1 Samuel 25
1 Samuel tah duek coeng. Te dongah Israel pum te tingtun uh tih anih te a rhaengsae uh. Te phoeiah Ramah kah amah im ah a up uh. Te vaengah David te thoo tih Paran khosoek la suntla.
Karon namatay na si Samuel. Ang tibuok Israel nagtigom ug nagbangotan alang kaniya, ug gilubong nila siya sa iyang balay didto sa Rama. Unya milakaw si David ug milugsong sa kamingawan sa Paran.
2 Te vaengah Maon ah hlang pakhat om tih Karmel ah a bibi om. Tekah hlang tah bahoeng boei tih a taengah tu thawng thum neh maae thawngkhat a khueh. Te dongah Karmel kah a tu te a mul vok ham a om pah.
Adunay usa ka tawo didto sa Maon, nga ang katigayonan atua sa Carmel. Adunahan kaayo ang maong tawo. Aduna siyay 3, 000 ka mga karnero ug 1, 000 ka mga kanding. Gitupihan niya ang iyang mga karnero didto sa Carmel.
3 Tekah hlang ming tah Nabal tih, a yuu ming tah Abigal ni. Lungmingnah then, neh sakthen suisak nu la om dae a va tah khoboe thae neh mangkhak la om. Anih te a lungbuei tah Kaleb la om.
Ang ngalan sa tawo mao si Nabal, ug Abigail ang ngalan sa iyang asawa. Maalamon ang babaye ug maanyag ang panagway. Apan mapintas ang lalaki ug daotan sa iyang mga binuhatan. Kaliwat siya sa panimalay ni Caleb.
4 Nabal loh a tu a vok te David loh khosoek ah a yaak coeng.
Nadungog ni David didto sa kamingawan nga nagtupi si Nabal sa balahibo sa iyang karnero.
5 Te dongah David loh cadong hlangrha a tueih. Te vaengah cadong rhoek te David loh, “Karmel la cet uh lamtah Nabal te paan, te phoeiah anih te rhoepnah ham kai ming neh voek uh.
Busa nagpadala si David ug napulo ka mga batan-ong lalaki. Miingon si David sa batan-ong mga lalaki, “Tungas didto sa Carmel, adto kang Nabal, ug pangumustaha siya pinaagi sa akong ngalan.
6 Te vaengah 'Namah te hingnah neh sading la, na imkhui khaw sading la, na taengkah boeih te khaw sading la.
Moingon kamo kaniya, 'Pagpuyo nga mauswagon. Ang kalinaw maanaa kanimo ug ang kalinaw maanaa sa imong panimalay, ug ang kalinaw maanaa sa tanan nimong gipanag-iyahan.
7 Namah ham a dawn coeng tih namah ham a vok uh te ka yaak coeng. Kaimih taengah khaw om uh coeng. Amih loh hmaithae sak pawt tih amih te pakhat khaw a ha moenih. Amih te Karmel ah khohnin yungah om uh.
Nadungog ko nga aduna kay mga tigtupi. Ang imong mga magbalantay sa karnero nag-uban kanamo, ug wala kami gibuhat nga makapasakit kanila, ug wala sila nawad-an sa tibuok higayon nga atua sila sa Carmel.
8 Na ca rhoek te dawt lamtah namah taengah a thui uh bitni. Te dongah khohnin then dongah ha mop lamtah na mik dongkah na mikdaithen te camoe rhoek loh hmu van saeh. Na kut loh a loh te tah na sal rhoek taengah khaw, na capa taengah, David taengah khaw bet pae mai saw,'ti nah,” a ti nah.
Pangutan-a ang imong mga batan-ong lalaki, ug sultihan ka nila. Karon tugoti nga ang akong mga batan-ong lalaki makakaplag ug pabor sa imong mga mata, kay miabot kami sa adlaw sa pagsaulog. Palihog hatagi ang imong mga sulugoon ug bisan unsa nga anaa kanimo ug ang imong anak nga si David.'”
9 Te dongah David kah camoe rhoek loh a pha uh neh te rhoek kah olka boeih te David ming neh Nabal taengah a thui uh tih a khueh uh.
Sa pag-abot sa mga batan-ong lalaki, gisulti nila kining tanan kang Nabal alang kang David ug unya naghulat.
