Matthew 12
1 Tua hun laitak, Jesus sia sabbath ni khat losung kantan in pai a; a nungzui te a ngilkial ahikom, zungtang hui te hiat in ne uh hi.
E kindeno Yesu noyudo kadho e kind puothe mag cham chiengʼ Sabato. To jopuonjrene nodenyo, omiyo negichako jako wi ngano moko mochiek mondo gicham.
2 Ahihang Pharisee te in a mu uh ciang, Jesus kung ah, en in, na nungzui te in sabbath ni sep tu a kilawm ngawl te seam hi, ci uh hi.
Ka jo-Farisai noneno mano, negiwachone niya, “Neye! Jopuonjreni timo gima chik ok oyie mondo gitim chiengʼ Sabato.”
3 Ahihang Jesus in amate tung ah, David le a lawm te a ngilkial uh ciang in, bang vawt ci sim ngei ngawl nu ziam?
Yesu nodwokogi niya, “Pok ne usomo gima Daudi notimo chiengʼ ma en kaachiel gi jogo mane ni kode ka kech ne kayogi?
4 David sia Pathian innsung ah tum in, amate neak tu a kilawm ngawl, thiampi te bek i a neak thei tu in Pathian mai ah a ki lui anluum te ne uh hi.
Donge nodonjo e od Nyasaye, kendo en kaachiel gi joma ne ni kode, negichamo makati ma nosepwodhi moket tenge, ma chik ne ok oyienegi mondo gitim, makmana jodolo kende
5 Biakinn sung ah thiampi te zong sabbath ni sim in, sabbath thukham paltan napi, mawsiatna thuak ngawl hi, ci in thukhambu sung ah sim ngei ngawl nu ziam?
Koso pok usomo e Chik ni chiengʼ Sabato, jodolo manie hekalu doko mogak odiechiengʼno, to ok kwan-gi kaka joketho?
6 A tatak in kong ci ciang, biakinn sang in a lianzaw khat om hi.
To awachonu ni nitie ngʼato ka maduongʼ moloyo hekalu.
7 Biakpiakna sang in hesuakna ka dei zaw hi, a ci sia i a khiakna he le uh te, maw nei ngawl khat mawsiat ngawl tu nu hi.
Ka dine bed ni usengʼeyo tiend wach mawacho ni, ‘Gima adwaro en ni ukech joweteu to ok ni uchiwna misango,’to dine ok ungʼado bura ne joma onge ketho.
8 Banghangziam cile mihing Tapa sia sabbath i Topa a hihi, ci hi.
Nikech Wuod Dhano en Ruodh Sabato.”
9 Tua mun pan Jesus a pai zawkciang, amate synagogue sung ah tum uh hi.
Kane omedo dhi nyime koa kanyo, nodhi nyaka ei sinagogi,
10 En vun, a khut zaw khat om hi. Amate in, sabbath ni in cina damsak sia ngeina om ziam? ci a mawna tu zong nuam in dong uh hi.
to ne nitie ngʼato kanyo ma lwete notal. Negipenjo Yesu, ka gidwaro yo ma digiyudgo ketho kuome, niya, “Bende chik oyie mondo ochang ngʼato chiengʼ Sabato?”
11 Jesus in, Note sung ah mi khat in tuu khat nei hi, tua tuu sia sabbath ni in dumsung ah tak bang hile, pusua ngawl in om tu ziam?
Nowachonegi niya, “Ka ngʼato kuomu nigi rombo kendo rombono olwar ei bur chiengʼ Sabato, donge diywaye igole oko?
12 Mihing sia tuu sang in bangza phazaw ziam? Tua ahikom sabbath ni ah na pha sep tu kilawm hi, ci hi.
To dhano donge lich moloyo rombo nyadi mangʼeny! Kuom mano, chik oyie mondo otim maber chiengʼ Sabato.”
13 Tuapa kung ah, Na khut zan in, ci hi. A khut a zan ciang in, a khut langkhat bangma in dam hi.
Eka nowachone ngʼatno niya, “Rie lweti,” mi norieye, kendo lwete nochango chuth, mana kaka komachielo.
