< Olrhaepnah 22 >
1 Na manuca kah vaito khaw, a tu khaw a tloeng tena hmuh vaengah thuh pah boeh. Na manuca taengah thak rhoe la thak.
Wanneer gij een rund of een schaap van uw naaste ziet ronddwalen, moogt gij ze niet laten lopen, maar moet gij ze onmiddellijk naar uw naaste terugbrengen.
2 Te dongah nang te na manuca neh na yoei pawt tih anih te na ming pawt atah namah im khui la khuen lamtah na manuca loh han tlap tih anih taenglana bal hil namah taengah om saeh.
Zo deze niet in uw nabijheid woont, of gij hem niet kent, moet gij ze onder uw hoede nemen en bij u houden, totdat uw naaste ze opeist, en ze dan aan hem teruggeven.
3 Te vanbangla a laak khaw saii pah lamtah a himbai khaw saiipah. Te phoeiah na manuca kah hnohma boeih khawte tlamte saiipah. Anih taengkahaka hma tena hmuh atah om vapsa hamla ngaih boeh.
Zo moet ge doen met zijn ezel, met zijn kleed, en met al wat uw naaste verliest; wanneer gij het vindt, moogt gij het niet zonder meer laten liggen.
4 Na manuca kah laak khaw, a vaito khaw long aha cungku tena hmuh lalah te lamkahte thuhuh boeh. Anih te thoh rhoela thoh puei.
En wanneer gij een ezel of een rund van uw naaste op de weg ziet vallen, moogt gij ze niet laten liggen, maar moet ge hem helpen, ze weer overeind te krijgen.
5 Tongpa kah hnopaite huta pum dongla om boel saeh lamtah huta himbaite tongpaloh bai boel saeh. Te tla aka saii boeihte BOEIPA na Pathenkaha tueilaehkoi ni.
Een vrouw mag geen mannenkleren dragen, en een man niet het kleed van een vrouw; want wie zo iets doet, is een afschuw voor Jahweh.
6 Na mikhmuh kah long taengah thing boeih dongah khaw, diklai dongah vaa bu khaw, vapuel neha duei khaw a tong mai ni. Tedae vapuel so neha duei soahaka oia manu khaw a manu te a ca neh lo boeh.
Wanneer ge buiten in een boom of op de grond een vogelnestje vindt met jongen of eieren, terwijl de moeder op de jongen of op de eieren zit, dan moogt ge de moeder niet pakken tegelijk met de jongen.
7 Vapuel te namah hamna lo mai cakhawa manu tah hlah rhoe hlah. Te daengahni namah ham khaw then vetihna hinglunga vang eh.
Gij moet de moeder laten vliegen, als gij de jongen uithaalt, opdat het u goed moge gaan, en gij lang moogt blijven leven.
8 Im thaina sak atah na imphu ah longkhawnna saii ni. Te daengahni te lamkahaka cungkuloh cungku cakhaw na imphu kah hlang thiina yook pawt eh.
Wanneer gij een nieuw huis bouwt, dan moet ge een muurtje om het platte dak maken, om geen bloedschuld over uw huis te brengen, als iemand er afvalt.
9 Na misuraka coomte tue boeh. Cangtiina tuhkaha thaihhmin neh misur thaih te na poeih ve.
Gij moogt in uw wijngaard geen ander gewas planten; anders vervalt alles aan het heiligdom, zowel de vrucht, die gij hebt gezaaid, als de opbrengst van uw wijngaard.
10 Vaito neh laak te hmaih bok boeh.
Gij moogt niet met een os en een ezel in één span ploegen.
11 Tumul neh hlamika yaepte hmaih bai boeh.
Gij moogt u niet kleden met iets, wat uit twee soorten draad is geweven, uit wol en linnen dooreen.
12 Na himbai dongkah a hmoi pali dongah namah loh sihno bang lamtah bai.
Gij moet u kwasten maken aan de vier slippen van uw kleed, dat gij aantrekt.
13 Hlang pakhat loh yuua loh tiha kun thil coeng daea hmuhuet dongah,
Wanneer een man een vrouw huwt en gemeenschap met haar houdt, maar omdat hij afkeer van haar heeft gekregen,
14 a olka, a khoboe khaw a yuu taengah a tloe la vik a khueh mai ni. Te phoeiah anih te ming thae phueih sak ham a ngaih tih, “Hekah huta he ka loh tih a taengla ka kun vaengah anih hea cuemnah ka hmuh moenih,” a ti thai.
haar lelijke dingen verwijt en haar in opspraak brengt door te zeggen: Ik heb deze vrouw gehuwd, maar toen ik gemeenschap met haar hield, bevond ik, dat zij geen maagd meer was:
15 Te vaengah hula te hula amah kah a napa neh a manuloh lo saeh. Te phoeiah hula te hula kah cuemnah neh khopuei vongka kah patongrhoek taengah thak saeh.
dan moeten de vader en de moeder van de jonge vrouw haar naar de stadspoort brengen en het bewijs van haar maagdelijkheid aan de oudsten der stad voorleggen.
16 Te vaengah hulakaha napaloh patongrhoek taengah, “Hekah hlang taengaha yuu la ka canu ka paek dae vik a hnoel.
En de vader van de jonge vrouw zal tot de oudsten zeggen: Ik heb mijn dochter aan dezen man tot vrouw gegeven: maar daar hij afkeer van haar heeft gekregen.
