1 Siangpahrang 2
1 David duekhaih tue zoi aep boeh pongah, a capa Solomon khaeah lokthuih pae,
Appropinquaverunt autem dies David ut moreretur, præcepitque Salomoni filio suo, dicens:
2 long boih mah caehhaih loklam bangah ka caeh tom boeh pongah, na tha caksak loe, nongpa taang baktih khosah ah.
Ego ingredior viam universæ terræ: confortare, et esto vir.
3 Na Angraeng Sithaw mah thuih ih hmuen to sah ah; anih ih kaaloknawk, a paek ih daannawk, a thuih ih loknawk, a lokcaekhaihnawk to pazuih loe, a loklam ah caeh ah; Mosi ih daan cabu thungah tarik ih lokpaekhaihnawk to pazui ah; to tiah nahaeloe na caehhaih ahmuen kruekah na sak ih hmuen to akoep boih tih;
Et observa custodias Domini Dei tui, ut ambules in viis eius, ut custodias ceremonias eius, et præcepta eius, et iudicia, et testimonia, sicut scriptum est in lege Moysi: ut intelligas universa quæ facis, et quocumque te verteris:
4 Angraeng mah kai khaeah, Na caanawk loe a caeh o haih loklam ah acoe o moe, poekhaih boih, palungthin boih hoiah ka hmaa ah caeh o nahaeloe, Israel angraeng tangkhang pongah anghnu kami apet mak ai, tiah thuih ih lok to caksak poe tih.
ut confirmet Dominus sermones suos, quos locutus est de me, dicens: Si custodierint filii tui vias suas, et ambulaverint coram me in veritate, in omni corde suo, et in omni anima sua, non auferetur tibi vir de solio Israel.
5 Vaihi Zeruiah capa Joab mah, ka nuiah sak ih hmuen hoi Israel misatuh angraeng, Ner capa Abner hoi Jether capa Amasa hnik khaeah sak ih hmuen to na panoek; misa kamongah oh naah nihnik to a hum moe, misa angtuk nathuem ih baktih toengah kami ih athii to longsak, to kami ih athii to angmah angzaeng ih kaengkaeh hoi a khokpanai pongah akap vop.
Tu quoque nosti quæ fecerit mihi Ioab filius Sarviæ, quæ fecerit duobus principibus exercitus Israel, Abner filio Ner, et Amasæ filio Iether: quos occidit, et effudit sanguinem belli in pace, et posuit cruorem prælii in balteo suo, qui erat circa lumbos eius, et in calceamento suo, quod erat in pedibus eius.
6 Na tawnh ih palunghahaih baktih toengah a nuiah sah ah; sampok anih ih lu to amding rue ah taprong thungah caeh tathuk hmah nasoe. (Sheol h7585)
Facies ergo iuxta sapientiam tuam, et non deduces canitiem eius pacifice ad inferos. (Sheol h7585)
7 Toe Gilead kami Barzilai capanawk nuiah tahmenhaih tawn ah; na caboi pongah buhcaa kaminawk salakah athumsak ah; namya Absalom pongah ka cawnh naah, nihnik mah ni kai angsak haih.
Sed et filiis Berzellai Galaaditis reddes gratiam, eruntque comedentes in mensa tua: occurrerunt enim mihi quando fugiebam a facie Absalom fratris tui.
8 To pacoengah khenah, Bahurim ih Benjamin acaeng, Gera capa Shimei loe na taengah oh, tiah panoek ah; Mahanaim ah ka caeh naah, kai to paroeai kasae ang padaeng; toe anih mah kai hnuk hanah Jordan vapui ah angzoh naah, anih to sumsen hoi kang hum mak ai, tiah anih khaeah Angraeng ih ahmin hoiah lokkamhaih ka sak.
Habes quoque apud te Semei filium Gera filii Iemini de Bahurim, qui maledixit mihi maledictione pessima, quando ibam ad castra: sed quia descendit mihi in occursum cum transirem Iordanem, et iuravi ei per Dominum, dicens: Non te interficiam gladio:
9 Anih loe vaihi zaehaih tawn ai boeh, tiah poek hmah; nang loe palungha kami ah na oh; anih nuiah kawbawngmaw sak han, tiah na panoek; sampok anih ih lu to athii hoi nawnto taprong thungah caehsak hmaek ah, tiah a naa. (Sheol h7585)
tu noli pati eum esse innoxium. Vir autem sapiens es, ut scias quæ facies ei, deducesque canos eius cum sanguine ad inferos. (Sheol h7585)
10 To pacoengah David loe ampanawk khaeah anghak moe, David vangpui ah aphum o.
Dormivit igitur David cum patribus suis, et sepultus est in Civitate David.
11 David loe Israel kaminawk nuiah saning quipalito thung siangpahrang ah oh; Hebron vangpui ah saning sarihto thung siangpahrang ah oh moe, Jerusalem ah saning quithum, thumto thung siangpahrang ah oh.
