Suencuek 31
1 Tedae Laban ca rhoek kah olka la, “Jakob loh a pa koe te boeih a loh dongah hekah thangpomnah boeih he khaw a pa koe ni hlawp a bawn,” a ti uh te a yaak.
雅各听见拉班的儿子们有话说：“雅各把我们父亲所有的都夺了去，并借着我们父亲的，得了这一切的荣耀。”
2 Te phoeiah Laban kah maelhmai te Jakob loh a hmuh vaengah hlaem hlaemvai kah bangla anih taengah om pawh.
雅各见拉班的气色向他不如从前了。
3 Tedae BOEIPA loh Jakob te, “Na pa rhoek kah khohmuen neh na pacaboeina taengla bal ngawn lamtah nang taengah ka om bit ni,” a ti nah.
耶和华对雅各说：“你要回你祖、你父之地，到你亲族那里去，我必与你同在。”
4 Te dongah Jakob loh Rakhel neh Leah te a tah tih kohong kah a boiva te a khue.
雅各就打发人，叫拉结和利亚到田野羊群那里来，
5 Te phoeiah amih te, “Na pa maelhmai te ka hmuh vaengah, hlaem hlaemvai vaengkah bangla kai taengah anih om pawt cakhaw a pa kah Pathen loh kai taengah om.
对她们说：“我看你们父亲的气色向我不如从前了；但我父亲的 神向来与我同在。
6 Tahae ah ka thadueng boeih neh na pa taengah ka thohtat te na ming uh.
你们也知道，我尽了我的力量服事你们的父亲。
7 Na pa khaw kai taengah omsaa tih ka thapang te voei rha la a hoilae. Tedae kai he thae sak ham tah Pathen loh anih a paek moenih.
你们的父亲欺哄我，十次改了我的工价；然而 神不容他害我。
8 Rhikrhak te nang kah thapang la om saeh a ti van hatah boiva te khaw rhikrhak la boeih thang tih a rhangcam te nang kah thapang la om saeh a ti van hatah boiva te a rhangcam la boeih thang.
他若说：‘有点的归你作工价’，羊群所生的都有点；他若说：‘有纹的归你作工价’，羊群所生的都有纹。
9 Tedae na pa kah boiva te Pathen long ni a lat tih kai taengah m'paek.
这样， 神把你们父亲的牲畜夺来赐给我了。
10 Boiva te a pa a cuk tue a pha coeng tih ka mik te ka huel. Mueimang ah ka hmuh tih kikong loh a caeh thil boiva tah rhangcam, rhikrhak neh dikdek la om he.
羊配合的时候，我梦中举目一看，见跳母羊的公羊都是有纹的、有点的、有花斑的。
11 Te phoeiah Pathen kah puencawn loh kai te ka mang ah, 'Jakob,” a ti tih, “Kai ni he,” ka ti nah.
神的使者在那梦中呼叫我说：‘雅各。’我说：‘我在这里。’
12 Te dongah, “Na mik huel lamtah tahae kah boiva a rhangcam, rhikrhak neh dikdek taengah aka cu kikong rhoek boeih ke so lah. Laban loh nang taengah a saii boeih te ka hmuh coeng.
他说：‘你举目观看，跳母羊的公羊都是有纹的、有点的、有花斑的；凡拉班向你所做的，我都看见了。
13 Kai tah kaam te na koelh tih kai taengah olcaeng neh na caeng vaengkah te Bethel Pathen ni. Hekah khohmuen lamloh thoo laeh, cet lamtah na pacaboeina kah khohmuen la mael laeh,’ a ti,” a ti nah.
我是伯特利的 神；你在那里用油浇过柱子，向我许过愿。现今你起来，离开这地，回你本地去吧！’”
14 Te dongah Rakhel neh Leah loh a doo vaengah, “A pa im kah hamsum neh rho te mamih ham om voel a?
拉结和利亚回答雅各说：“在我们父亲的家里还有我们可得的分吗？还有我们的产业吗？
15 Anih loh kholong hlang la m'poek uh dongah mamih he n'yoih phoeiah mamih kah tangka te a caak khaw a caak moenih a?
我们不是被他当作外人吗？因为他卖了我们，吞了我们的价值。
16 Hmantang ah Pathen loh a pa taengkah a lat khuehtawn boeih te mah koe neh n'ca rhoek kah ni. Te dongah Pathen loh nang taengah a thui boeih te tah saii laeh,” a ti rhoi.
