< Miyambo 23 >
1 Ngati ukhala pansi kuti udye pamodzi ndi wolamulira, uyangʼane bwino zimene zili pamaso pako,
你若與官長坐席, 要留意在你面前的是誰。
2 ngati ndiwe munthu wadyera udziletse kuti usaonetse dyera lakolo.
你若是貪食的, 就當拿刀放在喉嚨上。
3 Usasirire zakudya zake, pakuti zimenezo ndi zakudya zachinyengo.
不可貪戀他的美食, 因為是哄人的食物。
4 Usadzitopetse wekha ndi kufuna chuma, ukhale ndi nzeru ya kudziretsa.
不要勞碌求富, 休仗自己的聰明。
5 Ukangoti wachipeza chumacho uwona posachedwa kuti palibepo. Chumacho chimachita ngati chamera mapiko mwadzidzidzi ndi kuwuluka kunka kumwamba ngati chiwombankhanga.
你豈要定睛在虛無的錢財上嗎? 因錢財必長翅膀,如鷹向天飛去。
6 Usadye chakudya cha munthu waumbombo, usalakalake zakudya zake zokoma;
不要吃惡眼人的飯, 也不要貪他的美味;
7 paja iye ndi munthu amene nthawi zonse amaganizira za mtengo wake ngakhale amati kwa iwe, “Idya ndi kumwa,” koma sakondweretsedwa nawe.
因為他心怎樣思量, 他為人就是怎樣。 他雖對你說,請吃,請喝, 他的心卻與你相背。
8 Udzasanza zimene wadyazo ndipo mawu ako woyamikira adzapita pachabe.
你所吃的那點食物必吐出來; 你所說的甘美言語也必落空。
9 Usayankhule munthu wopusa akumva, pakuti adzanyoza mawu ako anzeru.
你不要說話給愚昧人聽, 因他必藐視你智慧的言語。
10 Usasunthe mwala wa mʼmalire akalekale kapena kulowerera mʼminda ya ana amasiye,
不可挪移古時的地界, 也不可侵入孤兒的田地;
11 paja Mpulumutsi wawo ndi wamphamvu; iye adzawateteza pa milandu yawo kutsutsana nawe.
因他們的救贖主大有能力, 他必向你為他們辨屈。
12 Mtima wako uzikhala pa malangizo ndipo makutu ako azimvetsera mawu a chidziwitso.
你要留心領受訓誨, 側耳聽從知識的言語。
13 Usaleke kumulangiza mwana; ngati umulanga ndi chikwapu sadzafa.
不可不管教孩童; 你用杖打他,他必不至於死。
14 Ukamukwapula ndi tsatsa udzapulumutsa moyo wake. (Sheol )
你要用杖打他, 就可以救他的靈魂免下陰間。 (Sheol )
15 Mwana wanga, ngati mtima wako ukhala wanzeru, inenso mtima wanga udzakondwera.
我兒,你心若存智慧, 我的心也甚歡喜。
16 Mtima wanga udzakondwera pamene ndidzakumva ukuyankhula zolungama.
你的嘴若說正直話, 我的心腸也必快樂。
17 Mtima wako usachite nsanje ndi anthu ochimwa, koma uziopa Yehova tsiku ndi tsiku.
你心中不要嫉妒罪人, 只要終日敬畏耶和華;
18 Ndithu za mʼtsogolo zilipo ndipo chiyembekezo chakocho sichidzalephereka.
因為至終必有善報, 你的指望也不致斷絕。
19 Tamvera mwana wanga, ndipo ukhale wanzeru, mtima wako uwuyendetse mʼnjira yabwino.
我兒,你當聽,當存智慧, 好在正道上引導你的心。
20 Usakhale pakati pa anthu amene amaledzera kapena pakati pa anthu amene amadya nyama mwadyera.
好飲酒的,好吃肉的, 不要與他們來往;
21 Paja anthu oledzera ndi adyera amadzakhala amphawi ndipo aulesi adzavala sanza.
因為好酒貪食的,必致貧窮; 好睡覺的,必穿破爛衣服。
22 Mvera abambo ako amene anakubala, usanyoze amayi ako pamene akalamba.
你要聽從生你的父親; 你母親老了,也不可藐視她。
23 Gula choonadi ndipo usachigulitse; ugulenso nzeru, mwambo ndiponso kumvetsa zinthu bwino.
你當買真理; 就是智慧、訓誨,和聰明也都不可賣。
24 Abambo a munthu wolungama ali ndi chimwemwe chachikulu; Wobala mwana wanzeru adzakondwera naye.
義人的父親必大得快樂; 人生智慧的兒子,必因他歡喜。
25 Abambo ndi amayi ako asangalale; amene anakubereka akondwere!
你要使父母歡喜, 使生你的快樂。
26 Mwana wanga, undikhulupirire ndipo maso ako apenyetsetse njira zanga.
我兒,要將你的心歸我; 你的眼目也要喜悅我的道路。
27 Paja mkazi wachiwerewere ali ngati dzenje lozama; ndipo mkazi woyendayenda ali ngati chitsime chopapatiza.
妓女是深坑; 外女是窄阱。
28 Amabisala ngati mbala yachifwamba, ndipo amuna amakhala osakhulupirika chifukwa cha iyeyu.
她埋伏好像強盜; 她使人中多有奸詐的。
29 Ndani ali ndi tsoka? Ndani ali ndi chisoni? Ndani ali pa mkangano? Ndani ali ndi madandawulo? Ndani ali ndi zipsera zosadziwika uko zachokera? Ndani ali ndi maso ofiira?
誰有禍患?誰有憂愁? 誰有爭鬥?誰有哀歎? 誰無故受傷?誰眼目紅赤?
30 Ndi amene amakhalitsa pa mowa, amene amapita nalawa vinyo osakanizidwa.
就是那流連飲酒、 常去尋找調和酒的人。
31 Usatengeke mtima ndi kufiira kwa vinyo, pamene akuwira mʼchikho pamene akumweka bwino!
酒發紅,在杯中閃爍, 你不可觀看, 雖然下咽舒暢, 終久是咬你如蛇,刺你如毒蛇。
32 Potsiriza pake amaluma ngati njoka, ndipo amajompha ngati mphiri.
33 Maso ako adzaona zinthu zachilendo ndipo maganizo ndi mawu ako adzakhala osokonekera.
你眼必看見異怪的事; 你心必發出乖謬的話。
34 Udzakhala ngati munthu amene ali gone pakati pa nyanja, kapena ngati munthu wogona pa msonga ya mlongoti ya ngalawa.
你必像躺在海中, 或像臥在桅杆上。
35 Iwe udzanena kuti, “Anandimenya, koma sindinapwetekedwe! Andimenya koma sindinamve kanthu! Kodi ndidzuka nthawi yanji? Ndiye ndifunefunenso vinyo wina.”
你必說:人打我,我卻未受傷; 人鞭打我,我竟不覺得。 我幾時清醒,我仍去尋酒。