Luka 1
1 Mamih taengah aka soep tangtae hno kah cilol te muep a thuep tih boelrhai vaengah,
如你所知，很多人都曾试图用文字记录我们参与的成就。
2 oltak kah tueihyoeih la aka om rhoek neh a tongcuek lamloh loh aka hmu rhep rhoek loh mamih taengah m'paek uh vanbangla,
他们所记录的证据，来自最早见证和传递上帝讯息之人。
3 kai khaw khaeh khaeh boeih ka thuep koep tih hlangcong Theophilu nang taengah daek ham tluep ka poek.
由于我从始至终都参与其中，所以应该可以准确无误地撰写所发生的一切。
4 Te daengah ni hiluepnah ol loh n'thuituen te khaw na ming eh.
敬爱的提阿非罗们，我之所以这么做，是为了让你们确认自己所学之道完全值得信赖。
5 Judea manghai Herod tue vaeng ah, Abijah rhoihui khosoih pakhat, a ming ah Zekhariah te om tih Elizabeth aka ming nah Aaron canu te a yuu nah.
希律担任犹太王的那段时间，亚比雅班里有一位名叫撒迦利亚的祭司，他妻子以利沙伯是亚伦的后人。
6 Pathen hmaiah a dueng la bok om rhoi. Boeipa kah rhilam neh olpaek cungkuem dongah cuemthuek la pongpa rhoi.
他们的一举一动都遵循上帝正道，严格遵守主所立下的一切诫命规条。
7 Tedae Elizabeth tah cakol la om tih camoe a om kolla a kum khaw patong la bok om rhoi coeng.
但他们没有孩子，因为以利沙伯无法生育，而且二人都年岁已高。。
8 Pathen hmaiah a khosoih vaengkah bangla anih rhoihui te aitlaeng loh a pha.
有一天，撒迦利亚按照排班的时间履行作为上帝祭司的职责，
9 Khosoih kah khosing bangla, Boeipa kah bawkim khuiah kun tih hmueihphum ham a yo.
照惯例抽签后，他被选中进入主的神庙上香。
10 Bo-ul tue vaengah pilnam khuikah aka om rhaengpuei boeih khaw poeng ah thangthui uh.
在烧香的过程，众人都在外面祈祷。
11 Te vaengah Boeipa kah puencawn tah a taengah a phoe pah tih bo-ul hmueihtuk kah bantang ah pai.
这时天使向撒迦利亚显化，立于香坛的右侧。
12 Zekhariah loh a thuen doela a sawt dongah rhihnah loh anih a tlak thil.
撒迦利亚见状颇感惊慌，非常害怕。
13 Tedae anih te puencawn pakhat loh, “Zekhariah rhih boeh, nang kah rhenbihnah te a hnatun coeng dongah na yuu Elizabeth loh nang ham capa pakhat han cun vetih, a ming te Johan la na khue ni.
天使说：“撒迦利亚，别害怕，上帝听到了你的祈求。你妻子以利沙伯将为你生下一子，你将为他起名为约翰。
14 Nang ham omngaihnah neh kohoenah la om vetih anih kah rhuirhong dongah boeih omngaih uh ni.
这孩子会为你带来欢喜和快乐，许多人都会来庆祝他的降生。
15 Boeipa hmaiah a len la om vetih, misurtui neh yu te o loengloeng mahpawh. A manu bung khuiah a om vaengah Mueihla Cim neh baetawt ni.
他将成为主面前的尊者，滴酒不沾，未降生之前便有圣灵附体。
16 Israel ca rhoek te a Boeipa Pathen taengla muep a mael puei ni.
他将带领众多以色列人，回到主、也就是他们的上帝身边。
17 Anih tah a hmaiah Elijah kah mueihla neh thaomnah dongah lamhma ni. Pa rhoek kah thinko te ca rhoek taengla, lokhak rhoek te aka dueng lungcueinah dongla mael ni. Rhoekbah tangtae pilnam tah Boeipa ham a hmoel ni,” a ti nah.
他将以以利亚的圣灵和力量走在前，劝说父亲们关爱自己的儿女，规劝悖逆之人走正道，让民众准备好迎接主。”
18 Te phoeiah Zekhariah loh puencawn taengah, “Hekah he Ba nen lae ka ming eh? Kai tah patong la ka om coeng tih ka yuu khaw a kum te ham coeng,” a ti nah.
