9 “这里有个男孩，带着五块大麦饼和几条鱼。但这么多人，要怎么分才好呢？”
Jest tu jedno pacholę, co ma pięcioro chleba jęczmiennego i dwie rybki; ale cóż to jest na tak wielu?
10 耶稣说：“让大家坐下吧。”这里的地上长着很多草，众人全部坐下，其中大约有五千名男子。
Tedy rzekł Jezus: Każcie ludowi usiąść. A było trawy dość na onemże miejscu, i usiadło mężów w liczbie około pięciu tysięcy.
11 耶稣拿起饼，感谢上帝后开始分给席地而坐的人群，然后以同样的方式分鱼，让所有人都获得了足够的食物。
Wziął tedy Jezus one chleby, a podziękowawszy rozdał uczniom, a uczniowie siedzącym; także i z onych rybek, ile jedno chcieli.
12 大家吃饱了之后，耶稣对门徒说：“把剩下的零碎收拾起来，免得浪费。”
A gdy byli nasyceni, rzekł uczniom swoim: Zbierzcie te ułomki, które zbywają, żeby nic nie zginęło.
13 门徒们开始收拾，五个大麦饼剩下的残渣，装满了十二个篮子。
I zebrali i napełnili dwanaście koszów ułomków z onego pięciorga chleba jęczmiennego, które zbywały tym, co jedli.
14 众人看见耶稣显化的神迹，就说：“这的确就是将要来到世上的先知。”
A oni ludzie, ujrzawszy cud, który uczynił Jezus, mówili: Tenci jest zaprawdę on prorok, który miał przyjść na świat.
15 耶稣意识到群众想要推举他为王，于是便离开众人，独自退回山中。
Tedy Jezus poznawszy, iż mieli przyjść i porwać go, aby go uczynili królem, uszedł zasię sam tylko na górę.
16 夜晚降临，他的门徒们下山到了海边，
A gdy był wieczór, zstąpili uczniowie jego do morza.
17 然后上了船准备渡海去往迦百农。天色已黑，但耶稣并未来到他们身边。
A wstąpiwszy w łódź, jechali za morze do Kapernaum, a już było ciemno, a Jezus nie przyszedł był do nich.
18 忽然海上刮起狂风，巨浪翻滚。
A morze, gdy powstał wielki wiatr, burzyć się poczynało.
19 门徒们摇桨前行了大概六公里，看到耶稣在海面上行走，朝着船的方向走来。这情景让他们十分害怕。
Gdy tedy odpłynęli jakoby na dwadzieścia i pięć lub trzydzieści stajan, ujrzeli Jezusa chodzącego po morzu, przybliżającego się ku łodzi, i ulękli się.
20 耶稣对他们说：“别怕！是我。”
A on im rzekł: Jamci jest, nie bójcie się.
21 他们立刻高兴起来，把他接上船，众人立刻抵达目的地的海滩。
I wzięli go ochotnie do łodzi, a zarazem łódź przypłynęła do ziemi, do której jechali.
22 第二天，站在海另一边的人群看到只有一只小船停在那里，意识到耶稣并没有和门徒一同上船，门徒离开的时候，耶稣并未同行。
Nazajutrz lud, który był za morzem, widząc, że tam nie było drugiej łodzi, tylko ona jedna, w którą byli wstąpili uczniowie jego, a iż Jezus nie wszedł był w łódź z uczniami swoimi, ale sami uczniowie jego ujechali;
23 但就在主之前为众人分饼的地方，附近停着几只从提比里亚来的船。
(Przyszły też były drugie łodzie z Tyberyjady, blisko do onego miejsca, gdzie jedli chleb, gdy był Pan dzięki uczynił.)
24 民众现在知道耶稣和门徒都不在那里，于是就上船去迦百农找耶稣。
To gdy obaczył lud, iż tam nie było Jezusa, ani uczniów jego, wstąpili i oni w łodzie i przeprawili się do Kapernaum, szukając Jezusa;
25 他们在对岸找到了耶稣，就问他：“拉比，你什么时候到这里来的？”
A znalazłszy go za morzem, rzekli mu: Mistrzu! kiedyś tu przybył?
26 耶稣回答：“告诉你实话，你们找我，不是因为看见了神迹，而是因为你们吃到了足够的饼。
Odpowiedział im Jezus i rzekł: Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Szukacie mię nie przeto, iżeście widzieli cuda, ale iżeście jedli chleb, i byliście nasyceni.
