Miyambo 20
1 Vinyo amachititsa munthu kukhala wonyoza ndipo chakumwa choledzeretsa chimachititsa munthu kukhala wolongolola; aliyense wosochera nazo zimenezi alibe nzeru.
Luxuriosa res vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur non erit sapiens.
2 Ukali wa mfumu uli ngati kubangula kwa mkango; amene amawuputa mkwiyowo amataya moyo wake.
Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum peccat in animam suam.
3 Nʼchaulemu kwa munthu kupewa mikangano, koma chitsiru chilichonse chimafulumira kulongolola.
Honor est homini qui separat se a contentionibus; omnes autem stulti miscentur contumeliis.
4 Munthu waulesi satipula mʼmunda pa nthawi yoyenera; kotero pa nthawi yokolola adzafunafuna zinthu koma sadzapeza kanthu kalikonse.
Propter frigus piger arare noluit; mendicabit ergo æstate, et non dabitur illi.
5 Zolinga za mtima wa munthu zili ngati madzi akuya, munthu womvetsa zinthu ndiye yekha angawatunge.
Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri; sed homo sapiens exhauriet illud.
6 Anthu ambiri amayankhula za kukhulupirika kwawo, koma munthu wokhulupirika angamupeze ndani?
Multi homines misericordes vocantur; virum autem fidelem quis inveniet?
7 Munthu wolungama amakhala ndi makhalidwe abwino; odala ndi ana ake amene amatsanzira moyo wake.
Justus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet.
8 Mfumu ikhala pa mpando wake wa chiweruzo, imapeta ndi maso ake anthu onse oyipa.
Rex qui sedet in solio judicii dissipat omne malum intuitu suo.
9 Ndani amene anganene kuti, “Ndawuyeretsa mtima wanga; ndilibe tchimo lililonse?”
Quis potest dicere: Mundum est cor meum; purus sum a peccato?
10 Masikelo ndi miyeso ya zinthu imene ili yachinyengo zonsezi Yehova zimamunyansa.
Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.
11 Ngakhale mwana amadziwika ndi zochita zake, ngati zochita zake zili zoyera ndi zoyenera.
Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera ejus.
12 Makutu amene amamva ndi maso amene amaona, zonsezi anazilenga ndi Yehova.
Aurem audientem, et oculum videntem: Dominus fecit utrumque.
13 Usakonde tulo ungasauke; khala maso ndipo udzakhala ndi chakudya chambiri.
Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.
14 Munthu wogula chinthu amati, “Sichabwino, sichabwino.” Koma akagula nʼkuchokapo amayamba kudzitama.
Malum est, malum est, dicit omnis emptor; et cum recesserit, tunc gloriabitur.
15 Pali golide ndi miyala yamtengowapatali, koma milomo yoyankhula zanzeru ndi yamtengowapatali koposa zonsezi.
Est aurum et multitudo gemmarum, et vas pretiosum labia scientiæ.
16 Utenge chovala cha munthu amene waperekera mlendo chikole; kuti chikhale chikole chako chifukwa waperekera chikole munthu wachilendo.
Tolle vestimentum ejus qui fidejussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.
17 Chakudya chochipeza mwachinyengo chimukomera munthu, koma pa mapeto pake chimasanduka ngati mchenga mʼkamwa mwake.
Suavis est homini panis mendacii, et postea implebitur os ejus calculo.
18 Zokonzekera zimapindula utafunsira uphungu; ndipo usanamenye nkhondo yamba wapempha malangizo oyenera.
Cogitationes consiliis roborantur, et gubernaculis tractanda sunt bella.
19 Amene amanka nanena miseche amawulula zachinsinsi. Choncho usamagwirizane naye munthu woyankhula zopusayo.
Ei qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.
20 Ngati munthu atemberera abambo ake kapena amayi ake, moyo wake udzazimitsidwa ngati nyale mu mdima wandiweyani.
Qui maledicit patri suo et matri, extinguetur lucerna ejus in mediis tenebris:
21 Cholowa chochipeza mofulumira poyamba, sichidzakhala dalitso pa mapeto pake.
hæreditas ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.
22 Usanene kuti, “Ine ndidzabwezera choyipa chimenechi!” Dikira Yehova, ndipo Iye adzakupulumutsa.
Ne dicas: Reddam malum: exspecta Dominum, et liberabit te.
23 Miyeso yosintha imamunyansa Yehova; ndipo masikelo onyenga si abwino.
Abominatio est apud Dominum pondus et pondus; statera dolosa non est bona.
24 Mayendedwe a munthu amawalamulira ndi Yehova, tsono munthu angadziwe bwanji njira yake?
A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?
25 Ndi msampha kwa munthu kuyankhula mofulumira kuti “Chinthu ichi nʼchopatulika kwa Yehova,” popeza mwina atha kusintha maganizo utalumbira kale.
Ruina est homini devorare sanctos, et post vota retractare.
26 Mfumu ya nzeru imapeta kwathunthu anthu oyipa.
Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.
27 Mpweya wa munthu uli ngati nyale ya Yehova; imafufuza ziwalo zake zonse zamʼkati.
Lucerna Domini spiraculum hominis, quæ investigat omnia secreta ventris.
28 Kukoma mtima ndi kukhulupirika ndizo zimasunga mfumu; chilungamo chimalimbikitsa mpando wake waufumu.
Misericordia et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus ejus.
29 Ulemerero wa achinyamata uli mu mphamvu zawo, imvi ndi ulemerero wa anthu okalamba.
Exsultatio juvenum fortitudo eorum, et dignitas senum canities.
30 Mikwingwirima yopweteka ndiyo imachotsa zoyipa, ndipo mikwapulo ndiyo imachotsa zamʼkatikati mwa munthu.
Livor vulneris absterget mala, et plagæ in secretioribus ventris.
