< 2 Setouknae 32 >
1 Yuemkamcu lah hno a sak awh hnukkhu, Assiria siangpahrang Sennacherib hah a tho teh, Judah ram lah a kâen. Kalup e khopui la hanelah noe lahoi a kalup awh.
Baada ya mambo haya na matendo haya ya uaminifu, Senakeribu, mfalme wa Ashuru, akaja na kuingia Yuda. Alipiga kambi kwa ajili ya kuivamia miji yenye ngome, ambayo alikusudia kuiteka kwa ajili yake.
2 Sennacherib hah a tho teh, Jerusalem tuk han a noe e hah Hezekiah ni a thai toteh,
Sedekia alipoona kwamba Senakeribu amekuja na kwamba amedhamiria kupigana zidi ya Yerusalemu,
3 kho alawilah kaawm e tuinaw tapuet hanelah, kahrawikungnaw hoi athakaawme taminaw koe pouknae a hei teh ahni hah a kabawp awh.
aliwashirikisha viongozi wake na watu wake wenye nguvu kuyazuia maji ya chemichemi yaliyokuwa nje ya mji; waalimsaidia kufanya hivyo.
4 Hot patetlah tami moikapap a kamkhueng awh teh, tuinaw pueng hoi kho dawk ka lawng e naw hah a paka awh. Bangkongmaw, Assiria siangpahrang a kâen vaiteh, tui moikapap a tawn han, telah a ti.
Kwa hiyo watu wengi wakakusanyika na kuyazuia maji ya chemichemi zote na mikondo yote amabayo ilikuwa inatiririka katikati ya nchi. wakasema, “Kwa nini mfalme wa Ashuru aje na kupata maji mengi?”
5 Hottelah hoi kalupnae katimnaw pueng tha a patho awh teh a sak awh. Imrasang hah alawilah kalupnae hoi a sak. Devit kho e Millo rapan a caksak awh teh, senehmaica hoi bahling moikapap lah a sak.
Hezekia akijipa ujasiri na kuujeenga ukuta wote uliokuwa umeangushwa chini. Akaijenga minara mirefu, na pia ukuta mwingine nje. Pia akaiimarisha Milo katika mji wa Dudi, na akafanya kiasi kikubwa cha silaha na ngao. (Maanshi ya kale yanasema hivi: “Badala ya, “akajenga minara amirefu”, baadhi ya matoleo ya zamani na kisasa yanasema, “akajenga minara mirefu juu yake”, Hii ni juu ya ukuta).
6 Tarantuknae koe kahrawikung kacuenaw a rawi awh. Khopui longkha koe a kamkhueng sak awh.
Akaweka maamri jeshi juu wa watu. Akawakusanya pamoja kwake katika sehemu pana kwenye lango la mji na akasema kwao kwa ujasiri. Akasema,
7 Thasai lahoi tarankahawilah awm awh haw. Assiria siangpahrang hoi ahni koe kaawmnaw takhek awh hanh. Na lungpout awh hanh. Bangkongtetpawiteh, maimouh koelah kampang e teh, ahnimouh koelah kampang e hlak a thasaihnawn.
“Muwe imara na wenye ujasiri mzuri. Msiogope wala kukata tamaa kwa sababu ya mfalme wa Ashuru na jeshi lote ambalo liko naye, kwa maana kuna mtu yuko pamoja nasi ambaye ni mkuu kuliko
8 Ahnimouh koe kampang e teh takthai ransa lah ao. Na kabawm hane hoi na ka tuk khai hane maimouh koe lah ka kampang e teh Cathut doeh telah thapoenae lawk a dei. Taminaw ni Judah siangpahrang Hezekiah ni a dei e dawk a kâuep awh.
walio naye mfalme wa Ashuru. walionaye ni jeshi la mwili tu, lakini aliye nasi ni Yahwe, Mungu wetu, kwa ajili ya kutusaidia, na kupiagana vita vyetu.” Kisha watu wakajifariji wenyewe kwa maneno ya Hezekia, mfalme wa Yuda.
