< Luke 12 >
1 Hiche pet chun, mihonpi chu asang ajan ahung khang in akisucheh chuh un chule khat le khat kichonkha ton aumun, Yeshuan hichun aseijuite henglam ahin ngan agih sal in, “Pharisee ho chol a konin kihong phauvin”—aphat lhemnauva kon'in.
Ἐν οἷς ἐπισυναχθεισῶν τῶν μυριάδων τοῦ ὄχλου, ὥστε καταπατεῖν ἀλλήλους, ἤρξατο λέγειν πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ πρῶτον· Προσέχετε ἑαυτοῖς ἀπὸ τῆς ζύμης, ⸂ἥτις ἐστὶν ὑπόκρισις, τῶν Φαρισαίων⸃.
2 Phat ahung lhunge, thil akikhukhum jouse kiphongdoh ding ahi, chule aguh'a umjouse jong mijouse koma kihetsah ding ahi.
οὐδὲν δὲ συγκεκαλυμμένον ἐστὶν ὃ οὐκ ἀποκαλυφθήσεται, καὶ κρυπτὸν ὃ οὐ γνωσθήσεται.
3 Muthim'a nasei jouseu chu khovah a kija ding ahi, chule kot kikhakhum na a olcha nakiseipeh toujong chu inchunga mijouse jah'a kisamphong ding ahi! Gin Ding Koipen Ham?
ἀνθʼ ὧν ὅσα ἐν τῇ σκοτίᾳ εἴπατε ἐν τῷ φωτὶ ἀκουσθήσεται, καὶ ὃ πρὸς τὸ οὖς ἐλαλήσατε ἐν τοῖς ταμείοις κηρυχθήσεται ἐπὶ τῶν δωμάτων.
4 “Ngailut umtah jol le gol te, natahsa that thei hochu kicha hih'un.” Hiche jou le chun nachungah ima abolthei tapouve.
Λέγω δὲ ὑμῖν τοῖς φίλοις μου, μὴ φοβηθῆτε ἀπὸ τῶν ἀποκτεινόντων τὸ σῶμα καὶ μετὰ ταῦτα μὴ ἐχόντων περισσότερόν τι ποιῆσαι.
5 Ahin kichat ding koi ham naseipeh unge. Pathen kichauvin, aman nangho tha nathei le damun'a lelut nathei thilboltheina tha anei ahi. Henge, ama ahi kichat ding. (Geenna )
ὑποδείξω δὲ ὑμῖν τίνα φοβηθῆτε· φοβήθητε τὸν μετὰ τὸ ἀποκτεῖναι ⸂ἔχοντα ἐξουσίαν ἐμβαλεῖν εἰς τὴν γέενναν· ναί, λέγω ὑμῖν, τοῦτον φοβήθητε. (Geenna )
6 “Vasah nga man ijat ham–paisa ni man ham?” Ahin Pathen in khat jeng jong asumil pon ahi.
οὐχὶ πέντε στρουθία ⸀πωλοῦνταιἀσσαρίων δύο; καὶ ἓν ἐξ αὐτῶν οὐκ ἔστιν ἐπιλελησμένον ἐνώπιον τοῦ θεοῦ.
7 Chuleh nalu'a na samjang ho jengjong aboncha kisimtoh soh ahitai. Hijeh chun kicha hih'un; nangma vasah honpi jouse sanga manlujo nahi.
ἀλλὰ καὶ αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς ὑμῶν πᾶσαι ἠρίθμηνται· ⸀μὴφοβεῖσθε· πολλῶν στρουθίων διαφέρετε.
8 Kaseipeh nahiuve, koi hileh hiche leiset'a lhangphonga keima eiseidoh chan chu, Mihem Chapan jong Pathen Vantilte jaona'a aseidoh ding ahi.
Λέγω δὲ ὑμῖν, πᾶς ὃς ἂν ⸀ὁμολογήσῃἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁμολογήσει ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τῶν ἀγγέλων τοῦ θεοῦ·
9 Amavang koi hileh hiche leiset'a eiseilep chan chu Pathen Vantilte masanga kiseilep diu ahi.
ὁ δὲ ἀρνησάμενός με ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων ἀπαρνηθήσεται ἐνώπιον τῶν ἀγγέλων τοῦ θεοῦ.
