Thuchihbu 10
1 Solomon thuchih ho: Chapa chingin apa aki pasah jin; Chapa ngol vang anu ding in lungkham na bep ahi.
Mithali za Solomoni: Mwana mwenye hekima huleta furaha kwa baba yake, lakini mwana mpumbavu huleta huzuni kwa mama yake.
2 Gitlouna le engset jeh'a kilamdoh gouchu phat chompi thei ahipon, hinlah chondih nahin hinkho jeng jong ahuhdoh jin ahi.
Hazina zilizopatikana kwa njia mbaya hazifai, lakini uadilifu huokoa kutoka mautini.
3 Yahweh Pakai in michonpha chu kelthoh in akoi jipon, chule milungthim phalou ho ngaichat akhohsah jipoi.
Bwana hawaachi waadilifu kukaa njaa, lakini hupinga tamaa ya mtu mwovu.
4 Khut chaloh sah nomlou thase chun vaichatna alhut ding, khut umthim thei lou chun haosatna amu ding ahi.
Mikono mivivu hufanya mtu kuwa maskini lakini mikono yenye bidii huleta utajiri.
5 Chapa ching in nipi laileh neh akikhol khomin, neh kikhol khom laija kinomsah chapa vang chun jumna amu tei ding ahi.
Yeye akusanyaye mazao wakati wa kiangazi ni mwana mwenye hekima, lakini yeye alalaye wakati wa mavuno ni mwana mwenye kuaibisha.
6 Michonpha luchanga phattheina gobang in ajun, mikitah ho kamsunga vang pumtho changa thuseina jeng apot in ahi.
Baraka huwa taji kichwani mwa mwenye haki, lakini jeuri hufunika kinywa cha mwovu.
7 Mikitah chu akisumil thei jipon, mikitah lou ho min vang chomlou kah'a kisumil ding ahi.
Kumbukumbu ya mwenye haki itakuwa baraka, lakini jina la mwovu litaoza.
8 Miching in thu kisei chan asanje ahen, amoh a thusei vang chu mangthah ding ahi.
Mwenye hekima moyoni hupokea maagizo, lakini mpumbavu apayukaye huangamia.
9 Lungthim kitah a kalsonna chu monna ahin, achena tinchang kisuh boi-achu matdoh a um tei ding ahi.
Mtu mwadilifu hutembea salama, lakini mtu aendaye katika njia zilizopotoka atagunduliwa.
10 Aphalou lam galdot chun gimna asodoh jin, hangsan tah'a mi phohsal a sudih chun chamna asemdoh jin ahi.
Yeye akonyezaye kwa nia mbaya husababisha huzuni, naye mpumbavu apayukaye huangamia.
11 Michonpha kamsung chu hinna twinah tobang ahin, miphalou ho kamsunga vang ki nah na ding thuseina jeng apot in ahi.
Kinywa cha mwenye haki ni chemchemi ya uzima, lakini jeuri hufunika kinywa cha mwovu.
12 Kivetda nahin kinahna asodoh sah jin, ngailut na vang chun thilse jouse asel mang jitai.
Chuki huchochea faraka, lakini upendo husitiri mabaya yote.
13 Thil hetthemna neipa vang chun akamsunga kon thu aseidoh chan le chihna amu jin, lungthim beipa vang chun aphahsam a moltum adou jing ding ahi.
Hekima hupatikana katika midomo ya wenye kupambanua, lakini fimbo ni kwa ajili ya mgongo wake asiye na ufahamu.
14 Miching hon hetna akhol chen un, mingol kamtam hon hamset na akiloilut jiuvin ahi.
Wenye hekima huhifadhi maarifa, bali kinywa cha mpumbavu hualika maangamizi.
15 Mihaoho nei leh gou hi akulpia apang jin, vaichate neilal na vang chun manthahna asojin ahi.
Mali ya tajiri ni mji wake wenye ngome, bali ufukara ni maangamizi ya maskini.
16 Michonpha chun atohga dungjui'a hinna alhut jin, migilou ho phatchomna vang chun chonsetna alhut jitan ahi.
Ujira wa wenye haki huwaletea uzima, lakini mapato ya waovu huwaletea adhabu.