撒迦利亚问天使：“我要如何相信这一切？我老了，我妻子也是一把年纪。”
19 Te dongah puencawn loh anih te a doo tih, “Kai tah Pathen hmaiah aka pai Gabriel ni, nang taengah he rhoek he phong ham neh thui ham n'tueih.
天使回答：“我是上帝面前的加百列，奉命向你传话，告诉你这个好消息。
20 Tedae kai ol te na tangnah pawt dongah he he a soep nah khohnin duela olmueh la na om vetih na cal thai mahpawh ne. Amah tue ah ka ol te soep bit ni,” a ti nah.
但你并不相信我所说的一切，所以你会失语，直到我所言之事成真，你才能开口说话。”
21 Te vaengah Zekhariah te aka lamso pilnam a om dongah bawkim khuiah a di te a ngaihmang uh.
众人正在外面等候撒迦利亚，见他迟迟未从神庙出来，很是奇怪。
22 Ha thoeng vaengah tah amih te voek thai voel pawh. Te dongah bawkim khuiah a mangthui a hmuh coeng tila a ming uh. Te dongah Zekhriah loh amih taengah a lu a thuk tih olmueh la phat om.
但他出来时却真的失语了，无法讲话，只能打手势。于是众人意识到刚才在神庙中出现了神迹。
23 Amah kah thothueng khohnin te a cup la a om phoeiah tah amah im la cet.
他完成自己的职责后便回了家。
24 Te khohnin phoeiah a yuu Elizabeth te vawn tih amah khaw hla nga thuh uh.
几天后，他妻子以利沙伯果真怀孕，在家中待了五个月。
25 “Boeipa loh kai ham hnin at neh a saii tangloeng coeng, te nen ni hlang lakliah kai dogkah hnaelnah te khoe hamla n'hip,” a ti.
她说：“这一切是主的旨意，他这样待我，便是要让我不再在世人面前感到羞辱。”
26 Hla rhuk dongah Pathen taeng lamkah puencawn Gabriel te Galilee khopuei, a ming ah Nazareth la a tueih.
在怀孕的第六个月，上帝派天使加百列来到加利利的拿撒勒镇，现身在一个名叫玛利亚的少女面前。
27 David imkhui kah hlang pakhat, a ming ah Joseph ham te oila a bae pah. Oila ming tah Mary ni.
玛利亚当时已与一位名叫约瑟夫的男人订婚。
28 Te phoeiah huta taengla kun tih, “A lungvat tangtae aw, omngaih lah, Boeipa tah nang taengah om pai,” a ti nah.
天使向她问候，然后对她说“你很幸运，主与你同在。”
29 Tedae Mary te tekah olka dongah konglong ngaihit la om tih te toidalnah loh metla a om eh tila a poek.
玛利亚对此颇感困惑，不知道这问候到底意味着什么。
30 Puencawn loh anih te, “Mary rhih boeh, Pathen taengkah lungvatnah na dang coeng te.
天使说：“玛利亚，不要怕！因为上帝已对你施以恩典。
31 Te dongah bungvawn neh na yom tih capa na cun vaengah a ming te Jesuh sui ne.
你将怀孕生子，那婴儿将起名叫耶稣。
32 Anih tah tanglue la om vetih Khohni capa tila a khue ni. Boeipa Pathen loh anih te a napa David kah ngolkhoel te a paek ni.
他将成为一位伟人，被称为至高上帝之子，上帝将把向其赐予祖先大卫的王位，
他将永远统治雅各的家园，他的王国将永续存在。” (aiōn g165)
34 Te vaengah Mary loh puencawn taengah, “Hekah he metlam a om eh? tongpa khaw ka ming moenih,” a ti nah.
玛利亚问天使：“但这怎能可能？我还是处女。”
35 Te dongah anih te puencawn loh a doo tih, “Mueihla Cim loh nang n'thoeng thil vetih, Khohni kah thaomnah te nang m'muek sak ni. Te dongah na cun te aka cim Pathen Capa tila a khue bal ni.
天使回答：“圣灵将降临于你，至高上帝将笼罩于你。那即将诞下的婴儿生而神圣，将被称为上帝之子。
36 Te phoeiah namah huiko Elizabeth te a patong soiah, camoe a yom van coeng ke. Te dongah cakol la a khue te tahae ah hla rhuk lo coeng.