10 Koihileh Mihem Chapa douna thusei chan chu kingaidam ding ahi, amavang koi hileh Lhagao Theng taitom'ah vang chu kingaidam louding ahi.
καὶ πᾶς ὃς ἐρεῖ λόγον εἰς τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, ἀφεθήσεται αὐτῷ τῷ δὲ εἰς τὸ ἅγιον πνεῦμα βλασφημήσαντι οὐκ ἀφεθήσεται.
11 “Chuleh kikhopna in'a vaipo hole thuneiho anga athu tan dinga nahin kai teng uleh, iti nakiven ding ham ahiloule ipi nasei ding thu ah lunggim hih un.
ὅταν δὲ ⸀εἰσφέρωσινὑμᾶς ἐπὶ τὰς συναγωγὰς καὶ τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξουσίας, μὴ ⸀μεριμνήσητεπῶς ⸂ἢ τί ἀπολογήσησθε ἢ τί εἴπητε·
12 Ajeh chu Lhagao Theng chun apettah a seiding napeh diu ahi,” ati.
τὸ γὰρ ἅγιον πνεῦμα διδάξει ὑμᾶς ἐν αὐτῇ τῇ ὥρᾳ ἃ δεῖ εἰπεῖν.
13 Chuin koiham khat'in mipi lah'a kon chun ahin kouvin, “Houhil, kasopipa jah'a kapa nei le gou eikihoppi nadingin seiyin,” ati.
Εἶπεν δέ τις ⸂ἐκ τοῦ ὄχλου αὐτῷ· Διδάσκαλε, εἰπὲ τῷ ἀδελφῷ μου μερίσασθαι μετʼ ἐμοῦ τὴν κληρονομίαν.
14 Yeshuan adonbut'in, “Jol, kon nangni kah'a thutan'a eipansah'a, hiti khati iti kagel lhah ding ham?” ati.
ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· Ἄνθρωπε, τίς με κατέστησεν ⸀κριτὴνἢ μεριστὴν ἐφʼ ὑμᾶς;
15 Chuin aman aseiben, “Chingtheiyun! Neipap kiloset kiti jouseah kivengun. Hinkho hi naneijat a kisim ahipoi,” ati.
εἶπεν δὲ πρὸς αὐτούς· Ὁρᾶτε καὶ φυλάσσεσθε ἀπὸ ⸀πάσηςπλεονεξίας, ὅτι οὐκ ἐν τῷ περισσεύειν τινὶ ἡ ζωὴ ⸀αὐτοῦἐστιν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων ⸀αὐτῷ
16 Chuin aman thusim khat aseipeh tai: “Mihao khat hin loumun khat, alei phatah, ga hoitah tah sodoh aneiyin ahi.
εἶπεν δὲ παραβολὴν πρὸς αὐτοὺς λέγων· Ἀνθρώπου τινὸς πλουσίου εὐφόρησεν ἡ χώρα.
17 Amapa achangin akihoulim in, ‘Ipi kabol ding hitam? Ka lousoh ga jouse koina ding mun la kanei pon,’” ati.
καὶ διελογίζετο ἐν ⸀ἑαυτῷλέγων· Τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου;
18 Chuin aman aseiyin, Kahetai! Kachangsal jouse phelhangting asanga lenjo cheh thahsah inge. Chutileh keiman ka chang le mim jouse kholkhomna ding dan ninglhingset in nei tange.
καὶ εἶπεν· Τοῦτο ποιήσω· καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα ⸂τὸν σῖτον καὶ τὰ ἀγαθά μου,
19 Chutengleh keima nomtah'a katouva keima le keiman hitia hi kasei ding ahi, “Kajol, nangman kumsottah a ding ninglhing set'a kikhol khom naneiye. Tun lung olmo hih in! nen lang, don'in lang, chule kipah in!” tinge ati.
καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· Ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου.
20 Ahivangin Pathen in amapa jah'a chun, “Mingol! Tujan ma ma'a nathi ding ahitai. Chuteng leh nanatoh ga jouse hi koi chang tantem?” ati.
