Genesis 47
1 Joseph loe caeh moe, Faro khaeah, Kam pa hoi kam yanawk loe tuu, maitawnawk hoi a tawnh o ih hmuennawk boih phawh o moe, Kanaan prae hoiah angzoh o boeh, vaihi Goshen ah oh o, tiah a thuih pae.
Giô-sép đến tâu mọi điều đó cho Pha-ra-ôn hay, và nói rằng: Cha và anh em tôi đã ở xứ Ca-na-an đến, có đem theo chiên, bò, cùng các tài vật của mình. Hiện bây giờ đương ở trong xứ Gô-sen.
2 Anih mah amya pangato a qoih moe, nihcae to Faro khaeah caeh haih.
Người bèn đưa năm người trong bọn anh em mình vào yết kiến Pha-ra-ôn.
3 Faro mah anih ih amyanawk to lokdueng, Tih tok maw na sak o? tiah a naa. Nihcae mah Faro khaeah, Na tamnanawk loe kam pa mah sak ih tok baktih toengah, tuu toep kami ah ka oh o, tiah a naa o.
Pha-ra-ôn hỏi: Các ngươi làm nghề chi? Tâu rằng: Kẻ tôi tớ bệ hạ là kẻ chăn chiên, như tổ phụ chúng tôi khi trước.
4 Nihcae mah Faro khaeah, Kanaan prae ah khokhahaih nung parai moe, pacah ih moinawk caak han ahmuen om ai boeh pongah, hae prae ah khosak hanah kang zoh o; to pongah vaihi na tamnanawk hae Goshen prae ah na omsak ah, tiah a naa o.
Rồi lại tâu rằng: Ấy đặng kiều ngụ trong xứ mà kẻ tôi tớ bệ hạ đã đến; vì xứ Ca-na-an đói kém lớn lắm, không còn đồng cỏ chi hết cho bầy súc vật ăn. Vậy, xin phép cho kẻ tôi tớ bệ hạ ngụ tại xứ Gô-sen.
5 Faro mah Joseph khaeah, Nam pa hoi nam yanawk loe nang khaeah angzoh o boeh.
Pha-ra-ôn phán cùng Giô-sép như vầy: Cha và anh em ngươi đã đến cùng ngươi;
6 Izip prae loe na hmaa ah ni oh; prae thung ih kahoih koek ahmuen ah nam pa hoi nam yanawk to omsak ah; Goshen prae ah om o nasoe; nihcae thungah hmuenmae sak kophaih tawn kami om nahaeloe, kai ih maitaw khenkung ah suem ah, tiah a naa.
vậy, xứ Ê-díp-tô sẵn dành cho ngươi; hãy cho cha và anh em ở chốn nào tốt hơn hết trong xứ; hãy cho ở tại xứ Gô-sen vậy. Và nếu trong các người đó, ngươi biết ai giỏi, hãy đặt họ chăn các bầy súc vật của ta.
7 To pacoengah Joseph mah ampa to zaeh moe, Faro to patuek; Jakob mah Faro tahamhoihaih paek.
Ðoạn, Giô-sép dẫn Gia-cốp, cha mình, đến yết-kiến Pha-ra-ôn. Gia-cốp chúc phước cho Pha-ra-ôn.
8 Faro mah Jakob khaeah, Saning nazetto maw na oh boeh? tiah a naa.
Pha-ra-ôn hỏi Gia-cốp rằng: Ngươi hưởng thọ được bao nhiêu tuổi?
9 Jakob mah Faro khaeah, Kai loe angvin ah ka ohhaih saning cumvai, qui thumto oh boeh; ka hinghaih saning loe tamsi vop, toe raihaih paroeai ka tongh; angvin ah kaom kam panawk khosakhaih saning to ka pha ai, tiah a naa.
Gia-cốp tâu rằng: Người năm tôi sống ở đời phiêu lưu hết thảy là một trăm ba mươi năm; các năm của đời tôi lấy làm ngắn-ngủi và lại nhọc nhằn, chẳng bằng những năm bình sanh của tổ phụ tôi khi người ở phiêu lưu đó.
10 To pacoengah Jakob mah Faro to tahamhoihaih paek moe, a caehtaak.
Gia-cốp chúc phước cho Pha-ra-ôn một lần nữa, rồi lui ra khỏi mặt người.
11 Joseph mah ampa hoi amyanawk Izip prae ah ohsak moe, Faro ih lokpaekhaih baktih toengah, kahoih koek prae, Ramses ahmuen to a paek.
Vậy, Giô-sép vâng mạng Pha-ra-ôn, định chỗ ở cho cha và anh em mình, cho họ một sở đất tốt nhứt trong xứ Ê-díp-tô làm sản nghiệp, tại miền Ram-se.
