Genesis 47
1 Joseph loe caeh moe, Faro khaeah, Kam pa hoi kam yanawk loe tuu, maitawnawk hoi a tawnh o ih hmuennawk boih phawh o moe, Kanaan prae hoiah angzoh o boeh, vaihi Goshen ah oh o, tiah a thuih pae.
Yosefu akaenda na kumwambia Farao, “Baba yangu na ndugu zangu wamekuja kutoka nchi ya Kanaani wakiwa na makundi yao ya kondoo, mbuzi na ngʼombe, pamoja na kila kitu walicho nacho, nao sasa wapo huko Gosheni.”
2 Anih mah amya pangato a qoih moe, nihcae to Faro khaeah caeh haih.
Akachagua ndugu zake watano na kuwaonyesha kwa Farao.
3 Faro mah anih ih amyanawk to lokdueng, Tih tok maw na sak o? tiah a naa. Nihcae mah Faro khaeah, Na tamnanawk loe kam pa mah sak ih tok baktih toengah, tuu toep kami ah ka oh o, tiah a naa o.
Farao akawauliza hao ndugu zake, “Kazi yenu ni nini?” Wakamjibu, “Watumishi wako ni wachunga mifugo, kama vile baba zetu walivyokuwa.”
4 Nihcae mah Faro khaeah, Kanaan prae ah khokhahaih nung parai moe, pacah ih moinawk caak han ahmuen om ai boeh pongah, hae prae ah khosak hanah kang zoh o; to pongah vaihi na tamnanawk hae Goshen prae ah na omsak ah, tiah a naa o.
Pia wakamwambia Farao, “Tumekuja kukaa huku kwa muda mfupi, kwa sababu njaa ni kali huko Kanaani, na mifugo ya watumishi wako haina malisho. Kwa hiyo sasa, tafadhali uruhusu watumishi wako wakae huko Gosheni.”
5 Faro mah Joseph khaeah, Nam pa hoi nam yanawk loe nang khaeah angzoh o boeh.
Farao akamwambia Yosefu, “Baba yako na ndugu zako wamekuja kwako,
6 Izip prae loe na hmaa ah ni oh; prae thung ih kahoih koek ahmuen ah nam pa hoi nam yanawk to omsak ah; Goshen prae ah om o nasoe; nihcae thungah hmuenmae sak kophaih tawn kami om nahaeloe, kai ih maitaw khenkung ah suem ah, tiah a naa.
nayo nchi ya Misri ipo mbele yako, uwakalishe baba yako na ndugu zako katika sehemu iliyo bora kupita zote katika nchi. Na waishi Gosheni. Kama unamfahamu yeyote miongoni mwao mwenye uwezo maalum, waweke wawe wasimamizi wa mifugo yangu.”
7 To pacoengah Joseph mah ampa to zaeh moe, Faro to patuek; Jakob mah Faro tahamhoihaih paek.
Ndipo Yosefu akamleta Yakobo baba yake na kumtambulisha mbele ya Farao. Baada ya Yakobo kumbariki Farao,
8 Faro mah Jakob khaeah, Saning nazetto maw na oh boeh? tiah a naa.
Farao akamuuliza, “Je una umri gani?”
9 Jakob mah Faro khaeah, Kai loe angvin ah ka ohhaih saning cumvai, qui thumto oh boeh; ka hinghaih saning loe tamsi vop, toe raihaih paroeai ka tongh; angvin ah kaom kam panawk khosakhaih saning to ka pha ai, tiah a naa.
Naye Yakobo akamwambia Farao, “Siku za miaka ya kusafiri kwangu ni miaka 130. Miaka yangu imekuwa michache na ya taabu, wala haikufikia miaka ya kusafiri ya baba zangu.”
10 To pacoengah Jakob mah Faro to tahamhoihaih paek moe, a caehtaak.
Kisha Yakobo akambariki Farao, naye akaondoka mbele ya uso wake.
11 Joseph mah ampa hoi amyanawk Izip prae ah ohsak moe, Faro ih lokpaekhaih baktih toengah, kahoih koek prae, Ramses ahmuen to a paek.
Ndipo Yosefu akawakalisha baba yake na ndugu zake katika nchi ya Misri na kuwapa milki katika sehemu bora sana ya nchi, wilaya ya Ramesesi, kama Farao alivyoelekeza.
12 Joseph mah angmah ih ampa, amyanawk hoi ampa ih imthung takohnawk boih, kaom kami zetto caaknaek to a paek.
Pia Yosefu akampa baba yake, na ndugu zake na wote wa nyumbani mwa baba yake vyakula, kwa kulingana na hesabu ya watoto wao.