εἶπεν δὲ αὐτῷ ὁ θεός· ⸀Ἄφρων ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ⸀ἀπαιτοῦσινἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας, τίνι ἔσται;
21 “Henge, lei gouthil bouseh kholkhom'a Pathen toh haosatah'a kiguijopna neilou mi chu angol ahi” ati.
οὕτως ὁ θησαυρίζων ⸀ἑαυτῷκαὶ μὴ εἰς θεὸν πλουτῶν.
22 Chuin, aseijuite kom lang ngan Yeshuan aseitai, “Hiche jeh'a hi keiman nitin hinkho a dingin lunggim hih'un kati ahi”—neh le chah ninglhing set'a chule sil le chen lhingset'a kanei ding hinam tin.
Εἶπεν δὲ πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ· Διὰ τοῦτο ⸂λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ ⸀ψυχῇτί φάγητε, μηδὲ τῷ ⸀σώματιτί ἐνδύσησθε.
23 Ajeh chu hinkho hi anneh ding sanga lujo, chule natahsa jong sille chen sanga lujo ahi.
ἡ ⸀γὰρψυχὴ πλεῖόν ἐστιν τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος.
24 Va-ah ho khu veuvin, amahon tula atu pouvin, at la a-at pouvin ahiloule khol la akholkhom pouvin, ajeh chu Pathen in avahnai. Chule nangho vacha ho sanga ama dinga loupijo nahiuve!
κατανοήσατε τοὺς κόρακας ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν, οἷς οὐκ ἔστιν ταμεῖον οὐδὲ ἀποθήκη, καὶ ὁ θεὸς τρέφει αὐτούς· πόσῳ μᾶλλον ὑμεῖς διαφέρετε τῶν πετεινῶν.
25 Nalunggim nau jousen nahinkho phat bihkhat ajopbe theiyem?
τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται ⸂ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ προσθεῖναι ⸀πῆχυν
26 Chule lunggim nan imacha chutobang thil neocha jong alolhin sah theilouleh, thil lentah chunga jong lunggim chu ipi phachom ding ham?
εἰ οὖν ⸀οὐδὲἐλάχιστον δύνασθε, τί περὶ τῶν λοιπῶν μεριμνᾶτε;
27 “Lily pah ho le akhan doh dan khu veuvin. Amahon na jong atong pouvin chule avon hou jong akisem thei pouvin, ahin, Solomon jeng jong, aloupina jouse a akivon chun amaho tobang lom'in ahoijou poi.
κατανοήσατε τὰ κρίνα πῶς αὐξάνει· οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νήθει· λέγω δὲ ὑμῖν, οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων.
28 Chuleh Pathen in pahcha ho tunia uma jing a meilhum sunga selut ding bon kidangtah'a akhohsah'a ahileh, aman nangma thonlouva nakhohsah teitei ding ahi. Ipi bol'a hibanga tahsan na neo hi naneiyu ham?”
εἰ δὲ ⸂ἐν ἀγρῷ τὸν χόρτον ὄντα σήμερον καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον ὁ θεὸς οὕτως ⸀ἀμφιέζει πόσῳ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι.
29 “Chuleh ipi kaneh ding ham ipi kadon ding ham tin lungboi hih'un. Hiche ho thil'a chun lunggim hih'un.
καὶὑμεῖς μὴ ζητεῖτε τί φάγητε ⸀καὶ τί πίητε, καὶ μὴ μετεωρίζεσθε,
30 Hiche thil hohin vannoi pumpia atahsanlou ho lungsung alodim'in ahi, ahivangin Napauvin nangaichat changseu chu ahemasa jitai.
ταῦτα γὰρ πάντα τὰ ἔθνη τοῦ κόσμου ⸀ἐπιζητοῦσιν ὑμῶν δὲ ὁ πατὴρ οἶδεν ὅτι χρῄζετε τούτων.
31 Pathen lenggam chu thil jouse sangin hol'un, chule aman nangaichat chan'u napeh diu ahi.”
πλὴν ζητεῖτε τὴν βασιλείαν ⸀αὐτοῦ καὶ ⸀ταῦταπροστεθήσεται ὑμῖν.