神从我们父亲所夺出来的一切财物，那就是我们和我们孩子们的。现今凡 神所吩咐你的，你只管去行吧！”
17 Te dongah Jakob loh thoo tih a ca rhoek neh a yuu rhoek te kalauk rhoek dongla a ngol sak.
雅各起来，使他的儿子和妻子都骑上骆驼，
18 Te phoeiah a napa Isaak kah khohmuen Kanaan la caeh ham a boiva neh a kawn a dang boeih te khaw, Paddanaram ah a dang amah kah hnopai, boiva te khaw baat a thawn.
又带着他在巴旦·亚兰所得的一切牲畜和财物，往迦南地、他父亲以撒那里去了。
19 Tedae Laban loh amah kah tu te a mul vok pah ham a caeh vaengah Rakhel loh a napa kah sithui te a huen.
当时拉班剪羊毛去了，拉结偷了他父亲家中的神像。
20 Anih a yong te a puen mueh la Jakob loh Arammi Laban kah lungbuei te a namnah.
雅各背着亚兰人拉班偷走了，并不告诉他，
21 Anih a yong dongah a taengkah boeih te khaw a thoh puei tih, tuiva a poeng phoeikah Gilead tlang dan la a hooi puei.
就带着所有的逃跑。他起身过大河，面向基列山行去。
22 Tedae Jakob a yong te a hnin thum daengah Laban taengah a puen pah.
到第三日，有人告诉拉班，雅各逃跑了。
23 Te dongah Laban loh amah manuca rhoek te a khuen tih hnin rhih longcaeh due anih hnuk te a hloem phoeiah Jakob te Gilead tlang ah a tuuk.
拉班带领他的众弟兄去追赶，追了七日，在基列山就追上了。
24 Tedae Arammi hoel Laban te Khoyin a mang ah Pathen loh a paan tih, “Namah te ngaithuen, Jakob taengah a then khaw a thae la na thui ve,” a ti nah.
夜间， 神到亚兰人拉班那里，在梦中对他说：“你要小心，不可与雅各说好说歹。”
25 Tedae Laban loh Jakob a tuuk vaengah Jakob loh amah kah dap te tlang ah a tuk coeng dongah Laban neh a manuca rhoek long khaw Gilead tlang ah rhaeh uh.
拉班追上雅各。雅各在山上支搭帐棚；拉班和他的众弟兄也在基列山上支搭帐棚。
26 Te vaengah Laban loh Jakob la, “Balae na saii he. Ka thinko he na liim tih ka tanu rhoek te cunghang kah a sol bangla na hmaithawn.
拉班对雅各说：“你做的是什么事呢？你背着我偷走了，又把我的女儿们带了去，如同用刀剑掳去的一般。
27 Yong ham te balae tih na phah, kai taengah na puen mueh la kai nan liim. Nang te kohoenah neh, laa neh, kamrhing neh, rhotoeng nen khaw kan tueih van mako.
你为什么暗暗地逃跑，偷着走，并不告诉我，叫我可以欢乐、唱歌、击鼓、弹琴地送你回去？
28 Ka ca rhoek so neh ka canu rhoek soah te mok ham kai nan paek pawt khaw na pavai coeng tih ni na saii.
又不容我与外孙和女儿亲嘴？你所行的真是愚昧！
29 Nangmih te a thae la saii ham ka thaa om ngawn dae hlaem yin ah na pa kah Pathen loh kai m'voek tih, 'Jakob te a thae neh a then khaw thui te namah ngaithuen,’ a ti.
我手中原有能力害你，只是你父亲的 神昨夜对我说：‘你要小心，不可与雅各说好说歹。’
30 Tedae na pa im te ngaidam la na ngaidam coeng dongah na cet khaw na cet mai ni. Balae tih kai kah pathen na huen,” a ti nah.