甚至连你的亲戚以利沙伯都怀孕了，人们说那女人无法生育，现在怀胎已有六个月。
37 Pathen kah olka boeih long tah a tloel nah moenih,” a ti nah.
对于上帝而言，一切皆有可能。”
38 Te dongah Mary loh, “Boeipa kah salnu he, na olka bangla kai taengah om saeh,” a ti nah. Te phoeiah puencawn tah anih taeng lamloh nong.
玛利亚说：“我听你的，随时准备服侍上帝，愿你所言的事情发生在我身上。”于是天使便离开了。
39 Mary tah tekah khohnin ah thoo tih tlang kah Judah kho ah thahluenah neh cet.
稍后，玛利亚准备了一下便急忙赶去犹太山地的一座城市，
40 Zekhariah im khuiah kun tih Elizabeth te a voek.
来到撒迦利亚的家。她走进屋向以利沙伯问安。
41 Mary kah toidalnah te Elizabeth loh a yaak vaengah a bung khuikah cahni te soipet tih Elizabeth khaw Mueihla Cim neh baetawt.
听见玛利亚的问候，以利沙伯腹中的婴儿立刻开始跳动，表达着喜悦。圣灵注入了以利沙伯的体内，
42 Te vaengah tamlung neh pang khungdaeng tih, “Nang tah huta rhoek lakliah na yoethen coeng tih, nang bung kah a thaih te a yoethen coeng.
于是她高声说：“你是一位如此有福的女人，你腹中的婴儿能由你诞下，也是一种福气！
43 Kai aih he metlam nim, ka boeipa kah a manu kai taengla ha pawk tarha he?
我太荣幸了，我主之母能够造访我的寒舍。
44 Nang kah toidalnah ol te ka hna khuiah a kun vaengah tah, ka bung khuikah cahni loh kohoenah neh soipet he.
听到你问候的那一刻，我腹中的婴儿就欢喜跳跃。
45 Te dongah Boeipa loh a thui te hmakhahnah om ni tila aka tangnah tah a yoethen,” a ti nah.
你真荣幸，因为你已确信，主将把对你的承诺变为现实！”
46 Mary long khaw, “Boeipa te ka hinglu loh a oep.
玛利亚说：“赞美主！
47 Ka mueihla tah ka khangkung Pathen dongah hlampan coeng.
上帝救世主让我如此欢喜，
48 A salnu mathoe he a paelki thil coeng dongah tahae lamkah tah cadil boeih loh kai ng'uem uh pawn ni.
因为我作为他的仆人，尽管身世卑微，他却决定垂青于我。今后万代都会认为我是获得赐福之人。
49 Kai taengah thaom tloe la a saii dongah, a ming tah cim pai saeh.
全能上帝对我做出伟大之举，他的名字如此神圣。
50 A rhennah tah amah aka rhih rhoek kah cadil cahma ham ni.
他的怜悯将在尊敬他的世界中传递。
51 A ban neh a thaomnah a saii, a thinko kopoek ah buhueng aka pom te a taekyak.
他凭借其力量，击败了那些自作聪明之人。
52 Mangpa rhoek a ngolkhoel lamloh a hlak tih, tlayae rhoek te a pomsang.
他能够让位高权重之人跌落王位，让谦卑之人获得升华，
53 Bungpong rhoek te hno then neh a hah sak tih, khuehtawn rhoek a tlongtlai la a tueih.
他让饥肠辘辘之人饱餐美食，也让富足之人两手空空。
54 Boeipa loh a rhennah te anih taengah a khueh tih, a oep te a huiko neh imben loh a yaak vaengah anih te a omngaih puei uh.
在他的帮助下，他的仆人以色列将永记他的怜悯， (aiōn g165)
55 A pa rhoek taengah a thui bangla, Abraham neh a tiingan taengah kumhal duela a khueh,” a ti. (aiōn g165)
正如他向我们先父、亚伯拉罕及其后裔所做的承诺。”
56 Mary te Elizabeth neh hla thum tluk hmaih a naeh phoeiah amah im la bal.
玛利亚和以利沙伯同住了三个月，然后便返回自己的家。
57 Elizabeth te a om tue a pha coeng tih capa a cun.
以利沙伯终于诞下一名男婴。
58 Boeipa loh a rhennah te anih taengah a khueh tih, a oep te a huiko neh imben loh a yaak vaengah anih te a omngaih puei uh.