32 “Hijeh chun kicha hih'un, hon lhom ho, ajeh chu nangho lenggam peh ding hi napau dinga kipana lentah ahi.”
Μὴ φοβοῦ, τὸ μικρὸν ποίμνιον, ὅτι εὐδόκησεν ὁ πατὴρ ὑμῶν δοῦναι ὑμῖν τὴν βασιλείαν.
33 “Nanei nagou ho joh'un lang angaicha ho peuvin. Hichun van'a gou nakhol peh dingu ahi! Chule van-gam a sumdip hon chultih aneipouvin chule atovang aum khapoi. Nagou khol chu bitkeiya umding ahi; guchan jong aguhmang theilou ding ahi chule nget'in jong asuhset thei lou ding ahi.”
πωλήσατε τὰ ὑπάρχοντα ὑμῶν καὶ δότε ἐλεημοσύνην· ποιήσατε ἑαυτοῖς βαλλάντια μὴ παλαιούμενα, θησαυρὸν ἀνέκλειπτον ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ὅπου κλέπτης οὐκ ἐγγίζει οὐδὲ σὴς διαφθείρει·
34 Nanei nagou umna'a chu nalung ngaichat jong aum ding ahi. Hetman Louva Yeshua Hung Kit Ding
ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ καὶ ἡ καρδία ὑμῶν ἔσται.
35 “Natohna dingin kivontup san umun chule nathaomei vahjing'un;
Ἔστωσαν ὑμῶν αἱ ὀσφύες περιεζωσμέναι καὶ οἱ λύχνοι καιόμενοι,
36 Na Pakai pa moupui golvah na'a kon ahung kile ding nanga bangin. Chutileh ahung lhun'a kot ahinsuh teng leh kot nahonpeh a nalutsah thei nadia phasadema naum ding ahi.
καὶ ὑμεῖς ὅμοιοι ἀνθρώποις προσδεχομένοις τὸν κύριον ἑαυτῶν πότε ἀναλύσῃ ἐκ τῶν γάμων, ἵνα ἐλθόντος καὶ κρούσαντος εὐθέως ἀνοίξωσιν αὐτῷ.
37 Soh ho kiging jinga umho le ahung kile ding ngah jing ho chu kipaman kipediu ahi. Thutah kaseipeh nahiuve, amatah in amaho chu atousah ding, atai akikhi ding, amaho chu atou uva aneh laiyuva chu ajen ding ahi.
μακάριοι οἱ δοῦλοι ἐκεῖνοι, οὓς ἐλθὼν ὁ κύριος εὑρήσει γρηγοροῦντας· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι περιζώσεται καὶ ἀνακλινεῖ αὐτοὺς καὶ παρελθὼν διακονήσει αὐτοῖς.
38 Ama jankim lah ahilou le khovah kon'a hung maithei ahi. Ahin, ahung pet a kiging jinga um sohte chu kipaman apehding ahiuve.”
⸂κἂν ἐν τῇ δευτέρᾳ κἂν ἐν τῇ τρίτῃ φυλακῇ ἔλθῃ καὶ εὕρῃ οὕτως, μακάριοί ⸀εἰσινἐκεῖνοι.
39 “Hiche hi hethem in, in-neipan itih phatchet'a gucha hung ding ham ti heleh, aman a-in chu veihonga aumsah lou ding ahi.
Τοῦτο δὲ γινώσκετε ὅτι εἰ ᾔδει ὁ οἰκοδεσπότης ποίᾳ ὥρᾳ ὁ κλέπτης ἔρχεται, ⸂οὐκ ἂν ἀφῆκεν ⸀διορυχθῆναιτὸν οἶκον αὐτοῦ.
40 Nangjong kiging jinga naum jing ding ahi ijeh inem itile Mihem Chapa chu naginchat lou pettah uva hung ding ahi,” ati.
καὶ ⸀ὑμεῖςγίνεσθε ἕτοιμοι, ὅτι ᾗ ὥρᾳ οὐ δοκεῖτε ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται.