现在你虽然想你父家，不得不去，为什么又偷了我的神像呢？”
31 Tedae Jakob loh a doo tih Laban te, “Na canu rhoek he kai taeng lamloh na doek ve ka ti tih ka rhih dongah ni.
雅各回答拉班说：“恐怕你把你的女儿从我夺去，所以我逃跑。
32 A taengah na khohni na hmuh te tah kaimih kah pacaboeina hmaiah hing boel saeh. Kai taengkah he namah loh hmat lamtah namah kah atah lo,” a ti nah. Tedae Rakhel loh a huen te Jakob loh ming pawh.
至于你的神像，你在谁那里搜出来，就不容谁存活。当着我们的众弟兄，你认一认，在我这里有什么东西是你的，就拿去。”原来雅各不知道拉结偷了那些神像。
33 Te dongah Laban loh Jakob kah dap khaw, Leah kah dap neh taengom rhoi kah dap khuila cet dae a hmuh pawt dongah Leah kah dap lamkah halo tih Rakhel kah dap khuila kun.
拉班进了雅各、利亚，并两个使女的帐棚，都没有搜出来，就从利亚的帐棚出来，进了拉结的帐棚。
34 Tedae Rakhel loh sithui te a loh tih kalauk kah ngoldoelh khuiah a khueh tih a ngol thil dongah dap te Laban loh boeih a phatuem dae hmu pawh.
拉结已经把神像藏在骆驼的驮篓里，便坐在上头。拉班摸遍了那帐棚，并没有摸着。
35 Te vaengah Rakhel loh a napa taengah, “Ka boeipa mik ah sai boel mai. Kai taengah huta kah khosing om tih nang hmuh ah thoh ham ka coeng moenih,” a ti nah. Te dongah a sat akhaw sithui te hmu pawh.
拉结对她父亲说：“现在我身上不便，不能在你面前起来，求我主不要生气。”这样，拉班搜寻神像，竟没有搜出来。
36 Tedae Jakob te sai tih Laban te a ho. Te vaengah Jakob loh Laban te a doo tih, “Kai kah mebang dumlai neh mebang tholhnah dongah lae kai hnukah nan hlak.
雅各就发怒斥责拉班说：“我有什么过犯，有什么罪恶，你竟这样火速地追我？
37 Tahae ah kai kah hnopai boeih te na phatuem tih na im kah hnopai khat khaw na hmuh te kai kah pacaboeina neh nang kah paca boeina hmuh ah n'rha phoeiah man mamih rhoi laklo ah n'tluung uh rhoi sue.
你摸遍了我一切的家具，你搜出什么来呢？可以放在你我弟兄面前，叫他们在你我中间辨别辨别。
38 Kum kul khuiah he nang taengah ka om coeng dae na tumanu neh na maae rhoek loh thangyah vai pawt tih na boiva khuikah a tal rhoek khaw ka ca vai pawh.
我在你家这二十年，你的母绵羊、母山羊没有掉过胎。你群中的公羊，我没有吃过；
39 Saha te na taengla kan khuen pawh. Khoyin loh a huen khaw, khothaih loh a huen khaw nan suk dongah kai loh kamah kut lamkah neh ka kawn.
被野兽撕裂的，我没有带来给你，是我自己赔上。无论是白日，是黑夜，被偷去的，你都向我索要。
40 Khothaih ah kholing loh n'do tih khoyin ah rhaelnu loh m'boh phoeiah ka mik loh ih ham a hlavawt tih ka om.
我白日受尽干热，黑夜受尽寒霜，不得合眼睡着，我常是这样。
41 Tahae ah kai loh nang im ah kum kul ka om khuiah na canu rhoi ham kum hlai li neh na boiva ham kum rhuk te nang taengah ka tho ka tat dae ka thapang te voei rha la na hoi na lae.
我这二十年在你家里，为你的两个女儿服事你十四年，为你的羊群服事你六年，你又十次改了我的工价。
42 A pa kah Pathen, Abraham kah Pathen neh Isaak kah birhihnah te kai taengah om pawt koinih kuttling la kai nan tueih tarha mai veh. Kai kah phacip phabaem neh ka kut kah a thatloh te Pathen loh a hmuh dongah ni hlaem yin ah a tluung,” a ti nah.
