Matthai 13
1 Te hnin ah Jesuh tah im lamloh cet tih tuili kaengah ngol.
那天晚些时候，耶稣走到屋外，坐在海边进行教导。
2 Te vaengah hlangping rhoek tah anih taengah muep tingtun uh. Te dongah amah tah lawng khuiah ngol hamla kun. Tedae hlangping tah tuikaeng ah boeih pai.
很多人聚集到他那里，于是他登上船坐下来，但众人都站在岸上。
3 Te phoeiah amih taengah nuettahnah neh muep a thui tih, “Cangti aka haeh tah cangti haeh la cet ne,
他以比喻的方式对众人讲了许多故事。 耶稣开始讲述：“一位农民出去播种，
4 Cangti a haeh vaengah a ngen te longpuei ah tla. Te dongah vaa loh a paan tih a kueh.
有些种子落在路旁，被过来的小鸟吃掉。
5 Angen tah lungrhong dongah tla tih, laimen muep a om pawt dongah tlek poe. Tedae laimen a dung la aom moenih.
有些种子落在泥土稀薄的石地上，很快就发芽生长。
6 A yung a om pawt dongah khomik ha thoeng vaengah tah a kaeng tih koh.
但太阳一出来就把它晒干了，又因为根很浅，很快就枯萎了。
7 Angen tah hling khuiah tla tih hling te a rhoeng vaengah tah cang te a huep.
有的种子落在荆棘中，荆棘长大后把它挤到一边。
8 Tedae a ngen tah lai then dongah tla tih a thaih, a ngen yakhat, a ngen sawmrhuk, a ngen tah sawmthum la thaii.
有的落在肥沃土壤种，结出的果实比种子多了 30 倍、 60 倍、甚至 100 倍。
9 Hna aka khueh loh ya saeh,” a ti nah.
如果你有耳朵，就要去听。”
10 Te phoeiah hnukbang rhoek loh a paan uh tih, “Balae tih nuettahnah neh amih na voek?,” a ti nauh.
门徒上前问耶稣：“你对他们讲解时，为什么用比喻的方式呢？”
11 Jesuh loh amih te a doo tih, “Vaan ram kah olhuep ming sak ham nangmih taengah m'paek coeng dae te rhoek taengah a paek moenih.
耶稣回答：“你们有幸获得天国奥秘的显化，但他们没有获得这样的领悟。
12 Aka khueh te tah a paek thil vetih a coih pah ni. Tedae aka khueh pawt te a khueh duen pataeng te a taeng lamkah loh a lat pah ni.
已拥有的，就会为其提供更多，充足有余，凡是没有的，现有的也会被夺走。
13 Te dongah ni amih taengah nuettahnah neh ka thui pah. A hmuh uh dae hmat uh pawh. A hnatun uh dae ya uh pawt tih hmuhming uh pawh.
因此，我会用比喻的方式和他们说话，因为他们看不见，听不到，也不明白。
14 Te dongah Isaiah kah tonghma ol te amihtaengah, ' Hnavue neh na yaak uh vetih na hmuhming uh loengloeng mahpawh. Na hmuh tah na hmuh uh vetih na hmat uh loengloeng mahpawh.
以赛亚的预言正在他们身上应验：‘即使你们听见了，却不明白，看到了，却不领悟。
15 Pilnam kah thinko he tah a talh pah coeng. Te dongah hna neh a hnatun uh tloel tih a mik khaw a him uh. A mik neh a hmuh uh tih, hna neh a yaak uh, a thinko neh hmuhming uh tih ha bal uh koinih amih te ka hoeih sak ni,” a ti te soep coeng.
因为他们心思迟钝，不想倾听，闭上了双眼。如果不是这样，他们理当用双眼看见，用双耳倾听，用思想理解。然后他们才会回来找我，让我来医好他们。’
16 Tedae nangmih kah mik loh a hmuh tih na hna loh a yaak dongah a yoethen.
你们的双眼看到了，所以被祝福，你们的耳朵听见了，所以被祝福。
17 Rhep kan thui, tonghma rhoek boeih neh hlang dueng rhoek loh na hmuh uh te hmuh a hue uh dae hmu uh pawh, na yaak uh te yaak ham akhaw a yaak uh moenih.
我告诉你们，曾经有许多先知和善人渴望看到你们所见，但却没有，想听你们所听见的，但却没有。
18 “Te dongah nangmih loh cangti aka tuh kah nuettahnah he hnatun uh.
所以你们要听这农夫撒种的比喻。
19 Ram kah olka te a yaak dae aka hmuhming pawt boeih tah, rhaithae loh ha pawk atah a thinko ah tuh tangtae a poel a yoe pah. Te tah longpuei kah a haeh coeng te ni.
如果有人听了天国之道却不明白，恶魔就会过来，将撒在其心中的种子夺去，就像撒在路旁的种子。
20 Lungrhong sokah a haeh te tah ol te a yaak vaengah omngaihnah neh tlek aka doe ni.
撒在石板路上的种子比喻的是：有的人在听道后立刻欢喜接受。
21 Tedae a khuiah a yung a khueh pawt dongah kolkalh ni a om. Tedae olka kongah hnaemtaeknah neh phacipphabaem a om vaengah voeng a khah.
