Luke 1
1 Kote sung ah thu piang te sia mitampi in a ban a ban in at zo a, tua thu tangkona te sia ka up bel uh a hihi,
Idu naakagupile kuika uza imahumo ayo naakondigwe kung'witu,
2 A kipatcil pan in mitmu tetti te le Pathian kamal naseam te i hong son bang in a ki at a hihi;
anga naakupee usese kupuma ung'wandyo naaihengile kumiho nitumi alukani.
3 A masabel pan in thu theampo a cialcing in he ka hikom, na tung ah a ban a ban in hong at leng pha tu hi, ci ngaisun khi hi, a thupibel Theofilas awng,
Kululo unene nanakomanilya ung'wandyo wa nkani izi yihi kupuma ung'wandyo naona uza kitalane hangi kuandikila unoneligwa wakwe mkuligwa wakwe Theofilo.
4 Nangma hong hil sa thu te a kip a kho thei natu in hong at khi hi.
Kina uhume kumanya itai ankani naumanyisigwe.
5 Judah kumpipa Herod hun lai in, Zacharias a kici thiampi khat om a, ama sia Abijah i thiampi pawl sung ah kihel hi: a zi min sia Elizabeth hi a, Aaron suan a hihi.
Mumahiku ang'wa Herode, mtemi wa Yuda, aukole umdimi naiwitangwa Zakaria, nuaukoo wang'wa Abia musungu akwe akapuma kuwa nanso ang'wa Haruni, nilina lakwe aiwitangwa Elizabethi.
6 Amate ni sia Pathian mai ah mi thutang te hi uh a, thupiak te le biakna ngeina te sia paubang ngawl in a zui te a hi uh hi.
Ihi akete itai pantongeela ang'wi Tunda, aakugenda aziagili anga ubi mumalagilyo ihi na mukulu.
7 Amate in ta a nei bua uh hi, banghangziam cile Elizabeth sia ciing hi, taciang amate a ni ma in a kum uh zong ham zo hi.
Aagila anga ng'wana kunsoko u Elizabeti aimugumba, aya ihi abili aina anyampala.
8 Zecharias sia ama pawl te taw a nasep hun cing a Pathian mai ah thiampi nasep a sep laitak in,
Ikatula na ukituma imilimo akidimi akaziunonelya kuntongeela ang'wi Tunda.
9 Thiampi te nasep ngeina bang in aisan uh a, Zecharias in Topa biakinn sung a tum ciang in ngimnamtui hal tu nasep nei hi.
Kutyata uigobi naizaigombilye kumupata umudimi nua kenda kunyuunkilya uvumba kunyumba ang'wi Tunda.
10 Ngimnamtui a hal laitak in mihonpi theampo a puasang ah thungen khawm uh hi.
Ilundo lili nilaantu ailikoli kunzi likazilompa imatungo nuvumba nukutunkiilya.
11 Topa vantungmi khat a kung ah hong kilang a, ngimnamtui hal na mun biaktau ziatsang ah ding hi.
Malaika wa mukulu aupumie akimika mukono wa kigoha wa kikumbikilo la kunyunkilya.
12 Zechariah in ama a mu ciang in, patau a, a tung ah launa theng hi.
U Zakaria wikatinuka nuika muona; uoa wika mugwila.
13 Ahihang vantungmi in, Zechariah: lau heak in, Pathian in na thungetna hong za zo hi, taciang na zi Elizabeth in tapa hing tu a, a min sia John, phuak tu ni hi, ci hi.
Ingigwa umalaika akamuila, “Leka kogopa Zakaria, kunsoko imalompi ako igigwa u musungu u Elizabethi ukuutugila ung'wana ilina lakwe ukumitanga Yohana.
14 Lungdamna le thinnopna nei tu ni hi; a sua ciang in mi tampi te zong lungdam tu uh hi.
Ukula nuulowa na idu niakuulowa kutu gwa kung'wakwe.
15 Banghangziam cile ama sia Topa mai ah mi thupi hi tu hi, sapittui ahizong, zu ahizong, dawn ngawl tu hi; a nu ngil sung pan ma in Tha Thiangtho taw kidim tu hi.