10 Tedae Nabal loh David kah sal rhoek te a doo tih, “David te nim? Jesse capa te nim? Tihnin ah sal a pungtai pah hatah a boei rhoek kah mikhmuh ah hlang a vi.
Gitubag ni Nabal ang mga sulugoon ni David, “Kinsa ba si David? Ug kinsa ba ang anak ni Jese? Karong adlawa adunay daghang mga sulugoon nga milayas gikan sa ilang mga agalon.
11 Ka buh neh ka tui khaw, ka tu aka vo rhoek ham ka ngawn pah ka maeh te ka loh vetih ming pawt ming tung hlang rhoek te ka paek aya? Amih te me lamkah nim te?” a ti nah.
Kuhaon ko ba ang akong tinapay ug ang akong tubig ug ang akong karne nga akong giihaw alang sa akong mga tigtupi, ug ihatag kini sa mga tawo nga wala ko hingsayri kung asa gikan?”
12 Te dongah David kah camoe rhoek tah a longpuei la ki buung uh tih mael uh. A pha uh neh te rhoek kah olka boeih te David taengla puen uh.
Busa namiya ug namalik ang mga batan-ong lalaki, ug gisulti kaniya ang tanan nga gipamulong.
13 Te dongah David loh a hlang rhoek te, “Hlang khat rhip loh a cunghang te kaelh uh,” a ti nah. Te dongah hlang loh a cunghang te rhip a kaelh uh tih David khaw a cunghang te a kaelh van. Te phoeiah David hnukah hlang ya li tluk loh cet uh tih yakhat te hnopai neh om uh.
Miingon si David ngadto sa iyang mga tawo, “Ang matag tawo magtakin sa iyang espada.” Ug ang matag-usa nagtakin sa iyang espada. Gitakin usab ni David ang iyang espada. Mga 400 ka mga tawo ang misunod kang David, ug 200 ang nagpabilin uban sa mga gamit.
14 Te vaengah camoe rhoek lamkah camoe pakhat loh Nabal yuu Abigal taengah puen tih, “Mamih kah boeipa te yoethen sak ham khosoek lamkah David loh puencawn han tueih hatah amih te tarha a cuk thil.
Apan usa sa mga batan-ong lalaki ang misugilon kang Abigail nga asawa ni Nabal; miingon siya, “Nagpadala si David ug mga mensahero gikan sa kamingawan aron pangumustahon ang atong agalon, ug giinsulto niya sila.
15 Tekah hlang rhoek tah kaimih taengah bahoeng then uh. Khohmuen kah kaimih taengah pongpa uh tih a om tue khuiah hmaithae a om kolla pakhat pataeng ka talae uh pawh.
Apan ang mga tawo maayo kaayo kanato. Wala kami gisakit ug walay nakulang samtang nag-uban kami kanila sa dihang didto kami sa kaumahan.
16 Khoyin neh khothaih ah khaw kaimih taengah vongtung la om uh. Kaimih neh a om tue khuiah tah amih taengah boiva a luem sakuh.
Sila mao ang among pader sa adlaw ug sa gabii, sa tanang higayon nga uban pa kami kanila nga nag-atiman sa mga karnero.
17 Te dongah ming lamtah hmuh van lah. Mamih kah boeipa te boethae neh khah hamla balae na saii thai. Anih voek ham khaw amah ni a imkhui pum ah muen ca rhoe,” a ti nah.
Busa sayri kini ug hunahunaa ang imong pagabuhaton, kay daotan ang gilaraw batok sa atong agalon, ug batok sa iyang tibuok panimalay. Wala siyay pulos nga tawo ug walay makapangatarongan kaniya.”
18 Te dongah Abigal tah koe hlah uh tih vaidam hluem yakhat, misur khap nit, tu a sah la a sah tangtae pum nga, vairhum sum nga, misur rhae yakhat, thaidae yakhat a loh tih laak dongah a tloeng pah.
Unya midali si Abigail ug nagkuha ug 200 ka buok tinapay, duha ka botilya sa bino, lima ka karnero nga naandam nang daan, lima ka bakid sa binulad nga lugas, 100 ka pungpong sa binulad nga ubas, ug 200 ka tinapay nga hinimo sa trigo, ug gikarga kini sa mga asno.
