Genesis 47

1 Joseph loe caeh moe, Faro khaeah, Kam pa hoi kam yanawk loe tuu, maitawnawk hoi a tawnh o ih hmuennawk boih phawh o moe, Kanaan prae hoiah angzoh o boeh, vaihi Goshen ah oh o, tiah a thuih pae.

So kom Josef med bod um dette til Farao og sagde: «Far min og brørne mine hev kome hit frå Kana’ans-land med bufeet sitt, både smått og stort, og med alt det dei eig; og no er dei i Gosenland.»

2 Anih mah amya pangato a qoih moe, nihcae to Faro khaeah caeh haih.

Og av alle brørne sine tok han ut fem mann, og leidde deim fram for Farao.

3 Faro mah anih ih amyanawk to lokdueng, Tih tok maw na sak o? tiah a naa. Nihcae mah Faro khaeah, Na tamnanawk loe kam pa mah sak ih tok baktih toengah, tuu toep kami ah ka oh o, tiah a naa o.

Og Farao spurde brørne hans: «Kva hev de til liveveg?» Då sagde dei med Farao: «Tenarane dine er fehyrdingar, og det same var federne våre.

4 Nihcae mah Faro khaeah, Kanaan prae ah khokhahaih nung parai moe, pacah ih moinawk caak han ahmuen om ai boeh pongah, hae prae ah khosak hanah kang zoh o; to pongah vaihi na tamnanawk hae Goshen prae ah na omsak ah, tiah a naa o.

Me vilde gjerne halda til her i landet, » sagde dei til Farao; «for det finst ikkje beite for buskapen vår, av di det er eit svært uår i Kana’ans-land. Lat difor tenarane dine få bu i Gosenlandet!»

5 Faro mah Joseph khaeah, Nam pa hoi nam yanawk loe nang khaeah angzoh o boeh.

Då sagde Farao med Josef: «Far din og brørne dine hev kome hit til deg.

6 Izip prae loe na hmaa ah ni oh; prae thung ih kahoih koek ahmuen ah nam pa hoi nam yanawk to omsak ah; Goshen prae ah om o nasoe; nihcae thungah hmuenmae sak kophaih tawn kami om nahaeloe, kai ih maitaw khenkung ah suem ah, tiah a naa.

Du hev heile Egyptarland fyre deg! Lat far din og brørne dine få bu i den beste luten av landet! Dei kann få bu i Gosenlandet. Og veit du um at det er dugande karar imillom deim, so set deim til rådsmenner yver bufeet mitt!»

7 To pacoengah Joseph mah ampa to zaeh moe, Faro to patuek; Jakob mah Faro tahamhoihaih paek.

Og Josef henta Jakob, far sin, og leidde honom fram for Farao. Og Jakob helsa Farao.

8 Faro mah Jakob khaeah, Saning nazetto maw na oh boeh? tiah a naa.

Og Farao spurde Jakob: «Kor mange er dine livedagar og år?»

9 Jakob mah Faro khaeah, Kai loe angvin ah ka ohhaih saning cumvai, qui thumto oh boeh; ka hinghaih saning loe tamsi vop, toe raihaih paroeai ka tongh; angvin ah kaom kam panawk khosakhaih saning to ka pha ai, tiah a naa.

Då sagde Jakob med Farao: «Dei dagar og år eg hev ferdast på jordi, er hundrad og tretti år. Få og låke hev dei vore, mine livedagar og år, og ikkje hev dei nått so høgt som livedagarne og åri åt federne mine i den tidi dei ferdast på jordi.»

10 To pacoengah Jakob mah Faro to tahamhoihaih paek moe, a caehtaak.

Og Jakob velsigna Farao, og so bad han vel liva med Farao.

11 Joseph mah ampa hoi amyanawk Izip prae ah ohsak moe, Faro ih lokpaekhaih baktih toengah, kahoih koek prae, Ramses ahmuen to a paek.

Og Josef let far sin og brørne sine få seg bustader, og gav deim jord i Egyptarland, i den beste bygdi i landet, Ramseslandet, so som Farao hadde sagt honom fyre.

