1 Manghai 11
1 Solomon manghai loh Pharaoh canu phoeiah khaw Moab, Ammoni, Edom, Sidoni, Khitti neh kholong tom kah huta te a lungnah.
所羅門王在法老的女兒之外，又寵愛許多外邦女子，就是摩押女子、亞捫女子、以東女子、西頓女子、赫人女子。
2 Namtom rhoek lamkah te tah BOEIPA loh Israel ca rhoek taengah, “Amih te paan uh boel lamtah amih khaw nangmih taengah ha kun boel saeh. Na thinko te amih kah pathen hnukah buung uh ve,” a ti lalah Solomon loh amih taengah lungnah neh kaibaeng.
論到這些國的人，耶和華曾曉諭以色列人說：「你們不可與她們往來相通，因為她們必誘惑你們的心去隨從她們的神。」所羅門卻戀愛這些女子。
3 Anih taengah a yuu la boeinu ya rhih neh yula ya thum om tih a yuu rhoek loh anih kah lungbuei te a buung sak.
所羅門有妃七百，都是公主；還有嬪三百。這些妃嬪誘惑他的心。
4 Solomon te a patong tue a pha vaengah tah a thinko te a yuu rhoek loh pathen tloe rhoek taengla a buung sak coeng dongah a thinko loh a napa David kah thinko bangla a Pathen Yahweh taengah rhuemtuet la om pawh.
所羅門年老的時候，他的妃嬪誘惑他的心去隨從別神，不效法他父親大衛誠誠實實地順服耶和華－他的上帝。
5 Solomon te Sidoni kah pathen Ashtoreth hnuk neh Ammoni kah sarhingkoi Milkom hnukah cet.
因為所羅門隨從西頓人的女神亞斯她錄和亞捫人可憎的神米勒公。
6 Solomon loh BOEIPA mikhmuh ah boethae a saii dongah a napa David bangla BOEIPA hnuk kae pawh.
所羅門行耶和華眼中看為惡的事，不效法他父親大衛專心順從耶和華。
7 Solomon loh Jerusalem imdan kah tlang ah Moab kah sarhingkoi Khemosh ham neh Ammon koca rhoek kah sarhingkoi Molek ham te hmuensang a thoh pah.
所羅門為摩押可憎的神基抹和亞捫人可憎的神摩洛，在耶路撒冷對面的山上建築邱壇。
8 Te tlam te kholong nu a yuu rhoek boeih ham khaw a saii pah dongah amamih kah pathen rhoek taengah phum uh tih nawn uh.
他為那些向自己的神燒香獻祭的外邦女子，就是他娶來的妃嬪也是這樣行。
9 A taengah voei nit a phoe lalah Israel Pathen Yahweh taeng lamloh a thinko a maelh dongah BOEIPA he Solomon taengah a thintoek.
耶和華向所羅門發怒，因為他的心偏離向他兩次顯現的耶和華－以色列的上帝。
10 Pathen tloe rhoek taengah pongpa pawt ham he ol he a taengah a uen lalah BOEIPA kah a uen te ngaithuen pawh.
耶和華曾吩咐他不可隨從別神，他卻沒有遵守耶和華所吩咐的。
11 Te dongah BOEIPA Solomon te, “Na taengah he he a om vanbangla, nang taengah kang uen ka paipi neh ka khosing khaw na ngaithuen moenih. Ram he nang dong lamloh ka phen rhoe ka phen vetih na sal taengah ka paek ni.
所以耶和華對他說：「你既行了這事，不遵守我所吩咐你守的約和律例，我必將你的國奪回，賜給你的臣子。
12 Tedae na pa David kongah namah tue ah ka saii pawt vetih na capa kut lamlong tah ka phen ni.
然而，因你父親大衛的緣故，我不在你活着的日子行這事，必從你兒子的手中將國奪回。
13 Tedae ram pum he ka phen mahpawh. Ka sal David ham neh ka coelh Jerusalem ham na capa taengah koca pakhat ka paek ni,” a ti nah.
只是我不將全國奪回，要因我僕人大衛和我所選擇的耶路撒冷，還留一支派給你的兒子。」
14 Te phoeiah BOEIPA loh Solomon taengah Satan la Edom kah manghai tiingan lamloh Edom Hadad te a tlung sak.
耶和華使以東人哈達興起，作所羅門的敵人；他是以東王的後裔。
15 David he Edom taengah om tih rhok up hamla caempuei mangpa Joab a caeh vaengah Edom ah tongpa te boeih a ngawn.
先前大衛攻擊以東，元帥約押上去葬埋陣亡的人，將以東的男丁都殺了。
16 Edom ah tongpa boeih a ngawn hil Joab neh Israel pum boeih hla rhuk pahoi om uh.
約押和以色列眾人在以東住了六個月，直到將以東的男丁盡都剪除。
17 Tedae Hadad amah neh a taengkah a napa sal rhoek lamkah Edom hlang rhoek tah yong uh tih Egypt la pawk uh. Te vaengah Hadad tah camoe ca pueng.
