Matthew 22
1 Jesus in amate tung ah sontena son kik a,
Basa ma Yesus olaꞌ no se fai nendiꞌ nekendandaaꞌ nae,
2 Vantung kumpingam sia a tapa atu mopoai vawttu kumpipa taw kibang hi,
“Lamatualain toꞌu parendan naa, onaꞌ maneꞌ sa tao fefeta kakabꞌiꞌ fee ana toun.
3 A naseam te sawl in, a khualhil sa teng samsak napi, kuama pai ngawl hi.
Leleꞌ ara sadꞌia rala fefetas ma, ana denu ate nara reu rafadꞌe atahori nene neroloꞌ ra oi, ‘Ima, te fefetas sangga nae mulai ena.’ Te atahori naa ra nda nau rema sa.
4 A naseam te sawlkik a, khualhil sa teng tung son vun, nitak an sia ki nginkhol sa in om zo hi: ka khui tal te le nganno thau mamate ki ngo siat zo a, na theampo ki nginsa hi zo hi, mopoai ah hongpai tek tavun, ci hi.
Basa ma, ate ra baliꞌ reu rafadꞌe maneꞌ a. Maneꞌ a rena nala ma ana denu aten laen fai nae, ‘Hei mii mifadꞌe atahori naa ra, fo rema leo, te fefetas nenesadꞌiaꞌ ena. Au tati sapi a ena, ma tunu-nasu ala e maladꞌan seli. Denu se rema raa fefetas leo, huu basaꞌ e nenesadꞌiaꞌ ena.’
5 Ahihang a khualhil nate in, bangma thusimngawl in, khat sia lo ah, a dang khat sia sumzonna mun ah, tabang in amate uk na tek ah pai veve uh hi:
Ate naa ra reu rafadꞌe raꞌo naa. Te atahori nene neroloꞌ ra nda nau taoafiꞌ sa. Ruma osi rala reu, ruma reu sia mamana tao ue-osan nara,
6 A dang a tang lai te in a naseam te sia man a, vawtsia in that uh hi.
ma ruma toꞌu rala maneꞌ a ate nara, de poko-paru se losa ara mate.
7 Kumpipa in a zak ciang thin-uk mama a, a ngalkap te sawl in tualthat te siatsua in, amate khuapi te zong mei taw hal siat hi.
Rena onaꞌ naa ma, maneꞌ a namanasa nala seli. Basa ma, ana denu soldꞌadꞌu nara reu tati risa atahori mana tati risa ate nara. Basa de, soldꞌadꞌu ra hotu-lalangge hendi nusaꞌ naa losa taa no rae a.
8 Tua mun ah a naseam te hibang in ci hi, mopoai sia kinging siset zo hi, ahihang ka khualhil sa teng a sap thamman om ngawl hi.
Basa ma, maneꞌ a noꞌe nala ate laen nara de nafadꞌe se nae, “Fefeta kakabꞌiꞌ a nenesadꞌiaꞌ ena, te atahori fo au uroloꞌ ra, nda randaa tungga au fefeta ngga sa.
9 Tua ahikom lamzikpi ah pai vun a, na mu uh theampo mopoai pai tu in hil vun.
Ia na, ama mii sia dala rarameꞌ fo mindaa mo sudꞌiꞌ a se, na moꞌe mendi se.’
10 Tua ahikom a naseamte sia lamzikpi ah pai uh a, mipha ngawl le a pha a kibang in a mu uh theampo kaikhawm in, mopoai ah leangna dim siat hi.
Basa de, ate naa ra lao reu sia dala rarameꞌ ra. Ara randaa ro atahori hetar mia naa, de ro se risiꞌ fefeta kakabꞌiꞌ a. Hambu atahori maloleꞌ ma atahori nda maloleꞌ ra sa rema tao rasofe mamana fefetas a.
11 Kumpipa sia a leangna te en tu in a tum ciang, mopoai puan a sil ngawl mi khat mu a:
Basa ma, maneꞌ a nisi mamana fefetas rala neu de mete rereoꞌ fuiꞌ ra. Ma ana nita atahori esa nda pake buꞌa-baꞌu fefetas sa.
12 Lawm awng, hi mun ah bangbang in mopoai puan sil ngawl in hongpai ni ziam? ci in a dok ciang, bangma son tu a nei bua hi.
Boe ma maneꞌ a natane nae, ‘Hee, toronooꞌ! saa de misiꞌ mamanaꞌ ia, na nda pake bua-baꞌu fefetas saa?’ Te atahori naa titindindii onaꞌ nggoaꞌ e.
13 Tua zawkciang, kumpipa in a naseam te kung ah, a khut le a peang hencip in paipui vun a, a puasang khuazing na ah khia vun; tua mun ah kaana le ha ngoai na om tu hi, ci hi.
