1 Samuel 14

1 Nito naah Saul capa Jonathan mah angmah ih maiphaw sin kami thendoeng maeto khaeah, Angzo ah, misatoep Philistin kaminawk ohhaih ahmuen, vapui yaeh ah caeh si, tiah a naa. Toe ampa to thaisak ai.

Unu tagon Jonatan, filo de Saul, diris al sia junulo armilportisto: Venu, ni transiru al la garnizono de la Filiŝtoj, kiu estas tie transe; sed al sia patro li tion ne diris.

2 Saul loe Gibeah vangpui taeng ah kaom, Migron avang taeng ih Pomegranat thingkung tahlip ah anghnut; a taengah kami cumvai tarukto oh o.

Kaj Saul estis en la randa parto de Gibea, sub granatarbo, kiu estis en Migron; kaj da popolo estis kun li ĉirkaŭ sescent homoj.

3 Shiloh vangpui ah angraeng ih qaima ah kaom, Eli capa Phinehas, Phinehas capa Ikhabod ih amnawk, Ahitub capa Ahijah loe kahni to angkhuk. Jonathan loe caeh ving boeh, tiah mi mah doeh panoek ai.

Kaj Aĥija, filo de Aĥitub, frato de Ikabod, filo de Pinaĥas, filo de Eli, la pastro de la Eternulo en Ŝilo, estis portanto de la efodo; kaj la popolo ne sciis, ke Jonatan foriris.

4 Philistin misatuh kaminawk khaeah Jonathan caehhaih loklam ah, lungsong hae bangah maeto, ho bangah maeto oh; lungsong maeto loe Bozez, kalah maeto loe Seneh, tiah ahmin oh.

Inter la pasejoj, tra kiuj Jonatan volis transiri al la garnizono de la Filiŝtoj, estis pinta roko sur unu flanko kaj pinta roko sur la dua flanko; la nomo de unu estis Bocec, kaj la nomo de la dua estis Sene.

5 Maeto loe aluek bangah kaom Mikmash vangpui bangah anghae, maeto bae loe aloih bangah kaom Geba vangpui ah anghae.

Unu roko elstaris norde kontraŭ Miĥmaŝ, kaj la dua sude kontraŭ Geba.

6 Jonathan mah angmah ih misatukhaih hmuenmae phawkung thendoeng khaeah, Angzo ah, tangyat hin aat ai kaminawk ih misatoephaih ahmuen ah caeh si; Angraeng mah aicae zuengah misa na tuh pae doeh om tih, kami pop cadoeh, tamsi cadoeh, Angraeng loe mi mah doeh pakaa thai mak ai, tiah a naa.

Kaj Jonatan diris al sia junulo armilportisto: Venu, ni transiru al la garnizono de tiuj necirkumciditoj; eble la Eternulo ion faros por ni; ĉar por la Eternulo ne estas malfacile helpi per multo aŭ per malmulto.

7 Anih ih misatukhaih hmuenmae phawkung mah, Na poekhaih baktih toengah sah ah; Caeh ah, khenah, na poekhaih palungthin baktih toengah, kang caeh haih han hmang, tiah a naa.

Kaj lia armilportisto diris al li: Faru ĉion, kion diras al vi via koro; iru antaŭen, mi iros kun vi, kien vi volas.

8 Jonathan mah, Khenah, hae kaminawk ohhaih ahmuen bangah caeh si loe, nihcae kamtueng ah om pae si.

Tiam Jonatan diris: Jen ni transiros al tiuj homoj, kaj montros nin al ili.

9 Nihcae mah, Kaicae angzo o ai karoek to, to ahmuen ah na zing oh, tiah na thui o nahaeloe, nihcae khae caeh tahang ai ah, a oh hoi haih ahmuen ah om poe si.