那時哈達還是幼童；他和他父親的臣僕，幾個以東人逃往埃及。
18 Midian lamloh thoo uh tih Paran la pawk uh. Te vaengah a taengkah hlang rhoek te Paran lamloh a khuen uh tih Egypt kah Egypt manghai Pharaoh taengah cet uh. Te dongah anih te im a paek, amah lamloh buh a paek tih khohmuen khaw anih a paek.
他們從米甸起行，到了巴蘭；從巴蘭帶着幾個人來到埃及見埃及王法老；法老為他派定糧食，又給他房屋田地。
19 Hadad te Pharaoh mik ah mikdaithen la muep a hmuh. Te dongah anih te yuu la amah yuu mana, manghainu Tahpenes mana te a paek.
哈達在法老面前大蒙恩惠，以致法老將王后答比匿的妹子賜他為妻。
20 Tahpenes mana loh anih ham te a capa Genubath a sak pah. Tedae Tahpenes loh Pharaoh im khui ah a khut pah dongah Genubath khaw Pharaoh im kah Pharaoh ca rhoek lakli ah om.
答比匿的妹子給哈達生了一個兒子，名叫基努拔。答比匿使基努拔在法老的宮裏斷奶，基努拔就與法老的眾子一同住在法老的宮裏。
21 David tea napa rhoek neh khoem uh coeng tih caempuei mangpa Joab a duek te Hadad loh Egypt ah a yaak. Te dongah Hadad loh Pharaoh taengah, “Kai n'tueih mai lamtah kamah khohmuen la ka mael pawn eh,” a ti nah.
哈達在埃及聽見大衛與他列祖同睡，元帥約押也死了，就對法老說：「求王容我回本國去。」
22 Te vaengah Pharaoh loh anih te, “Kai taengah balae na nai bal pueng tih namah khohmuen la caeh ham na ngaih he?” a ti nah. Tedae, “Vawt pawt dae kai he nan tueih rhoe nan tueih mai mako,” a ti nah.
法老對他說：「你在我這裏有甚麼缺乏，你竟要回你本國去呢？」他回答說：「我沒有缺乏甚麼，只是求王容我回去。」
23 Pathen loh Solomon taengah a boei Zobah manghai Hadadezer taeng lamloh aka yong Eliada capa Rezon te khingkhoekkung la a tlung sak.
上帝又使以利亞大的兒子利遜興起，作所羅門的敵人。他先前逃避主人瑣巴王哈大底謝。
24 Te vaengah a taengah hlang a coi tih caem mangpa la om. David loh amih te a ngawn ham vaengah tah Damasku la cet tih a khuiah kho a sak uh dongah Damasku ah manghai uh.
大衛擊殺 瑣巴人的時候，利遜招聚了一群人，自己作他們的頭目，往大馬士革居住，在那裏作王。
25 Hadad he a boethae hman ah Solomon tue khuiah tah Israel taengah khingkhoekkung la tlung. Israel taengah a mueipuel doela Aram ah manghai.
所羅門活着的時候，哈達為患之外，利遜也作以色列的敵人。他恨惡以色列人，且作了亞蘭人的王。
26 Solomon kah sal, Zeredah lamkah Ephraim Nebat capa Jeroboam, a manu ming nuhmai nu Zeruah, long khaw manghai te kut a thueng thil.
所羅門的臣僕、尼八的兒子耶羅波安也舉手攻擊王。他是以法蓮支派的洗利達人，他母親是寡婦，名叫洗魯阿。
27 A napa David khopuei kah a puut te a bing neh vaikhap a sak dongkah ol ah ni manghai Solomon te kut a thueng thil.
他舉手攻擊王的緣故，乃由先前所羅門建造米羅，修補他父親大衛城的破口。
28 Jeroboam tah a hlang khaw tatthai hlangrhalh la om. Te dongah Solomon te camoe kah bitat a saii te a hmuh vaengah Joseph im kah hnorhih boeih te anih a soep sak.
耶羅波安是大有才能的人。所羅門見這少年人殷勤，就派他監管約瑟家的一切工程。
29 A tue a pha vaengah Jeroboam te Jerusalem lamloh a caeh hatah tonghma Shiloh Ahijah loh longpueng ah a mah. Te vaengah himbai thai neh yol uh tih amih rhoi bueng te lohma ah om rhoi.
