Thuchihbu 23
1 Thunei vaihom khat toh ankong sohkhom dinga naum tengleh, na ang-sunga kiloi chengse chu melchih in.
Kapag ikaw ay umupo para kumain kasama ang isang pinuno, magmasid ng mabuti kung ano ang nasa harap mo,
2 Milop nahileh nalol chutoh chemcha kanbeh jeng in.
at maglagay ng isang kutsilyo sa iyong lalamunan kung ikaw ay isang tao na gustong kumain ng maraming mga pagkain.
3 Vaihompa neh ding anho chu ducha hih in, ajeh chu nangma lhep lhahna ding an jeng ahi.
Huwag naisin ang kaniyang napakasarap na pagkain, dahil ito ay pagkain nang kasinungalingan.
4 Haodoh ding ngaito na boujeh in na-tong hih in, chule jou le phatlou a kon in haodoh ding jong ngaito hih in.
Huwag magtrabaho ng sobrang hirap para lang ikaw ay maging mayaman; maging marunong para malaman kung kailan titigil.
5 Hitia haodohna dia namu chan chu miphetkah louva mang ding ahi. Ajeh chu chomlou kah' in muvanlai bang in vanlam angan aleng mang jitai.
Kapag ang iyong mga mata ay nagliliwanag sa pera, nawala na ito, at bigla itong nagkakaroon ng mga pakpak at lumilipad sa himpapawid tulad ng isang agila.
6 Muda sasa' a navepa toh an nekhom hih in, aneh chu tuitah hijongleh ducha hih in.
Huwag kakainin ang pagkain ng isang masamang tao- isang tao na nakatingin nang napakatagal sa iyong pagkain- at huwag naisin ang kaniyang masarap na mga pagkain,
7 Amapa chu alung thim in aphun in, nangma jah din, “Haneh in lang, hadon in don in” tia asei vang chun alung thim in nathet bouve.
sapagkat siya ang uri ng tao na inaalam ang halaga ng pagkain. “Kumain at uminom!” sabi niya sa iyo, pero ang kaniyang puso ay wala sa iyo.
8 Nangman themcha naneh jong chu naloh lhah ding, chule lunglhai nathu nasei jouse jong pannabei soh ding ahi.
Iyong isusuka ang kakaunting kinain mo, at sasayangin mo ang iyong mga mabubuting sasabihin.
9 Mingol ho jah ding in houlim boldan, ajeh chu chihna thu nasei jouse imalouvin gel khaget inte.
Huwag magsasalita na naririnig ng isang mangmang, sapagkat kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.
10 Gol lui laija pat umsa gamgi song chu nabodoh lou hel ding, chule nu le pa neilou chagate lou-laia jong chelut hih in.
Huwag mong aalisin ang sinaunang hangganang bato o angkinin ang mga bukirin ng mga ulila,
11 Ajeh chu amaho lhatdohpa chu mihat tah ahin, alhatdohpa tah uvin amaho athumop a apanhu ding ahi.
sapagkat ang kanilang Tagapagligtas ay malakas, at ipangangatuwiran niya ang kanilang kapakanan laban sa iyo.
12 Nalung thim in nakihilna ngaisang in lang, hetthemna thu kisei chengse jong ngai phan.
Ilagay ang iyong puso sa pagtuturo at buksan ang iyong mga tainga sa mga salita ng karunungan.
13 Na chate chu gahna beijin koihih in, nangman mol-lam jong le chun thilou diu;
Huwag pigilin ang disiplina sa isang bata,
14 Chule nangman achunga mol nalap-a ahileh, thina lampia kon nahuhdoh ding joh ahibouve. (Sheol h7585)
dahil kung siya ay iyong papaluin, siya ay hindi mamamatay. Kung siya ay iyong papaluin, iyong ililigtas ang kaniyang kaluluwa mula sa sheol. (Sheol h7585)
15 Kachapa, nangman chihna lungthim nanei poule, keima jong kipah ding kahi.
Aking anak, kung ang iyong puso ay marunong, sa gayon ang aking puso ay magiging masaya rin;
16 Thudih chu nakam sunga kon nasei teng, keima lhagao jong kipah lheh ding ahi.
ang aking kaloob-looban ay magagalak kapag ang iyong labi ay magsasalita ng nang matuwid.
17 Nalung thim in mi chonsete thang thip-pi dan, amavang nitin a Yahweh Pakai nagin ding ahi.
Huwag mong hayaang mainggit ang iyong puso sa mga makasalanan, pero magpatuloy sa takot kay Yahweh sa buong araw.
18 Adih tah in nikho hung lhung dinga kinepna khat aum jing e, nangma kinepna jong mangthah lou hel ding ahi.
Siguradong may kinabukasan at ang iyong pag-asa ay hindi mapuputol.