Sprawujcież nie pokarm, który ginie, ale pokarm, który trwa ku żywotowi wiecznemu, który wam da Syn człowieczy; albowiem tego zapieczętował Bóg Ojciec. (aiōnios g166)
28 众人问他：“那我们该做什么才算是遵从上帝旨意呢？”
Rzekli tedy do niego: Cóż będziemy czynili, abyśmy sprawowali sprawy Boże?
29 耶稣回答：“上帝想让你们做的，就是相信他派来之人。”
Odpowiedział Jezus i rzekł im: Toć jest sprawa Boża, abyście wierzyli w tego, którego on posłał.
30 众人又问：“为了让我们信你，你要为我们显化什么神迹呢？你能做什么？
Rzekli mu tedy: Cóż wżdy ty za znak czynisz, abyśmy widzieli i wierzyli tobie? Cóż czynisz?
31 我们的祖先在荒野中吃过吗哪，正如经上所记：‘他把来自天堂的食物赐给他们。’”
Ojcowie nasi jedli mannę na puszczy, jako jest napisano: Chleb z nieba dał im ku jedzeniu.
32 耶稣回答道：“告诉你们实话，带给你们天堂食物之人并非摩西，而是我父，是他把真正的天堂食物赐给你们。
Rzekł im tedy Jezus: Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Nie Mojżesz wam dał chleb z nieba, ale Ojciec mój daje wam chleb on prawdziwy z nieba.
33 因为上帝的食物就是来自那天堂、为世人赋予生命之人。”
Albowiem chleb Boży ten jest, który zstępuje z nieba i żywot daje światu.
34 众人说：“主啊，求你始终赐给我们这样的食物。”
Tedy mu rzekli: Panie! daj nam zawsze tego chleba.
35 耶稣说：“我就是生命的食物，到我这里来就不会再感到饥饿。信我之人，永远不会口渴。
I rzekł im Jezus: Jamci jest on chleb żywota; kto do mnie przychodzi, łaknąć nie będzie, a kto wierzy w mię, nigdy pragnąć nie będzie.
36 但就像我之前所说，你们虽然见了我，但还仍然不信我。
Alem wam powiedział: Owszem, widzieliście mię, a nie wierzycie.
37 天父赐给我之人必会走向我，我决不拒绝任何一人。
Wszystko, co mi daje Ojciec, do mnie przyjdzie, a tego, co do mnie przyjdzie, nie wyrzucę precz.
38 因为我从天国而降，并非来达成自己之愿，而是遵循派我前来之人的旨意。
Bom zstąpił z nieba, nie iżbym czynił wolę moję, ale wolę onego, który mię posłał.
39 他赐予我的人，我一个也不丢失，在末日要将他们复活。这就是他的旨意。
A tać jest wola onego, który mię posłał, Ojca, abym z tego wszystkiego, co mi dał, nic nie stracił, ale abym to wzbudził w on ostateczny dzień.
A tać jest wola onego, który mię posłał, aby każdy, kto widzi Syna, a wierzy weń, miał żywot wieczny; a ja go wzbudzę w on ostateczny dzień. (aiōnios g166)
41 因为耶稣说“我就是来自天堂的食物”，犹太人对此深感不满，于是议论纷纷。
I szemrali Żydowie o nim, iż rzekł: Jam jest on chleb, który z nieba zstąpił.
42 他们说：“这不是约瑟的儿子耶稣吗？我们认识他父母。现在他怎么能说‘我来自天堂’呢？”
I mówili: Izaż ten nie jest Jezus, syn Józefa, którego my ojca i matkę znamy; jakoż teraz tedy ten powiada: Żem z nieba zstąpił?
43 耶稣说：“不必再议论了。
Tedy odpowiedział Jezus i rzekł im: Nie szemrzyjcie między sobą.
44 如果不是派我前来的天父吸引了众人，根本不会有人能到我这里，我会在末日之时鼓舞他们。
Żaden do mnie przyjść nie może, jeźli go Ojciec mój, który mię posłał, nie pociągnie; a ja go wzbudzę w ostateczny dzień.
45 先知书上记着：‘众人都必受上帝的教导。’聆听天父、遵其教诲的人，必会到我这里来。
Napisano w prorokach: I będą wszyscy wyuczeni od Boga; przetoż każdy, kto słyszał od Ojca, a nauczył się, przychodzi do mnie.
46 从未有任何人见过天父，只有来自上帝的那个人才见过。
Nie iżby kto widział Ojca, oprócz tego, który jest od Boga; ten widział Ojca.
Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Kto w mię wierzy, ma żywot wieczny. (aiōnios g166)
48 我就是生命的食物，
Jam jest on chleb żywota.