9 Hathnukkhu Assiria siangpahrang Sennacherib ni ama hoi a ransanaw teh, Lakhish vah ao awh. Judah siangpahrang Hezekiah hoi Jerusalem e Judah taminaw pueng koevah,
Baada ya hayo, Senakeribu, mfalme wa Ashuru, aliwatuma watumishi wake kwenda Yetusalemu (sasa alikuwa mbe ya Lakishi, na jeshi lake lote lilikuwa pamoja naye), kwa Hezekia, mfaalme wa Yuda, na watu wote wa Yuda walikuwa Yerusalemu. Akasema,
10 Assiria siangpahrang Sennacherib hettelah a dei, Jerusalem la hanelah bangkongmaw na yuem awh hoeh.
“Hivi ndivyo Senakeribu, mfalme wa Ashuru, anasema: Ni kitu gani mnategemea kwa ajili ya kuhimili uvamizi katika Yerusalemu?
11 Hezekiah ni, BAWIPA Cathut ni Assiria siangpahrang kut dawk hoi na rungngang han telah vonhlam tui kahran laihoi na due awh nahane dawk na pasawt awh nahoehmaw.
Je, Hezekia hawapotoshi ninyi, ili kwamba awatoe kufa kwa njaa na kiu, anapowaambia, “Yahwe Mungu wetu atatuokoa na mkono wa mfalme wa Ashuru?
12 Hezekiah ni doeh Cathut e hmuenrasang hoi khoungroenaw a pahnawt teh, khoungroe buet touh e hmalah nangmouh ni na bawk awh han. Hote khoungroe van vah, hmuitui hah hmai na sawi awh han telah Judah khoca, Jerusalem khocanaw hah kâ poe hoeh namaw.
Je, siyo Hezekia yule yule ambaye amezipeleka juu sehemu zake na madhabahu zake na kuwaamuru Yuda na Yerusalemu, juu ya madhabahu moja lazima muabudu, na juu yake lazima mchome sadaka zenu?
13 Kai hoi mintoenaw ni ram tangkuem ka sak awh e na panuek awh hoeh maw. Bangpatetlae miphun Cathut ni nakunghai, ka kut thung hoi a ram hah a rungngang thai yaw maw.
Je, hamjui mimi na babu zangu tulifanya nini kwa makundi ya wote wa inchi zingine? Je, miungu ya watu wa hizo nchi iliweza kwa njia yoyote kuziokoa nchi zao zidi ya nguvu zangu?
14 Bangpatete miphun cathut maw, ka mintoenaw ni a raphoe awh hoeh e, ka kut thung hoi ka hlout e hoi a rungngang thai e ouk kaawm. Na Cathut ni hai ka kut thung hoi na rungngang thai han namaw.
Miongoni mwa miungu yote ya mataifa hayo amabayo babu zangu waliwatekeza, je, kulikuwa na muungu yeyote aliyeweza kuwaokoa watu wake kutoka kwenye mkono wangu? Itakuwaje Mungu wenu aweze kuwakoa ninyi zidi ya nguvu zangu?
15 Hatdawkvah, Hezekiah ni na dum awh nahanh seh. Hot patetlah na tacuek awh nahanh seh. Ahni teh yuem awh hanh. Bangkongtetpawiteh, bangpatet lae miphun cathut hoi, bangpatet e uknaeram cathut nihai, ka kut thung hoi ka mintoenaw e kut thung hoi na ka rungngang thai hane awm boihoeh. Bangtelamaw, nangmae cathut ni bout na rungngang thai awh han rah, telah Jerusalem vah tami a patoun.
Sasa msimuruhusu Hezekia awadanganye au kuwashawishi katika njia hii. Msimwamini, kwa maana hakuna muungu wa taifa lolote au ufalme amewahi kuwaokoa watu wake nje ya mkono wangu, au nje ya mkono wa babu zangu. Sembuse na Mungu wenu kwa namna gani atawaokoa na mkono wangu?
16 A taminaw ni hothlak hoe kacaihnawn lah BAWIPA Cathut hoi a san Hezekiah kong dawk kathout lahoi lawk a dei awh.
Watumishi wa Senakeribu hata walinena mabaya zaidi juu ya Yahwe Mungu na juu ya mtumishi wake Hezekia.
17 Isarel BAWIPA Cathut a lungkhuek sak hane hoi dudam lahoi ca a thut. Ram pueng miphun pueng cathutnaw ni ka kut thung hoi a taminaw a rungngang thai hoeh e patetlah Hezekiah Cathut nihai, ka kut dawk hoi a taminaw rungngang thai mahoeh telah a ti.