19 Te phoeiah a tueihyoeih rhoek te, “Kai hmai ah ana lamhma uh lamtah nangmih hnukah ka lo eh?,” a ti nah. Tedae a va Nabal taengah thui pah pawh.
Miingon siya sa iyang mga batan-ong lalaki, “Pag-una kamo kanako, ug mosunod ako kaninyo.” Apan wala niya sultihi ang iyang bana nga si Nabal.
20 Amah te laak dongah ngol tih tlang hlaep la suntla. Anih doe ham te David neh a hlang rhoek asuntlak vaengah amih te ana doe.
Samtang nagsakay siya sa iyang asno ug milugsong sa nagsalipod nga bukid, si David ug ang iyang mga tawo milugsong padulong kaniya, ug gikasugat niya sila.
21 Te vaengah David loh, “Khosoek khuikah aka om boeih he a hong lamni ka hung coeng. Anih hut boeih tah pakhat khaw talae van pawt dae ta. Te lalah kai taengah a then yueng la a thae neh n'thuung.
Karon si David miingon, “Sa pagkatinuod kawang lamang ang akong pagbantay sa tanang anaa niining tawhana didto sa kamingawan, aron nga walay mawala sa tanan niyang gipanag-iyahan, apan gibalosan niya ug daotan ang maayo.
22 David kah thunkha rhoek te Pathen loh saii saeh. Mincang duela ka sueng atah anih hut boeih te pangbueng yun thil saeh lamtah khoep van saeh,” a ti.
Buhaton unta sa Dios nganhi kanako, nga si David, ug mas labaw pa, kung sa pagkabuntag akong binlan ug usa ka lalaki sa tanan niyang gipanag-iyahan.”
23 Abigal loh David te a hmuh vaengah laak dong lamloh koe rhum. David hmai ah baluk tih a hmai longah diklai la bakop.
Sa pagkakita ni Abigail kang David, nagdali siya ug mikanaog sa iyang asno ug mihapa sa yuta sa atubangan ni David.
24 A kho taengah a yalh pah tih, “Ka boeipa, thaesainah khaw kai soah om tih na salnu loh na hna ah thui dae saeh, na salnu kah olka he hnatun dae.
Mihapa siya sa tiilan ni David ug miingon, “Ako na lamang ang pakasad-a, akong agalon. Palihog tugoti ang imong sulugoon nga makigsulti kanimo, ug paminawa ang mga pulong sa imong sulugoon.
25 A ming bangla hlang muen Nabal te ka boeipa loh a lungbuei ah dueh boel mai saeh. Anih te a ming khaw Nabal van tih a taengah boethae halang ni a om. Tedae ka boeipa kah camoe rhoek nan tueih te na salnu kai loh ka hmuh moenih.
Akong agalon ayaw tagda kining walay pulos nga tawo nga si Nabal, kay sama sa iyang ngalan, mao na siya. Nabal ang iyang ngalan, ug ang kabuang anaa kaniya. Apan ako nga imong sulugoon wala makakita sa mga batan-ong lalaki sa akong agalon, nga imong gipadala.
26 BOEIPA kah hingnah dongah ka boeipa nang kah hingnah hinglu khaw om. Thii long khui lamkah te BOEIPA loh nang n'hloh tih namah ham ni na kut khaw a khang. Te dongah na thunkha rhoek neh ka boeipa taengah thae aka tlap rhoek tah Nabal bangla om uh pawn saeh.
Ug karon, akong agalon, ingon nga buhi si Yahweh, ug ingon nga ikaw buhi, sanglit si Yahweh nagpugong kanimo sa pagpabanaw sa dugo, ug gikan sa pagpanimalos pinaagi sa imong kaugalingong kamot, karon tugoti nga ang imong mga kaaway, ug kadtong nagtinguha sa pagbuhat ug daotan sa akong agalon, mahisama kang Nabal.
27 Ka boeipa taengah na imom loh hang khuen yoethennah he ka boeipa kho kung ah aka bat camoe rhoek te pae mai saeh.
Ug karon, kining mga gasa nga gidala sa imong sulugoon alang sa akong agalon—tugoti nga igahatag kini ngadto sa mga batan-ong lalaki nga nagsunod sa akong agalon.
