Daniel 3
1 Nebuchadnezzar lengpan, sana milim khat asemin, milim chu asandan tong somgup alhingin chuleh availam tong gup alhinge. Chuleh milim chu Dura phaicham, Babylon gamkai sunga chun atungdoh in ahi.
Mfalme Nebukadneza alitengeneza sanamu ya dhahabu, yenye kimo cha dhiraa sitini, na upana wa dhiraa sita, akaisimamisha kwenye tambarare ya Dura katika jimbo la nchi ya Babeli.
2 Chuin lengpan, thuneiho, vaihom ho, gamkai vaipo ho, leng thumop ho, neiching ho, thutan vaihom ho, thutan pipuho, chuleh gamkai pumpia vaipo ho heng’a, thusep mi asolin, milim atundoh kikatdoh na-a abon’uva hung pang cheh diuvin aga khopsah tai.
Kisha mfalme akaita wakuu, wasimamizi, watawala, washauri, watunza hazina, waamuzi, mahakimu na maafisa wengine wote wa jimbo kuja kuizindua sanamu ambayo Mfalme Nebukadneza alikuwa ameisimamisha.
3 Hijeh chun, thuneiho, vaihom ho, gamkai vaipo ho, leng thumop ho, neiching ho, thutan vaihom ho, thutan pipuho, chuleh gamkai pumpia vaipo ho, abonchauvin ahung cheh’un, lengpan atundoh milim angsung’a chun adingsoh tauvin ahi.
Basi wakuu, wasimamizi, watawala, washauri, watunza hazina, waamuzi, mahakimu na maafisa wengine wa jimbo walikusanyika ili kuizindua sanamu ile Mfalme Nebukadneza alikuwa ameisimamisha, nao wakasimama mbele ya hiyo sanamu.
4 Chuin lhangsam aw khat ahung kisam in, “Vo chitin’a mi jouse, namtin leh phungtin’a miho, chuleh pao tintang thoho jouse, nanghon lengpa thupeh ngaiyun.
Ndipo mpiga mbiu akatangaza kwa sauti kubwa, “Enyi watu wa kabila zote, mataifa na watu wa kila lugha, hili ndilo mnaloamriwa kulifanya:
5 Nanghon saki kimut gin, theile gin, semjang gin, khong leh dah gin, chuleh tumging dang dang ho gin najah teng’u leh, sana-a kisem lengpa milim tundoh hi, tol’a naboh khup’uva chibai naboh cheh dingu ahi.
Mara mtakaposikia sauti ya baragumu, filimbi, marimba, zeze, kinubi, zumari na aina zote za sauti za ala za uimbaji, lazima mwanguke chini na kuabudu sanamu ya dhahabu ambayo Mfalme Nebukadneza ameisimamisha.
6 Koi hijong leh, hiche chibai bohding thupeh juilou jouse, apettah’a meilhum sung’a kiseplut ding ahi,’’ ati.
Mtu yeyote ambaye hataanguka chini na kuiabudu sanamu hiyo, atatupwa saa iyo hiyo ndani ya tanuru iwakayo moto.”
7 Hichun, tumging ho ahung gin phat chun, mijouse chu, koi jat koi nam hihen chuleh ipi pao tho hijongleh, abonchauvin sana-a kisem milim, Nebuchadnazzar lengpan atundoh chu, tol’a bohkhup in chibai abohsoh kei tauve.
Kwa hiyo, mara waliposikia sauti ya baragumu, filimbi, kinubi, zeze, kinanda na aina zote za ala za uimbaji, watu wa kabila zote, mataifa na watu wa kila lugha wakaanguka chini na kuiabudu ile sanamu ya dhahabu ambayo Mfalme Nebukadneza alikuwa ameisimamisha.
8 Hichepet chun, Chaldea mi phabep lengpa heng’a acheuvin, Jews miho chu agahehseuvin ahi.
Wakati huo baadhi ya Wakaldayo walijitokeza na kuwashtaki Wayahudi.