12 Joseph mah angmah ih ampa, amyanawk hoi ampa ih imthung takohnawk boih, kaom kami zetto caaknaek to a paek.

Og Josef sytte for brød åt far sin og brørne sine og alt farsfolket sitt, og gav deim etter som dei hadde mange born til.

13 Khokha nung parai pongah, prae thung boih ah buh to om ai boeh; Izip prae hoi Kanaan prae doeh zaek sut boeh.

Og det fanst ikkje brød på heile jordi. For naudi var ovleg stor, og både Egyptarlandet og Kana’ans-landet var reint avmagta av svolten.

14 Izip hoi Kanaan prae thung ih cang qanhaih phoisa loe Joseph mah patung boih moe, Faro im ah thak pae.

Og Josef samla alle dei pengar som fanst i Egyptarland og i Kana’ans-land; han fekk deim for kornet han selde. Og Josef gøymde pengarne i huset åt Farao.

15 Izip prae hoi Kanaan prae ah phoisa boeng naah loe, Izip kaminawk boih Joseph khaeah angzoh o moe, caak hanah buh na paek ah, phoisa ka tawn o ai boeh, to pongah na hmaa ah maw ka duek o han boeh? tiah a naa o.

So traut pengarne både i Egyptarland og i Kana’ans-land. Då kom alle egyptarane til Josef og sagde: «Gjev oss brød! Skal me døy for augo dine, berre av di me ikkje hev fleire pengar?»

16 To naah Joseph mah, Phoisa na tawn o ai boeh nahaeloe, maitaw to sin oh, maitaw zuengah cang to kang paek o han, tiah a naa.

Og Josef sagde: «Kom med bufeet dykkar, so skal eg gjeva dykk brød for bufeet, um de ikkje hev fleire pengar.»

17 To pongah nihcae mah Joseph khaeah maitaw to sinh o; anih mah hrang, tuu, maeh, maitaw hoi laa hrangnawk to cang hoiah alaih pae; to na saning loe nihcae ih maitaw hoiah cang to alaisak boih.

So kom dei til Josef med bufeet sitt, og Josef gav deim brød for hestarne og for sauerne og nauti som dei hadde, og for asni; og han heldt deim med brød det året for alt bufeet deira.

18 To saning to boeng pacoeng amlaa ah loe, anih khaeah, phoisa ka tawn o ai boeh, tito ka angraeng na hmaa ah kang phat o ai boeh; kaicae ih maitawnawk doeh nang khaeah ni oh boih boeh, ka angraeng mikhnuk ah kaimacae ih takpum hoi lawknawk khue ai ah loe, tidoeh ka tawn o ai boeh.

So leid det året, og året etter kom dei til honom og sagde med honom: «Me vil ikkje dylja for deg, herre, at pengarne hev trote, og buskapen vår hev du fenge. Me hev ikkje anna att å bjoda deg enn kroppen og jordi vår.

19 Na hmaa ah ka duek o moe, prae doeh kam ro o sak han boeh maw? Kaimacae hoi ka lawknawk hae cang hoiah qan ah; lawk hoi kaimacae hae Faro ih tamna ah ka oh o halat han boeh; ka hing o moe, prae angqai krang hanah ka duek o han ai ah, cang to na paek ah, tiah a hnik o let bae.

Kvi skal me tynast for augo dine, både me og jordi vår? Kjøp du oss og gardarne våre for brød, so skal me med gardarne våre vera trælar under Farao. Lat oss berre få såkorn, so me kann halda livet og ikkje døy burt, og so gardarne ikkje skal øydast.»

20 To pongah Joseph mah Faro hanah Izip prae ih lawknawk to qan pae boih; khokhahaih nung parai boeh pongah, Izip kaminawk loe lawk to zawh o boih; to pongah lawknawk loe Faro ih lawk ah angcoeng boih.

So kjøpte Josef all jord i Egyptarland til Farao; for egyptarane selde mannjamt jordvegarne sine, av di svolten tvinga deim; og Farao vart eigande all jord i landet.

21 Izip prae boenghaih maeto bang hoi maeto bang khoek to kaminawk to vangpui ah angpuensak.

Og han let folket byta bustad grend for grend i heile Egyptarland, frå ende til annan.