Boe ma maneꞌ a parenda ana mana tungga nara nae, paꞌa atahori ia ei-lima nara, fo toꞌu nggari e dea neu. Hela e nggae ma doidꞌoso sia mamana maꞌahatuꞌ naa.’
14 Banghangziam cile a kisam tam mama napi, a ki teal tawm hi,
Onaꞌ naa boe, Lamatualain narolo atahori hetar, te tengga nala akaꞌ idꞌaꞌ dadꞌi neu Eni atahorin.’
15 Tua zawkciang Pharisee te hongpai in, Jesus pauna pan, bangbang in aita thei tu, ci in ngaisun tek uh hi.
Atahori Farisi ra rena rala Yesus olaꞌ naꞌo naa, ma rala haraꞌ fo rae teꞌe-sii ma fua salaꞌ neu E.
16 Amate in a nungzui te le Herod i mihing te sawl in, Topa awng, nangma sia na thuman hi, kuama zong lau ngawl in le kuama mai zong zakta tuan ngawl a, Pathian thuman lampi hil ni hi, ci kong he uh hi.
Basa ma ara denu ana mana tungga nara reu ro atahori mia Herodes partei politik na, fo reu raselu-bale ro Yesus. Ara koa-boꞌu Yesus rae, “Ama Meser! Hai mihine Amaꞌ ralan ndoos. Amaꞌ nda mana peko-lelekoꞌ ma nda pili-tadꞌa sa. Amaꞌ akaꞌ nanori Lamatualain Hara-liin no matetuꞌ.
17 Tua ahikom, bangbang in ngaisun ni ziam? Caesar tung ah shia pia tu khu ziam maw, pia ngawl tu khu ziam? hong son tan, ci uh hi.
De ia na, hai mae mitane dalaꞌ sa. Tungga hita atoran agama Yahudi na, ata musi bae bea neu mana parenda Roma manen, do afiꞌ?”
18 Ahihang Jesus in amate tatsiatna he a, No a ki hitheamsak te, banghang in hong aita nu ziam
Te Yesus nahine ara rae teꞌe-sii E, fo Ana olaꞌ labꞌan mana parenda Roma. Boe ma Ana nataa nae, “Memaꞌ hei atahori mana dea-ralaꞌ! Taꞌo bee de hei mae teꞌe-sii Au mendiꞌ soꞌal naa?
19 Shia dangka hong lak tavun, ci hi, amate in zong dangka paipui hi.
Mitudꞌu sobꞌa Au doi fulaꞌ sa fo atahori bae rendiꞌ neu bea!” Boe ma ara ratudꞌu doi fulaꞌ neu E.
20 Jesus in, Hi sia a kua lim le ceptena ziam? ci in dong hi.
Basa ma, Ana natane se nae, “Ia seka mata-aon ia? Ma ia seka naran ia?”
21 Amate in, Caesar lim le ceptena hi, ci uh hi, tasiaciang, Caesar neisa te Caesar pia vun a, Pathian a te Pathian pia vun, ci hi.
Ara rataa rae, “Naa keser, mana parenda Roma mane monaen.” Boe ma Yesus nafadꞌe se nae, “Naa! Mete ma taꞌo naa, hei fee neu mana parenda, saa fo mana parenda hak na. Ma fee neu Lamatualain saa fo Lamatualain hak na.”
22 Amate in hi thu a zak uh ciang in, lamdangsa tek mama uh a, ama nusia in paisan uh hi.
Rena Ana nataa naꞌo naa, ma basa se titindindii, huu Ana olaꞌ naa ndaa na. Naa de ara nda teꞌe-sii rala E sa. Boe ma ara lao hela E.
23 Tua ni in thawkikna om ngawl hi, a ci Saducee te a kung ah hongpai in, thu dong hi.
Sia naa hambu atahori mia partei Saduki boe. Atahori mia partei Saduki ia, nanori nae, atahori mates ra nda rasodꞌa baliꞌ sa. Faiꞌ naa, ara rae sangga dalaꞌ fo teꞌe-sii Yesus. Naeni de ara rema raselu-bale ro E rae,
24 Syapa awng, mi khat sia ta nei ngawl in a thi le, a ci-mit ngawl tu in a nau in a mo tenpui tahen, ci in Moses in ci hi.
“Ama Meser! Baꞌi Musa suraꞌ hela fee hai, adat ia, nae: mete ma touꞌ esa mate hela saon, te nda ma anaꞌ sa, na, touꞌ naa odꞌin musi sao nala ina falu naa, naa fo ana bonggi fee aꞌan mana mateꞌ a tititi-nonosiꞌ.