9 Amahon, Nebuchadnezzar lengpa jah’a, Vo lengpa hingsot in!
Wakamwambia Mfalme Nebukadneza, “Ee mfalme, uishi milele!
10 Nangman mijouse chung’a thupeh gahtah nabolin, koi hijong leh saki kimut gin, theile gin, semjang gin, khong leh dah gin, chuleh tumging thei dang dang ho gin, ajah tenguleh, natundoh sana milim chu bohkhup’a chibai aboh cheh ding nati.
Ee mfalme, umetoa amri kwamba kila mmoja atakayesikia sauti ya baragumu, filimbi, kinubi, zeze, kinanda, zumari na aina zote za ala za uimbaji lazima aanguke chini na kuiabudu ile sanamu ya dhahabu,
11 Chuleh hiche thupeh chun, koi hijongleh, hiche thupeh juilou jouse chu thonlouva meilhum sung’a selut ding ati.
na kwamba yeyote ambaye hataanguka chini na kuiabudu atatupwa saa iyo hiyo ndani ya tanuru iwakayo moto.
12 Ahivangin, Jews mi phabep Shadrach, Meshachchuleh Abednego, nangman Babylon gamkai ho mopo’a napansah ho chun, Vo lengpa nang thupeh chu ngaisah in aneipouve. Amahon milim natundoh chu bokhup’a chibai boh ding ada uvin, chuleh nangma pathen houna kinbol ding anom pouve,” atiuvin ahi.
Lakini wako baadhi ya Wayahudi ambao umewaweka juu ya mambo ya jimbo la Babeli: yaani, Shadraki, Meshaki na Abednego, ambao hawakujali wewe, ee mfalme. Hawaitumikii miungu yako wala kuiabudu ile sanamu ya dhahabu uliyoisimamisha.”
13 Chuin Nebuchadnezzar jong alung hang behseh jengin, Shadrach, Meshach chuleh Abednego chu, a-ang sung’a ahin kailut diuvin thupeh aneitai. Chuin amaho chu lengpa angsung’a chun ahin kailut tauve.
Mfalme Nebukadneza, akiwa amekasirika na mwenye ghadhabu kali, akawaita Shadraki, Meshaki na Abednego. Hivyo watu hawa wakaletwa mbele ya mfalme,
14 Hichun Nebuchadnezzar lengpan ajah’uva,” Shadrach, Meshach chule Abednego, nanghon kei pathen ho houna-kin bol ding adauvin chuleh katundoh sana-milim jong chibai abohpouve, kitihi adih ham?
naye Nebukadneza akawauliza, “Je, ni kweli kwamba ninyi Shadraki, Meshaki na Abednego hamuitumikii miungu yangu wala kuiabudu sanamu ya dhahabu niliyoisimamisha?
15 Keiman nangho avel’a khatvei kateppeh nahiuvve, saki kimut gin, theile gin, semjang gin, khong leh dah gin, chuleh tumgingthei dang dang ho gin, najah phat’u leh katundoh milim hi bohkhop’a chibai naboh cheh diu ahi. Amavang hichea jong nada teitei uleh, apettah’a meilhum deujeju sung’a nakiseplut ding’u ahitai. Chutah leh, kei khut’a kon’a itobang pathenin nahuh doh diuham?” atitai.
Basi wakati mtakaposikia sauti ya baragumu, filimbi, marimba, zeze, kinubi, zumari na aina zote za ala za uimbaji, kama mtakuwa tayari kusujudu na kuiabudu hiyo sanamu niliyoitengeneza, vyema sana. Lakini kama hamtaiabudu, mtatupwa saa iyo hiyo ndani ya tanuru iwakayo moto. Naye ni mungu yupi atakayeweza kuwaokoa ninyi, kutoka mkono wangu?”
16 Shadrach, Meshach chule Abednego chun lengpa adonbut’un,”Vo Nebuchadnezzar, keihon nangma angsung’a kihonna thu ka seiju angai khohpoi.
