Miyambo 23
1 Ngati ukhala pansi kuti udye pamodzi ndi wolamulira, uyangʼane bwino zimene zili pamaso pako,
Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
2 ngati ndiwe munthu wadyera udziletse kuti usaonetse dyera lakolo.
En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
3 Usasirire zakudya zake, pakuti zimenezo ndi zakudya zachinyengo.
Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
4 Usadzitopetse wekha ndi kufuna chuma, ukhale ndi nzeru ya kudziretsa.
Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
5 Ukangoti wachipeza chumacho uwona posachedwa kuti palibepo. Chumacho chimachita ngati chamera mapiko mwadzidzidzi ndi kuwuluka kunka kumwamba ngati chiwombankhanga.
Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
6 Usadye chakudya cha munthu waumbombo, usalakalake zakudya zake zokoma;
Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
7 paja iye ndi munthu amene nthawi zonse amaganizira za mtengo wake ngakhale amati kwa iwe, “Idya ndi kumwa,” koma sakondweretsedwa nawe.
Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
8 Udzasanza zimene wadyazo ndipo mawu ako woyamikira adzapita pachabe.
De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
9 Usayankhule munthu wopusa akumva, pakuti adzanyoza mawu ako anzeru.
Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
10 Usasunthe mwala wa mʼmalire akalekale kapena kulowerera mʼminda ya ana amasiye,
Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
11 paja Mpulumutsi wawo ndi wamphamvu; iye adzawateteza pa milandu yawo kutsutsana nawe.
Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
12 Mtima wako uzikhala pa malangizo ndipo makutu ako azimvetsera mawu a chidziwitso.
Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
13 Usaleke kumulangiza mwana; ngati umulanga ndi chikwapu sadzafa.
Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
Want als ge hem met een stok hebt geslagen, Hebt ge hem van de onderwereld gered. (Sheol h7585)
15 Mwana wanga, ngati mtima wako ukhala wanzeru, inenso mtima wanga udzakondwera.
Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
16 Mtima wanga udzakondwera pamene ndidzakumva ukuyankhula zolungama.
Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
17 Mtima wako usachite nsanje ndi anthu ochimwa, koma uziopa Yehova tsiku ndi tsiku.
Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
18 Ndithu za mʼtsogolo zilipo ndipo chiyembekezo chakocho sichidzalephereka.
Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
19 Tamvera mwana wanga, ndipo ukhale wanzeru, mtima wako uwuyendetse mʼnjira yabwino.
Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
20 Usakhale pakati pa anthu amene amaledzera kapena pakati pa anthu amene amadya nyama mwadyera.
Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
21 Paja anthu oledzera ndi adyera amadzakhala amphawi ndipo aulesi adzavala sanza.
Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
22 Mvera abambo ako amene anakubala, usanyoze amayi ako pamene akalamba.
Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
23 Gula choonadi ndipo usachigulitse; ugulenso nzeru, mwambo ndiponso kumvetsa zinthu bwino.
Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
24 Abambo a munthu wolungama ali ndi chimwemwe chachikulu; Wobala mwana wanzeru adzakondwera naye.
Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
25 Abambo ndi amayi ako asangalale; amene anakubereka akondwere!
Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
26 Mwana wanga, undikhulupirire ndipo maso ako apenyetsetse njira zanga.
Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
27 Paja mkazi wachiwerewere ali ngati dzenje lozama; ndipo mkazi woyendayenda ali ngati chitsime chopapatiza.
Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
28 Amabisala ngati mbala yachifwamba, ndipo amuna amakhala osakhulupirika chifukwa cha iyeyu.
Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
29 Ndani ali ndi tsoka? Ndani ali ndi chisoni? Ndani ali pa mkangano? Ndani ali ndi madandawulo? Ndani ali ndi zipsera zosadziwika uko zachokera? Ndani ali ndi maso ofiira?
Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
30 Ndi amene amakhalitsa pa mowa, amene amapita nalawa vinyo osakanizidwa.
Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
31 Usatengeke mtima ndi kufiira kwa vinyo, pamene akuwira mʼchikho pamene akumweka bwino!
Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
32 Potsiriza pake amaluma ngati njoka, ndipo amajompha ngati mphiri.
Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
33 Maso ako adzaona zinthu zachilendo ndipo maganizo ndi mawu ako adzakhala osokonekera.
Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
34 Udzakhala ngati munthu amene ali gone pakati pa nyanja, kapena ngati munthu wogona pa msonga ya mlongoti ya ngalawa.
Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
35 Iwe udzanena kuti, “Anandimenya, koma sindinapwetekedwe! Andimenya koma sindinamve kanthu! Kodi ndidzuka nthawi yanji? Ndiye ndifunefunenso vinyo wina.”
"Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"