25 Tu in u nau pa sali om hi: a lianbel sia in zi nei napi, ta nei ngawl in thi hi, tasiaciang a nau kung ah a zi nusiat hi:
Memaꞌ, feꞌesaꞌan baꞌi Musa nanori taꞌo naa, te ia na hai mae mitane taꞌo ia: hambu touꞌ hitu odꞌi-aꞌa bonggiꞌ. Uluꞌ ka sao, te mate, nda ma anaꞌ sa. Boe ma odꞌin mana tungga e, sao nala ina falu naa.
26 Tabangma in a ni na, a thum na le a sali na dong in thi hi.
Nda dooꞌ sa ma ana mate fai, ma nda ma anaꞌ sa. Onaꞌ naa boe odꞌin ka telun, ana sao nala ina falu naa, te basa ma mate fai, te nda ma anaꞌ sa. Onaꞌ naa rakandondooꞌ a losa odꞌin muriꞌ a mate, nda lao hela anaꞌ sa.
27 A khakbel ciang in tua numei nu zong thi hi.
Basa ma, ina falu a mate.
28 Tua ahikom thawkikni ciang tua numei nu sia, sali sung pan a kua bel i zi hi tu ziam? banghangziam cile a u nau vekpi in tenpui ngeitek uh hi, ci in dong uh hi.
Naa! Hai mae mitane taꞌo ia: Inaꞌ naa sao nala touꞌ hitu ena. Mete ma neu mateteꞌen, Lamatuaꞌ nafefela baliꞌ atahori mana mateꞌ ra na, inaꞌ ia dadꞌi touꞌ bee ka saon?”
29 Jesus in amate zo kik a, Lai thiangtho le Pathian vangletna na heak ngawl uh hang in khial siat nu hi:
Basa ma, Yesus nataa nae, “Mete ma hei mitane taꞌo naa, na, hei sala naeꞌ ena ma! Huu hei nda mihine Lamatualain Susuran liin sa. Ma nda mihine koasa manaselin sa!
30 Banghangziam cile, thawkik ni ciang in kipui na le tenpui tu in ki pia, cite om nawn ngawl tu a, vantung ngam ah Pathian i vantungmi te bang hi tu hi.
Matetun, taꞌo ia. Neꞌo, mete ma Lamatualain nafefela baliꞌ atahori mana mateꞌ ra, ara esa nda sao esa sa ena, onaꞌ ate nara mana sia sorga ra.
31 Ahihang mithi te thawkikna thu taw kisai Pathian in note tung hong son na ah,
Boe ma Au ae olaꞌ soꞌal atahori mana mateꞌ ra rasodꞌa baliꞌ, do hokoꞌ. Sia baꞌi Musa susuran ra nenedꞌuiꞌ oi hau huu anaꞌ nene tunu-hotuꞌ te nda kadꞌe hendi e sa. Mia dudꞌuit naa, hita tahine tae, atahori mana mateꞌ ra bisa rasodꞌa baliꞌ boe. Huu Lamatualain nafadꞌe baꞌi Musa mia naa nae,
32 Keima in Abraham Pathian, Isaac Pathian, Jacob Pathian ka hihi, ci in a son thu sim ngei ngawl nu ziam? Pathian sia mithi te Pathian hi ngawl a, a nungta te pathian a hihi, ci hi.
‘Au ia, bei-baꞌi mara Lamatualain na. Naeni baꞌi Abraham, baꞌi Isak, ma baꞌi Yakob. Basa se beꞌutee neu Au rakandoo losa ia nema.’ Naa! Hita tahine tae, leleꞌ Lamatuaꞌ olaꞌ naꞌo naa, te basa baꞌiꞌ naa ra mate se dooꞌ ena. Huu Lamatualain nae Eni feꞌe dadꞌi nakandoo sira Lamatuan. Naeni de ata tahine tae, ao samana nara rasodꞌa rakandoo, mae ara mate dooꞌ ena. De mae atahori mate o, ana nasodꞌa baliꞌ. Huu akaꞌ atahori masodꞌaꞌ beꞌutee neu Lamatualain, nda atahori mates ra sa to?!”
33 Tasiaciang mihonpi te in hi thu a zak uh ciang in, Jesus thuhil na lamdangsa mama uh hi.
Rena Yesus nanori naꞌo naa, ma atahori Saduki ra nda ritaꞌ rae bale saa sa ena boe. Te atahori hetar naa ra titindindii de olaꞌ rae, “Awii! Atahori ia nenorin manaseliꞌ tebꞌe, o!”
34 Jesus in Sadducee te pau natu he ngawl in vawt hi, ci sia Pharisee te in a zak uh ciang, amate munkhat ah ki kaikhawm uh hi.
