Thuchihbu 10
1 Solomon thuchih ho: Chapa chingin apa aki pasah jin; Chapa ngol vang anu ding in lungkham na bep ahi.
Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana.
2 Gitlouna le engset jeh'a kilamdoh gouchu phat chompi thei ahipon, hinlah chondih nahin hinkho jeng jong ahuhdoh jin ahi.
Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay.
3 Yahweh Pakai in michonpha chu kelthoh in akoi jipon, chule milungthim phalou ho ngaichat akhohsah jipoi.
Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.
4 Khut chaloh sah nomlou thase chun vaichatna alhut ding, khut umthim thei lou chun haosatna amu ding ahi.
Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang.
5 Chapa ching in nipi laileh neh akikhol khomin, neh kikhol khom laija kinomsah chapa vang chun jumna amu tei ding ahi.
Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.
6 Michonpha luchanga phattheina gobang in ajun, mikitah ho kamsunga vang pumtho changa thuseina jeng apot in ahi.
Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas.
7 Mikitah chu akisumil thei jipon, mikitah lou ho min vang chomlou kah'a kisumil ding ahi.
Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.
8 Miching in thu kisei chan asanje ahen, amoh a thusei vang chu mangthah ding ahi.
Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag.
9 Lungthim kitah a kalsonna chu monna ahin, achena tinchang kisuh boi-achu matdoh a um tei ding ahi.
Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.
10 Aphalou lam galdot chun gimna asodoh jin, hangsan tah'a mi phohsal a sudih chun chamna asemdoh jin ahi.
Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag.
11 Michonpha kamsung chu hinna twinah tobang ahin, miphalou ho kamsunga vang ki nah na ding thuseina jeng apot in ahi.
Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.
12 Kivetda nahin kinahna asodoh sah jin, ngailut na vang chun thilse jouse asel mang jitai.
Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma.
13 Thil hetthemna neipa vang chun akamsunga kon thu aseidoh chan le chihna amu jin, lungthim beipa vang chun aphahsam a moltum adou jing ding ahi.
Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.
14 Miching hon hetna akhol chen un, mingol kamtam hon hamset na akiloilut jiuvin ahi.
Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael.
15 Mihaoho nei leh gou hi akulpia apang jin, vaichate neilal na vang chun manthahna asojin ahi.
Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.
16 Michonpha chun atohga dungjui'a hinna alhut jin, migilou ho phatchomna vang chun chonsetna alhut jitan ahi.
Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan.
17 Min ahilna ngaipha chun hinna lam ajot jin, min aphona ngaimahpa vang chu avah mang jitai.
Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.
18 Alungthim'a mudana neipa chun jouthu jeng asei jin, mi enghotna thuseipa vang angol ahi.
Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag.
19 Thu tamseina hin seikhel aumsah teijin, hinlah akam kihup them mi chu mi ching ahi.
No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.
20 Mikitah pa kamcheng hi dangka manlu tobang ahin, mikitah lou ho lungthim vang pannabei jeng ahi.
Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes.
21 Mikitah pa kamsunga kon in mitampi vah va na ding thu apot jin, mingol ho vang lungthim beijin amang thah jitauve.
Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.
22 Yahweh Pakai phattheina chan hi haodohna ahin, hichun lungkhamna asodoh sah jipon ahi.
Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat.
23 Thilse bol hi mingol ding in kichep golnop abang jin, thil hetthemna neipa ding in limgeh a chon hi lungkimna ahi.
Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.
24 Miphalou in mi akichat sahna chu ama chunga ale-lhun jin, mikitah ding in angaichat chan Elohim Pathen in apeh tei ding ahi.
Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana.
25 Khopi hui alan a gopi ajuh teng, miphalou chu atol tha jitan, hinlah mikitah vang tonsot geija tundoh ahitai.
Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.
26 Juthuh hin ha ajatsah bang le, meikhun mit athipsah bang in, mithase jong agolpa ding in doujou ahipoi.
Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana.
27 Elohim Pathen ginna hi hinkho sotna ahin, miphalou ho hinkho vang kisuchom ding ahi.
Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
28 Mikitah ho kinepna chu kipana ahin, miphalou ho kinepna vang pannabei ahi.
Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
29 Mikitah ding in Yahweh Pakai hi bitna ahin, thil phalou bolte dinga vang manthahna ahi.
Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes.
30 Mikitah chu kisuloh lou hel ding, miphalou ho vang gamsunga kon'a kichon mang ding'u ahi.
Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.
31 Mikitah kamsunga kon in chihna apot jin, aphalouva thu motsei vang chu aleigui kitan ding ahi.
Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila.
32 Mikitah chun akam sunga kon in lahthei aseidoh jin, miphalou ho kamsunga kon in vang thu chavei jeng apot jin ahi.
Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.