Kunsoko ukutula mukulu mumiho amukulu. Sanga ukung'wa idivai anwi ikigalyo nikilulu, ukutula uiizuligwa ng'wa ung'welu kupuma munda ang'wa nyinya.
16 Israel mi tampi te zong amate Pathian Topa kung ah heakkiksak tu hi.
Niantu idu nia Israeli akupiulwa kung'witunda wao.
17 Elijah i thaa le vangletna taw Topa mai ah pai tu a, pa te le ta te i thinsung te ahizong, thu ni ngawl te sia mi thuman te i ciimna ah ahizong; Topa atu in mihing te kinging kholsak le ki thoaikholsak tu in heakkiksak tu hi.
Winzu pantongeela amukulu kunkolo ang'wa aung'welu ningulu yang'wa Eliya. Ukituma iti kunsoko akususha ikolo yaana ingigwa awa nishaigomba ilongola kuwa hugu niatai. Ukituma iti kuaika antu ihambe kumukulu kinoneelya kunsoko akwe.
18 Zechariah in vantungmi kung ah, nong son bang in piang takpi tu hi, ci bangbang in he tu khi ziam? banghangziam cile keima sia pasal huai khi hi, taciang ka zi zong huai mama zo hi, ci hi.
U Zakaria akamuila umalaika, kuhuma uli kuhuma ili? Kunsoko unene nimunyampala numusungu wane imyaka akwila.
19 Tasiaciang vantungmi in, keima sia Pathian mai ah a ding Gabriel ka hihi; nangma paupui tu le lungdamna thu son tu in hong sawl hi.
Umalaika akasusha akamwila unene ni Gabrieli, numika pantongeela ang'wi Tunda. Ntumilwe kuila, ulukani nuluza.
20 Taciang, en in, hi thu te a pian ni dong pau thei ngawl tu ni hi, banghangziam cile amate hun ciang a tangtung tu ka thu na up ngawl hang a hihi, ci in zo hi.
Hangi goza, shukuligitya, ukukilaja, shukuhuma kuligitya sunga uluhiku ulo inkani izi ni ziza kupumila iyi kunsoko aulemilwe kuhuili nkani yane niziza yakondaniligwa kumatungo ane.
21 Mipi te in Zechariah ngak uh a, biakinn sung ah ngei mama om ahikom in, lamdangsa uh hi.
Iantu aamulindie u Zakaria. Ikakuilwa nautinilye mitekeelo.
22 Biakinn sung pan a pusua ciang in amate tung ah bangma son thei ngawl hi: taciang biakinn sung ah mangmu hi, ci amate in he uh hi: banghangziam cile a khut taw lak a, pau thei tuan ngawl hi.
Naiwapuma kunzi singa akahuma kuligitya nung'wenso. Ikalinga kina awa apa akakunukuilwa naukole mitekeelo. Akalongoleka kulagiila iilinga silyo hangi aka kilaja twi.
23 Thiampi nasep ni te a bo pociang in Zechariah sia a inn ah cia hi.
Imahiku amilimo naahila akasuka kitalakwe.
24 Tua zawkciang in a zi Elizabeth sia naupai a, tha nga sung bu hi,
Matungo u Zakaria naiwakondya kituma imilimo akwe mitekeelo, umusungu akaamba ulito nuanso singa akapuma mitalakwe nimatungo amyeli itaano, akalunga.
25 Tua ahikom Elizabeth in, Topa in keima atu in hi thu hong vawtsak hi, mihing te sung ah zawnsakna ka thuak nate hong laksak tu in Ama in hong ve zo hi, ci hi.
Ulu lulu naiwitumile umukulu kitalane kwa uuza kuheja iminyala kuntongeela aantu.”
26 Tha luk a cin ciang in, Pathian in vantungmi Gabriel sia Galilee ngam Nazareth khua ah a om,
Elizabethi naiwapisha inda amyeli mutandatu, Itunda akamuila umalaika Gabrieli longola kukisali nikitangwa Galilaya ni Nazareti,
27 Ngaknu thiangtho khat, David suan Joseph taw nupa tu in zuthawl piaksa, Mary kung ah paisak hi.
munanso nauligigwe numuhumba ilina lakwe naiwitangwa Yusufu nuanso amuluna wang'wa Daudi, umunanso nuanso aiwitangwa Mariamu.
