< Matthew 5 >

1 Nikhat hi mihonpi kikhom chu amu phat in, Yeshua chu moul chung a akaldoh in chule atou phat in aseijuite chu akimvel'a ahung kikhom un ahi.
مۇشۇ توپ-توپ ئادەملەرنى كۆرۈپ ئۇ بىر تاغقا چىقتى؛ ئۇ ئۇ يەردە ئولتۇرغىنىدا، مۇخلىسلىرى ئۇنىڭ يېنىغا كەلدى.
2 Chuin Ama apaodoh in amaho chu hiche thuhi ahil pan in, ajah uva asei tai.
ئۇ ئاغزىنى ئېچىپ ئۇلارغا تەلىم بېرىشكە باشلىدى: ــ
3 “Lhagaova vaichaho Pathen in phatthei aboh diu ahi, ijeh inem itileh Van gam chu amaho'a ahi.
مۇبارەك، روھتا نامرات بولغانلار! چۈنكى ئەرش پادىشاھلىقى ئۇلارغا تەۋەدۇر.
4 Lhasetna neiho Pathen in phatthei aboh diu ahi, ijeh inem itileh amaho chu lhamonga umdiu ahi.
مۇبارەك، پىغان چەككەنلەر! چۈنكى ئۇلار تەسەللى تاپىدۇ.
5 Mi lungneng ho Pathen in phatthei aboh diu ahi, ijeh inem itileh ama hon leiset chung pumpi alo diu ahi.
مۇبارەك، ياۋاش-مۆمىنلەر! چۈنكى ئۇلار يەر يۈزىگە مىراسخوردۇر.
6 Thudih a din jeh a gilkel dangchah thoh ho Pathen in phatthei aboh diu ahi, ijeh inem itileh ama hon lung nachimna anei diu ahi.
مۇبارەك، ھەققانىيلىققا ئاچ ۋە تەشنالار! چۈنكى ئۇلار تولۇق تويۇنىدۇ.
7 Mi lungset them ho Pathen in phatthei aboh diu ahi, ijeh inem itileh amaho chu lungsetna chang diu ahi.
مۇبارەك، رەھىمدىللار! چۈنكى ئۇلار رەھىم كۆرىدۇ.
8 Mi lungtheng ho Pathen in phatthei aboh diu ahi, ijeh inem itileh amahon Pathen amu diu ahi.
مۇبارەك، قەلبى پاك بولغانلار! چۈنكى ئۇلار خۇدانى كۆرىدۇ.
9 Mi sucham ho Pathen in phatthei aboh diu ahi, ijeh inem itileh amaho Pathen chate kiti diu ahi.
مۇبارەك، تىنچلىق تەرەپدارلىرى! چۈنكى ئۇلار خۇدانىڭ پەرزەنتلىرى دەپ ئاتىلىدۇ.
10 Adih boljeh a hesohna chang ho Pathen in phatthei aboh diu ahi, ijeh inem itileh Van gam chu amahoa ahi.
مۇبارەك، ھەققانىيلىق يولىدا زىيانكەشلىككە ئۇچرىغانلار! چۈنكى ئەرش پادىشاھلىقى ئۇلارغا تەۋەدۇر.
11 Kanung jui nahi jeh uva mihon nahouset uva, nabol hesoh uva, jouva nabol'uva chule nang ho douna a thil phalou jouse aseiteng uleh Pathen phatthei boh chang ding nahi uve.
مۇبارەك، مەن ئۈچۈن باشقىلارنىڭ ھاقارەت، زىيانكەشلىك ۋە ھەرتۈرلۈك تۆھمىتىگە ئۇچرىساڭلار؛
12 Nang ho kipah thanom'un chule hapan kipah uvin, ajeh chu van a nasan dingu kipaman alen e. Ajehchu amahon themgao masaho jong chu hitobanga hi anabol hesoh'u ahi.