14 Tua zawkciang Pharisee te pusuak uh a, ama sia bangbang in susia thei tu, ci thu vaihawm uh hi.
To jo-Farisai nowuok modhi kendo negichako chano kaka digineg Yesu.
15 Jesus in tua thu a heak ciang mundang ah pai a: mihon tampi in zui uh hi, amate natna theampo damsak hi;
Kaka Yesu nongʼeyo chenrogino, nowuok kanyo. Ji mangʼeny noluwe, kendo nochango ji duto mane tuo,
16 Ama thu ngualdang tung a son ngawl natu in vaitha hi.
kosiemogi ni kik gihul ni en ngʼa.
17 Tua thu in kamsang Isaiah sonkholna,
Mano notimore mondo gima nowachi gi dho Janabi Isaya, niya,
18 En vun, ka tealsa ka naseampa; keima i ka it pa, ama sung ah ka thaa a lungkim mama hi: ama tung ah ka thaa ka koi tu a, ama in Gentile te tung ah thukhenna lak tu hi.
“Ma e jatichna ma aseyiero, Jal ma ahero ma chunya morgo. Abiro keto Roho Maler mara kuome, kendo obiro lando adiera ne ogendini.
19 Ama sia kuama nial ngawl tu a, au zong au ngawl tu hi; lampi ah kuama in a aw za ngawl tu hi.
Ok obi dhawo kata goyo nduru; bende onge ngʼama biro winjo dwonde e wangʼ yore.
20 Ama in zawna nga a, a ki kuaikhumsa pumpa a thiaktan batu hi, a khu va buai mei-inn zong mit ngawl tu hi.
Kata obedo ni onenore kaka odundu mayom yom to ok notur, kendo kata obedo ni oliel ka taya ma mirimiri to ok notho, nyaka chop otel ne adiera mi lochi.
21 Gentile te in ama min um in muang tu uh hi.
Ogendini biro keto genogi e nyinge.”
22 Tua zawkciang doai vei hu in a thin-am khat, a mittaw in, a pau thei ngawl khat Jesus kung ah hong paipui uh hi: Ama in tua mittaw le a pau thei ngawl pa sia, a damsakkik man in pau thei in khuamu kik hi.
Eka negikelone ngʼat man-gi jachien kendo ma muofu bende mamomo; eka Yesu nochange, momiyo koro nonyalo wuoyo kendo neno.
23 Mi theampo in lamdangsa mama uh a, Ama sia David i tapa hi ngawl ziam, ci tek uh hi.
Ji duto nohum kendo nowacho niya, “Dibed ni ma e Wuod Daudi?”
24 Ahihang Pharisee te in hi thu a zak uh ciang, hi sia pa in doai te hawlkhia hi ngawl in, doai te i topa Beelzebub vang taw in hawlkhia hi, ci uh hi.
To ka jo-Farisai nowinjo wachno, negiwacho niya, “Ngʼatni golo jochiende gi teko mar Belzebub, ruodh jochiende.”
25 Jesus in amate ngaisutna he a, Ngam khat sia ki khen in a ki do le, siatna sung theng tu hi; khuapi le inn te zong ki khen in a ki do uh le, kip ngawl tu hi:
Yesu nongʼeyo parogi mi nowachonegi niya, “Pinyruoth moro amora mopogore owuon nyaka kethre, kendo dala moro amora kata ot mantiere pogruok ok nyal chungʼ.
26 Satan in satan hawlkhia in, ama le ama ki khen in a ki do le; bangbang in a ngam kip thei tu ziam?
Ka Satan riembo Satan to mano nyiso ni en gi pogruok kende owuon. Koro ere kaka pinyruodhe nyalo chungo?
27 Keima in Beelzebub vang taw doai te ka hawlkhia a hile, na tate uh in a kua vang taw hawlkhia ziam? Tua ahikom amate sia note i thukhen te ahi uh hi.
Ka dipo ni ariembo jochiende gi teko mar Belzebub, to jou to kara gologi gi teko mar ngʼa? Emomiyo ginibed jongʼadnu bura.
