Thuchihbu 25
1 Hiche ho jong hi Solomon thuchih jeng ahina nalai jin, Judah lengpa Hezekiah phat laija mihon ana jihdoh ahi.
Hizi tena ni mithali za Sulemani, zilinakiliwa na watu wa Hezekia, mfalme wa Yuda.
2 Thugil chintup nahi Elohim Pathen loupina ahin, chule thil kholdoh kiti jong hi lengte loupina ahi.
Ni utukufu wa Mungu kuficha jambo, bali utukufu wa wafalme kutafiti juu ya jambo.
3 Vanmun jouse asandan le leiset athuh bang hin, lengte lungthim sung jeng jong koiman ahedoh joupoi.
Kama mbingu ni kwa kimo na dunia ni kwa kina, ndivyo hivyo moyo wa wafalme hauchunguziki.
4 Dangka'a kon in atheng lou jouse ladoh jeng in, thih khengpan bel-a khen ding atah chu aneinai.
Ondoa takataka kutoka kwenye fedha na mfua vyuma anaweza kutumia fedha katika ufundi wake.
5 Lengpa thutanna mun'a kon chun migilou chu potdoh sah jeng in, chutileh lengpa laltouna mun'a chu thudih kiphut det thei ding ahi.
Pamoja na hayo, waondoe watu waovu mbele ya mfalme na kiti chake cha enzi kitaimarishwa kwa kutenda haki.
6 Lengpa angsunga nama cham in chelut dan, chule milen ang-sunga jong kikum lut jeng hih in.
Usijitukuze mwenyewe mbele ya mfalme na usisimame katika sehemu iliyoteuliwa kwa watu wakuu.
7 Hitia hi, “Hiche mun'a hin hung kal touvin,” tia min nahin kou masat ding chu thilpha ahi. Chule milen milal umna imacham tah'a lut jeng chu thilpha ahipoi.
Ni bora yeye akuambie, “Njoo hapa” kuliko wewe kujiaibisha mbele ya mkuu.
8 Nangman thilkhat namu jeng man in, kihehna-in achun lhut jeng hih in, ajeh chu nahehpa chun najou henlang jumtale chun achaina ipi nabol ding hitam?
Usiharakishe kufanya kuhukumu, kwa kile ulichokishuhudia. Maana utafanya nini mwishoni, wakati jirani yako atakapokuaibisha?
9 Hiche sang chun, naheng nakompa toh chun nachung chang thu seikhom lhon in lang, thuguh kiti phot midang hetsah hih in.
Jitetee kesi yako kati ya jirani yako na wewe na usifunue siri ya mtu mwingine,
10 Ajeh chu naseidoh'a midang khattou in jataleh aja khat chun, nahinle jumso nabep ding, chuteng namin setna chu beita lou ding ahi.
au vinginevyo anayekusikia ataleta aibu juu yako na taarifa mbaya juu yako haiwezi kunyamazishwa.
11 Aphatcha ki hil na chu deium tah ahi, dangka bomma kikoi sana tabang ahi.
Kunena maneno yenye kuchaguliwa vizuri, ni kama nakshi za dhahabu iliyoungwa kwenye fedha.
12 Mithusei phatah'a ngaipa ding in, adih a kiphona hi sanakol le sana pah-jem tobang ahi.
Kama pete ya dhahabu au kito kilichotengenezwa kwa dhahabu safi ndivyo lilivyo karipio la busara kwenye sikio linalosikia.
13 Tahsan thei tah sottole sol khapa ding in, hiche sottole chu chang-at laija buhbang votjen tobang ahin; hitobang sottole hi apupa lhagao lungthim sung kido jing na ahi.
Kama baridi ya theluji wakati wa mavuno ndivyo alivyo mjumbe mwaminifu kwa wenye kumtuma; huyahifadhi maisha ya mabwana wake.