Se ili diros al ni tiel: Restu, ĝis ni atingos vin — tiam ni haltos sur nia loko kaj ne supreniros al ili;

10 Toe nihcae mah, Kaicae khaeah angzo tahang ah, tiah thui nahaeloe, Angraeng mah nihcae to aihnik khaeah paek boeh pongah, caeh tahang si, hae loe aihnik hanah angmathaih ah om nasoe, tiah a naa.

sed se ili diros tiel: Venu al ni supren — tiam ni supreniros; ĉar la Eternulo transdonis ilin en niajn manojn, kaj tio estos por ni pruvosigno.

11 To pongah nihnik loe Philistin kaminawk kamtueng ah oh pae hoi; Philistinnawk mah, Khenah, anghawkhaih ahmuen hoiah Hebru kaminawk tacawt o boeh, tiah a thuih o.

Kaj ili ambaŭ aperis antaŭ la garnizono de la Filiŝtoj, kaj la Filiŝtoj diris: Jen Hebreoj eliras el la truoj, en kiuj ili sin kaŝis.

12 To ih misatoep kaminawk mah Jonathan hoi anih ih misatukhaih hmuenmae phawkung khaeah, Hae ah angzo hoi tahang ah, hmuen kang patuek hoi han, tiah a naa o. To pongah Jonathan mah angmah ih hmuenmae phawkung khaeah, Ka hnukah angzo ah; Angraeng mah nihcae to Israel kaminawk ban ah paek boeh, tiah a naa.

Kaj la homoj el la garnizono ekparolis al Jonatan kaj al lia armilportisto, kaj diris: Venu al ni supren, kaj ni klarigos al vi aferon. Tiam Jonatan diris al sia armilportisto: Sekvu min, ĉar la Eternulo transdonis ilin en la manojn de Izrael.

13 Jonathan loe khokkhu hoi a ban tha patohhaih hoiah dawh tahang; anih ih hmuenmae phawkung doeh anih hnukah dawh tahang toeng; Philistinnawk loe Jonathan hmaa ah amtimh o, angmah ih hmuen phawkung mah nihcae to hum.

Kaj Jonatan ekgrimpis per siaj manoj kaj piedoj, kaj lia armilportisto post li. Tiam ili ekfalis antaŭ Jonatan, kaj lia armilportisto mortigis ilin post li.

14 Jonathan hoi angmah ih hmuen phawkung mah, maitaw tae hoi laikok atokhaih ahmuen ekah ahap caeh hoi ai naah, Philistin kaminawk pumphae to a hum hoi boeh.

La unua mortigo, kiun faris Jonatan kaj lia armilportisto, estis ĉirkaŭ dudek homoj, sur la spaco de ĉirkaŭ duontaga plugado.

15 Misatuh kaminawk, laikok atok kaminawk, kaminawk boih, misatoep kaminawk, misa muk thaih kaminawk loe mawnhh hoiah koi o; talih doeh hnawh pongah paroeai kalen tasoehhaih to oh.

Tiam fariĝis teruro en la tendaro, sur la kampo, kaj inter la tuta popolo; la garnizonanoj kaj la vagatakistoj ankaŭ ektimis, kaj la tero ektremis, kaj ekregis tumulto, farita de Dio.

16 Benjamin prae Gibeah vangpui ah misatoep Saul ih misatuh kaminawk mah doeng o naah, khenah, kapop parai Philistinnawk loe kami tamsi o boeh, nihcae loe maeto hoi maeto angboh o moe, caeh o.

La gardostarantoj de Saul en Gibea de Benjamen ekvidis, ke la amaso disŝutiĝis kaj kuras en diversajn flankojn.

17 To naah Saul mah a taengah kaom kaminawk khaeah, Mi maw kacaeh, tiah panoek hanah kaminawk to kroek oh, tiah a naa. A kroek o naah, khenah, Jonathan hoi angmah ih misatukhaih hmuenmae phaw kami to om ai.

Tiam Saul diris al la homoj, kiuj estis ĉe li: Esploru kaj rigardu, kiu foriris de ni. Kaj oni esploris, kaj montriĝis, ke forestas Jonatan kaj lia armilportisto.

