Miyambo 14
1 Mkazi wanzeru amamanga banja lake, koma mkazi wopusa amalimasula ndi manja ake omwe.
sapiens mulier aedificavit domum suam insipiens instructam quoque destruet manibus
2 Amene amayenda molungama amaopa Yehova, koma amene njira zake ndi zoyipa amanyoza Yehova.
ambulans recto itinere et timens Deum despicitur ab eo qui infami graditur via
3 Kuyankhula kwa chitsiru kumamuyitanira ndodo pa msana, koma milomo ya munthu wanzeru imamuteteza.
in ore stulti virga superbiae labia sapientium custodiunt eos
4 Pakasowa ngʼombe zolima gome limakhala lopanda chakudya, koma pakakhala ngʼombe zamphamvu zakudya zimachulukanso.
ubi non sunt boves praesepe vacuum est ubi autem plurimae segetes ibi manifesta fortitudo bovis
5 Mboni yokhulupirika sinama, koma mboni yonyenga imayankhula zabodza.
testis fidelis non mentietur profert mendacium testis dolosus
6 Wonyoza anzake amafunafuna nzeru koma osayipeza, koma munthu womvetsa bwino amadziwa zinthu msanga.
quaerit derisor sapientiam et non inveniet doctrina prudentium facilis
7 Khala kutali ndi munthu wopusa chifukwa sudzapeza mawu a nzeru.
vade contra virum stultum et nescito labia prudentiae
8 Nzeru za munthu wochenjera zagona pakuzindikira njira zake. Koma uchitsiru wa zitsiru umapusitsidwa ndi chinyengo chawo chomwe.
sapientia callidi est intellegere viam suam et inprudentia stultorum errans
9 Zitsiru zimanyoza za kulapa machimo, awo, koma kufuna kwabwino kumapezeka mwa anthu olungama.
stultis inludet peccatum inter iustos morabitur gratia
10 Mtima uliwonse umadziwa wokha zowawa zake, ndipo palibe wina aliyense angadziwe kukondwa kwake.
cor quod novit amaritudinem animae suae in gaudio eius non miscebitur extraneus
11 Nyumba ya munthu woyipa idzapasuka, koma tenti ya munthu wowongoka mtima idzakhazikika.
domus impiorum delebitur tabernacula iustorum germinabunt
12 Pali njira ina yooneka ngati yabwino kwa munthu, koma kumatsiriziro kwake ndi ku imfa.
est via quae videtur homini iusta novissima autem eius deducunt ad mortem
13 Ngakhale poseka mtima utha kumva kuwawa, ndipo mathero achimwemwe akhoza kukhala chisoni.
risus dolore miscebitur et extrema gaudii luctus occupat
14 Munthu wosakhulupirika adzalandira zogwirizana ndi ntchito yake, koma munthu wabwino adzalandira mphotho ya ntchito yake.
viis suis replebitur stultus et super eum erit vir bonus
15 Munthu wopusa amakhulupirira chilichonse, koma munthu wochenjera amaganizira bwino mayendedwe ake.
innocens credit omni verbo astutus considerat gressus suos
16 Munthu wanzeru amaopa Mulungu ndipo amapewa zoyipa, koma munthu wopusa ndi wokula mtima amakhala wosasamala.
sapiens timet et declinat malum stultus transilit et confidit
17 Munthu wopsa mtima msanga amachita zinthu za uchitsiru, ndipo anthu amadana ndi munthu wachinyengo.
inpatiens operabitur stultitiam et vir versutus odiosus est
18 Anthu opusa amalandira uchitsiru, koma anthu ochenjera amavekedwa chipewa cha ulemerero wa kudziwa zinthu.
possidebunt parvuli stultitiam et astuti expectabunt scientiam
19 Anthu oyipa adzagwada pamaso pa anthu abwino, ndipo anthu oyipa adzapempha thandizo kwa anthu olungama.
iacebunt mali ante bonos et impii ante portas iustorum
20 Munthu wosauka ngakhale anansi ake omwe amamuda, koma munthu wolemera ali ndi abwenzi ambiri.
etiam proximo suo pauper odiosus erit amici vero divitum multi
21 Wonyoza mnansi wake ndi wochimwa koma ndi wodala amene amachitira chifundo anthu osowa.
qui despicit proximum suum peccat qui autem miseretur pauperi beatus erit
22 Kodi amene amakonzekera zoyipa sasochera? Koma amene amakonzekera zabwino anthu amawaonetsa chikondi ndi kukhulupirika.
errant qui operantur malum misericordia et veritas praeparant bona
23 Ntchito iliyonse imakhala ndi phindu, koma kuyankhulayankhula kumabweretsa umphawi.
in omni opere erit abundantia ubi autem verba sunt plurima frequenter egestas
24 Chipewa chaulemu cha anthu a nzeru ndi chuma chawo chomwe, koma malipiro a zitsiru ndi uchitsiru.
corona sapientium divitiae eorum fatuitas stultorum inprudentia
25 Mboni yokhulupirika imapulumutsa miyoyo, koma mboni yabodza imaphetsa.
liberat animas testis fidelis et profert mendacia versipellis
26 Amene amaopa Yehova ali ndi chitetezo chokwanira ndipo iye adzakhala pothawira pa ana ake.
in timore Domini fiducia fortitudinis et filiis eius erit spes
27 Kuopa Yehova ndiye kasupe wamoyo, kumathandiza munthu kuti apewe msampha wa imfa.
timor Domini fons vitae ut declinet a ruina mortis
28 Gulu lalikulu la anthu ndiye ulemerero wa mfumu, koma popanda anthu kalonga amawonongeka.
in multitudine populi dignitas regis et in paucitate plebis ignominia principis
29 Munthu wosapsa mtima msanga amamvetsa zinthu kwambiri, koma munthu wopsa mtima msanga amaonetsa uchitsiru wake.
qui patiens est multa gubernatur prudentia qui autem inpatiens exaltat stultitiam suam
30 Mtima wodekha umapatsa thupi moyo, koma nsanje imawoletsa mafupa.
vita carnium sanitas cordis putredo ossuum invidia
31 Amene amapondereza mʼmphawi amanyoza mlengi wake, koma wochitira chifundo munthu wosowa amalemekeza Mulungu.
qui calumniatur egentem exprobrat factori eius honorat autem eum qui miseretur pauperis
32 Anthu oyipa adzakanthidwa chifukwa cha ntchito zawo zomwe, koma olungama adzatetezedwa mwa imfa yawo.
in malitia sua expelletur impius sperat autem iustus in morte sua
33 Nzeru zimakhala mu mtima mwa anthu omvetsa zinthu, koma nzeru sipezeka mu mtima mwa zitsiru.
in corde prudentis requiescit sapientia et indoctos quoque erudiet
34 Chilungamo chimakweza mtundu wa anthu, koma uchimo umachititsa manyazi mtundu uliwonse.
iustitia elevat gentem miseros facit populos peccatum
35 Mfumu imasangalatsidwa ndi wantchito wanzeru, koma imachitira ukali wantchito wochititsa manyazi.
acceptus est regi minister intellegens iracundiam eius inutilis sustinebit