شاد-خۇرام بولۇپ يايراڭلار! چۈنكى ئەرشلەردە كاتتا ئىنئام سىلەر ئۈچۈن ساقلانماقتا؛ چۈنكى سىلەردىن ئىلگىرىكى پەيغەمبەرلەرگىمۇ ئۇلار مۇشۇنداق زىيانكەشلىكلەرنى قىلغان.
13 “Nangho leiset chi nahiuve. Hinlah chi chu a alna beitaleh ipin ki alsah kit tantem? Chule ima chan phachom tapon tin, pai mang le miho chotpha bep hiding ahi.
سىلەر يەر يۈزىدىكى تۇزدۇرسىلەر. ھالبۇكى، ئەگەر تۇز ئۆز تەمىنى يوقاتسا، ئۇنىڭغا قايتىدىن تۇز تەمىنى قانداقمۇ كىرگۈزگىلى بولىدۇ؟ ئۇ چاغدا، ئۇ ھېچنېمىگە يارىماس بولۇپ، تاشلىنىپ كىشىلەرنىڭ ئايىغى ئاستىدا دەسسىلىشتىن باشقا ھېچ ئىشقا يارىمايدۇ.
14 ‘Nang ho vannoi vah nahiuve, lhang vuma khopi kisel theilou tobang chu nahi uve.’
سىلەر دۇنيانىڭ نۇرىدۇرسىلەر. تاغ ئۈستىگە سېلىنغان شەھەر يوشۇرۇنالمايدۇ.
15 Koiman thaomei avah in chujouleh lo akhu khum jipoi. Hisang chun akhom chunga aki tung in, in sunga um jouse avah chun asalvah jin ahi.
ھېچكىم چىراغنى يېقىپ قويۇپ، ئۈستىگە سېۋەتنى كۆمتۈرۈپ قويماس، بەلكى چىراغداننىڭ ئۈستىگە قويىدۇ؛ بۇنىڭ بىلەن، ئۇ ئۆي ئىچىدىكى ھەممە ئادەملەرگە يورۇقلۇق بېرىدۇ.
16 Hitobang chun navah uchu miho masang ah kilang hen, chuteng amahon na thilpha bol uchu mu uvin tin, van'a um na Pau chu avahchoi diu ahi.
شۇ تەرىقىدە، سىلەر نۇرۇڭلارنى ئىنسانلار ئالدىدا شۇنداق چاقنىتىڭلاركى، ئۇلار ياخشى ئەمەللىرىڭلارنى كۆرۈپ، ئەرشتىكى ئاتاڭلارنى ئۇلۇغلىسۇن.
17 “Ipi jeh a hunga kahi nei hekhel hih un. Keima hi Mose Danbu ahilouleh themgao ho lekhajih subei dinga hung kahipoi. Asumang dinga hunga hijo louva, asubulhit a hung kahijoi.
مېنى تەۋرات قانۇنىنى ياكى پەيغەمبەرلەرنىڭ يازغانلىرىنى بىكار قىلغىلى كەلدى، دەپ ئويلاپ قالماڭلار. مەن ئۇلارنى بىكار قىلغىلى ئەمەس، بەلكى ئەمەلگە ئاشۇرغىلى كەلدىم.
18 Tahbeh a kaseipeh nahi uve, Van le leiset aman masanga Pathen Dan thu chu aguilhun sohkei masang sea, ajem neopen le ajem sipah geiya jong mang lou ding ahi.
چۈنكى مەن سىلەرگە شۇنى بەرھەق ئېيتىپ قويايكى، ئاسمان-زېمىن يوقىمىغۇچە، ئۇنىڭدا پۈتۈلگەنلەر ئەمەلگە ئاشۇرۇلمىغۇچە تەۋراتتىكى «يود» بىر ھەرپ، ھەتتا بىرەر چېكىتمۇ بىكار قىلىنمايدۇ.
19 Nang man thupeh aneopen na nahsah moa chule midang jong hitia chu nahil'a ahileh, Van gama chu aneopen nahi ding ahi. Hinlah koi hijongleh Pathen Dan thu juiya chule hiche ho chu ahil'a ahileh Van gama alen kiti ding ahi.