Dies autem, quibus regnavit David super Israel, quadraginta anni sunt: in Hebron regnavit septem annis: in Ierusalem, triginta tribus.
12 To pongah Solomon loe ampa David ih angraeng tangkhang nuiah anghnut; a ukhaih prae loe cak poe.
Salomon autem sedit super thronum David patris sui, et firmatum est regnum eius nimis.
13 Haggith capa Adonijah loe Solomon amno Bathsheba khaeah caeh. To naah Bathsheba mah misa monghaih hoiah maw nang zoh? tiah a naa. Anih mah, Ue, kamongah ni kang zoh, tiah pathim pae.
Et ingressus est Adonias filius Haggith ad Bethsabee matrem Salomonis. Quæ dixit ei: Pacificusne est ingressus tuus? Qui respondit: Pacificus.
14 Adonijah mah nang khaeah lokthuih han ka koeh, tiah a naa let. To naah Bathsheba mah thui khae, tiah a naa.
Addiditque: Sermo mihi est ad te. Cui ait: Loquere. Et ille:
15 Anih mah, Na panoek baktih toengah prae loe kai ih ni; Israel kaminawk boih mah prae uk hanah kai ni ang khet o; toe prae loe angqoi moe, kamnawk ih prae ah oh; Angraeng mah prae to anih hanah paek boeh.
Tu, inquit, nosti, quia meum erat regnum, et me præposuerat omnis Israel sibi in regem: sed translatum est regnum, et factum est fratris mei: a Domino enim constitutum est ei.
16 Vaihi hmuen maeto hnik han ka koeh; na kang hmah, tiah a naa. To naah anih mah, hni khae, tiah a naa.
Nunc ergo petitionem unam precor a te; ne confundas faciem meam. Quæ dixit ad eum: Loquere.
17 To pongah anih mah, (nang han loe paawt mak ai); Solomon siangpahrang khaeah, Sunam kami Abishag to ka zu ah paek hanah na hni paeh, tiah a naa.
Et ille ait: Precor ut dicas Salomoni regi (neque enim negare tibi quidquam potest) ut det mihi Abisag Sunamitidem uxorem.
18 Bathsheba mah, Hoih, siangpahrang khaeah nang han lok kang thuih pae han hmang, tiah a naa.
Et ait Bethsabee: Bene, ego loquar pro te regi.
19 Bathsheba loe Adonijah kawng thuih pae hanah Solomon siangpahrang khaeah caeh. Siangpahrang loe amno tongh hanah, angthawk moe, amno hmaa ah cangkrawn pacoengah, angmah ih angraeng tangkhang nuiah anghnut; siangpaharng amno hanah anghnuthaih maeto sinh pae o, amno to siangpahrang bantang bangah anghnutsak.
Venit ergo Bethsabee ad regem Salomonem, ut loqueretur ei pro Adonia: et surrexit rex in occursum eius, adoravitque eam, et sedit super thronum suum: positusque est thronus matri regis, quæ sedit ad dexteram eius.
20 Nang khaeah hmuen tetta hnik ka koeh, na kang hmah, tiah a naa. Siangpahrang mah, Kamno na hni khae, nang han loe ka paawt mak ai, tiah a naa.
Dixitque ei: Petitionem unam parvulam ego deprecor a te, ne confundas faciem meam. Et dixit ei rex: Pete mater mea: neque enim fas est ut avertam faciem tuam.
21 To naah amno mah, Sunam kami Abishag to namya Adonijah han zu ah paek halat khae, tiah a naa.
Quæ ait: Detur Abisag Sunamitis Adoniæ fratri tuo uxor.
22 Solomon siangpahrang mah amno khaeah, Tipongah Sunam kami Abishag to Adonijah hanah nang hnik pae loe? Prae doeh hni paeh, anih loe kamya ni; anih pacoengah, qaima Abiathar hoi Zeruiah capa Joab han doeh hni paeh, tiah a naa.
Responditque rex Salomon, et dixit matri suæ: Quare postulas Abisag Sunamitidem Adoniæ? Postula ei et regnum: ipse est enim frater meus maior me, et habet Abiathar sacerdotem, et Ioab filium Sarviæ.
23 To naah Solomon siangpahrang mah, Adonijah mah hnik ih hmuen to anih duekhaih hoiah ka pathok ai nahaeloe, Sithaw mah ka nuiah lokcaek nasoe, tiah Angraeng ih ahmin hoiah lokkamhaih a sak.
Iuravit itaque rex Salomon per Dominum, dicens: Hæc faciat mihi Deus, et hæc addat, quia contra animam suam locutus est Adonias verbum hoc.