12 Joseph mah angmah ih ampa, amyanawk hoi ampa ih imthung takohnawk boih, kaom kami zetto caaknaek to a paek.
Giô-sép, tùy theo số người, cấp lương thực cho cha, anh em và cả nhà cha mình.
13 Khokha nung parai pongah, prae thung boih ah buh to om ai boeh; Izip prae hoi Kanaan prae doeh zaek sut boeh.
Vả, sự đói kém lớn lắm, nên trong khắp xứ chẳng còn lương thực nữa; xứ Ê-díp-tô và xứ Ca-na-an đều bị hao mòn vì ách đói kém đó.
14 Izip hoi Kanaan prae thung ih cang qanhaih phoisa loe Joseph mah patung boih moe, Faro im ah thak pae.
Giô-sép thâu hết bạc tiền trong xứ Ê-díp-tô và xứ Ca-na-an, tức giá tiền của muôn dân mua lúa; rồi chứa bạc đó vào kho Pha-ra-ôn.
15 Izip prae hoi Kanaan prae ah phoisa boeng naah loe, Izip kaminawk boih Joseph khaeah angzoh o moe, caak hanah buh na paek ah, phoisa ka tawn o ai boeh, to pongah na hmaa ah maw ka duek o han boeh? tiah a naa o.
Khi bạc tiền trong xứ Ê-díp-tô và xứ Ca-na-an đã hết, thì tất cả dân Ê-díp-tô đều đến cùng Giô-sép mà kêu rằng: Xin cho chúng tôi lương thực; lẽ nào vì cớ hết tiền mà chúng tôi phải chết trước mặt chúa sao?
16 To naah Joseph mah, Phoisa na tawn o ai boeh nahaeloe, maitaw to sin oh, maitaw zuengah cang to kang paek o han, tiah a naa.
Giô-sép đáp rằng: Nếu hết bạc tiền rồi, hãy giao súc vật các ngươi cho ta, ta sẽ phát lương thực đổi lại.
17 To pongah nihcae mah Joseph khaeah maitaw to sinh o; anih mah hrang, tuu, maeh, maitaw hoi laa hrangnawk to cang hoiah alaih pae; to na saning loe nihcae ih maitaw hoiah cang to alaisak boih.
Ðoạn, dân chúng bèn dẫn súc vật lại cho Giô-sép; Giô-sép phát lương thực đổi lấy ngựa, bầy chiên, bầy bò, và lừa. Năm đó, người thâu các bầy súc vật của họ mà đổi thế lương thực cho.
18 To saning to boeng pacoeng amlaa ah loe, anih khaeah, phoisa ka tawn o ai boeh, tito ka angraeng na hmaa ah kang phat o ai boeh; kaicae ih maitawnawk doeh nang khaeah ni oh boih boeh, ka angraeng mikhnuk ah kaimacae ih takpum hoi lawknawk khue ai ah loe, tidoeh ka tawn o ai boeh.
Mãn năm rồi, năm sau dân chúng lại đến kêu cùng người rằng: tiền bạc sạch trơn, bầy súc vật đã giao cho chúa; bây giờ chỉ sẵn dành cho chúa bổn thân và đất ruộng.
19 Na hmaa ah ka duek o moe, prae doeh kam ro o sak han boeh maw? Kaimacae hoi ka lawknawk hae cang hoiah qan ah; lawk hoi kaimacae hae Faro ih tamna ah ka oh o halat han boeh; ka hing o moe, prae angqai krang hanah ka duek o han ai ah, cang to na paek ah, tiah a hnik o let bae.
Lẽ nào chúng tôi và đất ruộng phải hao mòn trước mặt chúa sao? Hãy mua đổi lấy lương thực chúng tôi và đất ruộng luôn đi. Vậy, chúng tôi cùng đất ruộng sẽ làm tôi mọi cho Pha-ra-ôn. Hãy cho giống chi đặng gieo, hầu cho chúng tôi sống khỏi chết, và đất không phải bỏ hoang.
20 To pongah Joseph mah Faro hanah Izip prae ih lawknawk to qan pae boih; khokhahaih nung parai boeh pongah, Izip kaminawk loe lawk to zawh o boih; to pongah lawknawk loe Faro ih lawk ah angcoeng boih.
Giô-sép bèn mua hết thảy ruộng đất trong xứ Ê-díp-tô cho Pha-ra-ôn; vì sự đói kém thúc giục nên mọi người Ê-díp-tô đều đem bán ruộng mình; vậy, ruộng đất đều thuộc về Pha-ra-ôn.
21 Izip prae boenghaih maeto bang hoi maeto bang khoek to kaminawk to vangpui ah angpuensak.
Còn dân chúng, từ đầu nầy đến đầu kia, người đều dời về ở trong các thành.