شۇ سەۋەبتىن، تەۋرات قانۇنىنىڭ ئەقىدىلىرىگە، ھەتتا ئۇنىڭ ئەڭ كىچىكلىرىدىن بىرىنى بىكار قىلىپ، ۋە باشقىلارغا شۇنداق قىلىشنى ئۆگىتىدىغان ھەركىم ئەرش پادىشاھلىقىدا ئەڭ كىچىك ھېسابلىنىدۇ. ئەمما ئەكسىچە، تەۋرات قانۇنى ئەقىدىلىرىگە ئەمەل قىلغانلار ۋە باشقىلارغا شۇنداق قىلىشنى ئۆگەتكۈچىلەر بولسا ئەرش پادىشاھلىقىدا ئۇلۇغ ھېسابلىنىدۇ.
20 Hinlah kahil chah nahiuve. Nangho na chonphat nau chu Dan thuhil ho le Pharisee ho sanga aphat joh louva ahileh Van gam'a chu nalut louhel diu ahi.
چۈنكى مەن سىلەرگە شۇنى ئېيتىپ قويايكى، ھەققانىيلىقىڭلار تەۋرات ئۇستازلىرى ۋە پەرىسىيلەرنىڭكىدىن ئاشمىسا، ئەرش پادىشاھلىقىغا ھېچقاچان كىرەلمەيسىلەر.
21 “Nanghon ipu ipateu jah a, ‘Tolthat hih in, koi hijong leh mithat chu thupi tanna dinga kicha jinga um ding ahi’ tia ana kiseipeh chu naja tauve.
بۇرۇنقىلارغا «قاتىللىق قىلما، قاتىللىق قىلغان ھەرقانداق ئادەم سوراققا تارتىلىدۇ» دەپ بۇيرۇلغانلىقىنى ئاڭلىغانسىلەر.
22 Hinlah keiman nangho jah a kaseipeh nahi uve, koi hijongleh khat chunga lunghanga chu athu kitan ding ahi. Nangman koiham khat chu mingol pannabei natileh thutanna mun'a kipuilut ding kicha'a um ding nahi. Nangman mi na gaosap'a ahileh Damun meidil'a kicha a um ding nahi. (Geenna g1067)
بىراق مەن ئۆزۈم شۇنى سىلەرگە ئېيتىپ قويايكى، ئۆز قېرىندىشىغا بىكاردىن-بىكار ئاچچىقلانغانلارنىڭ ھەربىرىمۇ سوراققا تارتىلىدۇ. ئۆز قېرىندىشىنى «ئەخمەق» دەپ تىللىغان ھەركىم ئالىي كېڭەشمىدە سوراققا تارتىلىدۇ؛ ئەمما قېرىنداشلىرىنى «تەلۋە» دەپ ھاقارەتلىگەن ھەركىم دوزاخنىڭ ئوتىغا لايىق بولىدۇ. (Geenna g1067)
23 Hijeh chun nangman hou in a maicham thilto ding nachoiya, mi koiham khat in nangma kilung doupina nanei na geldoh a ahileh,
شۇنىڭ ئۈچۈن، سەن قۇربانگاھ ئالدىغا كېلىپ [خۇداغا] ھەدىيە ئاتىماقچى بولغىنىڭدا، قېرىندىشىڭنىڭ سېنىڭدىن ئاغرىنغان يېرى بارلىقى يادىڭغا كەلسە،
24 Maicham mun'a na thilto ding chu dalhan, gachen chuche mi chuto gakicham lhon in, chuteng leh hung in chule Pathen maicham'a kilhaina thilto chu napeh ding ahi.
ھەدىيەڭنى قۇربانگاھ ئالدىغا قويۇپ تۇرۇپ، ئاۋۋال قېرىندىشىڭ بىلەن يارىشىۋال، ئاندىن كېلىپ ھەدىيەڭنى ئاتا.
25 Na kidoupi chutoh thutanna mun'a dinga na kilhon pina lampia chun, agan na theiyin kihou champi jeng in. Achuti louleh themmo na chanpa chun thutan vaihompa khut a napedoh intin, ama chun amopo khat khut a peson intin, chule songkul a na khumpai ding ahi.