49 你们的祖先在旷野吃过吗哪，但仍然会死去。
Ojcowie wasi jedli mannę na puszczy, a pomarli.
50 但这是从天上而降的食物，吃下它就不会死。
Ten jest on chleb, który z nieba zstępuje; jeźliby go kto jadł, nie umrze.
Jamci jest chleb on żywy, którym z nieba zstąpił: jeźliby kto jadł z tego chleba, żyć będzie na wieki; a chleb, który ja dam, jest ciało moje, które ja dam za żywot świata. (aiōn g165)
52 随后犹太人开始进行激烈的争论。他们不解的是：“这个人怎会把他的肉身给我们吃？”
Wadzili się tedy Żydowie między sobą, mówiąc: Jakoż ten może nam dać ciało swoje ku jedzeniu?
53 耶稣告诉他们：“说实话，除非吃人子的肉、喝人子的血，否则就无法获得真正的生命。
I rzekł im Jezus: Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Jeźli nie będziecie jedli ciała Syna człowieczego, i pili krwi jego, nie macie żywota w sobie.
Kto je ciało moje, a pije krew moję, ma żywot wieczny, a ja go wzbudzę w on ostateczny dzień. (aiōnios g166)
55 因为我的肉是真正的食物，我的血是真正的饮品。
Albowiem ciało moje prawdziwie jest pokarm, a krew moja prawdziwie jest napój.
56 只有食我肉、饮我血之人，我才能与他们彼此同在。
Kto je ciało moje i pije krew moję, we mnie mieszka, a ja w nim.
57 正如赐予生命的天父派我前来，我也因天父而活，食我肉身者即可因我而活。
Jako mię posłał żyjący Ojciec, i ja żyję przez Ojca; tak kto mnie pożywa, i on żyć będzie przez mię.
Tenci jest chleb on, który z nieba zstąpił, nie jako ojcowie wasi jedli mannę, a pomarli; kto je ten chleb, żyć będzie na wieki. (aiōn g165)
59 这番话，就是耶稣在迦百农会堂中对众人的教导。
To mówił w bóżnicy, ucząc w Kapernaum.
60 他的很多门徒听完这番话后说：“这番话难以接受！谁会真正遵循它？”
Wiele ich tedy z uczniów jego słysząc to, mówili: Twardać to jest mowa, któż jej słuchać może?
61 耶稣看到门徒对这番话的不解，于是便问：“这话让你们感觉受到冒犯吗？
Ale wiedząc Jezus sam w sobie, iż o tem szemrali uczniowie jego, rzekł im: Toż was obraża?
62 如果你们能目睹人子升入他原本所在的地方，又怎样呢？
Cóż, gdybyście ujrzeli Syna człowieczego wstępującego, gdzie był pierwej?
63 是灵魂赋予人生命，绝非肉体。我对你们所说的就是灵，是生命！
Duchci jest, który ożywia, ciało nic nie pomaga; słowa, które ja wam mówię, duch są i żywot są.
64 但你们中却有人不信。”（耶稣从最开始就知道谁不信他，谁会背叛他）。
Ale są niektórzy z was, co nie wierzą; albowiem wiedział od początku Jezus, którzy byli, co nie wierzyli, i kto jest, co go miał wydać;
65 耶稣补充道：“所以我要说的是，是他让这成为可能，否则没有人能到我这里来。”
I mówił: Dlategomci wam powiedział: Iż żaden nie może przyjść do mnie, jeźliby mu nie było dane od Ojca mojego.
66 此后，他的门徒中有许多人都放弃了，不再追随于他。
Od tego czasu wiele uczniów jego odeszło nazad, a więcej z nim nie chodzili.
67 于是耶稣对十二门徒说：“你们呢？你们也想离去吗？”
Tedy rzekł Jezus do onych dwunastu: Izali i wy chcecie odejść?
I odpowiedział mu Szymon Piotr: Panie! do kogóż pójdziemy? Ty masz słowa żywota wiecznego; (aiōnios g166)
69 我们相信你，我们确信你就是上帝的圣者。”
A myśmy uwierzyli i poznali, żeś ty jest Chrystus, on Syn Boga żywego.
70 耶稣说：“我不是选出你们十二个人吗？但你们中间有一个是魔鬼。”
Odpowiedział im Jezus: Izalim ja nie dwunastu was obrał? a jeden z was jest dyjabeł.
71 （耶稣所指为加略人西门的儿子犹大。虽然他是十二门徒之一，但后来背叛了耶稣。）
A to mówił o Judaszu, synu Szymona, Iszkaryjocie; bo go ten wydać miał, będąc jednym z onych dwunastu.