17 Te dongaha khoboe neh ola saii tih, “Na canu tea cuemnah ka hmu pawh,” a ti tarha. Tedae ka canukaha cuemnah tah he pawn ni,” ti saeh lamtah khopuei patongrhoek kah mikhmuh ah himbaite phaih uh saeh.
verwijt hij haar lelijke dingen, en zegt: "Ik heb bevonden, dat uw dochter geen maagd was". Welnu, hier is het bewijs voor de maagdelijkheid van mijn dochter. En zij zullen het kleed voor de oudsten der stad uitspreiden.
18 Te vaengah tekah hlang te khopuei patong rhoek loh lo uh saeh lamtah toel uh saeh.
Dan moeten de oudsten van die stad den man laten grijpen, hem een tuchtiging toedienen,
19 Anih loh Israel oila te ming thaea phueih sak dongah tangka yakhat neh sah sak uh saeh lamtah hulakaha napa te pae uh saeh. Te daengah anih yuu la om vetih a hing tue khuiah anihte tueih hamlaa noeng pawt eh.
hem bovendien een geldboete opleggen van honderd zilveren sikkels, en die aan den vader van de jonge vrouw geven, omdat hij een israëlietische maagd in opspraak gebracht heeft. Zij zal zijn vrouw blijven, en hij zal haar nooit meer kunnen verstoten.
20 Tedae olka he oltak la omtih hula kah hulaa cuemnah te a hmuhuh pawt mai ni.
Maar wanneer de beschuldiging op waarheid berust, en de jonge vrouw geen maagd is bevonden,
21 Te vaengah hula te a napa im kah thohka taengla khuen uh saeh. Te phoeiah anihte khopuei kah tongpa rhoek loh lungto neh dae uh saeh lamtah duek saeh. A napa imkaha cukhalh neh Israel khuiah boethae halanga saii. Te dongah boethae na khui lamloh khoe.
dan moet men de jonge vrouw naar de deur van haar vaderlijke woning brengen, en haar medeburgers zullen haar doodstenigen, omdat zij een misdaad heeft begaan in Israël, door ontucht te bedrijven in het huis van haar vader. Zo moet gij dit kwaad uit uw midden verwijderen.
22 Valoh a yuunah tangtae huta te tongpaloh a yalh puei vaengaha uum atah hlang yuu taengahaka yalh tongpa khaw huta khaw a boktlap la duek saeh. Te dongah boethae tah Israelkhui lamloh khoe.
Wanneer iemand erop wordt betrapt, dat hij gemeenschap houdt met een getrouwde vrouw, dan moeten beiden sterven: zowel de man, die gemeenschap hield met de vrouw, als de vrouw zelf. Zo moet gij dit kwaad uit Israël verwijderen.
23 Hula tanu oilate tongpa hama bae pah coeng dae khopuei khuikah tongpa pakhat loh a hmuh tiha yalh puei mai ni.
Wanneer een ongerept meisje aan een man is verloofd, en een andere man komt met haar in de stad in aanraking en houdt gemeenschap met haar,
24 Te vaengah amih rhoi te khopuei vongka la khuenuh. Tekah dumlai dongah hula tanu long khaw khopuei khuiah pang kangna boel saeh. Tongpa khaw a huikaha yuu te dumlai laa puei dongah lungto neh daeuh lamtah duek saeh. Te dongah boethae tah na khui lamloh khoeuh.
dan moet ge ze beiden naar de poort van de stad brengen en ze doodstenigen; het meisje, omdat zij niet om hulp heeft geroepen, ofschoon ze zich in de stad bevond, en de man, omdat hij een andermans vrouw heeft verkracht. Zo moet gij dit kwaad uit uw midden verwijderen.
25 Hlang loh a bae tangtae hula te tongpa pakhat loh kohong aha uum mai ni. Te vaengah tongpaloh anih tea paco tiha yalh puei atah anihaka yalh puei tongpa amah bueng mah dawk duek saeh.
Maar ontmoet die man het verloofde meisje in het veld, maakt hij zich van haar meester, en houdt hij gemeenschap met haar, dan zal de man, die gemeenschap met haar hield, alleen sterven.
26 Tedae hula taengah tah dumlai saii boeh. A duek ham tueng tholhnah khaw hula taengahaom moenih. Tongpaloh a huia tlai thil tih a hinglua ngawn pah vanbangla tahae kah dumlai he khaw om van.
Het meisje moogt ge niets doen; het meisje heeft de dood niet verdiend. Want dit is eenzelfde geval, als wanneer iemand een ander overvalt en vermoordt.
27 A bae tangtae hula tanute kohong aha uumtih tekah hulaloh a pang thil lalah anih tea rhun moenih.
Hij heeft haar in het veld ontmoet, en al zou het verloofde meisje hebben geschreeuwd, dan zou toch niemand haar te hulp zijn gekomen.
28 A bae hlan hula, tanu, oilate tongpaloh a uum tiha tuuk mai ni. Te vaengah aniha yalh pueia uumuh mai ni.
Wanneer een man een ongerept meisje ontmoet, dat niet is verloofd, zich van haar meester maakt, en gemeenschap met haar houdt, waarbij zij worden betrapt,
29 Te vaengah hulakaha napa te hulaaka yalh puei tongpaloh tangka sawmnga neh sah saeh. Tedae anih te a puei coeng dongah anih yuu la om saeh. Amah tue khuiah tah anihte hlak hamla a coeng moenih.
dan moet de man, die gemeenschap had met het meisje, aan haar vader vijftig zilveren sikkels betalen; zij zal zijn vrouw worden, omdat hij haar heeft onteerd, en hij zal haar nooit kunnen verstoten.
30 Tongpaloh a napakaha yuu te rhawt boel saeh lamtah a napakaha mul khaw nawn pah boel saeh.
Niemand mag de vrouw van zijn vader nemen, en niemand mag het dek zijns vaders opslaan.