Miyambo 27
1 Usamanyadire za mawa, pakuti sudziwa zimene zidzachitike pa tsikulo.
Rosa deg ikkje av morgondagen, for du veit ikkje kva ein dag ber i fang.
2 Munthu wina akutamande, koma osati wekha; mlendo akakutamanda, ndiponi koma osati ndi pakamwa pako.
Lat ein annan rosa deg; ikkje din eigen munn, ein framand og ei dine eigne lippor!
3 Mwala ndi wolemera ndipo mchenganso ndi wolemera kwambiri, koma makani a chitsiru ndi oposa zonsezo kulemera kwake.
Stein er tung, og sand veg mykje, men tyngre enn båe er dåreharm.
4 Mkwiyo umadzetsa nkhanza ndipo kupsa mtima kumachititsa zoopsa. Koma nsanje imachita zoopsa zopambana.
Sinne er fælslegt, og vreide ein flaum, men kven kann standa seg mot åbryskap?
5 Kudzudzula munthu poyera nʼkwabwino kuposa chikondi chobisika.
Betre er openberrleg refsing enn kjærleik som held seg duld.
6 Munthu amene amakukonda ngakhale akupweteke zili bwino, koma mdani wako amakupsompsona mwachinyengo.
Trugne er slag av venehand, og mange er uvens kyssar.
7 Iye amene wakhuta amayipidwa ndi chisa cha uchi, koma kwa munthu wanjala ngakhale chimene chili chowawa chimamukomera.
Den mette trakkar på honning, men den svoltne tykkjer alt beiskt er søtt.
8 Munthu amene wasochera ku nyumba kwake, ali monga mbalame imene yasochera pa chisa chake.
Som ein fugl som rømer frå reiret sitt, er ein mann som rømer frå heimen sin.
9 Mafuta ndi zonunkhira zimasangalatsa mtima, ndipo kukoma mtima kwa bwenzi kwagona pa malangizo ake.
Olje og røykjelse hjarta gled, og søte venar-ord frå rådvis sjæl.
10 Usasiye bwenzi lako ndiponso bwenzi la abambo ako, ndipo usapite ku nyumba ya mʼbale wako pamene wakumana ndi mavuto; mnzako wokhala naye pafupi amaposa mʼbale wako wokhala kutali.
Slepp ikkje frå deg venen din og far din’s ven, so du lyt heim til bror din når du er i naud! Ein granne nær attmed er betre enn ein bror langt burte.
11 Mwana wanga, khala wanzeru, ndipo ukondweretse mtima wanga; pamenepo ine ndidzatha kuyankha aliyense amene amandinyoza.
Vert vis, min son, og gled mitt hjarta, so eg kann svara den som spottar meg!
12 Munthu wochenjera akaona choopsa amabisala, koma munthu wopusa amangopitirira ndipo amakumana ndi mavuto.
Den kloke ser fåren, gøymer seg; fåmingar renner fram og lyt bøta for det.
13 Utenge chovala cha munthu amene waperekera mlendo chikole; ngati chigwiriro chifukwa waperekera chikole mlendo wosadziwika.
Tak klædi hans, for han hev borga for ein annan, og panta honom for ei framand kvinna!
14 Ngati munthu apatsa mnzake moni mofuwula mmamawa kwambiri, anthu adzamuyesa kuti akutemberera.
Den som høgmælt signar sin ven um morgonen tidleg, han skal få det tilrekna som ei forbanning.
15 Mkazi wolongolola ali ngati mvula yamvumbi.
Si-drop frå taket ein regndag og ei trættekjær kvinna likjest kvarandre.
16 Kumuletsa mkazi wotereyu zimenezi zili ngati kuletsa mphepo kapena kufumbata mafuta mʼdzanja.
Den som held på henne, held på vind, og handi hans triv i olje.
17 Chitsulo chimanoledwa ndi chitsulo chinzake, chomwechonso munthu amanoledwa ndi munthu mnzake.
Jarn sliper jarn, og den eine mannen sliper den andre.
18 Amene amasamalira mtengo wamkuyu adzadya zipatso zake, ndipo iye amene amasamalira mbuye wake adzalandira ulemu.
Den som agtar fiketreet sitt, fær eta frukti av det, den som tek vare på sin herre, skal få æra.
19 Monga momwe nkhope imaonekera mʼmadzi, chomwechonso mtima wa munthu umadziwika ndi ntchito zake.
Som andlit seg speglar mot andlit i vatnet, so menneskjehjarta mot menneskje.
Helheim og avgrunn vert ikkje mette, og menneskjeaugo vert ikkje mette. (Sheol h7585)
21 Siliva amasungunulira mu uvuni ndipo golide mʼngʼanjo, chomwechonso munthu amadziwika ndi zomwe akudzitamandira nazo.
Diglen røyner sylvet og omnen gullet, og ein mann vert røynd av sin ros.
22 Ngakhale utakonola chitsiru mu mtondo ndi musi ngati chimanga, uchitsiru wakewo sudzachoka.
Um du støyte uvitingen i mortelen med støytaren i hop med gryn, so vilde ikkje vitløysa vika ifrå han.
23 Uzidziwe bwino nkhosa zako momwe zilili. Kodi usamalire bwino ziweto zako?
God greide lyt du hava på koss sauerne dine ser ut, og agta vel på buskapen din!
24 Paja chuma sichikhala mpaka muyaya, ndipo ufumu sukhala mpaka mibado yonse.
For velstand varer ikkje æveleg, og ikkje ei kruna frå ætt til ætt.
25 Pamene udzu watha, msipu nʼkumera; ndipo atatuta udzu wa ku mapiri,
Men er høyet burte og håi kjem att, og fjellgras vert sanka i hop,
26 ana ankhosa adzakupatsani chovala ndipo pogulitsa mbuzi mudzapeza ndalama yogulira munda.
då hev du lamb til klæde, og bukkar til å kjøpa deg åker for,
27 Mudzakhala ndi mkaka wambuzi wambiri kuti muzidya inuyo ndi banja lanu ndi kudyetsa antchito anu aakazi.
og geitemjølk nok til mat for deg, til mat for huset ditt og til livsupphald for gjentorne dine.
