< Olcueih 24 >
1 Hlang thae rhoek taengah thatlai boeh. Amih taengah om hamla nai rhoe nai boeh.
Ne æmuleris viros malos, nec desideres esse cum eis:
2 Amih kah lungbuei loh rhoelrhanah te a taeng tih, a hmuilai loh thakthaenah ni a. thui.
quia rapinas meditatur mens eorum, et fraudes labia eorum loquuntur.
3 Cueihnah neh im a sak tih a lungcuei neh a thoh.
Sapientia ædificabitur domus, et prudentia roborabitur.
4 Mingnah loh boeirhaeng neh a kuel a ka, a naep a noi boeih khaw imkhui ah a khawk sak.
In doctrina replebuntur cellaria, universa substantia pretiosa et pulcherrima.
5 Cueih he tah hlang kah sarhi la om tih, mingnah loh hlang kah thadueng a cong pah.
Vir sapiens fortis est, et vir doctus robustus et validus:
6 Caemtloek vaengah nang hamla a niing hang hol vetih, uentonah cungkuem neh loeihnah hang khueh ni.
quia cum dispositione initur bellum, et erit salus ubi multa consilia sunt.
7 Cueihnah he aka ang ham tah sang aih. Vongka ah a ka a ong pah moenih.
Excelsa stulto sapientia; in porta non aperiet os suum.
8 Thaehuet ham aka moeh tah, “Tangkhuepnah boei,” la a khue uh ni.
Qui cogitat mala facere stultus vocabitur:
9 Anglat kah a tholh khaw khonuen rhamtat, hmuiyoi hlang khaw tueilaehkoi ni.
cogitatio stulti peccatum est, et abominatio hominum detractor.
10 Citcai tue vaengah na tahah tih, na thadueng khaw tla.
Si desperaveris lassus in die angustiæ, imminuetur fortitudo tua.
11 Duek sak ham a khuen uh te huul uh laeh, ngawnnah la aka yalh te khaw hloh uh laeh.
Erue eos qui ducuntur ad mortem, et qui trahuntur ad interitum, liberare ne cesses.
12 “Ka ming uh moenih ko he,” na ti cakhaw, amah loh lungbuei a khiinglang tih yakming mahpawt a? Na hinglu aka kueinah loh a ming ta. Te dongah hlang he amah kah bisai bangla a thuung ni ta.
Si dixeris: Vires non suppetunt; qui inspector est cordis ipse intelligit: et servatorem animæ tuæ nihil fallit, reddetque homini juxta opera sua.
13 Ka ca, khoitui tah then tih ca lah. Khoilitui tah na ka dongah didip ta.
Comede, fili mi, mel, quia bonum est, et favum dulcissimum gutturi tuo.
14 Cueihnah te na hinglu ham ming van lah. Na hmuh atah na hmailong khui vetih, na ngaiuepnah khaw yoe mahpawh.
Sic et doctrina sapientiæ animæ tuæ: quam cum inveneris, habebis in novissimis spem, et spes tua non peribit.
15 Halang aw, hlang dueng tolkhoeng ke rhongngol thil boeh, a kolhmuen te khaw rhoelrhak pah boeh.
Ne insidieris, et quæras impietatem in domo justi, neque vastes requiem ejus.
16 Aka dueng tah voei rhih a cungku akhaw koep thoo dae, halang rhoek tah yoethae nen ni a. tongtah uh.
Septies enim cadet justus, et resurget: impii autem corruent in malum.
17 Na thunkha, na thunkha te a cungku vaengah kokhahnah boeh, a paloe vaengah khaw na lungbuei omngaih sak boeh.
Cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas, et in ruina ejus ne exsultet cor tuum:
18 BOEIPA loh a hmuh vaengah a mik lolh vetih, anih taengkah a thintoek te vik lat ve.
ne forte videat Dominus, et displiceat ei, et auferat ab eo iram suam.
19 Thaehuet dongah sai boeh. Halang rhoek taengah khaw thatlai boeh.
Ne contendas cum pessimis, nec æmuleris impios:
20 Boethae ham a hmailong a khui pah moenih, halang kah hmaithoi khaw a thih pah ni.
quoniam non habent futurorum spem mali, et lucerna impiorum extinguetur.
21 Ka ca, BOEIPA khaw, manghai khaw rhih lah. Aka thovael neh pitpom boeh.
Time Dominum, fili mi, et regem, et cum detractoribus non commiscearis:
22 Amih te rhainah loh buengrhuet a pai thil vetih, amih rhoi kah yoethaenah te ulong a ming?
quoniam repente consurget perditio eorum, et ruinam utriusque quis novit?
23 He rhoek khaw hlang cueih kah a hut ni. Laitloeknah dongah maelhmai loha sak khaw then pawh.
Hæc quoque sapientibus. Cognoscere personam in judicio non est bonum.
24 Halang te, “Na dueng,” aka ti nah tah, amah te pilnam loh a tap vetih, namtu loh kosi a sah thil ni.
Qui dicunt impio: Justus es: maledicent eis populi, et detestabuntur eos tribus.
25 Tedae amih aka tluung rhoek te hoel ti vetih, a soah yoethennah hnothen loh a thoeng pah ni.
Qui arguunt eum laudabuntur, et super ipsos veniet benedictio.
26 Langya la olka aka mael tah, a hmuilai te a mok pah.
Labia deosculabitur qui recta verba respondet.
27 Na bibi te vongvoel ah khaw cikngae sak. Anih te a hnukah na lo ah a sikim phoeiah na im te thoh.
Præpara foris opus tuum, et diligenter exerce agrum tuum, ut postea ædifices domum tuam.
28 Na hui te ahong mai neh laipai la om thil boeh. Namah kah hmuilai neh na hloih a?
Ne sis testis frustra contra proximum tuum, nec lactes quemquam labiis tuis.
29 “Kai taengah a saii bangla amah te ka saii van ni, hlang te amah kah bisai bangla ka thuung ni,” ti boeh.
Ne dicas: Quomodo fecit mihi, sic faciam ei; reddam unicuique secundum opus suum.
30 Kolhnaw hlang kah lohma longah khaw, lungbuei aka talh hlang kah misur taengah khaw ka cet coeng.
Per agrum hominis pigri transivi, et per vineam viri stulti:
31 Lo pum ah dohui daih tih, canghli ah lota loh a thing. A vongtung dongkah lungto khaw a koengloeng coeng ke.
et ecce totum repleverant urticæ, et operuerant superficiem ejus spinæ, et maceria lapidum destructa erat.
32 Ka hmuh vaengah kai long tah, ka lungbuei ah ka khueh tih, ka sawt vaengah thuituennah la ka loh.
Quod cum vidissem, posui in corde meo, et exemplo didici disciplinam.
33 Bet ip, bet ngam, kut bet a poem neh yalh pahoi.
Parum, inquam, dormies, modicum dormitabis; pauxillum manus conseres ut quiescas:
34 Te vaengah na khodaeng loh aka cetpaitai bangla, na tloelnah loh photling aka bai hlang bangla ha pawk.
et veniet tibi quasi cursor egestas, et mendicitas quasi vir armatus.