18 Saul mah Ahijah khaeah, Sithaw ih thingkhong to hae ah sin ah, tiah a naa. To nathuem ah Sithaw ih thingkhong loe Israel kaminawk khaeah oh vop.

Kaj Saul diris al Aĥija: Venigu la keston de Dio; ĉar la kesto de Dio estis en tiu tago kun la Izraelidoj.

19 Saul mah qaima khaeah lokthuih li naah, Philistin kaminawk salakah kaom maeto hoi maeto angbohhaih lok to pung aep aep; to pongah Saul mah qaima khaeah, Na ban to azuk ah, tiah a naa.

Kaj dum Saul parolis ankoraŭ kun la pastro, la tumulto en la tendaro de la Filiŝtoj fariĝis ankoraŭ pli granda. Kaj Saul diris al la pastro: Retiru vian manon.

20 Saul hoi angmah ih kaminawk loe nawnto amkhueng o moe, misatukhaih ahmuen ah caeh o; khenah, to nathuem ah Philistin kaminawk loe poek anghmang o sut pongah, angmacae hoi angmacae sumsen hoiah takroek o.

Kaj kolektiĝis Saul kaj la tuta popolo, kiu estis kun li, kaj ili venis al la batalejo, kaj jen ili ekvidis, ke la glavo de ĉiu frapas lian proksimulon kaj la konfuzo estas tre granda.

21 To naah Philistinnawk khaeah kaom, nihcae ataihaih ahmuen ah kacaeh, Hebru kaminawk loe Saul hoi Joanthan khaeah kaom Israel kaminawk khaeah caeh o moe, to ah athum o.

Kaj la Hebreoj, kiuj estis kun la Filiŝtoj antaŭe kaj venis kune kun ili en tendaro ĉirkaŭen, ili ankaŭ aliĝis al la Izraelidoj, kiuj estis kun Saul kaj Jonatan.

22 Ephraim mae nuiah anghawk Israel kaminawk mah, Philistin kaminawk loe cawnh o boeh ti, tiah thaih o naah, misatuk naah athum o toeng moe, misanawk to patom o.

Kaj ĉiuj Izraelidoj, kiuj sin kaŝis sur la monto de Efraim, aŭdis, ke la Filiŝtoj forkuras, kaj ili ankaŭ aliĝis kontraŭ ili batale.

23 To pongah Angraeng mah to na niah Israel kaminawk to pahlong, misatukhaih loe Beth-Aven vangpui yaeh khoek to phak.

Kaj la Eternulo helpis en tiu tago Izraelon; la batalo daŭris ĝis Bet-Aven.

24 To na niah Israel kaminawk loe paroeai palungboeng o; Saul mah ka misanawk nuiah lu ka lak han oh vop, to pongah niduem ai naah buhcaa kaminawk loe tangoenghaih tong nasoe, tiah lokkamhaih sak pongah, mi doeh buhcaa o ai.

La Izraelidoj estis lacaj en tiu tago; sed Saul ĵurligis la popolon, dirante: Malbenita estu tiu, kiu manĝos panon antaŭ la vespero, antaŭ ol mi venĝos al miaj malamikoj. Kaj la tuta popolo ne gustumis panon.

25 Prae thung ih kaminawk boih taw thungah akun o; to naah long ah kaom khoi to a hnuk o.

Kaj ĉiuj venis en arbaron; kaj tie estis mielo sur la tero.

26 Kaminawk taw thungah phak o naah, taw ah kalong khoitui to a hnuk o; toe lokkamhaih zit o pongah, mi mah doeh pakha thungah ban tapawh o ai.

Kiam la popolo venis en la arbaron, ili vidis, ke jen fluas la mielo; sed neniu levis sian manon al la buŝo, ĉar la popolo timis la ĵuron.

27 Toe Jonathan mah loe ampa mah kaminawk khaeah thuih pae ih lokkamhaih to panoek ai pongah, a ban ah kaom tayae toeng tadong hoiah khoitui to quk pacoengah, pakha thungah ban tapawh; to naah a mik amtueng pae kue.