但这只会持续一段时间，因为没有根，一旦出现问题或困难，就会迅速堕落。
22 Hling laklikah a tuh tah ol te aka ya la om dae dilai kah mawntangnah neh khuehtawn kah hmilhmaknah loh ol te a thing tih a tlongtlai la poeh. (aiōn g165)
那撒进荆棘中的种子比喻的是：有的人虽然听到了讯息，但生活中的忧虑和财富的迷惑却把正道挤走，结不出果实。 (aiōn g165)
23 Tedae lai then sokah a tuh tah ol te a yaak tih aka hmuhming la om. Anih tah a ngen yakhat, a ngen sawmrhuk, a ngen thumkip la vuei tih thaihtak,” a ti nah.
那撒在肥沃土壤里的种子比喻的是：有的人听了道便理解了，结出果实是撒下去的 30 倍、 60 倍、甚至 100 倍。”
24 A tloe nuettahnah te amih a paek tih, “Vaan ram tah amah lo ah cangti then aka tuh hlang neh vai uh.
耶稣又讲了另外一个比喻故事：“天国就像农场主把好种子撒在田里。
25 Tedae hlang a ih vaengah a rhal ha pawk tih, cang lak ah paitaang a haeh phoeiah vik cet.
但农夫们睡着时，他的仇敌过来，把野草种子撒在麦子中间就走了。
26 Khopol te muem tih a vuei a thaih vaengah tah paitaang te khaw phoe.
到了发苗吐穗的时候，野草也长出来。
27 Te vaengah a sal rhoek loh a kungmah te a paan uh tih, “Boeipa, na lo ah cangti then na haeh moenih a? Tedae paitaang aka om he me lamkah lae?” a ti nah.
农夫们都前来问家主：‘主人，你不是把好种子撒在田里吗？那些野草是从哪里来的？’
28 Te vaengah amih te, “He tah rhal hlang loh a saii,” a ti nah. Te dongah sal rhoek loh a taengah, “Ka cet uh vetih te te yoep sak ham na ngaih a?” a ti na uh.
农场主回答：‘这是仇敌所为。’仆人问：‘我们要去拔掉它吗？’
29 Tedae amah loh, 'Pawh, paitaang te na yoep uh vaenngah cang neh rhenten na phu uh ve?
他说：‘不用，因为拔野草的时候，恐怕连麦子也会连根拔出来。
30 Cangah duela bok rhoeng sak mai. Cangah tue ah cangat rhoek te, 'Paitaang te lamhma la yoep uh lamtah hoeh hamla a pok la pok uh, tedae cang te tah kai kah khai khuila khoem uh, ' ka ti nah bitni,’ a ti nah,” te a thui pah.
收割前，先让它们一同生长。到了收割时，我会吩咐工人先拔掉野草，捆起来后焚烧，然后将麦子收进谷仓。’”
31 A tloe nuettahnah amih a paek tih, “Vaan ram tah mukang mu phek la om, te te hlang loh a loh tih a lo ah a tue.
耶稣又讲了另外一个比喻，说：“天国好像一粒芥菜种，农夫将它种在田里。
32 Te te a mu aka om boeih lakah yiit. Tedae a rhoeng vaengah toian aka om boeih lakah tanglue tih thing la poeh. Te daengah ni vaan kah vaa loh ha pawk uh tih a hlaeng dongah bu a tuk,” a ti nah.
尽管它是最小的种子，但最终却比其他的植物都大，最后长成一棵树，甚至天空的飞鸟都在它的枝头做窝。”
33 A tloe nuettahnah neh amih te, “Vaan ram tah tolrhu phek la om. Te te huta loh a loh tih vaidam khoi thum khuiah a hlum vaengah boeih a rhoi sak,” a ti nah.
随后耶稣又讲了一个比喻：“天国好像酵母，女人把它放在很多面粉中，最终发酵成一个大面团。”
34 Jesuh loh he rhoek boeih he nuettahnah neh hlangping taengah a thui. Nuettahnah pawt atah amih taengah ol a thui moenih.
耶稣用比喻故事向民众解释了这一切，始终采用讲故事的方式。
35 Te daengah ni tonghma loh a phong, “Nuettahnah neh ka ka ka ong vetih Diklai a tongnah lamloh a thuhphah te ka phoe ni,” a ti te a soep eh.
这恰巧应验了先知所说：“我要用故事来讲述，解读创世以来的隐秘。”
36 Hlangping te a tueih phoeiah im khuila kun. Te vaengah a hnukbang rhoek loh a taengla a paan uh tih, “Lo kah paitaang nuettahnah te kaimih ham thuicaih lah,” a ti nah.