13 Khokha nung parai pongah, prae thung boih ah buh to om ai boeh; Izip prae hoi Kanaan prae doeh zaek sut boeh.
Hata hivyo, hapakuwepo chakula katika sehemu yote kwa kuwa njaa ilikuwa kali sana; Misri na Kanaani zote zikaharibiwa kwa sababu ya njaa.
14 Izip hoi Kanaan prae thung ih cang qanhaih phoisa loe Joseph mah patung boih moe, Faro im ah thak pae.
Yosefu akakusanya fedha zote zilizopatikana kutoka mauzo ya nafaka huko Misri na Kanaani, akazileta kwenye jumba la kifalme la Farao.
15 Izip prae hoi Kanaan prae ah phoisa boeng naah loe, Izip kaminawk boih Joseph khaeah angzoh o moe, caak hanah buh na paek ah, phoisa ka tawn o ai boeh, to pongah na hmaa ah maw ka duek o han boeh? tiah a naa o.
Fedha za watu wa Misri na Kanaani zilipokwisha, Wamisri wote wakamjia Yosefu na kumwambia, “Tupatie chakula. Kwa nini tufe mbele ya macho yako? Fedha zetu zimekwisha.”
16 To naah Joseph mah, Phoisa na tawn o ai boeh nahaeloe, maitaw to sin oh, maitaw zuengah cang to kang paek o han, tiah a naa.
Yosefu akawaambia, “Basi leteni mifugo yenu, nitawauzia chakula kwa kubadilisha na mifugo yenu, kwa kuwa fedha zenu zimekwisha.”
17 To pongah nihcae mah Joseph khaeah maitaw to sinh o; anih mah hrang, tuu, maeh, maitaw hoi laa hrangnawk to cang hoiah alaih pae; to na saning loe nihcae ih maitaw hoiah cang to alaisak boih.
Kwa hiyo wakaleta mifugo yao kwa Yosefu, naye akawapa chakula kwa kubadilishana na farasi zao, kondoo na mbuzi zao, ngʼombe na punda zao. Katika mwaka huo wote Yosefu akawapa chakula kwa kubadilishana na mifugo yao yote.
18 To saning to boeng pacoeng amlaa ah loe, anih khaeah, phoisa ka tawn o ai boeh, tito ka angraeng na hmaa ah kang phat o ai boeh; kaicae ih maitawnawk doeh nang khaeah ni oh boih boeh, ka angraeng mikhnuk ah kaimacae ih takpum hoi lawknawk khue ai ah loe, tidoeh ka tawn o ai boeh.
Mwaka ule ulipokwisha, wakamjia mwaka uliofuata na kumwambia, “Hatuwezi kuficha ukweli mbele za bwana wetu kwamba, kwa kuwa fedha zetu zimekwisha na wanyama wetu ni mali yako, sasa hakuna chochote kilichosalia kwa ajili ya bwana wetu isipokuwa miili yetu na ardhi yetu.
19 Na hmaa ah ka duek o moe, prae doeh kam ro o sak han boeh maw? Kaimacae hoi ka lawknawk hae cang hoiah qan ah; lawk hoi kaimacae hae Faro ih tamna ah ka oh o halat han boeh; ka hing o moe, prae angqai krang hanah ka duek o han ai ah, cang to na paek ah, tiah a hnik o let bae.
Kwa nini tuangamie mbele ya macho yako, sisi pamoja na nchi yetu? Utununue sisi pamoja na ardhi yetu ili kubadilishana kwa chakula. Nasi pamoja na nchi yetu tutakuwa watumwa wa Farao. Tupe sisi mbegu ili tuweze kuishi wala tusife, nchi yetu isije ikawa ukiwa.”
20 To pongah Joseph mah Faro hanah Izip prae ih lawknawk to qan pae boih; khokhahaih nung parai boeh pongah, Izip kaminawk loe lawk to zawh o boih; to pongah lawknawk loe Faro ih lawk ah angcoeng boih.
Kwa hiyo Yosefu akamnunulia Farao nchi yote ya Misri. Wamisri, mmoja baada ya mwingine, waliuza mashamba yao, kwa sababu njaa ilikuwa kali sana kwao. Nchi ikawa mali ya Farao,
21 Izip prae boenghaih maeto bang hoi maeto bang khoek to kaminawk to vangpui ah angpuensak.
naye Yosefu akawafanya watu watumike kama watumwa, kuanzia upande mmoja wa Misri hadi upande mwingine.