19 Kachapa ngai tem in, chule chingthei tah in um in, nalung thim in lamdih jenga lam lhah ding ngaiton.
Makinig, aking anak, at maging matalino at patnubayan ang iyong puso sa daan.
20 Ju-kham holah a lha-hih beh in, sane holah jenga jong jao ding geldan.
Huwag makikisama sa mga lasenggero, o sa mga matatakaw na kumakain ng karne,
21 Ajeh chu ju le sa' a lop chan chu vaichat nan alhun khum diu, chule emut so nan atom u va ponse tobang diu ahi.
dahil ang lasenggero at ang matakaw ay nagiging mahirap, at ang naiidlip ay madadamitan ng mga basahan.
22 Nahinga napa thumop ngai jing in, nanu jong ateh teng thetbol hih hel in.
Makinig sa iyong ama na nag-alaga sa iyo at huwag hamakin ang iyong ina kung matanda na siya.
23 Thutah chu kisan lut in lang pedoh hih in, chihna le kigah chahna chule hetthemna jong nakisan lut ding ahi.
Bilhin ang katotohanan, ngunit huwag itong ipagbili; bilhin ang karunungan, disiplina at pang-unawa.
24 Chate adih teng apa athanom in akipah jin, chapa chingtah hingpa jong achapa chunga kipah lheh ding ahi.
Ang ama ng isang gumagawa ng matuwid ay labis na magagalak at siya na nag-alaga sa isang matalinong bata ay matutuwa sa kaniya.
25 Hijeh chun nanu le napa kipah thanom in umsah jing in, chule nahing nu nanu jong kipah tah' in umsah jing in.
Hayaang matuwa ang iyong ama at ang iyong ina at hayaang magsaya ang siyang nagsilang sa iyo.
26 O Kachapa, nalung thim neipen lang, kanun le khan abonchan namit tenin vepha tan.
Aking anak, ituon mo sa akin ang iyong puso, at hayaan mong mamasdan ng iyong mga mata ang aking mga paraan.
27 Numei kijoh hohi tijat um kokhuh tobang ahin, numei hija jonva le jong twikul tobang ahi.
Dahil ang isang bayarang babae ay isang malalim na hukay at ang asawa ng ibang lalaki ay isang makitid na hukay.
28 Amanu chun gucha michom tobang in mi achang lhih le jin, chule pasal tamtah akipal sah in asuchavei jitai.
Siya ay nag-aabang katulad ng isang magnanakaw at siya ay nagdadagdag ng bilang ng mga traydor sa sangkatauhan.
29 Koiham avangse a pang? Koiham genthei thoh a pang? Koiham mitoh kiphun? Chule Koiham aki-engsah?
Sino ang may kasawian? Sino ang may kalungkutan? Sino ang may mga laban? Sino ang nagrereklamo? Sino ang may mga sugat na walang dahilan? Sino ang may matang namumula?
30 Hitobang miho chu ju-phung dalha louva tou chule jua lop ho ahiuve.
Silang sugapa sa alak, sila na sinusubukan ang pinaghalong alak.
31 Ju chu asan keikui teng vehih beh in, chule khon na vetnom umtah hihen lang; bailam tah a gah don thei di hi jong le, vetding jong go-hih hel in.
Huwag tumingin sa alak kung ito ay mapula, kung ito ay kumikinang sa tasa at bumaba nang tuloy-tuloy.
32 Ajeh chu achaina teng gul gunei in mi achuh banga nachuh lo ding ahi.
Sa bandang huli ito ay tumutuklaw katulad ng isang ulupong at ito ay kumakagat tulad ng isang ahas.
33 Namit tenin thil kidang tahtah amu ding, nalunggel jeng jong kikalah lah ding ahi.
Ang iyong mga mata ay makakakita ng kakaibang mga bagay at ang iyong puso ay magsasabi ng napakasamang mga bagay.
34 Chule twikhanglen lailunga lum den banga nalup den ding, konga kitungdoh khom chunga umpa banga naum' a nalup den ding ahi.
Ikaw ay magiging gaya ng isang natutulog sa mataas na karagatan o humihiga sa ibabaw ng isang duyan.
35 Chutengleh “amaho hin eivo tauve,” tia nasei ding, hinlah “eivoh nau maha ima kamupoi,” amahon eivo nauvin, ahinlah kathoh lal poi. Kakhahdoh teng aban kahol nah lai ding ahi, tia nasei ding ahi.
“Tinamaan nila ako!” iyong sasabihin, “pero ako ay hindi nasaktan. Binugbog nila ako, pero hindi ko ito naramdaman. Kailan ako magigising? Maghahanap ako ng isa pang maiinom.”