Sed Jonatan ne aŭdis, kiam lia patro ĵurligis la popolon; kaj li etendis la pinton de la bastono, kiu estis en lia mano, kaj trempis ĝin en la mielĉelaro, kaj almetis sian manon al la buŝo, kaj liaj okuloj revigliĝis.

28 To naah kami maeto mah, Nam pa mah kaminawk khaeah, mi kawbaktih doeh vaihniah buhcaa kami loe, tangoenghaih tong nasoe, tiah lokkamhaih a saksak. To pongah kaminawk loe thazok o sut boeh, tiah a naa.

Tiam unu el la popolo ekparolis, kaj diris: Via patro ĵurligis la popolon, dirante: Malbenita estu tiu, kiu ion manĝos hodiaŭ; kaj la popolo laciĝis.

29 Jonathan mah, Pa mah prae kaminawk raihaih paek boeh; khenah, hae ih khoitui zetta ka pataeng naah, ka mik amtueng kue.

Tiam Jonatan diris: Mia patro malgajigis la landon; rigardu, kiel revigliĝis miaj okuloj, kiam mi gustumis iom el ĉi tiu mielo.

30 Kaminawk mah misanawk khae hoi lak o ih thoemto hmuennawk to caa o nahaeloe, kawkruk maw hoih ueloe, Philistin kaminawk to pop aep ah hum o thai tih, tiah a naa.

Se la popolo manĝus hodiaŭ el la militakiraĵo, kion ĝi prenis de siaj malamikoj kaj kion ĝi trovis, ĉu nun ne pligrandiĝus la venkobato kontraŭ la Filiŝtoj?

31 To na niah, Mikmash vangpui hoi Aijalon vangpui karoek to, Israel kaminawk mah Philistinnawk hum o pongah, kaminawk loe paroeai angpho o.

Kaj ili venkobatis en tiu tago la Filiŝtojn de Miĥmaŝ ĝis Ajalon; kaj la popolo forte laciĝis.

32 Misanawk ih hmuennawk to muk o, tuunawk, maitaw taenawk, maitaw caanawk to a lak o moe, long ah boh o pacoengah, athii hoi nawnto a caak o.

Kaj la popolo ĵetis sin sur la militakiraĵon; kaj ili prenis ŝafojn kaj bovojn kaj bovidojn kaj buĉis ilin sur la tero, kaj la popolo manĝis kune kun la sango.

33 To naah kami maeto mah Saul khaeah, Khenah, kaminawk loe athii kaom moi to caak o moe, Angraeng hmaa ah a zae o let bae boeh, tiah a naa. Anih mah, Lokkamhaih na phraek o boeh, vaihniah kalen parai thlung kai khaeah palet oh boeh, tiah a naa.

Oni raportis al Saul, dirante: Jen la popolo pekas antaŭ la Eternulo, manĝante kun la sango. Kaj li diris: Vi faris kontraŭleĝaĵon; rulu nun al mi grandan ŝtonon.

34 To pacoengah Saul mah kaminawk khaeah, Caeh oh loe, kami boih mah angmacae ih maitaw hoi tuu to hae ah sin o nasoe; hae ah bop oh loe, caa oh; athii kaom moi caakhaih hoiah Angraeng hmaa ah zaehaih sah o hmah, tiah thui pae oh, tiah a naa. To pongah to naduem ah, kaminawk boih mah angmacae ih maitaw to sin o moe, to ah boh o.

Kaj Saul diris: Disiru en la popolon, kaj diru al ĝi: Ĉiu alkonduku al mi sian bovon kaj sian ŝafon, kaj buĉu ĝin ĉi tie kaj manĝu, kaj ne peku antaŭ la Eternulo, manĝante kun la sango. Kaj ĉiu el la popolo propramane alkondukis en tiu nokto sian bovon kaj buĉis tie.