17 Min ahilna ngaipha chun hinna lam ajot jin, min aphona ngaimahpa vang chu avah mang jitai.
Anayekubali kuadibishwa yuko katika njia ya uzima, lakini yeyote anayepuuza maonyo hupotosha wengine.
18 Alungthim'a mudana neipa chun jouthu jeng asei jin, mi enghotna thuseipa vang angol ahi.
Yeye afichaye chuki yake ana midomo ya uongo, na yeyote anayeeneza uchonganishi ni mpumbavu.
19 Thu tamseina hin seikhel aumsah teijin, hinlah akam kihup them mi chu mi ching ahi.
Wakati maneno ni mengi, dhambi haikosekani, lakini yeye ambaye huzuia ulimi wake ni mwenye busara.
20 Mikitah pa kamcheng hi dangka manlu tobang ahin, mikitah lou ho lungthim vang pannabei jeng ahi.
Ulimi wa mwenye haki ni fedha iliyo bora, bali moyo wa mwovu una thamani ndogo.
21 Mikitah pa kamsunga kon in mitampi vah va na ding thu apot jin, mingol ho vang lungthim beijin amang thah jitauve.
Midomo ya mwenye haki hulisha wengi, lakini wapumbavu hufa kwa kukosa ufahamu.
22 Yahweh Pakai phattheina chan hi haodohna ahin, hichun lungkhamna asodoh sah jipon ahi.
Baraka ya Bwana hutajirisha, wala haichanganyi huzuni.
23 Thilse bol hi mingol ding in kichep golnop abang jin, thil hetthemna neipa ding in limgeh a chon hi lungkimna ahi.
Mpumbavu hufurahia tabia mbaya, lakini mtu mwenye ufahamu hupendezwa na hekima.
24 Miphalou in mi akichat sahna chu ama chunga ale-lhun jin, mikitah ding in angaichat chan Elohim Pathen in apeh tei ding ahi.
Kile anachoogopa mwovu ndicho kitakachompata; kile anachoonea shauku mwenye haki atapewa.
25 Khopi hui alan a gopi ajuh teng, miphalou chu atol tha jitan, hinlah mikitah vang tonsot geija tundoh ahitai.
Tufani inapopita, waovu hutoweka, lakini wenye haki husimama imara milele.
26 Juthuh hin ha ajatsah bang le, meikhun mit athipsah bang in, mithase jong agolpa ding in doujou ahipoi.
Kama siki ilivyo kwa meno na moshi kwa macho, ndivyo alivyo mvivu kwa wale waliomtuma.
27 Elohim Pathen ginna hi hinkho sotna ahin, miphalou ho hinkho vang kisuchom ding ahi.
Kumcha Bwana huongeza urefu wa maisha, lakini miaka ya mwovu inafupishwa.
28 Mikitah ho kinepna chu kipana ahin, miphalou ho kinepna vang pannabei ahi.
Tarajio la mwenye haki ni furaha, bali matumaini ya mwovu huwa si kitu.
29 Mikitah ding in Yahweh Pakai hi bitna ahin, thil phalou bolte dinga vang manthahna ahi.
Njia ya Bwana ni kimbilio kwa wenye haki, lakini ni maangamizi ya wale watendao mabaya.
30 Mikitah chu kisuloh lou hel ding, miphalou ho vang gamsunga kon'a kichon mang ding'u ahi.
Kamwe wenye haki hawataondolewa, bali waovu hawatasalia katika nchi.
31 Mikitah kamsunga kon in chihna apot jin, aphalouva thu motsei vang chu aleigui kitan ding ahi.
Kinywa cha mwenye haki hutoa hekima, bali ulimi wa upotovu utakatwa.
32 Mikitah chun akam sunga kon in lahthei aseidoh jin, miphalou ho kamsunga kon in vang thu chavei jeng apot jin ahi.
Midomo ya wenye haki inajua kile kinachofaa, bali kinywa cha mwovu hujua kile kilichopotoka tu.