28 Vantungmi a kung ah hongpai a, na tung ah thupha om tahen, nangma sia a thupi mama maipha nga na hihi, Topa nang taw hong om hi: numei te sung ah thuphatoai na hihi, ci hi.
Akaza kitalakwe akalunga 'Nusigilye uhumi Nukulu Nitunda uloeeigwe.”
29 Ama in vantungmi a mu ciang, a sonthu hang in a thinsung buai a, bangbang paupuina hi tu ziam, ci ngaisun hi.
Kululo inkani u malaika auhalinkanilye akahita kulinga kuniki umalaika atambule imakuilwa akwe.
30 Taciang vantungmi in, Mary awng, lau heak in, banghangziam cile Pathian mai ah maipha nga zo ni hi, ci hi.
Umalaika akamwila, “Leka kogopa, Mariamu, kunsoko uupatile uhumi kupuma kung'witunda.
31 En in, nau na pai tu a, tapa nei tu ni hi, taciang a min sia Jesus phuak tu ni hi, ci hi.
Goza gwa, ukukenka inda ukutuga ungwana. Ukumitanga Yesu.'
32 Ama sia mi thupi hi tu a, A sangbel i Tapa, kici tu hi: taciang Topa Pathian in a Pa David i kumpi tokhum pia tu hi:
Ukutula ngwana nua Mkulu migulya Itunda ukumupa ituntu lanywa Daudi utata akwe.
Ukutula mutemi numukulu mukoo wang'wa Yakobo mpaka impelo utemi wakwe ugilangampelo. (aiōn g165)
34 Mary in vantungmi kung ah, bangbang piang thei tu ziam, keima in pa taw ki he ngei ngawl khi hi, ci hi.
Mariamu akamwila ikutuika uli, iza nkili kihugeela numitunja wihi?
35 Vantungmi in zo kik a, Tha Thiangtho na tung ah hong theng tu a, A sangbel i vangletna in hong tuam tu hi: tua ahikom na sung pan in a suak tu tapa thiangtho sia Pathian Tapa kici tu hi, ci hi.
Malaika akamwila akalunga, “Ng'wang'welu ukuuhanga migulya ningulu yako uyu nukutugwa ukitangwa ng'wang'wi Tunda.
36 En in, na mealheak Elizbeth, a ciing ci in ngual i son ngei sia a kum ham zawkciang in tapa pai hi: tu in tha luk pha zo hi.
Goza, umuluna wang'wa Elizabethi ukete nda ang'wana nunyampala wakwe ukete mieli mtandatu, naiwilwa mugumba.
37 Banghangziam cile, Pathian taw a piang thei ngawl bangma om ngawl tu hi.
Kunsoko kutili nilihumile kung'wiTunda.”
38 Mary in, keima sia Topa i sal nu ka hihi; ka tung ah na ci bang in hi tahen, ci hi. Taciang vantungmi a kung pan in paikhia hi.
Mariamu akalunga, “Goza, une nimukulu numusungu wang'wi Tunda. Leka itule uu kitalane iza nulukani lako.” Umalaika akamleka.
39 Tua hun in, Mary ding a, Judah ngam huam mualtung khua ah manlangtak in pai hi;
Kululo imahiku yayo u Mariamu akahega akenda mihe na malugulu, mihe na mukisali nitangwa Yudea.
40 Zechariah innsung ah tum a, Elizabeth paupui hi.
Akalongola munyumba ang'wa Zakaria akamulamusha u Elizabethi.
41 Taciang, Elizabeth in Mary paupuina a zak ciang in a ngil sung ah nauno tawn hi; taciang Elizabeth sia Tha Thiangtho taw kidim a:
Itungili aipumie kuiti u Elizabethi naiwigule imilamu ang'wa Mariamu ung'wana munda akwe akaputa nu Elizabethi akizula ingulu yang'wawelu.
42 Aw ngingtak taw, nangma sia numei te sung pan thuphatoai na hihi, taciang na ngilsung a om nauno zong thuphatoai a hihi.
Akitunta kululi nulukulu akalunga akaligitilya akitunta kululi nulukulu akalunga ue kukiila muasungu nu ng'wana nukoli muda ako ukembetilwe.