35 To naah Saul mah Angraeng khaeah hmaicam maeto sak; hae loe hmaloe koek a sak ih hmaicam ah oh.

Kaj Saul konstruis altaron al la Eternulo; tio estis la unua altaro, kiun li konstruis al la Eternulo.

36 Saul mah, Khoving ah Philistinnawk khaeah caeh o si loe, khodai khoek to hmuenmae to lomh pae o si, kami maeto doeh hingsak hmah si, tiah thuih. Nihcae mah, Hoih hmang, tiah na poek ih baktih toengah sah halat ah, tiah a naa o. Toe qaima mah, Sithaw dueng rae si, tiah a naa.

Kaj Saul diris: Ni postkuru la Filiŝtojn en la nokto kaj ni prirabu ilin, ĝis eklumos la mateno, kaj ni neniun restigu el ili. Kaj ili diris: Faru ĉion, kio plaĉas al vi. Kaj la pastro diris: Ni turnu nin ĉi tie al Dio.

37 To pongah Saul mah Sithaw khaeah, Philistinnawk khaeah ka caeh han maw? Nihcae to Israelnawk ban ah na paek han maw? tiah a dueng. Toe to na niah Sithaw mah anih ih lok to pathim pae ai.

Kaj Saul demandis Dion: Ĉu mi iru post la Filiŝtoj? ĉu Vi transdonos ilin en la manojn de la Izraelidoj? Sed Li ne respondis al li en tiu tago.

38 To pongah Saul mah, Kami zaehoikungnawk boih, hae ah angzo oh, vaihniah tih zaehaih maw na sak o moeng boeh?

Tiam Saul diris: Venu ĉi tien ĉiuj estroj de la popolo; eksciu kaj vidu, en kio konsistis la peko hodiaŭ.

39 Israel pahlongkung Angraeng loe hing baktih toengah, Jonathan loe ka capa ah om cadoeh, a nuiah zaehaih om nahaeloe, a duek han oh, tiah thuih. Toe kaminawk thungah mi mah doeh lok pathim pae o ai.

Ĉar kiel vivas la Eternulo, la helpanto de Izrael: se la kulpo estas en Jonatan, mia filo, li estos mortigita. Sed neniu el la tuta popolo respondis al li.

40 To naah Saul mah Israel kaminawk boih khaeah, Nangcae loe ho bangah angdoe oh, kai hoi ka capa Jonathan loe hae bangah kang doet hoi han, tiah a naa. Kaminawk mah Saul khaeah, Hoih, tiah na poek ih baktih toengah sah ah, tiah a naa o.

Tiam li diris al ĉiuj Izraelidoj: Vi estos sur unu flanko, kaj mi kun mia filo Jonatan estos sur la dua flanko. Kaj la popolo respondis al Saul: Faru tion, kio plaĉas al vi.

41 To naah Saul mah angmah ih Israel Angraeng Sithaw khaeah, Katoeng ah lok na caek ah, tiah lawkthuih. Jonathan hoi Saul loe taham khethaih phoisa to vah hoi; toe kaminawk loe loih o.

Kaj Saul diris al la Eternulo, Dio de Izrael: Montru, kiu estas prava. Tiam estis trafitaj Jonatan kaj Saul, sed la popolo eliris senkulpa.

42 Saul mah, Kai hoi ka capa Jonathan salakah taham khethaih phoisa to va ah, tiah a naa. To naah Jonathan nuiah krak.

Tiam Saul diris: Lotu inter mi kaj mia filo Jonatan. Kaj trafita estis Jonatan.

43 To naah Saul mah Jonathan khaeah, Tih hmuen maw na sakpazae? Na thui ah, tiah a naa. Jonathan mah kaimah ih tayae tadong hoiah khotui to ka quk moe, zetta ka pataeng; to pongah khenah, kai loe vaihi ka duek han oh, tiah a naa.

Tiam Saul diris al Jonatan: Raportu al mi, kion vi faris. Kaj Jonatan raportis al li kaj diris: Mi gustumis per la pinto de la bastono, kiu estas en mia mano, iom da mielo: nun mi mortu.