ئەگەر ئۈستۈڭدىن دەۋا قىلماقچى بولغان بىرسى بولسا، ئۇنىڭ بىلەن بىرگە يولدا بولغىنىڭدا ئۇنىڭ بىلەن تېزدىن يارىشىپ، دوست بولغىن. بولمىسا، ئۇ سېنى سوراقچىغا، سوراقچى بولسا گۇندىپايغا تاپشۇرىدۇ، سەن زىندانغا سولىتىۋېتىلىسەن.
26 Hiti chu hita henlang hileh, nangman achaina pen sum nasah chai masang sea chu itinama jongleh chua kona chu nalha ong thol kit lou ding ahitai.
مەن ساڭا شۇنى بەرھەق ئېيتىپ قويايكى، [قەرزىڭنىڭ] ئەڭ ئاخىرقى بىر تىيىنىنىمۇ قويماي تۆلىمىگۈچە، شۇ يەردىن چىقالمايسەن.
27 “Thupeh a thu ana kiseisa, ‘Nangman jonbol hih in’ kiti hi nana ja tauve.
سىلەر «زىنا قىلماڭلار» دەپ بۇيرۇلغانلىقىنى ئاڭلىغانسىلەر.
28 Hinlah keiman kaseipeh nahi uve, koi hileh numei khat jon lunga ve achu amanu chutoh alunga jong ahitai.
بىراق مەن ئۆزۈم شۇنى سىلەرگە ئېيتىپ قويايكى، بىرەر ئايالغا شەھۋانىي نىيەت بىلەن قارىغان كىشى كۆڭلىدە ئۇ ئايال بىلەن ئاللىقاچان زىنا قىلغان بولىدۇ.
29 Hijeh chun namit chu mitpha hikhat tou jongleh hichun na kipal lhuhsah a ahileh, kaldoh in lang paimang jeng in, nangma ding in natibah khat namansah chu na tahsa pumpi damun a akilelut sang in aphajoi. (Geenna g1067)
ئەگەر ئەمدى ئوڭ كۆزۈڭ سېنى گۇناھقا ئازدۇرسا، ئۇنى ئويۇپ تاشلىۋەت. چۈنكى پۈتۈن بەدىنىڭنىڭ دوزاخقا تاشلانغىنىدىن كۆرە، بەدىنىڭدىكى بىر ئەزايىڭ يوق قىلىنغىنى كۆپ ئەۋزەل. (Geenna g1067)
30 Chule nakhut jetlam in na chonset sah a ahileh sat lhan lang paimang jeng in. Ajeh chu nangma dinga na tahsa pumpi damun a akilelut sang in, natibah khat aman chu apha joi. (Geenna g1067)
ئەگەر ئوڭ قولۇڭ سېنى گۇناھقا ئازدۇرسا، ئۇنى كېسىپ تاشلىۋەت. چۈنكى پۈتۈن بەدىنىڭنىڭ دوزاخقا تاشلانغىنىدىن كۆرە، بەدىنىڭدىكى بىر ئەزايىڭ يوق قىلىنغىنى كۆپ ئەۋزەل. (Geenna g1067)
31 “Danbua thu kisun, ‘Pasal in ajinu ada ding leh amanu chu dana lekha apeh a ahetsah leh ahithei jenge’ tia kisei chu naja tauve.
يەنە: ــ «كىمدىكىم ئايالىنى تالاق قىلسا، ئۇنىڭغا تالاق خېتىنى بەرسۇن» دەپمۇ بۇيرۇلغان.
32 Hinlah keiman kasei ahi, mikhat in aji chu pasal dang toh alup khom jeh tilouva thu dang jeh'a ada ahileh, amanu chu ajonsah ahitai: chule koi hi jongleh akidasa numei ki chenpia chu mi jong ahi.