28 Na salnu kah boekoeknah te phuei mai. Ka boeipa ham te BOEIPA loh a saii a saii bitni. Ka boeipa kah a vathoh tah BOEIPA kah caemtloek dongah a imkhui khaw cak. Namah tue khuiah tah na pum dongah boethae hmu boel saeh.
Palihog pasayloa ang kalapasan sa imong sulugoon, kay sa pagkatinuod pagahimoon gayod ni Yahweh sa akong agalon ang tinuod nga panimalay, kay ang akong agalon nakig-away sa mga gubat ni Yahweh; ug walay makita nga daotan diha kanimo hangtod nga ikaw buhi pa.
29 Nang hloem ham neh na hinglu mae hamla hlang te thoo mai ni. Tedae ka boeipa kah hinglu tah BOEIPA na Pathen loh hingnah hnocun dongah ben la om bitni. Na thunkha rhoek kah a hinglu te tah kutpha khui kah payai bangla a dong ni.
Ug bisan pa kung mobarog ang mga tawo sa pagpangita kanimo aron pagkuha sa imong kinabuhi, apan ang kinabuhi sa akong agalon mahigot sa bugkos sa mga buhi pinaagi kang Yahweh nga imong Dios; ug iyang ilambuyog ang mga kinabuhi sa imong mga kaaway, sama nga gikan sa puntil sa usa ka lambuyog.
30 Nang ham hnothen te boeih a thui tih Israel soah rhaengsang la nang ng'uen te BOEIPA loh a saii vaengah tah ka boeipa hamla thoeng bitni.
Ug mao kini ang mahitabo, sa dihang buhaton na ni Yahweh alang sa akong agalon ang tanang maayong mga butang nga iyang gisaad kanimo, ug kung himoon ka na niyang pangulo sa tibuok Israel,
31 Ka boeipa lungbuei kah longkoek hmuitoel khaw, lunglilungla la thii a long sak tih, ka boeipa loh a rhun te khaw nang taengah om boel saeh. Tedae ka boeipa te BOEIPA loh khophoeng m'pha vaengah na salnu he thoelh van ne,” a ti nah.
kini nga mga butang dili na makapaguol kanimo, ni makapasakit sa kasingkasing sa akong agalon, kay wala ka nagpabanaw ug dugo nga walay hinungdan, ug wala ka manimalos alang sa imong kaugalingon. Ug kung palampuson ni Yahweh ang akong agalon, hinumdomi ang imong sulugoon.”
32 David loh Abigal te, “Ti hnin ah kai doe hamla nang aka tueih Israel Pathen BOEIPA tah a yoethen pai saeh.
Miingon si David kang Abigail, “Dalaygon si Yahweh, ang Dios sa Israel, siya nga nagpadala kanimo aron pagsugat kanako karong adlawa.
33 Kai lamkah loh thii long sak ham neh ka kut dongkah tawnloh ham khaw ti hnin ah kai nan hloh coeng dongah na omih khaw a yoethen tih namah na yoethen pai.
Ug bulahan ang imong kaalam, ug bulahan ka, tungod kay gilikay mo ako gikan sa pagpabanaw sa dugo, ug gikan sa pagpanimalos gamit ang akong kaugalingong kamot.
34 Israel Pathen BOEIPA kah hingnah dongah amah long ni nang kah thaehuet khui lamloh kai n'hloh. Kai doe ham te a loe loe la na pawk pawt koinih, mincang khosae duela pangbueng aka yun thil Nabal te sueng mahpawh,” a ti nah.
Kay sa pagkatinuod, ingon nga si Yahweh buhi, ang Dios sa Israel, siya nga nagpugong kanako sa pagsakit kanimo, kung wala ka pa nagdali sa pagsugat kanako, wala gayoy mahibilin kang Nabal bisan usa ka batang lalaki pag-abot sa kabuntagon.”
35 Te dongah a taengla a kut dongah a khuen pah te David loh a loh tih, “Na im ah ngaimong la cet laeh. Na ol te ka yaak tih na mikhmuh ah kam paek te solah,” a ti nah.
Busa gidawat ni David ang iyang gipangdala alang kaniya; miingon siya sa babaye, “Pauli nga malinawon ngadto sa imong pinuy-anan; tan-awa, namati ako sa imong tingog ug gidawat ko ikaw.”