Shadraki, Meshaki na Abednego wakamjibu mfalme, “Ee Nebukadneza, hatuhitaji kujitetea mbele zako kuhusu jambo hili.
17 Meilhum deujeju sung’a nei seplut’ujongleh chun, keihon kahouvu akin-na katoh peh’u, ka Pathen’u chun eihuhdohdiu ahi. Vo! lengpa, nangma khut a kon chun hiche ka Pathenu chun eihuhdoh nauvinte.
Ikiwa tutatupwa ndani ya tanuru iwakayo moto, Mungu tunayemtumikia anaweza kutuokoa na moto, naye atatuokoa kutoka mkononi mwako, ee mfalme.
18 Amavang hichea hin eihuhdoh hih beh’ujongleh, kicheh tahin neihetpeh’un, keihon itihchan hijong leh na-pathen ho chu kahou louheldiu chuleh natundoh sana-milim jong chibai kaboh louheldiu ahi,” atiuve.
Lakini hata ikiwa hatatuokoa, ee mfalme, tunataka ufahamu kwamba, hatutaitumikia miungu yako wala kuiabudu sanamu ya dhahabu uliyoisimamisha.”
19 Nebuchadnezzar chu, Shadrach, Meshach chuleh Abednego chung’a alunghang vang jeng tan, amaiso melse leuvin alunghang doh tai. Hijeh chun, aman jong meilhum koujeju chu asat-ngaina sang’a sagiveijen asatbe sahdiuvin thu apetai.
Ndipo Nebukadneza akawa na ghadhabu kali sana kwa Shadraki, Meshaki na Abednego, nayo nia yake ikabadilika kwao. Akaagiza tanuru ichochewe moto mara saba kuliko kawaida yake
20 Chu in lengpan sepai thahat cheh phabep asolin, Shadrach, Meshach chuleh Abednego chu akan’uva meilhum sung’a aselut diuvin thupeh anei tai.
na kuwaamuru baadhi ya askari wake wenye nguvu zaidi katika jeshi lake kuwafunga Shadraki, Meshaki na Abednego na kuwatupa ndani ya tanuru iwakayo moto.
21 Hijeh chun, sepai hon amaho chu akivonnau jouse, ponsil chol, sangkhol, lukop, chu leh adang jouse pumin akan’un, meilhum deujeju sung’a chun ase lut tauve.
Hivyo watu hawa, walifungwa na kutupwa ndani ya tanuru iwakayo moto wakiwa wamevaa majoho yao, suruali, vilemba na nguo zao nyingine.
22 Lengpa alunghang val jeh’a, meilhum halbe ding’a thupeh anei tahjeh chun, meilhum chu asaval behseh jeng tan, Shadrach, Meshach chuleh Abednego gaseplut’a pang sepaiho chu meikong chun ahallih gam tauvin ahi.
Amri ya mfalme ilikuwa ya haraka sana na tanuru ilikuwa na moto mkali kiasi kwamba miali ya moto iliwaua wale askari waliowapeleka Shadraki, Meshaki na Abednego.
23 Hitichun, Shadrach, Meshach Chuleh Abednego chu, akikannau pumin meilhum deujeju sung’a chun alhalutjel tauve.
Watu hawa watatu walianguka ndani ya tanuru iwakayo moto wakiwa wamefungwa kwa uthabiti sana.
24 Chupettah chun phulou helouvin, Nebuchadnezzar chu tija henhunin ahung ding doh jengin, ama thumop’a pangho jah’a chun,” Mithum ho chu kikan’a meilhum sung’a kiseplut hilou ham?” ati. Amahon adonbut un, “Vo lengpa, kikan ahinai” atiuve.
Ndipo Mfalme Nebukadneza akashangaa, akainuka kwa haraka na kuwauliza washauri wake, “Je, hawakuwa watu watatu ambao tuliwafunga na kuwatupa ndani ya moto?” Washauri wakajibu, “Hakika, ee mfalme.”