28 Keima in Pathian Thaa vangletna taw in doai te ka hawlkhia a hile, Pathian kumpingam sia no kung ah hong theng si.
To ka ariembo jochiende gi teko mar Roho Maler to kare pinyruoth Nyasaye osebironu.
29 Kua in mihing thahatpa hencip masa ngawl in a inn sung ah tum in a van sut thei tu ziam? Mi thahat pa a hen zawkciang bek in a innsung om van te sut thei tu hi.
“Koso, ere kaka ngʼato nyalo monjo od ngʼat maratego mi omaye gige odhigo, ka ok otweyo ngʼatno mokwongo? Kosetimo kamano eka dohedhre mar yako gik moko e odno.
30 Keima taw hong om ngawl peuma ka ngal hi a; keima taw a kaikhawm ngawl peuma a thezau a hihi.
“Ngʼat ma ok ni koda kedo koda, kendo ngʼat ma ok konya choko ji, keyo ji.
31 Tua ahikom mihing te mawna tatuam le sonsiatna tatuam te ki maisak tu hi: ahihang Tha Thiangtho a sonsia peuma ki maisak ngawl tu hi.
Emomiyo awachonu ni richo gi ayany moyanygo Nyasaye duto nowe ne ji, to ngʼato angʼata mowuoyo marach kuom Roho Maler ok nowene richone.
32 Akua mapo in mihing Tapa sia kammal taw a do peuma, ki maisak tu hi: ahihang khatpo in Tha Thiangtho sia kammal taw a do peuma sia, tu hun le hongpai pheang tu hun sung ah zong ki maisak ngawl tu hi. (aiōn g165)
Ngʼato angʼata mowacho wach moro marach kuom Wuod Dhano nowene, to ngʼato angʼata mowuoyo marach kuom Roho Maler ok nowene richone, e tiengʼni kata e tiengʼ mabiro. (aiōn g165)
33 Thingkung pha in a pha nga a; thingkung pha ngawl in nga pha ngawl nga hi: banghangziam cile, thingkung sia a nga pan in ki he thei hi.
“Los yien obed maber eka olembe biro bedo maber, kata ket yath obed marach kendo olembene biro bedo marach, nimar yath ingʼeyo gi kit olemo monyago.
34 Maw, no ngul ngilo suan te, note sia mihing ngilo te hi napi, bangbang in kampha pau thei tu nu ziam? banghangziam cile na thinsung uh pan a let sia na muk uh pan pau nu hi.
Un koth thuonde fu-gi, ere kaka un ma un jomaricho kamano unyalo wacho gima ber? Nimar gik mopongʼo chuny ngʼato ema wuok e dho ngʼato.
35 Mipha te thinsung na manpha te pan in napha te ma pusuak hi: taciang mipha ngawl te i na manpha ngawl pan in napha ngawl ma pusuak hi.
Ngʼat maber golo gik mabeyo mawuok kuom ber mokano e iye, to ngʼat marach golo gik maricho mawuok kuom rach mokano e iye.
36 Ahihang, kei kong ci na ah, a kuamapo phattuamna om ngawl a pau kammal te pan thukhenna thuak kik tu hi.
To awachonu ni chiengʼ ngʼado bura ji duto biro dwoko wach kuom weche manono ma gisewacho ka ok giparo matut.
37 Nangma kampau te hang in na suakta tu a, nangma kampau na ma taw in mawsiatna thuak tu ni hi, ci hi.
Nimar kuom wecheni iwuon miwacho ema ibiro ketigo thuolo kendo kuom wecheni iwuon miwacho ema ibiro ngʼadonigo bura.”
38 Thukham hil te le Pharisee te pawlkhat in, syapa awng, musakna lim khat hong lak tan, ci uh hi.
Eka jo-Farisai moko gi jopuonj chik nowachone niya, “Japuonj wadwaro neno hono mitimo kaka ranyisi.”
39 Jesus in, Mihing pha ngawl le thu man ngawl te awng; kamsangpa Jonah musakna lim simngawl a dang om ngawl hi:
To nodwokogi niya, “Tiengʼ ma timbene richo kendo mamono manyo ranyisi mar hono! To ok bi miye moro amora makmana ranyisi mar janabi Jona.