一日，耶羅波安出了耶路撒冷，示羅人先知亞希雅在路上遇見他；亞希雅身上穿着一件新衣。他們二人在田野，以外並無別人。
30 Ahijah loh a pum dongkah himbai thai te a tuuk tih a hnipen hlai nit la a phen.
亞希雅將自己穿的那件新衣撕成十二片，
31 Te phoeiah Jeroboam te, “Hnipen parha he namah ham khuen laeh. Israel Pathen BOEIPA loh he ni a thui. Ram he Solomon kut lamloh ka phen tih nang taengah koca parha kam paek.
對耶羅波安說：「你可以拿十片。耶和華－以色列的上帝如此說：『我必將國從所羅門手裏奪回，將十個支派賜給你。（
32 Tedae ka sal David kong neh Israel koca boeih lamloh ka coelh Jerusalem khopuei kongah anih ham koca pakhat om ni.
我因僕人大衛和我在以色列眾支派中所選擇的耶路撒冷城的緣故，仍給所羅門留一個支派。）
33 Kai n'toeng uh tih Sidoni pathen Ashtoreth taengah, Moab pathen Khemosh taengah, Ammon ca rhoek kah pathen Milkom taengah bakop uh. A napa David bangla ka khosing, ka laitloeknah neh ka mik ah thuem saii ham khaw ka longpuei ah pongpa uh pawh.
因為他離棄我，敬拜西頓人的女神亞斯她錄、摩押的神基抹，和亞捫人的神米勒公，沒有遵從我的道，行我眼中看為正的事，守我的律例典章，像他父親大衛一樣。
34 Tedae ram pum he anih kut lamloh ka bong mahpawh. Ka olpaek neh ka khosing a ngaithuen dongah amah ka coelh ka sal David kongah a hingnah tue khuiah khoboei la anih ka khueh pueng.
但我不從他手裏將全國奪回；使他終身為君，是因我所揀選的僕人大衛謹守我的誡命律例。
35 A capa kut lamlong tah ram he ka loh vetih nang taengah koca parha kam paek ni.
我必從他兒子的手裏將國奪回，以十個支派賜給你，
36 Te dongah a capa te koca pakhat ka paek ni. Te daengah ni Jerusalem khopuei kah ka mikhmuh ah hnin takuem ka sal David kah hmaithoi a om eh. Te tah kamah ham ka ming pahoi khueh ham ka coelh.
還留一個支派給他的兒子，使我僕人大衛在我所選擇立我名的耶路撒冷城裏，在我面前長有燈光。
37 Nang te kan loh vaengah na hinglu kah a sahnaih boeih soah na manghai vetih Israel soah manghai la na om ni.
我必揀選你，使你照心裏一切所願的，作王治理以色列。
38 Nang kang uen boeih te na hnatun tih ka longpuei ah na pongpa atah, ka sal David loh a saii bangla ka khosing neh ka olpaek ngaithuen ham ka mikhmuh ah a thuem mah saii. Te daengah ni nang taengah ka om vetih David ham ka thoh pah bangla uepom imkhui te nang ham kan thoh eh. Te vaengah Israel te nang taengah kam paek ni.
你若聽從我一切所吩咐你的，遵行我的道，行我眼中看為正的事，謹守我的律例誡命，像我僕人大衛所行的，我就與你同在，為你立堅固的家，像我為大衛所立的一樣，將以色列人賜給你。
39 He dongah he David tiingan te ka phaep ni. Tedae hnin takuem moenih,” a ti nah.
我必因所羅門所行的使大衛後裔受患難，但不至於永遠。』」
40 Solomon loh Jeroboam te duek sak ham a mae dae Jeroboam te thoo tih Egypt kah Egypt manghai Shishak taengla yong. Te dongah Solomon a dueknah rhi hil Egypt ah om.
所羅門因此想要殺耶羅波安。耶羅波安卻起身逃往埃及；到了埃及王示撒那裏，就住在埃及，直到所羅門死了。
41 Solomon kah a ol coih khaw, a saii boeih neh a cueihnah khaw, amih loh Solomon kah olka cabu ah daek uh pawt nim?
所羅門其餘的事，凡他所行的和他的智慧都寫在所羅門記上。
42 Jerusalem kah Israel boeih soah Solomon kah a manghai tue te kum sawmli lo.
所羅門在耶路撒冷作以色列眾人的王共四十年。
43 Solomon te a napa rhoek taengla khoem uh tih a napa David khopuei ah a up phoeiah tah anih yueng la a capa Rehoboam tloep manghai.
所羅門與他列祖同睡，葬在他父親大衛的城裏。他兒子羅波安接續他作王。