14 Thilpeh khat pe-dinga kitepna neija peloupa chu, huijin apohle meilom goa julha lou tobang ahi.
Kama mawingu na upepo bila mvua ndivyo alivyo mwenye kujisifu kuhusu zawadi asiyoitoa.
15 Thoh hattah'a natoh jeh'in vaihom khat jong akithu nun jou in, o nem heova thu kiseijin gu le chang jeng jong anemsah e.
Kwa uvumilivu mtawala anaweza kushawishiwa na ulimi raini unaweza kuvunja mfupa.
16 Khoiju naneh teng aphabep don in, ajeh chu nachim behseh ding; achaina leh naloh lhah lo ding ahi.
Kama utapata asali, kula ya kutosha- vingenevyo, ukila nyingi sana, utaitapika.
17 Naheng nakom in-sunga che behseh hih in, ajeh chu nahin thei chim lo ding ahi.
Usiweke mguu wako kwenye nyumba ya jirani yako mara nyingi, anaweza kuchoshwa nawe na kukuchukia.
18 Koi hileh aheng akom hehsea panga chu, galsat dinga mi koukhom le chemjam hemtah chule thalchanga kikap tobang ahi.
Mtu anayetoa ushuhuda wa uongo dhidi ya jirani yake ni kama rungu lililotumiwa katika vita, au upanga, au mshale mkali.
19 Gim le hesoh pet'a tahsan thei lou mikhat ngansena nei hi, habeija thilkhat kipet le keng phalou tollham chon-nal tobang bep ahibouve.
Kumtumaini mtu asiye mwaminifu wakati wa taabu ni kama jino bovu au mguu unaoteleza.
20 Mi gim hesoh pet'a lasa'a chu, phalbi dap laija mi ponsil lahpeh tobang ahi.
Kama mtu anayevua nguo katika hali ya baridi, au kama siki iliyotiwa kwenye magadi, ndivyo alivyo anayeimba wimbo kwa mwenye moyo mzito.
21 Nagalmi chu agil akel teng nehding changlhah pen, chule adang achah leh don ding twi pen.
Kama adui yako ana njaa, mpe chakula ale na kama ana kiu, mpe maji ya kunywa,
22 Hitia nabol pehchu alujang dim a mei-al sunpeh nahin, natoh-ga Yahweh Pakai in kipaman napeh tei ding ahi.
maana utamwekea mkaa juu ya kichwa chake na Yehova atakupa thawabu.
23 Sahlam khohui'in go ajuhsah jin, min adalhah nunga seisea chun lungphamo pua mi avetji ahi.
Ni hakika upepo wa kaskazini huleta mvua, ndivyo mtu anayesema siri hufanya sura zikasirike.
24 Numei phunsi khat toh in khat'a chen khom sang in, inting vum ningkoi khat'a ichangseh a chen aphajoi.
Ni bora kuishi kwenye pembe ya darini kuliko kuchangia nyumba pamoja na mwanamke mgomvi.
25 Gam latah'a pet thupha kija chu, dangchah pet'a twi votjen kidon tobang ahi.
Kama maji ya baridi kwa mwenye kiu, ndivyo ilivyo habari njema kutoka nchi ya mbali.
26 Mikitah khat in migilou khat pansatna ding lampi asempeh kiti chu, twisam putna le bonsan londohna twikun tobang ahi.
Kama chemchemi iliyochafuliwa au kisima kilichoharibiwa ndivyo alivyo mtu mwema ambaye huyumbayumba mbele ya watu waovu.
27 Khoiju tamtah don jong aphapon, chule thuphalou tampi sei jong apha ahipoi.
Si vema kula asali nyingi mno; hivyo ni kama kutafuta heshima baada heshima.
28 Ama le ama kitim joulou michu, khopi chimsa apal jouse kivo lhua kidalha bep ahi.
Mtu bila kujitawala ni kama mji ulibomolewa na usiokuwa na kuta.