40 Banghangziam cile, Jonah sia whale ngasa ngilsung ah ni thum le zanthum sung a om bangma in; mihing Tapa zong lei sung ah ni thum le zan thum sung om tu hi.
Nimar mana kaka Jona ne ni ei rech marangʼongo kuom ndalo adek odiechiengʼ gotieno, e kaka Wuod Dhano bende biro bedo ei chuny lowo kuom ndalo adek odiechiengʼ gotieno.
41 Thukhenna ni ciang in Nineveh khuami te sia hi minam te taw hong ding tu a, mawsiat tu uh hi: banghangziam cile amate in Jonah thuhil na a zak uh ciang in kisik tek uh hi; en vun, Jonah sang in a lianzaw ziaksung ah om hi.
Jo-Nineve biro chungʼ e bura kaachiel gi tiengʼni kendo nongʼadnegi bura kaka joketho; nimar gin ne giweyo richo kane giwinjo yalo mar Jona, to sani koro nitie ngʼato maduongʼ moloyo Jona.
42 Thukhenna ni ciang in, thangsang ngam kumpinu hong ding tu a, hong mawsiat tu hi: banghangziam cile kumpi Solomon ciimna za nuam in leitung mongkhat pekpan in hongpai hi; en vun, Solomon sang in a lianzaw ziaksung ah om hi.
Ruoth ma dhako mar piny ma milambo nochungʼ chiengʼ bura kaachiel gi tiengʼni kendo nongʼadne bura kaka jaketho, nimar nobiro koa e tungʼ piny kuma bor mondo owinj rieko Solomon, to sani koro nitie ngʼato ka maduongʼ moloyo Solomon.
43 Thaniin sia mihing khat sung pan a puasua ciang, mun ko ngaw sung teng ah tawlngak natu zong in vak kakawai napi, mu ngawl hi.
“Ka jachien marach owuok kuom ngʼato, owuotho kuonde motwo koni gi koni, komanyo kama doyudie yweyo, to ok oyudi.
44 Ka pusua na mun inn sung ah heakkik tong, ci hi; a thet ciang in tua inn sia a hawm, a ki phiat sa le a ki pua sa in mu hi.
Eka owacho ni, ‘Abiro dok e ot mane aaye.’ Ka ochopo to oyudo ka odno iye ninono, koyweye maler kendo ochan maber.
45 Tasiaciang, pai in ama sang a sukzaw thaniin sali te kaizawn in, tua inn sung ah tum in om khawm uh hi: tuapa i omdan sia amasa sang in suk zawkan hi. Hibang tatsia minam te tasia bangma hi tu hi, ci hi.
Eka odok kendo oomo jochiende abiriyo mamoko maricho moloye, kendo gibiro gidonj mi gidag kanyo. Bangʼe achien ngima ngʼatno bedo marach moloyo kaka nochal mokwongo. Kamano e kaka biro timore ne tiengʼ marachni.”
46 Jesus mihon pite thu a hil laitak in, A nu le a suapuipa te hong theng a, a puasang ah ama paupui nuam in ding uh hi.
Kane Yesu pod wuoyo gi oganda mane ochokore, min-gi kaachiel gi owetene nochungʼ oko ka gidwaro wuoyo kode.
47 Taciang mi khat in, en in, na nu le na suapui te nangma paupui nuam in puasang ah ding hi, ci in son hi.
Ngʼat moro nowachone Yesu niya, “Minu gi oweteni ochungʼ oko gidwaro wuoyo kodi.”
48 Jesus in, Ka nu akua ziam? a kua ziam ka suapui te? ci in zo kik hi.
Nodwoko ngʼatno niya, “Minwa to en ngʼa, koso owetena to gin ngʼa gini?”
49 Taciang, a nungzui te kawk in, En in, ka nu le ka suapui te!
Eka nosiemone jopuonjrene kowacho niya, “Jogi e minwa gi owetena.
50 Akua mapo vantung a om Ka Pa i deina bang a seam peuma, ka suapui pa, ka suapui nu te a hihi, ci hi.
Nimar ngʼato angʼata matimo dwaro mar Wuora manie polo e owadwa gi nyaminwa kod minwa.”