Senakeribu pia akandika barua ili kumdhihaki Yahwe, Mungu wa Israeli, na kunena kinyume naye. Alisema, “Kama ambavyo miungu ya mataifa haikuwaokoa watu wake kutoka kwenye mkono wangu, hivyo hivyo na Mungu wa Hezekia hatawaokoa watu wake kutoka kwenye mkono wangu.”
18 Khopui a la thai awh nahan, a pakhi awh teh a lungpuen sak awh nahan Jerusalem kalupnae koe kaawmnaw hah Hebru lawk lahoi kacaipounglah pou a hram sin awh.
Wakawalilia kwa lugha ya Wayahudi watu wa Yerusalemu waliokuwa juu ya ukuta, ili kuwaogopesha na kuwasumbua, ili kwamba waweze kuuteka mji.
19 Jerusalem Cathut teh, tami kut hoi sak e talai cathut patetlah a dudam awh.
Wakamnenea Mungu wa Yerusalemu kama walivyowanenea miungu wa Dunia, ambao ni kazi ya mikono ya wanadamu tu.
20 Siangpahrang Hezekiah hoi Amoz capa profet Isaiah niteh, haw e hno dawk a ratoum teh kalvan kaawm e hah a kaw.
Hezekia, mfalme, na Isaya mwana wa Amozi, nabii, wakaomba kwa sababu ya jambo hili na wakalia hadi mbinguni.
21 BAWIPA ni kalvantami a patoun teh, ama ni Assiria siangpahrang a roenae koe e tarankahawi ni teh athakaawme taminaw hoi kahrawikung kacuenaw hah a thei awh. Hottelahoi minhmai ka mathout lahoi a ram koelah a ban. A cathut im vah a cei lahun nah, a thung hoi e a canaw roeroe ni tahloi hoi a thei awh.
Yahwe akatuma malaika, ambaye aliwaua wanaume wa kupigana vita, majemedari, na maakida wa mfalme katika kambi. Kwa hiyo Senakeribu akarudi katika nchi yake akiwa na uso wa aibu. Alipokuwa ameenda katika nyumba ya muungu wake, baadhi ya watoto wake wakamuua huko kwa upanga.
22 Hot patetlah BAWIPA ni Hezekiah hoi Jerusalem taminaw teh Assiria siangpahrang Sennacherib kut dawk hoi alouke tami kut dawk hoi a rungngang teh a tengpam e naw thung hoi a ring awh.
Katika namna hii, Yahwe akamwokoa Hezekia na wakazi wa Yerusalemu kutoka kwenye mkono wa Senakeribu, mfalme wa Ashuru, na kutoka kwenye mikono ya wengine, na akawapa pumzika juu ya kila upande. (Maandishi ya kale yanasema hivi: badala ya “akawapa pumziko juu ya kila pande”, baadhi ya matoleo ya zamani na ya kisasa yanasema, “akawaongoza juu ya kila pande”).
23 Tami moikapap ni Jerusalem vah BAWIPA hanlah hno a sin awh. Aphu kaawm poung e hnonaw hah Judah siangpahrang Hezekiah koevah a poe awh. Hatnae tueng hoi teh, miphun pueng e mithmu vah oup e lah ao.
Wengi walikuwa wakileta sadaka kwa Yahwe katika Yarusalemu, na zawadi za thamani kwa Hezekia mfalme wa Yuda, kwa hiyo aliinuliwa mbele za macho ya mataifa yote toka wakati huo na kuendelea.
24 Hatnae tueng dawk Hezekiah teh meimei kadout lah a pataw. BAWIPA koevah a ratoum, lawk a dei pouh teh mitnoutnae a poe.
Katika siku hizo Hezekia akaugua hadi hatua ya kufa. Akaomba kwa Yahwe, ambaye alisema kwake na kumpa ishara kwamba angeponywa.
25 Hatei teh Hezekiah ni ahni hanelah hawinae sak ngai hoeh. Bangkongtetpawiteh, a kâoup. Hatdawkvah, ama hoi Judah tami hoi Jerusalem lathueng lungkhueknae a pha.
Lakini Hezekia hakumlipa Yahwe kwa ajili ya msaada uliotolewa kwake, kwa maana moyo wake uliinuliwa juu.