25 Hichun Nebuchadnezzar a-eojah in,” Ahileh meilhum sung’a mili tah kilhamsa-a kijot lele, meikong in jong akahlou kamu khu veta’u, Chuleh alina mipa khu Pathen toh abang’e” ati.
Mfalme akasema, “Tazama! Naona watu wanne wakitembeatembea ndani ya moto, hawajafungwa wala kudhurika, naye mtu yule wa nne anaonekana kama mwana wa miungu.”
26 Chuphat in Nebuchadnezzar jong meilhum kongjeju kihalna kot phung ahin naijin, Vo Shadrach, Mesach chuleh Abednego, hungpot doh jeng’un, hikom’a hung loijun, tin aga kou tai. Hichun Shadrach, Mesach chuleh Abednego meilhum sung’a kon’in ahung pot doh tauve.
Ndipo Nebukadneza akaukaribia mdomo wa ile tanuru iwakayo moto na kupaza sauti, “Shadraki, Meshaki na Abednego, watumishi wa Mungu Aliye Juu Sana, tokeni! Njooni hapa!” Ndipo Shadraki, Meshaki na Abednego wakatoka ndani ya moto.
27 Chu in gamsung vaipolen ho, vaihom ho, gamkai vaipo’a pang ho, chuleh lengpa thumop’a pangho abon’un ahungkhom soh keijun, amaho thumchu aum kimvelun, hiche mithum ho chu meikong chun ima alotheipoi ti amu sohtauve. Alujanguva sam jang khat jong akapon, chuleh aponsil’u jong akapoi. Atahsa chung uva meikhugim cha jong anam pouve.
Nao maliwali, wasimamizi, watawala na washauri wa mfalme wakakusanyika kuwazunguka. Waliona kwamba moto haukudhuru miili yao, wala unywele wa vichwa vyao haukuungua, majoho yao hayakuungua, wala hapakuwepo na harufu ya moto kwenye miili yao.
28 Hichun Nebuchadnezzar chun aseitai, “Shadrach, Mesach chuleh Abednego Pathen chu thangvahin umhen. Aman vantil ahinsolin, kitah tah’a alhacha-a pangho ahuhdoh sahtai. Amahon a Pathen’u tilou, Pathen dangho houna leh alhacha-a pan sangin, thidingin atahsa’u apedoh’un, lengpa thupeh jong adonse tapouvin ahi.
Ndipo Nebukadneza akasema, “Ahimidiwe Mungu wa Shadraki, Meshaki na Abednego, ambaye amemtuma malaika wake na kuwaokoa watumishi wake. Walimtumaini na kukaidi amri ya mfalme, nao wakawa tayari kufa kuliko kutumikia au kuabudu mungu mwingine yeyote isipokuwa Mungu wao.
29 Hijeh chun, keiman hiche thupeh hi gahtah’a kabol ahi. Ami jouse, koimi koinam hihen, ipi pao tho hijong leh, Shadrach, Mesach chuleh Abednego Pathen douna kamcheng khat seidoh chu, atahsa kibottel ding chuleh a-in’u jong kiphelha-a, in-gem’a kikoi ding ahi. Ajeh chu hitobang’a mi huhdoh ding Pathen dang aumpoi,’’ ati.
Kwa hiyo ninaamuru kwamba watu wa taifa lolote au lugha yoyote watakaosema kitu chochote dhidi ya Mungu wa Shadraki, Meshaki na Abednego wakatwe vipande vipande na nyumba zao zifanywe kuwa malundo ya kokoto, kwa maana hakuna mungu mwingine awezaye kuokoa namna hii.”
30 Chujouvin, lengpan jong Shadrach, Mesach chuleh Abednego chu Babylon gamkai sung’a vaipohna sangjo apehbetan ahi.
Kisha mfalme akawapandisha vyeo Shadraki, Meshaki na Abednego katika jimbo la Babeli.
