Esther 2

1 Xerxes lunghan adailhah phat in, Vashti in ipi anabolla chule aman ama chung chang ipi dan anasem am ti ahin gel pantan ahi.

His ita gestis, postquam regis Assueri indignatio deferbuerat, recordatus est Vasthi, et quæ fecisset, vel quæ passa esset:

2 Hijeh chun lengpa kinaipi, thumop phabep in akomah, “Naleng gamsunga nang dingin nungah theng, amel hoitah khat lhengdoh uhite tin,” ngehna aneitaovin ahi.

dixeruntque pueri regis, ac ministri eius: Quærantur regi puellæ virgines ac speciosæ,

3 “Na lenggam sunga gambih sung tinnah khangdong numei melhoitah ho hinpuija Susa khopi sung lengte numei kholna munna hinkhol khomding nganse phabep kipansah henlang, lengpa inpia nukiso ho lah a lamkai Hegai hin numei kikholna munna umho chu amellu ahoithei nadiuva akijen ding dan nu hin vesui dingin kinganse hen.

et mittantur qui considerent per universas provincias puellas speciosas et virgines: et adducant eas ad civitatem Susan, et tradant eas in domum feminarum sub manu Egei eunuchi, qui est præpositus et custos mulierum regiarum: et accipiant mundum muliebrem, et cetera ad usus necessaria.

4 Hiche jouteng chuleh khangdong numei ho lah a lengpa lung lhaisah theipen chu Vashti khellin lengnu kihisah hen,” atiuve. Hiche thumop hin lengpa alung lhaisah lheh jengin, hijeh chun hiche tohgon chu achelhah sahtai.

Et quæcumque inter omnes oculis regis placuerit, ipsa regnet pro Vasthi. Placuit sermo regi: et ita, ut suggesserant, iussit fieri.

5 Hiche laitah chun Susa khopi sunga chun Jair chapa Mordecai kiti Judate mikhat ana um'in ahi. Amachu Benjamin phung sunga Kish le Shimei chilhah khat anahi.

Erat vir Iudæus in Susan civitate, vocabulo Mardochæus filius Iair, filii Semei, filii Cis, de stirpe Iemini,

6 Amahi Nebuchadnezzer lengpan Juda lengpa Jehoiachin Jerusalema konna Babylon na ahin kailut tha holah a insung mikhat ahi.

qui translatus fuerat de Ierusalem eo tempore, quo Iechoniam regem Iuda Nabuchodonosor rex Babylonis transtulerat,

7 Hiche mipa hin Hadassah ahilou leh Esther tiajong kihe, apangahpa chanu khat ana vahdoh ahin, amanu hi mimel hoitah leh dei umtah nungah ahi. Amahi anule apa athi phatna Mordecai hin ainsung mikhatna ahin kilah lutna achanu tabang banga ahn kikhou khah ahi.

qui fuit nutritius filiæ fratris sui Edissæ, quæ altero nomine vocabatur Esther: et utrumque parentem amiserat: pulchra nimis, et decora facie. Mortuisque patre eius ac matre, Mardochæus sibi eam adoptavit in filiam.

8 Lengpa dan thupeh dungjuija khangdong numei dang tamtah toh Susa khopi sunga leng in na numei kikholna mun ah ahin puilut’un Hegai vesuina noijah akoi taovin ahi.

Cumque percrebruisset regis imperium, et iuxta mandatum illius multæ pulchræ virgines adducerentur Susan, et Egeo traderentur Eunucho; Esther quoque inter ceteras puellas ei tradita est, ut servaretur in numero feminarum.

9 Amanu hin Hegai chu alung lhaisah lheh jengin hijeh chun amanjong Esther chu khohsahna neitah in ajen pantan ahi. Aman gangtah in nehle chah atuipen agonpeh in, amelhoina dinga akinuding jong agonpeh loi jengin ahi. Aman amanu jenle dingin leng inpia kon in nungah sagi agonpeh in numei kikholna a mun nompen laitah a ajenle nungah hotoh aumsah in ahi.

Quæ placuit ei, et invenit gratiam in conspectu illius. Et præcepit eunucho, ut acceleraret mundum muliebrem, et traderet ei partes suas, et septem puellas speciosissimas de domo regis, et tam ipsam, quam pedissequas eius ornaret atque excoleret.

10 Mordecai in aseipeh dungjuijin amanu hin koi nam mi koi insunga kon ahi koimacha kom’a aseidoh pon ahi.

Quæ noluit indicare ei populum et patriam suam: Mardochæus enim præceperat ei, ut de hac re omnino reticeret:

11 Niseh in, Mordecai chun Esther chunga chu itobang thu sohtam ti ahetnom jeh'in numeiho kikholna munlai tah leitol vella chun avahle le jin ahi.

qui deambulabat quotidie ante vestibulum domus, in qua electæ virgines servabantur, curam agens salutis Esther, et scire volens quid ei accideret.

12 Hiche nungah hochu lengpa jalkhunna akipuilut masangin lha somleni melhoina dinga kijenna phat chu kipea ahi; lhagup sungchu Myrrh thao kinuding, lhagup ma chu gim namtui phapen ho akinudiu ahi.

Cum autem venisset tempus singularum per ordinem puellarum, ut intrarent ad regem, expletis omnibus, quæ ad cultum muliebrem pertinebant, mensis duodecimus vertebatur: ita dumtaxat, ut sex mensibus oleo ungerentur myrrhino, et aliis sex quibusdam pigmentis et aromatibus uterentur.