24 To pongah vaihi kampa David ih angraeng tangkhang pongah, kacakah anghnusakkung, a thuih ih lok baktiah a prae caksakkung, Angraeng loe hing pongah, Adonijah to vaihni roe ah hum oh, tiah a naa.
Et nunc vivit Dominus, qui firmavit me, et collocavit me super solium David patris mei, et qui fecit mihi domum, sicut locutus est, quia hodie occidetur Adonias.
25 Solomon siangpahrang mah Jehoiada capa Benaiah khaeah lokpaek, anih mah Adonijah to takroek moe, a duek.
Misitque rex Salomon per manum Banaiæ filii Ioiadæ, qui interfecit eum, et mortuus est.
26 Siangpahrang mah qaima Abiathar khaeah, Anathoth ih nangmah ih lawk ah amlaem ah; na duek han oh boeh; toe kampa David hmaa ah Angraeng Sithaw ih thingkhong to na put moe, kampa raihaihnawk boih na pauep haih pongah, vaihniah nang hae kang hum mak ai, tiah a naa.
Abiathar quoque sacerdoti dixit rex: Vade in Anathoth ad agrum tuum, equidem vir mortis es: sed hodie te non interficiam, quia portasti arcam Domini Dei coram David patre meo, et sustinuisti laborem in omnibus, in quibus laboravit pater meus.
27 To pongah Solomon mah Abiathar to Angraeng toksakhaih ahmuen hoiah takhoe ving; Shiloh ih Eli imthung takoh kawng pongah Angraeng mah thuih ih lok to akoep boeh.
Eiecit ergo Salomon Abiathar, ut non esset sacerdos Domini, ut impleretur sermo Domini, quem locutus est super domum Heli in Silo.
28 To ih tamthang to Joab khaeah phak; anih loe Absalom hnukah bang ai; toe Adonijah hnukah bang pongah, Angraeng ih kahni im ohhaih bangah cawnh moe, hmaicam ih takii to patawnh caeng.
Venit autem nuncius ad Ioab, quod Ioab declinasset post Adoniam, et post Salomonem non declinasset: fugit ergo Ioab in tabernaculum Domini, et apprehendit cornu altaris.
29 Joab loe Angraeng ih kahni im ohhaih bangah cawnh moe, hmaicam to patawnh caeng, tiah Solomon khaeah thuih pae o; to naah Solomon mah, Jehoiada capa Benaiah khaeah, Caeh loe, hum ah, tiah a naa.
Nunciatumque est regi Salomoni quod fugisset Ioab in tabernaculum Domini, et esset iuxta altare: misitque Salomon Banaiam, filium Ioiadæ, dicens: Vade, interfice eum.
30 Benaiah loe Angraeng ih kahni imthungah akun moe, Joab khaeah, Siangpahrang mah ang kawk, tiah a naa. Toe anih mah, Kang zo mak ai, hae ah ka duek han, tiah a naa. To naah Benaiah mah siangpahrang khaeah, Joab mah hae tiah ang naa, tiah a thuih pae let.
Et venit Banaias ad tabernaculum Domini, et dixit ei: Hæc dicit rex: Egredere. Qui ait: Non egrediar, sed hic moriar. Renunciavit Banaias regi sermonem, dicens: Hæc locutus est Ioab, et hæc respondit mihi.
31 Siangpahrang mah Benaiah khaeah, A thuih ih lok baktiah sah ah; anih to humh loe aphum ah; Joab mah longsak ih zaehaih tawn ai kami athii to kai hoi kampa ih imthung hoiah ciimsak ah.
Dixitque ei rex: Fac sicut locutus est: et interfice eum, et sepeli, et amovebis sanguinem innocentem, qui effusus est a Ioab, a me, et a domo patris mei.
32 Anih loe angmah pongah katoeng, kahoih kue, Israel misatuh angraeng Ner capa Abner hoi Judah misatuh angraeng Jether capa Amasa to kampa David panoek ai ah hum, to tiah humhaih atho to Angraeng mah a lu nuiah krahsak let nasoe.
Et reddet Dominus sanguinem eius super caput eius, quia interfecit duos viros iustos, melioresque se: et occidit eos gladio, patre meo David ignorante, Abner filium Ner principem militiæ Israel, et Amasam filium Iether principem exercitus Iuda:
33 A zaehaih athii tho loe Joab hoi a caanawk nuiah dungzan khoek to om nasoe; toe David hoi anih ih caanawk, anih ih im hoi anih ih angraeng tangkhang nuiah loe, dungzan khoek to Angraeng monghaih to om nasoe, tiah a naa.
et revertetur sanguis illorum in caput Ioab, et in caput seminis eius in sempiternum. David autem et semini eius, et domui, et throno illius sit pax usque in æternum a Domino.
34 To pongah Jehoiada capa Benaiah loe caeh tahang; Joab to takroek moe, a hum; anih to praezaek ah kaom angmah im ah aphum o.