邻居和亲戚们得知主向她施以如此善意，便和她一同庆祝。
59 Khohnin hnin rhet a lo vaengah camoe te yahvinrhet ham cet uh. Te vaengah anih te a napa ming Zekhariah la a khue uh.
到了第八天，他们前来为孩子行割礼，打算让他随父亲的名字叫撒迦利亚。
60 Tedae a manu loh a doo tih, “Moenih, Johan la a khue ni,” a ti nah.
但以利沙伯说：“不要，他应该叫做约翰。”
61 Te vaengah anih taengah, “Hekah ming la a khue te na cako khuiah a om pawt ah,” a ti na uh.
众人回答：“但你的亲戚中并没有这样的名字。”
62 Camoe metla khue a ngaih poek tila a napa te a yavaih uh.
他们通过手势询问孩子的父亲撒迦利亚，询问他的意见。
63 Te vaengah cabael a hoe tih a daek hatah, “A ming tah Johan ni,” a ti tih boeih a ngaihmang uh.
撒迦利亚示意要写字。令众人诧异的是，他写下的是：“他就叫约翰。”
64 Te vaengah a hmui, a lai te khaw pahoi a khui pah dongah cal tih Pathen te a uem.
忽然他再次开口说话了，开始赞美上帝。
65 Te vaengah amih tolvael rhoek boeih te rhihnah loh a pai thil. Te dongah hekah olka loh Judah tlang tom te boeih a ngae uh.
这一切让住在周围的人心生敬畏，这个消息很快就传遍整个犹太山地。
66 Aka ya boeih loh a thinko khuiah a dueh uh tih, “Hekah camoe he metlam nim a om ve?” a ti uh. Tedae Boeipa kah kut loh anih te a om puei.
众人听闻此事便思量它的含义：“这孩子将会成为怎样的人？”因为很显然，他对上帝而言非常特别。
67 A napa Zekhariah tah Mueihla Cim neh a baetawt.
婴儿的父亲撒迦利亚体内充满了圣灵，他预言道：
68 Te dongah a olphong neh, “A pilnam te a hip tih tlannah a saii dongah, Israel Pathen Boeipa tah uemom pai saeh.
“主就是以色列的上帝，他如此伟大，因为他降临到子民之中，为其赋予自由，
69 A taengom David im khuiah mamih ham khangnah ki a thoh sak.
他向其仆人大卫的家族赐予伟大的救赎，
正如他自古以来借由其神圣先知所传达的预言。 (aiōn g165)
71 Mamih kah rhal rhoek neh mamih aka hmuhuet rhoek boeih kut lamkah khangnah,
他承诺拯救我们摆脱敌人，远离那些憎恨我们的人。
72 a pa rhoek taengah rhennah tueng sak ham neh a paipi ciim te poek sak ham,
他怜悯我们的祖先，记得他的圣约，
73 a pa Abraham taengah olhlo neh a toemngam te mamih paek ham,
那是他向我们的祖先亚伯拉罕所发誓言。
74 amah taengah thothueng hamla rhal kut lamloh hoel n'hlawt coeng.
他让我们摆脱恐惧，从敌人手中拯救我们，
75 mamih kah khohnin rhoek boeih te amah hmaiah duengnah neh cimcaihnah ham ni.
这让我们可以毕生遵循正道并服侍于他。
76 Te phoeiah, camoe, nang tah Khohni tonghma la n'khue vetih a longpuei rhoekbah ham Boeipa hmaiah na lamhma ni.
尽管你现在只是一个婴儿，但却会被称为至高上帝的先知，因你将先于主之前，为他铺好道路，
77 Amih kah tholh khodawkngainah rhangneh a pilnam taengah khangnah mingnah a paek ni.
通过宽恕其子民的罪，传播救赎的讯息。
78 Mamih Pathen kah rhehnah om. Te nen te a sang lamkah khothoeng loh mamih n'hip.
蒙上帝对我们的关爱怜悯，天堂的黎明将降临照耀我们，
79 Dueknah mueihlip neh yinnah khuiah aka ngol rhoek ham te a tue vetih, mamih kah kho te ngaimongnah longpuei la hoihaeng ham ni,” a ti.
照亮那些活在黑暗中、笼罩在死亡阴影中的人，引导我们走上平安之路。”
80 Camoe tah rhoeng tih mueihla ah khaw rhaang. Te dongah Israel taengah a phoenah khohnin duela khosoek ah om.
这个叫做约翰的男孩逐渐长大，精神变得很强大。他一直住在荒野之中，等待在以色列人中公开露面的时机。