بىراق مەن ئۆزۈم شۇنى سىلەرگە ئېيتىپ قويايكى، كىمدىكىم ئۆز ئايالىنىڭ بۇزۇقلۇق قىلمىشىدىن باشقا [ھەرقانداق ئىشنى باھانە قىلىپ] ئۇنى تالاق قىلسا، ئەمدى ئۇنى زىناغا تۇتۇپ بەرگەن بولىدۇ؛ تالاق قىلىنغان ئايالنى ئەمرىگە ئالغان كىشىمۇ زىنا قىلغان بولىدۇ.
33 “Chule malai mite ki seipehsa thu nana jahsau chu, ‘Nangman nakihahsel na chu sukeh hih in, nangman Pakaiya naki hahselna nabulhit tei ding ahi’ kiti ahi.
سىلەر يەنە بۇرۇنقىلارغا «قەسىمىڭدىن يانما، پەرۋەردىگارغا قىلغان قەسىمىڭگە ئەمەل قىل» دەپ بۇيرۇلغانلىقىنى ئاڭلىغانسىلەر.
34 Hinlah keiman kaseipeh nahi uve, imachan ki hahsel hih beh un! Van pan in ki hahsel hih un, ajeh chu van chu Pathen laltouna ahi.
بىراق مەن ئۆزۈم شۇنى سىلەرگە ئېيتىپ قويايكى، قەتئىي قەسەم قىلماڭلار؛ ئەرشنى تىلغا ئېلىپ قەسەم قىلماڭلار، چۈنكى ئەرش خۇدانىڭ تەختىدۇر؛
35 Chule leiset pan in ki hahsel hih un, ajeh chu leiset hi akengto ngapna ahi. Chule Jerusalem pan in ki hahsel hih un, ajeh chu Jerusalem hi Leng loupi khopi ahi.
ياكى يەرنى تىلغا ئېلىپ قەسەم قىلماڭلار، چۈنكى يەر يۈزى خۇدانىڭ تەختىپەرىدۇر. يېرۇسالېمنى تىلغا ئېلىپمۇ قەسەم قىلماڭلار، چۈنكى ئۇ يەر ئۇلۇغ پادىشاھنىڭ شەھىرىدۇر.
36 Ka luchung pan beh a kaki hahsel ding hitante ti hih in. Ajeh chu nangman na samjang khat cha jong nakan sah thei lou chule na vom sah thei poi.
ھەتتا ئۆز بېشىڭلارنى تىلغا ئېلىپمۇ قەسەم قىلماڭلار، چۈنكى سىلەرنىڭ چېچىڭلارنىڭ بىر تېلىنىمۇ ئاق ياكى قارا رەڭگە ئۆزگەرتىش قولۇڭلاردىن كەلمەيدۇ.
37 Hinlah naki houlim nau chu ‘Henge, ka nom e ahilouleh ka nompoi’ tia sei chu hi jeng hen. Hi cheng kalval chu agi loupa a kon ahi.
پەقەت دېگىنىڭلار «بولىدۇ»، «بولىدۇ»، ياكى «ياق، ياق، بولمايدۇ» بولسۇن. بۇنىڭدىن زىيادىسى رەزىل بولغۇچىدىن كېلىدۇ.
38 “Dan thun gim bolna chu atotoh hi ding: Mit khat khel'a mi khat, chule ha khat khel'a ha khat hi ding ahi kiti chu naja tauve.
سىلەر «كۆزگە كۆز، چىشقا چىش» دەپ بۇيرۇلغىنىنى ئاڭلىغانسىلەر.
39 Hinlah kaseipeh nahi uve, mi gilou lethuh hih un! Koiham khat in na ngeiphe jetlam abeh'a ahileh, na ngeiphe alang khat jong dopeh in.
بىراق مەن ئۆزۈم شۇنى سىلەرگە ئېيتىپ قويايكى، ئەسكى بىلەن تەڭ بولماڭلار. كىمدەكىم ئوڭ مەڭزىڭگە ئۇرسا، سول مەڭزىڭنىمۇ تۇتۇپ بەر؛
40 Chule koi hileh nahehse aum a chule na sangkhol ah alah mang a ahileh na ponchol jong chu pehtha jeng tan.
ۋە بىرسى ئۈستۈڭدىن دەۋا قىلىپ، كۆڭلىكىڭنى ئالماقچى بولسا، چاپىنىڭنىمۇ بەر.