Leleꞌ atahori Farisi ra rena rae, Yesus nasenggiꞌ atahori Saduki ra, ma ara raꞌabꞌue reu esa de rae ratane rasafafali E.
35 Tua zawkciang amate sung ah thukhamhil khat in Jesus aita nuam ahikom,
Sira mana mahine agaman esa nae teꞌe-sii sobꞌa Yesus nae,
36 Syapa awng, thukham sung pan a lianbel thupiak sia bang ziam? ci in dong hi.
“Ama Meser! Au ae utane taꞌo ia: hita adat na hohoro-lalanen, no agama parendan ra, hetar. Mia basa parendaꞌ fo mana mia baꞌi Musa naa, bee ka manaseliꞌ lenaꞌ?”
37 Jesus in ama tung ah, Topa na Pathian sia na thinsung theampo, na nuntakna theampo le na ngaisutna theampo taw it in.
Boe ma Ana nataa nae, “Parendaꞌ fo manaseliꞌ sia Lamatualain Susura Meumaren nae, taꞌo ia: ‘Lamatualain naa, hei Lamatuam. De ama musi sue lenaꞌ e mia basaꞌ e. Huu naa, hei musi hii E mikindooꞌ a, ma mihine E, ma manggate tao ues tungga Hihii-nanaun.’
38 Hi thu sia thupiak masabel le a lian thupiak a hihi.
Parendaꞌ naa, pantin ma manaseliꞌ!
39 Taciang a ni na sia, nangma le nangma na ki it bang in, na innpam te it in, a ci sia a masabel taw a kibang a hihi.
Boe ma parendaꞌ ka ruan, naꞌo ia: Musi sue atahori laen ra, onaꞌ ho sue aom boe.’
40 Hi thupiak ni te tung ah thukham theampo le kamsang te thu theampo khuangkhim siat hi, ci hi.
Parendaꞌ rua ra ia ra, naeni huuꞌ mia basa baꞌi Musa hohoro-lalanen no Lamatualain mana dui-bꞌengga nara nenorin. Neꞌo atahori nda tungga parendaꞌ laen ra sa, mete ma ana nda feꞌe tungga naꞌahuluꞌ parendaꞌ karuaꞌ ia ra sa.”
41 Pharisee te munkhat ah a ki kaikhop laitak in, Jesus in amate tung ah,
Leleꞌ atahori Farisi ra feꞌe raꞌabꞌue sia naa, ma Yesus natane baliꞌ se nae,
42 Christ sia bangbang in ngaisun nu ziam? akua tapa ziam? ci in dong hi; amate in, David Tapa hi, ci uh hi.
“Mia lele uluꞌ a Lamatualain helu haitua Kristus fo fee masoi-masodꞌaꞌ neu atahori nara. De tungga hei dudꞌuꞌa mara, Kristus naa, seka tititi-nonosin?” Boe ma ara rataa rae, “Eni, mane Daud tititi-nonosin.”
43 Jesus in amate mun ah, Tabang a hile David in Christ sia; Topa, ci in Thaa taw banghang in sam thei ziam, David i ci na ah,
Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Mete ma taꞌo naa, naa, taꞌo bee de Lamatualain Dula-dale Meumaren nafadꞌe neu mane Daud fo noꞌe Kristus nae, ‘Lamatua’? Te Daud suraꞌ ena nae,
44 Topa in ka Topa kung ah, na ngal te na peang koina in ka vawt mateng Ka ziatsang ah to in, ci hi.
‘Lamatualain nafadꞌe au Lamatua ngga ena nae, “Uma fo endoꞌ sia bobꞌoa ona ngga, sia mamana nene fee hadꞌa-hormat ia. Huu dei fo Au tao musu mara, losa ara raloe ao nara neu nggo.’”
45 David in Christ sia ka Topa ci in a sam le, banghang in a tapa hi thei tu ziam? ci hi.
Naa! Mia susura naa, hita tahine tae, mane Daud o noꞌe Kristus nae, ‘Lamatuaꞌ’. Dadꞌi mete ma atahori rae Kristus naa, akaꞌ mane Daud tititi-nonosin, naa feꞌe nda dai sa! Huu Eni o Mane Daud Lamatuan boe!”
46 Kuama in kamkhat zong zo kik thei ngawl ahikom, tua ni pan kipan in, kuama in thu dong ngam nawn ngawl uh hi.
Rena Yesus ola naꞌo naa ma, atahori Farisi ra hie-hie reuꞌ ena, nda hambu atahori esa saa sa boe bisa nataa nasafali Yesus sa ena. Naa de eniꞌ a mia faiꞌ naa ma, ara ramatau ratane ena, ma nda rambarani sobꞌa teꞌe-sii E sa ena.