22 Toe qaimanawk ih lawk loe qan pae ai; qaimanawk loe Faro khae hoi caaknaek khawt ah hnuk o; Faro mah nihcae han caaknaek khawt ah paek pongah, lawk to zaw o ai.
Song ruộng đất của những thầy cả thì Giô-sép không mua đến, vì những thầy cả có lãnh một phần lương của Pha-ra-ôn đã định; vậy, họ ăn phần lương thực của Pha-ra-ôn đã cấp cho. Thế cho nên những thầy cả chẳng đem bán đất của mình.
23 Joseph mah prae kaminawk khaeah, Khenah, vaihi nangcae ih lawk Faro han ka qan pae boeh, hae ih cangtii hae la oh loe, lawk ah tuh oh, tiah a naa.
Giô-sép nói cùng dân chúng rằng: Nầy, ta đã mua các ngươi và ruộng đất cho Pha-ra-ôn; đây, hột giống cho các ngươi đặng gieo mạ trong ruộng đó.
24 Toe cang na aah o naah pangato thungah maeto Faro han paek oh; kalah palito loe nangmacae han la oh loe, lawk ah tuh oh; nangmacae, na imthung takoh hoi na caanawk mah caak hanah cang to la oh, tiah a naa.
Ðến mùa gặt, phải nộp cho Pha-ra-ôn một phần năm, còn bốn phần kia để cho các ngươi làm giống gieo mạ, dùng lương thực cho mình, cho người nhà cùng cho các con nhỏ mình.
25 Nihcae mah, Kaicae hinghaih nang pahlong; ka angraeng na mikcuk naakrak ah ka oh o nahaeloe, Faro ih tamna ah ka oh o halat han boeh, tiah a naa o.
Dân chúng nói rằng: Chúa đã cứu mạng chúng tôi! Cầu xin cho chúng tôi được nhờ ơn trước mặt chúa, thì sẽ làm tôi mọi cho Pha-ra-ôn.
26 To pongah qaimanawk ih lawk khue ai ah loe, Faro mah pangato thung ah maeto la nasoe, tiah Joseph mah sak ih lawk tawnkung nuiah lok takroekhaih to Izip prae thungah vaihni ni khoek to patoh o.
Về việc đó, Giô-sép bèn định một luật, cho đến ngày nay hãy còn, buộc đất Ê-díp-tô phải nộp thuế cho Pha-ra-ôn một phần năm hoa lợi mình. Chỉ đất ruộng của những thầy cả chẳng thuộc về Pha-ra-ôn.
27 Israelnawk loe Izip prae Goshen ah oh o; to prae to toep o moe, qoeng o tahang pacoengah, paroeai pung o.
Vậy, Y-sơ-ra-ên trú ngụ tại miền Gô-sen thuộc về xứ Ê-díp-tô, gây được cơ nghiệp tại đó, sanh sản và thêm lên bội phần.
28 Jokob loe Izip prae thungah saning hatlai sarihto oh, a hinghaih saning loe sangqum boih ah cumvai qui pali, sarihto phak.
Gia-cốp kiều ngụ trong xứ Ê-díp-tô được mười bảy năm, hưởng thọ được một trăm bốn mươi bảy tuổi.
29 Israel duek tom naah, a capa Joseph to kawk moe, anih khaeah, Na mikcuk naakrak ah ka oh nahaeloe, na ban to ka phaih tlim ah hawt ah loe, tahmenhaih hoi palungthin tang hoiah kai hoi nawnto lokkamhaih sah ah; tahmenhaih hoi kai hae Izip prae ah na phum hmah;
Khi ngày gần chết, Y-sơ-ra-ên gọi Giô-sép, con trai mình, mà nói rằng: Nếu cha được nhờ ơn trước mặt con, xin hãy để tay trên đùi cha cậy hết lòng nhơn từ và thành thực ở cùng cha, xin con đừng chôn cha tại đất Ê-díp-tô.
30 kai loe kam panawk khaeah ni kang song han, Izip prae thung hoiah na phaw ah loe, nihcae aphumhaih ahmuen ah na phum ah, tiah a naa. Anih mah, Na thuih ih baktih toengah ka sak han hmang, tiah a naa.
Khi cha an-giấc cùng tổ phụ rồi, hãy đem cha ra khỏi Ê-díp-tô; chôn chung cùng mồ mả của người. Giô-sép thưa rằng: Con sẽ làm y theo lời cha dặn.
31 Anih mah, Kai khaeah lokkamhaih sah ah, tiah a naa. To naah Joseph mah anih khaeah lokkamhaih to a sak; Israel loe angmah iihkhum lu bang ah lu akuep tathuk.
Giô-sép nói: Con hãy thề đi. Giô-sép bèn thề. Ðoạn, Y-sơ-ra-ên quì lạy nơi đầu giường mình.