13 Lengpa kom’a acheding tengleh numei kikholna konna chu numei kijep pahna thil itobang hijongleh akichoi nom penkhat akichoi ding ahi.

Ingredientesque ad regem, quidquid postulassent ad ornatum pertinens, accipiebant: et ut eis placuerat, compositæ de triclinio feminarum ad regis cubiculum transibant.

14 Hiche nilhah teng chuleh amanu chu lengpa indan tumbeh khatna kipuilut ding, chujou teng ajing jingkah tengle lengpa inpi numei kholna anichanna lengpa jite chenna a chu puilut ding ahi. Hichea chu lengpa thaikem ho chingpa Shaashgaz vetsuina noija umdiu ahi. Amachu ijemtia lengpan ngaichatna aneija aminna ahinkou tilouva lengpa kom’a chu lutkit lou helding ahi.

Et quæ intraverat vespere, egrediebatur mane, atque inde in secundas ædes deducebatur, quæ sub manu Susagazi eunuchi erant, qui concubinis regis præsidebat: nec habebat potestatem ad regem ultra redeundi, nisi voluisset rex, et eam venire iussisset ex nomine.

15 Esther chu Mordecai pangah Abihail chanu ahi (Mordecai jin apangahpa chanu khangdongcha Esther chu ahin vahdoh ahi). Lengpa kom’a Esther chephat ahung hiphat in, numei kholna a avesui apang nukiso Hegai in ahilna chengse chu akimel chih in ahi. Amanun thildang imacha donlouvin amapan aseipeh bouchu akichoijin ahileh amujousen a-ot chalheh jengun ahi.

Evoluto autem tempore per ordinem, instabat dies, quo Esther filia Abihail fratris Mardochæi, quam sibi adoptaverat in filiam, deberet intrare ad regem. Quæ non quæsivit muliebrem cultum, sed quæcumque voluit Egeus eunuchus custos virginum, hæc ei ad ornatum dedit. Erat enim formosa valde, et incredibili pulchritudine, omnium oculis gratiosa et amabilis videbatur.

16 Esther chu leng Xerxes avaihomna kum sagi channa phalbi hunglhun tilchun lengpa khopia lengpa koma chun apuilut’un ahi.

Ducta est itaque ad cubiculum regis Assueri mense decimo, qui vocatur Tebeth, septimo anno regni eius.

17 Lengpan khangdong numei dangho sangin alungset jon ahi. Lengpan amanu chu adeilheh jengin, hijeh chun lallukhuh chu akhuhpeh in Vashti khellin lengnun atung tan ahi.

Et adamavit eam rex plus quam omnes mulieres, habuitque gratiam et misericordiam coram eo super omnes mulieres, et posuit diadema regni in capite eius, fecitque eam regnare in loco Vasthi.

18 Hiche chu alopna in Esther min’in milen milal holeh vaihom hochu golvah abolpeh in gambih ho jousea nikhat choldo nikho alhapeh in kipa thilpeh jong mijouse apen ahi.

Et iussit convivium præparari permagnificum cunctis principibus, et servis suis pro coniunctione, et nuptiis Esther. Et dedit requiem universis provinciis, ac dona largitus est iuxta magnificentiam principalem.

19 Khangdong numei hochu numei kholna anichanna a chu asollut jouvun, chule Mordecai chu khopi sunga vaihom khat in ahungpang tan ahi.

Cumque secundo quærerentur virgines et congregarentur, Mardochæus manebat ad ianuam regis:

20 Hichan geijin jong Esther chun anam leh akonna insung aphongdoh hih laiye. Aman Mordecai in na aumlaija athu angai bangin tunjong athupeh ajui nalaije

necdum prodiderat Esther patriam, et populum suum, iuxta mandatum eius. Quidquid enim ille præcipiebat, observabat Esther: et ita cuncta faciebat ut eo tempore solita erat, quo eam parvulam nutriebat.

21 Nikhat hi Mordecai chu lengpa kotpi kom’a anatohna munna ana toupet chun lengpa dinga nukiso, lengpa achom’a agena indan ngah teni Bigthan le Teresh chu lengpa Xerxes chunga alung hang lhonnin thadoh dingin agong lhontan ahi.

Eo igitur tempore, quo Mardochæus ad regis ianuam morabatur, irati sunt Bagathan, et Thares duo eunuchi regis, qui ianitores erant, et in primo palatii limine præsidebant: volueruntque insurgere in regem, et occidere eum.

22 Ahinlah Mordecai jin athilgon lhonchu ana jadoh in lengnu Esther kom’a chun thu chu analhut in ahi. Amanun hichu lengpa kom’a aseidoh in Mordecai akonna kihedoh ahichu ana hetsah e.

Quod Mardochæum non latuit, statimque nuntiavit reginæ Esther: et illa regi ex nomine Mardochæi, qui ad se rem detulerat.

23 Hichu kholtohna aneiyun ahile Mordecai thusei chu adih monge ti photchetna aum phat in nukiso teni chu thingchunga akhailih taovin ahi. Hichehi Xerxes lengpa thusimbua akijih lut tan ahi.

Quæsitum est, et inventum: et appensus est uterque eorum in patibulo. Mandatumque est historiis, et annalibus traditum coram rege.