41 Chule sepai khat in athilpo dia nacham louva, mile khat napui leh mile ni chan gathah peh in.
بىرسى ساڭا [يۈك-تاقىنى يۈدكۈزۈپ] مىڭ قەدەم يول يۈرۈشكە زورلىسا، ئۇنىڭ بىلەن ئىككى مىڭ قەدەم ماڭ.
42 Na henga thum ho chu pen, chule nangma koma bat a thum chu kihei mangsan go hih in.
بىرسى سەندىن تىلىسە، ئۇنىڭغا بەر. بىرسى سەندىن ئۆتنە-يېرىم قىلماقچى بولسا، ئۇنىڭغا بوينۇڭنى تولغىما.
43 “Danbu in, ‘Naheng nakom ngailun’ chule namelma chu hot bol in, tia asei chu naja tauve.
سىلەر «قوشناڭنى سۆيگىن، دۈشمىنىڭگە نەپرەتلەن» دەپ ئېيتىلغاننى ئاڭلىغان.
44 Hinlah keiman kasei ahi, na melma teu chu ngailu uvin, na gaosap teu chu phatthei boh un, na hotbol teu ding in thilpha bol un, chule nahsah mo tah a nabol teu le na gimbol teu ding in taovun.
بىراق مەن ئۆزۈم شۇنى سىلەرگە ئېيتىپ قويايكى، سىلەرگە دۈشمەنلىك بولغانلارغا مېھىر-مۇھەببەت كۆرسىتىڭلار، سىلەردىن نەپرەتلەنگەنلەرگە ياخشىلىق قىلىڭلار، سىلەرگە زىيانكەشلىك قىلغانلارغا دۇئا قىلىڭلار.
45 Hitia na bol uchu nangho van'a um na Pau chate tahbeh nahiu kihetna ahi. Ajeh chu Aman migilou le mipha chunga nisa vah apen, chule mi dih le mi dihlou chunga jong go ajuhsah in ahi.
شۇنداق قىلغاندا، ئەرشتىكى ئاتاڭلارنىڭ پەرزەنتلىرىدىن بولىسىلەر. چۈنكى ئۇ قۇياشىنىڭ نۇرىنى ياخشىلارغىمۇ ۋە يامانلارغىمۇ چۈشۈرىدۇ، يامغۇرنىمۇ ھەققانىيلارغىمۇ، ھەققانىيەتسىزلەرگىمۇ ياغدۇرىدۇ.
46 Nang hon nangailu teu bou na ngailut uva ahileh, hichea chu ipi kipa man nasan diu um ding ham? Kaidong hon jong hitobang chu abolu ahi.
ئەگەر سىلەر ئۆزۈڭلارغا مۇھەببەت كۆرسەتكەنلەرگىلا مېھىر-مۇھەببەت كۆرسەتسەڭلار، بۇنىڭ قانداقمۇ ئىنئامغا ئېرىشكۈچىلىكى بولسۇن؟ ھەتتا باجگىرلارمۇ شۇنداق قىلىۋاتمامدۇ؟
47 Nang ho nagol teu dinga bou na phat uva ahileh, midang to ipi naki kheh nau um em? Hitobang chu milim houhon jong abolu ahi.
ئەگەر سىلەر پەقەت قېرىنداشلىرىڭلار بىلەنلا سالام-سەھەت قىلىشساڭلار، بۇنىڭ نېمە پەزىلىتى بار؟ ھەتتا يات ئەللىكلەرمۇ شۇنداق قىلىدىغۇ!
48 Hijeh chun van a um na Pau chamkim ahi bang in, nangho jong chamkim un” ati.
شۇڭا، ئەرشتىكى ئاتاڭلار مۇكەممەل بولغىنىدەك، سىلەرمۇ مۇكەممەل بولۇڭلار.

< Matthew 5 >