若不是我父亲以撒所敬畏的 神，就是亚伯拉罕的 神与我同在，你如今必定打发我空手而去。 神看见我的苦情和我的劳碌，就在昨夜责备你。”
43 Laban long khaw Jakob te a doo vaengah, “Huta rhoek te kai canu rhoek tih tongpa rhoek te khaw kai ca rhoek ni. Boiva te khaw kai kah boiva tih namah loh na hmuh boeih te kai koe ni. Tedae tihnin ah ka canu rhoek, amih ham neh amih loh a sak camoe rhoek ham balae ka saii thai voel.
拉班回答雅各说：“这女儿是我的女儿，这些孩子是我的孩子，这些羊群也是我的羊群；凡在你眼前的都是我的。我的女儿并她们所生的孩子，我今日能向他们做什么呢？
44 Te dongah halo laeh! Kai neh nang paipi sai sih lamtah kai laklo nang laklo ah laipai la om saeh,” a ti nah.
来吧！你我二人可以立约，作你我中间的证据。”
45 Te dongah Jakob loh lungto a rhuh tih kaam la a ling.
雅各就拿一块石头立作柱子，
46 Te phoeiah Jakob loh amah kah paca boeina rhoek la, “Lungto rhut uh,” a ti nah. Lungto te a rhuh uh tih lungkuk la a saii uh phoeiah tah lungkuk taengah buh pahoi a caak uh.
又对众弟兄说：“你们堆聚石头。”他们就拿石头来堆成一堆，大家便在旁边吃喝。
47 Te dongah tekah lungkuk te Laban loh Jegarsahdutha a sui tih Jakob loh Galeed la a khue.
拉班称那石堆为伊迦尔·撒哈杜他，雅各却称那石堆为迦累得。
48 Te phoeiah Laban loh, “Tihnin ah hekah lungkuk loh kai laklo neh nang laklo ah laipai la om coeng,” a ti dongah a ming te Galeed a sui.
拉班说：“今日这石堆作你我中间的证据。”因此这地方名叫迦累得，
49 Te phoeiah, “Hlang hui taeng lamloh n'thuh vaengah kai laklo neh nang laklo ah BOEIPA loh n'tawt saeh,” a ti dongah Mizpah a sui.
又叫米斯巴，意思说：“我们彼此离别以后，愿耶和华在你我中间鉴察。
50 Ka ca huta rhoek te khoem na phaep tih ka ca rhoek hmanah yuu na loh atah mamih taengah hlang om pawt dae kai neh nang laklo kah laipai tah Pathen ni tila hmu sih.
你若苦待我的女儿，又在我的女儿以外另娶妻，虽没有人知道，却有 神在你我中间作见证。”
51 Te phoeiah Laban loh Jakob te, “Lungkuk he khaw kaam he khaw ne, te ni kai laklo neh nang laklo ah kan thuinuet.
拉班又说：“你看我在你我中间所立的这石堆和柱子。
52 Boethae ham khaw hekah lungkuk neh kaam he tah kai loh nang taengla hekah lungkuk kan poeng pawt ham neh nang khaw kai taengla na poe pawt ham hekah lungkuk neh kaam he laipai la om saeh.
这石堆作证据，这柱子也作证据。我必不过这石堆去害你；你也不可过这石堆和柱子来害我。
53 Abraham kah Pathen neh Nakhaw kah Pathen, a napa kah Pathen loh mamih laklo ah laitloek uh saeh,” a ti nah. Te phoeiah Jakob loh a napa Isaak kah birhihnah neh a toemngam.
但愿亚伯拉罕的 神和拿鹤的 神，就是他们父亲的 神，在你我中间判断。”雅各就指着他父亲以撒所敬畏的 神起誓，
54 Te dongah Jakob loh tlang ah hmueih a nawn phoeiah buh ca la amah huiko te a khue. Buh a caak uh phoeiah tlang ah rhaeh uh.
又在山上献祭，请众弟兄来吃饭。他们吃了饭，便在山上住宿。
55 Laban te mincang ah thoo tih a ca rhoek neh a canu rhoek te a mok. Te phoeiah amih te yoethen a paek. Te phoeiah cet tih Laban khaw amah hmuen la mael.
拉班清早起来，与他外孙和女儿亲嘴，给他们祝福，回往自己的地方去了。