Ascendit itaque Banaias filius Ioiadæ, et aggressus eum interfecit: sepultusque est in domo sua in deserto.
35 Siangpahrang mah Jehoiada capa Benaiah to Joab zuengah misatuh angraeng ah suek moe, Abiathar zuengah Zodok to qaima ah suek.
Et constituit rex Banaiam filium Ioiadæ pro eo super exercitum, et Sadoc sacerdotem posuit pro Abiathar.
36 Siangpahrang mah Shimei khaeah kami patoeh moe, anih khaeah, Jerusalem vangpui ah im to sah loe, to ah khosah ah; naa bangah doeh caeh hmah, tiah a naa.
Misit quoque rex, et vocavit Semei, dixitque ei: Ædifica tibi domum in Ierusalem, et habita ibi: et non egredieris inde huc atque illuc.
37 Na caehhaih ni hoi Kidron vacong na poenghaih ni loe, na duekhaih niah om tih; na thii loe na lu nuiah krah tih, tiah a naa.
Quacumque autem die egressus fueris, et transieris Torrentem Cedron, scito te interficiendum: sanguis tuus erit super caput tuum.
38 Shimei mah siangpahrang khaeah, Na thuih ih lok loe hoih; ka angraeng siangpahrang mah thuih ih lok baktih toengah, na tamna kai mah ka sak han, tiah a naa. To pongah Shimei loe Jerusalem ah saning kasawkah oh.
Dixitque Semei regi: Bonus sermo. Sicut locutus est dominus meus rex, sic faciet servus tuus. Habitavit itaque Semei in Ierusalem diebus multis.
39 Toe Shimei ih tamna hnetto loe saning thumto boeng pacoengah, Gath siangpahrang, Maakah capa Akhish khaeah cawnh hoi ving. To pongah nihcae mah Shimei khaeah, Khenah, na tamna hnik loe Gath ah oh hoi, tiah thuih pae o.
Factum est autem post annos tres ut fugerent servi Semei ad Achis filium Maacha regem Geth: nunciatumque est Semei quod servi eius issent in Geth.
40 Shimei loe angthawk moe, angmah ih laa hrang to angthueng pacoengah, a tamna hnik pakrong hanah, Gath prae Akhish ah caeh: Shimei loe caeh moe, a tamna hnik to Gath hoiah hoih let.
Et surrexit Semei, et stravit asinum suum: ivitque ad Achis in Geth ad requirendum servos suos, et adduxit eos de Geth.
41 Shimei loe Jerusalem vangpui hoi Gath ah caeh moe, amlaem let boeh, tiah Solomon khaeah thuih pae o.
Nunciatum est autem Salomoni quod isset Semei in Geth de Ierusalem, et rediisset.
42 Siangpahrang mah Shimei to kawksak moe, anih khaeah, Vangpui tasa bang hoi ahmuen kalah bangah na caeh nahaeloe, na caehhaih ni roe ah na dueh tih, tiah Angraeng ih ahmin hoiah lokkkamhaih kang saksak moe, acoehaih lok kang paek boeh na ai maw? To tiah ka sak naah nangmah doeh kai khaeah, Na thuih ih lok loe hoih, na lok ka tahngaih han, tiah na thuih na ai maw?
Et mittens vocavit eum, dixitque illi: Nonne testificatus sum tibi per Dominum, et prædixi tibi: Quacumque die egressus, ieris huc et illuc, scito te esse moriturum? Et respondisti mihi: Bonus sermo, quem audivi.
43 Tipongah Angraeng khaeah lokkamhaih akoepsak hanah, kang paek ih lok to na pazui ai loe? tiah a naa.
Quare ergo non custodisti iusiurandum Domini, et præceptum quod præceperam tibi?
44 Siangpahrang mah Shimei khaeah, Na koeh baktiah kampa David khaeah na sak ih zaehaih to palung thung hoiah na panoek; to pongah na sakpazaehaih hmuen to vaihi Angraeng mah na lu nuiah krahsak let tih.
Dixitque rex ad Semei: Tu nosti omne malum, cuius tibi conscium est cor tuum, quod fecisti David patri meo: reddidit Dominus malitiam tuam in caput tuum.
45 Toe Solomon siangpahrang loe tahamhoihaih hnu tih, David ih angraeng tangkhang loe Angraeng hmaa ah dungzan ah cak poe tih, tiah a naa.
Et rex Salomon benedictus, et thronus David erit stabilis coram Domino usque in sempiternum.
46 To pongah siangpahrang mah Jehoiada capa Benaiah khaeah lokpaek; anih loe caeh moe, Shimei to takroek, anih loe duek. Prae loe Solomon ih ban ah cak poe.
Iussit itaque rex Banaiæ filio Ioiadæ: qui egressus, percussit eum, et mortuus est.