43 Bangbang in ka Topa i nu sia kei kung ah hongpai ziam?
Ingi gwa atuile uli kitalane uiya wang'wa tata ane aze kitalane?
44 Banghangziam cile, en in, nong paupui na aw ka zak pociang, ka ngil sung ah nauno sia lungdamna taw tawn hi.
Kunsoko goza naiwigule muakutue ako ululi imilamu ako ung'wana munda ane auputile kilumbi.
45 A um nu sia thuphatoai a hihi: banghangziam cile tua thu te sia Topa in ama a son bang in vawt tu hi, ci hi.
Nu ng'wenso ukia nai uhuiie; kundogoelyo akukondeeligwa nai utambuiwe nu Mukulu.
46 Mary in, ka nuntakna in Topa lamsang hi,
U Mariamu akaligitya, nkolo ane ikumulumbiilya u Mukulu,
47 Keima hong Ngum Pathian tung ah ka thaa a lungdam hi.
nu ng'wau nuane imiloeeye Itunda, Muguni nuane.
48 Banghangziam cile, nunniam kei a salnu hong ve hi: en vun, tu pan kipan in khangkhat zawk khangkhat, thuphatoai nu, hong kici tu hi.
Kunsoko uugozile u unyeku nua mutugwa nuakwe. Kundogoelyo, goza, pumiila itungili ulelwa wihi akunintanga mukendepwa.
49 Banghangziam cile a vanglian Pathian in keima atu in a thupi mama te vawt zo hi; taciang a min thiangtho hi.
Kunsoko munyangulu wantendeela makulu, ni lina nilakwe inge inyelu.
50 A hesuakna sia ama a zakta te tung ah khangkhat zawk khangkhat om tawntung hi.
Nu ukende nuakwe wikiee ulelwa ga nu ulelwa ku awo ni umukulyaa.
51 Ama in a ban taw thahatna hong lak zo a; a ki phasak te thinsung ngaisutna zong ki thethangsak siat zo hi.
Uzipilye ngulu ku mukono nuakwe; uasapatiiye niakete ulugoha mu masigo a nkolo ni ao.
52 Ama in a vanglian te amate tokhum pan in a nuai ah khiasuk zo a, mi nunniam te domto zo hi.
Uagwisilye i akulu mu matuntu ao na ukulu ni anyeku uanankiiye.
53 Ama in a ngilkial te thupha te taw ngilvasak zo a; a hau te khut hawm taw ki heamsak hi.
Anya nzala uikutilye ukende, ni anya nsao uahegilye mikono mitili.
54 Ama in a hesuakna phawk tawntung in a sal Israel hu zo hi;
Umiiaiiye u Israeli munyamulimo nuakwe, iti wikimbukiilye u ukende nuakwe
(anga nai uatambuie i atata itu) u Abrahamu nu ulelwa nuakwa ga ikali na kali.” (aiōn g165)
56 Taciang Mary sia Elizabeth kung ah tha thum sung om a, ama inn ah ciakik hi.
Mariamu akikie nu Elizabeti mieli itaatu uu gwa ikatulika akasuka kito.
57 Elizabeth nau sua tu hun a cin ciang in tapa nei hi.
Matungo nai apika u Elizabeti akitunguila ng'wana mgoha.
58 Elizabeth kung ah Topa hesuakna lianpi kilang ci a innpam te le a mealheak te in a zak uh ciang in lungdampui tek mama uh hi.
Ianya kisali akwe nialuna akwe naigule umukulu uza.
59 Nausen ni liat a cin ciang in vunteap tan tu in hongpai a, a pa min zui in, Zechariah, ci uh hi.
Naiapikile mahiku munana aiazila kumtala kukidamu umung'enya akamitanga lina lakwe Zakaria kushatilya ilina lang'wi he.
60 A nu in, hi ngawl hi; a min John kici tu hi, ci in zo hi.
Ingigwa unyinya akwe akasusha akalunga aa ukitangwa Yohana.
61 Amate in, na phung sung uh ah hibang min nei kuama om ngawl hi, ci uh hi.
Kamuila kutile hata nung'wi kua luna ako nuitangwa ilina nilanso.
62 Taciang amate in a pa khut taw lak uh a, bangbang ci nuam ni ziam, ci dong uh hi.
Akatula kilinga silyo ihe itangwe nyinyu.