22 Toe qaimanawk ih lawk loe qan pae ai; qaimanawk loe Faro khae hoi caaknaek khawt ah hnuk o; Faro mah nihcae han caaknaek khawt ah paek pongah, lawk to zaw o ai.
Hata hivyo, hakununua nchi ya makuhani, kwa sababu walikuwa wanapata mgawo wao wa kawaida kutoka kwa Farao, nao walikuwa na chakula cha kuwatosha kutokana na mgawo waliopewa na Farao. Hii ndiyo sababu hawakuuza ardhi yao.
23 Joseph mah prae kaminawk khaeah, Khenah, vaihi nangcae ih lawk Faro han ka qan pae boeh, hae ih cangtii hae la oh loe, lawk ah tuh oh, tiah a naa.
Yosefu akawaambia watu, “Kwa vile nimewanunua ninyi pamoja na nchi yenu leo kuwa mali ya Farao, hapa kuna mbegu kwa ajili yenu ili mweze kuziotesha.
24 Toe cang na aah o naah pangato thungah maeto Faro han paek oh; kalah palito loe nangmacae han la oh loe, lawk ah tuh oh; nangmacae, na imthung takoh hoi na caanawk mah caak hanah cang to la oh, tiah a naa.
Lakini wakati mazao yatakapokuwa tayari, mpeni Farao sehemu ya tano. Sehemu hizo nne zitakazobaki mtaziweka kama mbegu kwa ajili ya mashamba na kwa ajili ya chakula chenu wenyewe na cha watu wa nyumbani mwenu na watoto wenu.”
25 Nihcae mah, Kaicae hinghaih nang pahlong; ka angraeng na mikcuk naakrak ah ka oh o nahaeloe, Faro ih tamna ah ka oh o halat han boeh, tiah a naa o.
Wakamwambia, “Umeokoa maisha yetu. Basi na tupate kibali mbele ya macho ya bwana wetu; tutakuwa watumwa wa Farao.”
26 To pongah qaimanawk ih lawk khue ai ah loe, Faro mah pangato thung ah maeto la nasoe, tiah Joseph mah sak ih lawk tawnkung nuiah lok takroekhaih to Izip prae thungah vaihni ni khoek to patoh o.
Basi Yosefu akaiweka iwe sheria kuhusu nchi ya Misri, ambayo inatumika mpaka leo, kwamba, sehemu ya tano ya mazao ni mali ya Farao. Ni nchi ya makuhani tu ambayo haikuwa ya Farao.
27 Israelnawk loe Izip prae Goshen ah oh o; to prae to toep o moe, qoeng o tahang pacoengah, paroeai pung o.
Basi Waisraeli wakaishi Misri katika nchi ya Gosheni. Wakapata mali huko wakastawi na kuongezeka kwa wingi sana.
28 Jokob loe Izip prae thungah saning hatlai sarihto oh, a hinghaih saning loe sangqum boih ah cumvai qui pali, sarihto phak.
Yakobo akaishi Misri miaka kumi na saba, nayo miaka ya maisha yake ilikuwa 147.
29 Israel duek tom naah, a capa Joseph to kawk moe, anih khaeah, Na mikcuk naakrak ah ka oh nahaeloe, na ban to ka phaih tlim ah hawt ah loe, tahmenhaih hoi palungthin tang hoiah kai hoi nawnto lokkamhaih sah ah; tahmenhaih hoi kai hae Izip prae ah na phum hmah;
Wakati ulipokaribia wa Israeli kufa, akamwita mwanawe Yosefu na kumwambia, “Kama nimepata kibali machoni pake, weka mkono wako chini ya paja langu na uniahidi kuwa utanifanyia fadhili na uaminifu. Usinizike Misri,
30 kai loe kam panawk khaeah ni kang song han, Izip prae thung hoiah na phaw ah loe, nihcae aphumhaih ahmuen ah na phum ah, tiah a naa. Anih mah, Na thuih ih baktih toengah ka sak han hmang, tiah a naa.
lakini nitakapopumzika na baba zangu, unichukue kutoka Misri, ukanizike walipozikwa.” Yosefu akamwambia, “Nitafanya kama unavyosema.”
31 Anih mah, Kai khaeah lokkamhaih sah ah, tiah a naa. To naah Joseph mah anih khaeah lokkamhaih to a sak; Israel loe angmah iihkhum lu bang ah lu akuep tathuk.
Akamwambia, “Niapie.” Ndipo Yosefu akamwapia, naye Israeli akaabudu, akiwa ameegemea juu ya kichwa cha fimbo yake.