41 Peter in adong in, “Pakai hiche thutekah chu keihoa ding bou hai mijousea ding ham?” ati.
Εἶπεν ⸀δὲὁ Πέτρος· Κύριε, πρὸς ἡμᾶς τὴν παραβολὴν ταύτην λέγεις ἢ καὶ πρὸς πάντας;
42 Chuin Pakaiyin adonbut in, “Soh kitah le lung limgeh chu apakai pan insung pumpi le sohdang ho chunga jong mopohna apeh'a avahsah ho chu ahi.
⸂καὶ εἶπεν ὁ κύριος· Τίς ἄρα ἐστὶν ὁ πιστὸ οἰκονόμος, ⸀ὁ φρόνιμος, ὃν καταστήσει ὁ κύριος ἐπὶ τῆς θεραπείας αὐτοῦ τοῦ διδόναι ἐν καιρῷ ⸀τὸ σιτομέτριον;
43 Apakai pa ahung kile a asohpan na phatah'a atoh ahung mu leh, kipaman umding ahi.”
μακάριος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, ὃν ἐλθὼν ὁ κύριος αὐτοῦ εὑρήσει ποιοῦντα οὕτως·
44 Thutah kaseipeh nahiuve, hitobang soh chu apakai pan anei jouse chunga mopohna apehding ahi.
ἀληθῶς λέγω ὑμῖν ὅτι ἐπὶ πᾶσιν τοῖς ὑπάρχουσιν αὐτοῦ καταστήσει αὐτόν.
45 Ahinlah, iti tantem asohpa chun, “Kapakai pa hi tem'in hung ponte” tin gelhen lang, asohdang ho vo hen, neh nom ne hen, ju kham kham jeng taleh?
ἐὰν δὲ εἴπῃ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ· Χρονίζει ὁ κύριός μου ἔρχεσθαι, καὶ ἄρξηται τύπτειν τοὺς παῖδας καὶ τὰς παιδίσκας, ἐσθίειν τε καὶ πίνειν καὶ μεθύσκεσθαι,
46 Apakai pachu seiphong masa lou leh ginchat umlou pettah in hungin tin, chuteng aman asohpa chu asat goi goi ding mikitah louho toh asolmang tha ding ahitai.
ἥξει ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἐν ἡμέρᾳ ᾗ οὐ προσδοκᾷ καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γινώσκει, καὶ διχοτομήσει αὐτὸν καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀπίστων θήσει.
47 “Chule soh khat apakai pa dei he'a, ahivanga kigongtup lou chule akihilchah na ho tongdoh lou chu, nasatah a bolgimna ato ding ahi.
ἐκεῖνος δὲ ὁ δοῦλος ὁ γνοὺς τὸ θέλημα τοῦ κυρίου ⸀αὐτοῦκαὶ μὴ ἑτοιμάσας ⸀ἢποιήσας πρὸς τὸ θέλημα αὐτοῦ δαρήσεται πολλάς·
48 Ahivanga ahelou khattou chun thilse abol leh, ama chu gihsa louva kigimbol ding ahi. Koiham khat chu tamtah akipeh le, ama a kona chu tamtah kile ngeh ding ahi; chuleh khattou chu mopohna tamtah akipeh le, asanga tamjo chu kingeh ding ahi.”
ὁ δὲ μὴ γνοὺς ποιήσας δὲ ἄξια πληγῶν δαρήσεται ὀλίγας. παντὶ δὲ ᾧ ἐδόθη πολύ, πολὺ ζητηθήσεται παρʼ αὐτοῦ, καὶ ᾧ παρέθεντο πολύ, περισσότερον αἰτήσουσιν αὐτόν.
49 “Keima vannoi hi meiya tih dinga kahung ahi, chule akoudoh hitaleh katilheh jenge!
Πῦρ ἦλθον βαλεῖν ⸀ἐπὶτὴν γῆν, καὶ τί θέλω εἰ ἤδη ἀνήφθη;
50 Keiman thoh hahsa tah baptize chanding kamakho'ah kaneiye chule hichu akimolso kah a kalung khamna iti san tam!
βάπτισμα δὲ ἔχω βαπτισθῆναι, καὶ πῶς συνέχομαι ἕως ⸀ὅτουτελεσθῇ.