36 Nabal taengla Abigal a pha vaengah a im kah buhkoknah tah manghai kah buhkoknah bangla tarha ana om pah. Te vaengah Nabal kah lungbuei tah a khuiah umya coeng tih amah khaw muep rhui coeng. Te dongah a yit a len akhaw mincang khosae duela anih taengah ol thui pah pawh.
Mibalik si Abigail ngadto kang Nabal; ug tan-awa, nagpakombira siya sa iyang balay, sama sa kombira sa usa ka hari; ug nagmalipayon ang kasingkasing ni Nabal, kay nahubog man siya pag-ayo. Busa wala niya siya sultihi hangtod sa pagkabuntag.
37 Mincang a pha vaengah Nabal kah misurtui khaw boeih. Te vaengah a yuu loh a taengah olka te a puen pah hatah a lungbuei te a khui ah a duek pah sut tih amah te lungto bangla sut ngol.
Pag-abot sa kabuntagon, sa dihang nahuwasan na sa pagkahubog si Nabal, gisultihan siya sa iyang asawa niining mga butanga; giataki siya sa iyang kasingkasing, ug migahi siya sama sa bato.
38 Te dongah hnin rha tluk a om phoeiah Nabal te BOEIPA loh a boh tih duek.
Sa paglabay sa napulo ka adlaw nga gikastigo ni Yahweh si Nabal, namatay siya.
39 Nabal a duek te David loh a yaak van vaengah, “Nabal kut lamkah kokhahnah ka tuituknah aka rhoe BOEIPA tah a yoethen pai saeh. A sal te yoethae lamloh a hoep a tlang. Nabal kah boethae te khaw, BOEIPA loh Nabla mah kah lu soah a thuung coeng,” a ti. Te phoeiah David loh ol a tah tih Abigal te amah yuu la loh ham a dawt.
Ug sa pagkadungog ni David nga namatay na si Nabal, miingon siya, “Dalaygon si Yahweh, nga maoy nagbawi sa akong kaulawan gikan sa kamot ni Nabal, ug naglikay sa iyang sulugoon gikan sa daotan. Ug iyang gibalik sa kaugalingong ulo ni Nabal ang iyang daotang binuhatan.” Unya gipaadtoan ug gipasultihan ni David si Abigail, nga iya siyang pangasaw-on.
40 Te dongah David kah sal rhoek loh Karmel kah Abigal te a paan uh tih amah taengah a thui uh vaengah, “David loh nang te amah yuu la loh ham nang taengla kaimih n'tueih coeng,” a ti nauh.
Sa pag-abot sa mga sulugoon ni David ngadto kang Abigail didto sa Carmel, nakigsulti sila kaniya ug miingon, “Gipadala kami ni David nganhi kanimo aron dad-on ka ngadto kaniya ingon nga iyang asawa.”
41 Te vaengah thoo tih a hmai longah diklai la bakop thuk. Te phoeiah, “Na salnu tah imkhut neh ka boeipa sal rhoek kah a kho aka sil ham pawn ni he,” a ti.
Mibarog siya, ug mihapa sa yuta, ug miingon, “Tan-awa, ang imong babayeng sulugoon mao ang sulugoon nga mohugas sa mga tiil sa mga sulugoon sa akong agalon.”
42 Abigal tah koe thoo tih laak dongah ngol. Te phoeiah a kho taengah aka pongpa hula panga neh David kah puencawn rhoek hnukah cet tih David yuu la pahoi om.
Midali si Abigail ug mibarog, ug misakay sa asno uban ang iyang lima ka babayeng sulugoon nga misunod kaniya; ug misunod siya sa mga mensahero ni David ug nahimong iyang asawa.
43 Jezreel kah Ahinoam te khaw David loh a loh tih, amih rhoi te a yuu la bok om rhoi.
Karon gikuha usab ni David si Ahinoam nga taga-Jesrel ingon nga asawa; silang duha nahimo niyang mga asawa.
44 Tedae Saul loh a canu Mikhal, David yuu te Gallim lamkah Laish capa Palti taengla vik a paek pah.
Gihatag usab ni Saul si Mical nga anak niya nga babaye nga asawa ni David, ngadto kang Palti nga anak ni Lais, nga gikan sa Galim.