26 Hezekiah ni a lungthin a kâoupnae hah pankângai lahoi amahoima Jerusalem taminaw hoi a kârahnoum awh. Hottelah Hezekiah a hring nathung vah, BAWIPA lungkhueknae hah a lathueng phat pouh boihoeh toe.
Kwa hiyo hasira ikaja juu yake, na juu ya Yuda na Yerusalemu. Hata hivyo, baadaye Hezekia alijinyenyekesha mwenyewe kwa jali ya kiburi cha moyo wake, wote Yeye na wakaaji wa Yerusalemu, hivyo hasira ya Yahwe haikuja juu yao wakati wa siku za Hezekia.
27 Hezekiah teh hnopai moikapap a tawn dawkvah a bari awh. Ngun, sui, talung aphu kaawm, hmuitui, bahling, kahawi e hnopai hrueknae im hai a sak.
Hezekia alikuwa na utajiri mwingi sana na heshima kubwa. Alijipatia mwenyewe vyumba vya kuhifadhia kwa ajili ya fedha, dhahabu, vito vya thamani, na kwa ajili ya manukato, na kwa ajili ya ngao na na vyombo vyote vya thamani pia.
28 Capainaw, misurtui, satui, pâtungnae im hai a sak. Hahoi saring phunkuep hoi tu hrueknae imnaw hah a sak.
Pia alikuwa na nyumba za maghala kwa ajili ya mavuno ya nafaka, divai mpya, na mafuta, na malisho kwa ajili ya aina zote za wanyama.
29 Khoha a thawng teh, tuhu hoi maitohu moikapap a tawn. Bangkongtetpawiteh, Cathut ni a tawnta sak.
Pia alikuwa na makundi katika mazizi. Zaidi ya hayo, alijipatia mwenyewe miji na makundi ya na ng'ombe kwa wingi, kwa maana Mungu alaikuwa amempa afya tele. (Maandishi ya kale yanasema hivi: Badala ya “miji” baadji ya matoleo ya kisasa yanasema “punda”, na baadhi mengine ya kisasa yanaacaha neno nzima)
30 Hezekiah ni Gihon palang hah a pauem teh, Devit khopui kanîloumlah a lawng sak. Hottelah Hezekiah teh a sak nah tangkuem a lamcawn.
Alikuwa ni Hezekia huyu huyu ambaye alisimamisha chemi chemi ya juu ya maji ya Gihoni, na aliye ileta moja kwa moja chini upande wa magharibi mwa mji wa Daudi. Hezekia alifanikiwa katika miradi yake yote.
31 Babilon bawinaw ni laicei a patoun teh a ram e kângairu hno a sak e a paceinae dawkvah, a lungthin dawk kaawm e pueng a panue thai awh nahan Cathut ni a tanouk teh, hnamthun takhai.
Hata hivyo, katika jambo la mabolozi wa wakuu wa Babeli, waliotumwa kwake kuwauliza waliofahamu, kuhusu ishara za miujiza iliyokuwa imefanywa katika nchi, Mungu alimwachia mwenyewe, ili kumjaribu, na kujua yote yaliyokuwa katika moyo wake.
32 Hezekiah tawksaknae pueng dawk hoi kaawm rae hawinae a sak e naw teh, khenhaw! Amoz capa profet Isaiah kamnuenae cauk, Judah Isarel siangpahrangnaw setouknae dawk a thut awh nahoehmaw.
Kwa mambo mengine kuhusu Hezekia, pamoja na matendo yake ya uaminifu wa agano, unaweza kuona kwamba yameandikwa katika Maono ya Nabii Isaya Mwana wa Amozi, na katika kitabu cha wafalme wa Yuda na Israeli.
33 Hezekiah teh, a na mintoenaw koe a i teh, Devit capanaw e phuen dawk, kahawipoung e tangkom koe a pakawp awh. Judahnaw hoi Jerusalem taminaw ni Hezekiah a due toteh a sungren sak awh. A capa Manasseh ni a yueng lah a uk.
Hezekia akalala pamaoja na babu zake, na wakamzika katika mlima wa makaburi ya vizazi vya Daudi. Yuda wote na wakaaji wa Yerusalemu wakamheshimu katika kifo chake. Manase mwanaye akawa mfalme katika nafasi yake.