耶稣离开民众进到屋内，门徒前来问他：“请你解释一下田里杂草的比喻。”
37 Te vaengah Jesuh loh a doo tih, “Cangti then aka tuh tah hlang capa ni.
他回答：“那撒好种子的便是人子，
38 Lohma tah Diklai ni. Te phoeiah cangti then tah ram kah a ca rhoek ni. Tedae paitaang tah rhaithae kah a ca rhoek ni.
田野为世界。好种子即天国之子，野草即邪恶之子。
39 Te te aka haeh rhal te tah rhaithae ni. Cangah tue tah lunglai tue a bawtnah ni. Cangat rhoek tah puencawn rhoek ni. (aiōn g165)
撒野草的仇敌是魔鬼，收割即代表这个世界的终结，收割的农夫为天使。 (aiōn g165)
40 Te dongah paitaang a yoep uh tih hmai neh a hoeh bangla kumhal kah a bawtnah dongah om van ni. (aiōn g165)
野草会被收割用火焚烧，这个世界也将以这种方式终结。 (aiōn g165)
41 Hlang capa loh a puencawn rhoek te a tueih ni. Te vaengah thangkui neh olaeknah aka saii rhoek boeih te a ram lamloh a bit uh ni.
届时，人子将差派其天使，所有会让人犯罪的事情和不法之徒，从其国中清除，
42 Te phoeiah amih te hmai alh khuila a phum uh ni. Te rhoek ah rhah neh, no rhuengnah nen ni a om eh.
丢进火炉，他们将在那里哀哭切齿。
43 Te vaengah aka dueng rhoek tah Pa kah ram ah khomik bangla sae uh ni. Hna aka khueh loh ya saeh.
然后，正道之人将如太阳，在天父之国闪耀。有耳者必要听之。
44 Vaan ram tah lohma ah a thuh sut khohrhang phek la om. Te te hlang loh a hmuh vaengah a thuh tih a omngaihnah neh cet. Te phoeiah a khueh boeih te a yoih tih te kah lohmuen te a lai.
天国如藏在田里的宝贝，有人发现后会把它藏起来，然后兴高采烈地变卖了自己的一切，买了那块田地。
45 Te phoeiah vaan ram tah laitha then aka toem hnoyoi hlang phek la om.
天国好像一个商人，搜罗宝贵的珍珠。
46 Laitha a phu aka tlo pakhat la a hmuh dongah, a caeh neh a khueh boeih te a yoih tih a lai.
他发现了一颗极贵重的珍珠，就跑去变卖了他的一切，买那颗珍珠。
47 Vaan ram tah tuili khuila lawk aka voei bangla om bal tih namtu cungkuem lamkah khaw a coi.
天国又好像一个网，撒在海里可网到各种各样的鱼。
48 Te te a bae vaengah lihmoi la a kawt uh. Te phoeiah ngol uh tih a then te busui khuila a sang uh. Tedae a thae te tah phawn a voeih uh.
网里的鱼满了，人就把网拉上岸，坐下来拣出好鱼，收起来，不好的就丢在一边。
49 Kumhal kah a bawtnah dongah om van ni. Puencawn rhoek loh cet uh vetih aka dueng lakli kah boethae rhoek te a hoep ni. (aiōn g165)
这世界终结之时也是如此，天使将出去，把恶人从义人中区分出来， (aiōn g165)
50 Te phoeiah amih te hmai alh khuila a voeih uh ni. Te hmuen ah rhah neh no rhuengnah ni aka om eh.,” a ti nah.
然后丢进火炉，在那里必然会传来哀哭切齿。
51 “He rhoek boeih he na hmuhming uh a?” a ti nah. Amah taengah, “Ue,” a ti uh.
你们明白这一切了吗？” 他们回答：“明白了。”
52 Te dongah amih taengah, “Vaan ram kah aka bang cadaek boeih tah a khohrhang khuikah a rhuem neh a thai aka pok hlang imkung phek la om,” a ti nah.
耶稣说：“所以，每一个从天国学习的宗教老师，就像一家之主从宝库中拿出新东西和旧东西。”
53 Jesuh loh nuettahnah he bawt a khah tih te lamloh vik nong.
耶稣讲完了这些比喻，就离开了。
54 Te phoeiah amah tolrhum la pawk tih amamih kah tunim ah amih te a thuituen hatah let uh tih, “Anih kah cueihnah neh a thaomnah he me lamkah nim?
他回到自己的家乡，在会堂里教导众人。众人都惊奇，说：“此人的智慧和奇迹来自何处？
55 “Anih he kutthai capa la aom moenih a? A manu tah Mary la a khue uh moenih a? A mana rhoek khaw James, Josephb, Simon, Judah ta.
他不是木匠的儿子吗？母亲是玛利亚、弟弟不是雅各、约瑟、西门和犹大？
56 A ngannu rhoek khaw mamih taengah boeih a om uh moenih a? Te dongah anih taengkah boeih he me lamkah nim?” a ti uh.
他妹妹不是住在我们这里吗？他这一切从哪里来？”
57 Tedae anih kongah amamih te a khah uh. Te dongah Jesuh loh amih te, “Tonghma he amah im neh amah kah tolrhum pawt atah sawtsit ti om pawh,” a ti nah.
他们便拒绝相信耶稣。 耶稣告诉他们：“先知处处受到尊重，但他的家园和家人却不会如此。”
58 Tedae amih kah hnalvalnah kongah a thaomnah muep tueng sak pawh.
因为他们不信，他并未在那里显化多少上帝神迹。