63 Zechariah in lai at natu ngen a, a min sia John hi, ci at hi. Taciang a vekpi in lamdangsa mama uh hi.
Ihe akalowa ahole ikibao andike “Ilina lakwe Yohana.” Ihi ika ambwa ikuilywa kua ili.
64 Taciang thatkhatthu in a kam ki hong in a lei hong suakta kik ahikom, pau in Pathian pok hi.
Itungo umulomo wakwe ukaluguka nulimi lakwe likaligitya nukumukulya Itunda.
65 A kim a om theampo tung ah lau na hong theng a; tua thu sia Judah kual mualtung khuano theampo ah ki zel hi.
Uoa ukaizila wihi naiakolipakupi nung'wenso. Makani ikasambaila mihi ihi mulugulu mung'wa Yudea ayo.
66 Tua thu a za theampo in amate thinsung tek ah keam uh a, hisia bangbang nausen hi peuma tu ziam! ci tek uh hi. Taciang Topa khut sia Ama tung ah om hi.
Ihi ayo naigule ikamaika munkolo yao akalunga ung'wana uyu wiuli? Kunsoko umukano wang'wa tata ukoli palung'wi nung'wenso.
67 John i pa Zechariah sia Tha Thiangtho taw kidim hi, taciang maisang thu a pualak na ah,
Ihe akwe u Zakaria ung'wang'welu munya kidagu akalunga,
68 Israel te Topa Pathian minthang tahen; banghangziam cile a mite ve in hun zo hi,
“Akuligwe Itunda mukulu wa Israeli, kunsoko auiye kuleta uguniki kuantu akwe.
69 Eite atu in ngupna kii sia a sal David inn sung pan in hong suaksak zo hi;
Wakimikiye lupembe nu uhuili wa nyumba nai mitumi akwe u Daudi,
Anga na ulungile mulomo wakinya kidagu naiakoli matungo ao na kale. (aiōn g165)
71 I ngal te le hong ensan te khutsung pan in eite ngum tu in ahizong;
Ukakuguna muabi itu kupuma mumikono akwe nia kubipiwe.
72 I pu i pa te tung ah vawt tu in thu a ciam sa hesuakna le thuciam thiangtho phawk tawntung tu in ahizong;
Ukende uu kulagilya uza wang'wa tata itu, kilingasilyo lakwe ni za,
73 I pa Abraham tung ah a kiciamna thukham,
ilago nautambue kung'wa Abrahamu tata witu.
74 Eite tung ah pia tu le i ngal te khutsung pan in hong suaktasak tu a, lau na om ngawl in,
Uine kigeleka uhumile kutuma bila woa, kekahuma kugunwa kupuma muabi itu.
75 I nuntaksung theampo Ama mai ah thianthona le thutang suana taw Ama na i sep thei natu a hihi.
Kuite uza nitai kuntongela itu imahiku ihi.
76 Taciang nang, nausen, A sangbel i kamsang, hong ci tu hi: banghangziam cile Topa mai ah a lampi puakhol tu in pai tu hi;
Uu nu ewe munya kidagu nukole migulya kunsoko ukulongoleka kunsoko amukulu kumunonelya inzila kuwanonelya iantu kunsoko aupembelyo wakwe.
77 A mite tung ah, amate mawna pan in mawmaisak na tungtawn in ngupna thu hesak tu in,
Kualingasa iantu akwe kugunwa imilandu ao.
78 I Pathian i a neam thuthiamna tungtawn in; van pan zing nisuak bang in hong ve zo hi,
Ulu lutuile kinyauwai wang'wi Itunda witu kunsoko ilyoa lukupuma hange.
79 Khuazing le thi na lim sung ah a to te khuavak pia tu le eite i peang te thinnopna lampi ah hong makai tu hi, ci hi.
Kelya kuantu nikie mkiti nao niikie mumulule wa nsha ukituma iti kumitongeela imigulu itu munzila aupolo.
80 Nausen sia khang a, thaa lam ah thahat hi, Israel te kung ah a kilaak mateng duisung ah om hi.
Ung'wana uyo akatula ningulu mkolo nukikie mumbuga sunga mihaea akingila kitalakwe kung'wa Israeli