22 Toe qaimanawk ih lawk loe qan pae ai; qaimanawk loe Faro khae hoi caaknaek khawt ah hnuk o; Faro mah nihcae han caaknaek khawt ah paek pongah, lawk to zaw o ai.

Berre prestegardarne kjøpte han ikkje. For prestarne hadde ei viss innkoma av Farao og livde av det som Farao hadde etla deim. Difor selde dei ikkje gardarne sine.

23 Joseph mah prae kaminawk khaeah, Khenah, vaihi nangcae ih lawk Faro han ka qan pae boeh, hae ih cangtii hae la oh loe, lawk ah tuh oh, tiah a naa.

Og Josef sagde til folket: «Sjå no hev eg kjøpt både dykk og jordi dykkar til Farao. Her hev de såkorn: så no åkrarne!

24 Toe cang na aah o naah pangato thungah maeto Faro han paek oh; kalah palito loe nangmacae han la oh loe, lawk ah tuh oh; nangmacae, na imthung takoh hoi na caanawk mah caak hanah cang to la oh, tiah a naa.

Men av det de haustar, skal de gjeva femteparten til Farao, og dei fire partarne skal de hava til å så åkrarne med, og til mat for dykk sjølve og deim som er i husi hjå dykk, og til mat for borni dykkar.»

25 Nihcae mah, Kaicae hinghaih nang pahlong; ka angraeng na mikcuk naakrak ah ka oh o nahaeloe, Faro ih tamna ah ka oh o halat han boeh, tiah a naa o.

Då sagde dei: «Du hev berga livet vårt. Vil berre du vera god mot oss, so vil me gjerne vera trælar under Farao.»

26 To pongah qaimanawk ih lawk khue ai ah loe, Faro mah pangato thung ah maeto la nasoe, tiah Joseph mah sak ih lawk tawnkung nuiah lok takroekhaih to Izip prae thungah vaihni ni khoek to patoh o.

So sette Josef ei lov, som er gjeldande den dag i dag, at all jord i Egyptarland skulde svara femteparten av avlen i skatt til Farao. Berre prestejordi kom ikkje under Farao.

27 Israelnawk loe Izip prae Goshen ah oh o; to prae to toep o moe, qoeng o tahang pacoengah, paroeai pung o.

Israel vart buande i Egyptarland, i Gosenlandet, og dei fekk seg eigedomar der, og voks og auka seg uhorveleg.

28 Jokob loe Izip prae thungah saning hatlai sarihto oh, a hinghaih saning loe sangqum boih ah cumvai qui pali, sarihto phak.

Og Jakob livde syttan år i Egyptarland, og dagarne hans Jakob, liveåri hans, vart hundrad og sju og fyrti år.

29 Israel duek tom naah, a capa Joseph to kawk moe, anih khaeah, Na mikcuk naakrak ah ka oh nahaeloe, na ban to ka phaih tlim ah hawt ah loe, tahmenhaih hoi palungthin tang hoiah kai hoi nawnto lokkamhaih sah ah; tahmenhaih hoi kai hae Izip prae ah na phum hmah;

Då det leid med Israel, og han venta på enden, sende han bod etter Josef, son sin, og sagde med honom: «Kjære deg, held du aldri so lite av meg, so legg handi di i fanget mitt, og lova meg at du vil vera snild og trugen med meg og ikkje jorda meg i Egyptarland.

30 kai loe kam panawk khaeah ni kang song han, Izip prae thung hoiah na phaw ah loe, nihcae aphumhaih ahmuen ah na phum ah, tiah a naa. Anih mah, Na thuih ih baktih toengah ka sak han hmang, tiah a naa.

Lat meg få kvila hjå federne mine! Før meg burt frå Egyptarland, og jorda meg i gravi deira!» Og han svara: «Eg skal gjera som du segjer.»

31 Anih mah, Kai khaeah lokkamhaih sah ah, tiah a naa. To naah Joseph mah anih khaeah lokkamhaih to a sak; Israel loe angmah iihkhum lu bang ah lu akuep tathuk.

Då sagde Israel: «Gjer eiden på det!» So gjorde han eiden på det. Og Israel lutte seg ned yver hovudgjerdi og bad.