44 Saul mah, Sithaw mah ka nui ah kanung parai ah doeh sah nasoe, Jonathan, nang loe na duek han oh, tiah a naa.

Kaj Saul diris: Dio faru tiel kaj pli; Jonatan devas morti.

45 Toe kaminawk mah Saul khaeah, Israel kaminawk hanah hae tih khoek to kalen pahlonghaih sahkung, Jonathan to paduek han maw? Sithaw mah duehsak hmah nasoe; Angraeng loe hing baktih toengah, a lu nui ih sam maeto doeh long ah krak han om ai; Sithaw abomhaih rang hoiah ni vaihniah anih mah hae hmuen hae a sak, tiah a naa o. To pongah paduek han ai ah, kaminawk mah Jonathan to pahlong o.

Sed la popolo diris al Saul: Ĉu devas morti Jonatan, kiu faris tiun grandan helpon al Izrael? ho, neniel! kiel vivas la Eternulo, eĉ unu haro de lia kapo ne falu sur la teron, ĉar kun Dio li agis hodiaŭ. Kaj la popolo liberigis Jonatanon, kaj li ne mortis.

46 To pacoengah Saul mah Philistinnawk to patom o ai boeh pongah, angmacae ohhaih ahmuen ah amlaem o let.

Kaj Saul foriris de la Filiŝtoj, kaj la Filiŝtoj iris sur sian lokon.

47 Saul mah Israel kaminawk to uk moe, a taeng ih misanawk to a tuk; Moab, Ammon kaminawk, Edom kaminawk, Zobah siangpahrangnawk hoi Philistinnawk to a tuk; a caehhaih ahmuen kruekah misatuk pazawk.

Kaj Saul prenis en siajn manojn la regadon super Izrael, kaj li militis ĉirkaŭe kontraŭ ĉiuj siaj malamikoj, kontraŭ Moab kaj kontraŭ la Amonidoj kaj kontraŭ Edom kaj kontraŭ la reĝoj de Coba kaj kontraŭ la Filiŝtoj; kaj kien ajn li sin direktis, li venkobatis.

48 Anih mah misatuh kaminawk to pahruek moe, Amalek kaminawk to a tuk, Israel kaminawk to nihcae parokungnawk ih ban thung hoiah a pahlong.

Li aranĝis militistaron kaj venkobatis Amalekon kaj liberigis Izraelon el la manoj de liaj rabantoj.

49 Saul ih capanawk loe Jonathan, Ishui hoi Malk-Ishua; a canu hnik ih ahmin loe, kacoeh to Merab, tiah ahmin sak moe, kanawk to Mikal, tiah sak.

La filoj de Saul estis: Jonatan kaj Jiŝvi kaj Malki-Ŝua; kaj la nomoj de liaj du filinoj estis: la nomo de la unuenaskita estis Merab, kaj la nomo de la pli juna estis Miĥal.

50 Anih ih zu hmin loe Ahimaaz canu Ahinoam. Saul ih misatuh angraeng ahmin loe Ner capa Abner, Ner loe Saul ih ampa kanawk ah oh.

Kaj la nomo de la edzino de Saul estis Aĥinoam, filino de Aĥimaac; kaj la nomo de lia militestro estis Abner, filo de Ner kaj onklo de Saul.

51 Saul ampa Kish hoi Abner ampa Ner loe, Abiel ih capa ah oh hoi.

Kiŝ estis la patro de Saul; kaj Ner, patro de Abner, estis filo de Abiel.

52 Saul hing nathung Philistinnawk hoi kanung parai ah misa angtuk o; Saul mah mi kawbaktih doeh thacak moe, misahoih kami loe, angmah ih toksahkung ah a lak.

Forta estis la milito kontraŭ la Filiŝtoj dum la tuta vivo de Saul. Kaj ĉiufoje, kiam Saul vidis ian viron fortan kaj bravan, li prenis lin al si.