51 Leiset a chamna hinpo dinga hunga nei gel'um? Ahipoi, keima miho kibung khensah dia hung'ah kahi!
δοκεῖτε ὅτι εἰρήνην παρεγενόμην δοῦναι ἐν τῇ γῇ; οὐχί, λέγω ὑμῖν, ἀλλʼ ἢ διαμερισμόν.
52 Tua pat'a insung ho kikhentel diu ahitai, thum'in eijop uva, nin eidoudal ding–ahiloule nin eijop'a thum'in eidou ding ahi.
ἔσονται γὰρ ἀπὸ τοῦ νῦν πέντε ἐν ⸂ἑνὶ οἴκῳ διαμεμερισμένοι, τρεῖς ἐπὶ δυσὶν καὶ δύο ἐπὶ τρισίν,
53 Mipa chu chapa douna'a chule chapa chu mipa douna a kibungkhen ding ahi; chanu douna minu chule minu douna'a chanu; chuleh ateh in mou douna chule mouvin ateh douna'a kikhenna um ding ahi” ati. Phat Kihei-Dan Hetna
⸀διαμερισθήσονταιπατὴρ ἐπὶυἱῷ καὶ υἱὸς ἐπὶ πατρί, μήτηρ ⸀ἐπὶ ⸀θυγατέρακαὶ θυγάτηρ ἐπὶ ⸂τὴν μητέρα, πενθερὰ ἐπὶ τὴν νύμφην αὐτῆς καὶ νύμφη ἐπὶ τὴν ⸀πενθεράν
54 Chuin Yeshuan mihonpi lam aven aseiye, “Nanghon meibol lhumlam langa ahung umdoh phat le, nasei jiuvin, ‘go hung juding ahi’ natiuve. Chuleh nangho nadih uve.
Ἔλεγεν δὲ καὶ τοῖς ὄχλοις· Ὅταν ⸀ἴδητενεφέλην ἀνατέλλουσαν ⸀ἐπὶδυσμῶν, εὐθέως λέγετε ⸀ὅτιὌμβρος ἔρχεται, καὶ γίνεται οὕτως·
55 Lhanglam hui ahung nun teng leh, naseijiuvin, ‘Tuni chu salheh ding ahi’ natiuvin, chule achuti ji'e.
καὶ ὅταν νότον πνέοντα, λέγετε ὅτι Καύσων ἔσται, καὶ γίνεται.
56 Nangho mingolho! nanghon leiset chunga van umje nasuto theiyun, ahin nanghon tuphat umdan naledoh thei pouve.”
ὑποκριταί, τὸ πρόσωπον τῆς γῆς καὶ τοῦ οὐρανοῦ οἴδατε δοκιμάζειν, τὸν ⸂δὲ καιρὸν τοῦτον πῶς ⸂οὐκ οἴδατε δοκιμάζειν;
57 “Ipi jeh'a nangho dinga adih chu naki gellhah thei lou u ham?”
Τί δὲ καὶ ἀφʼ ἑαυτῶν οὐ κρίνετε τὸ δίκαιον;
58 “Nangho thukitanna muna nahehse hou toh nache teng uleh, amun nalhun masang in kihoutoh pi ding gon. Achuti louleh thutan vaihompa masanga nahehse pan nakai ding, aman vaipopa henga napehdoh a, aman songkul'a nakhum ding ahi.
ὡς γὰρ ὑπάγεις μετὰ τοῦ ἀντιδίκου σου ἐπʼ ἄρχοντα, ἐν τῇ ὁδῷ δὸς ἐργασίαν ἀπηλλάχθαι ἀπʼ αὐτοῦ, μήποτε κατασύρῃ σε πρὸς τὸν κριτήν, καὶ ὁ κριτής σε ⸀παραδώσειτῷ πράκτορι, καὶ ὁ πράκτωρ σε ⸀βαλεῖεἰς φυλακήν.
59 Chule hichu aso leh nangman achainapen sum geiya napeh doh masang sea itinama jong leh nakilhadoh louhel ding ahi,” ati.
λέγω σοι, οὐ μὴ ἐξέλθῃς ἐκεῖθεν ἕως ⸂καὶ τὸ ἔσχατον λεπτὸν ἀποδῷς.