Oweruza 9
1 Abimeleki mwana wa Yeru-Baala anapita ku Sekemu kwa abale a amayi ake ndi kukawawuza iwowo ndi fuko lonse la banja la abambo a amayi ake kuti,
耶路·巴力的儿子亚比米勒到了示剑见他的众母舅，对他们和他外祖全家的人说：
2 “Funsani nzika zonse za ku Sekemu kuno, ‘Chabwino ndi chiyani kwa inu kuti ana onse makumi asanu ndi awiri a Yeru-Baala azikulamulirani, kapena kuti azikulamulirani ndi munthu mmodzi basi?’ Kumbukirani kuti ine ndine mʼbale wanu weniweni.”
“请你们问示剑的众人说，是耶路·巴力的众子七十人都管理你们好呢？还是一人管理你们好呢？你们又要记念我是你们的骨肉。”
3 Abale a amayi akewo anamuyankhulira mawu amenewa kwa nzika zonse za ku Sekemu, ndipo mitima ya anthu onse inali pa Abimeleki chifukwa anati, “Uyu ndi mʼbale wathu,”
他的众母舅便将这一切话为他说给示剑人听，示剑人的心就归向亚比米勒。他们说：“他原是我们的弟兄”；
4 Tsono anamupatsa ndalama zasiliva 70 za mʼnyumba ya chipembedzo ya Baala Beriti. Ndi ndalama zimenezi Abimeleki analemba anthu achabechabe ndi osasamala kuti azimutsatira.
就从巴力·比利土的庙中取了七十舍客勒银子给亚比米勒；亚比米勒用以雇了些匪徒跟随他。
5 Anapita ku Ofiri ku mudzi kwa abambo ake ndipo anapha abale ake makumi asanu ndi awiri, ana a Yeru-Baala pa mwala umodzi. Koma Yotamu yemwe anali wamngʼono mwa onsewo anapulumuka chifukwa anabisala.
他往俄弗拉到他父亲的家，将他弟兄、耶路·巴力的众子七十人都杀在一块磐石上；只剩下耶路·巴力的小儿子约坦，因为他躲藏了。
6 Tsono nzika za ku Sekemu ndi za ku Beti-Milo zinapita kukasonkhana ku mtengo wa thundu pafupi ndi chipilala cha ku Sekemu kuti akalonge Abimeleki ufumu.
示剑人和米罗人都一同聚集，往示剑橡树旁的柱子那里，立亚比米勒为王。
7 Yotamu atamva izi anapita kukayima pamwamba pa phiri la Gerizimu ndipo anafuwula nati, “Tandimverani inu anthu a ku Sekemu, kuti Mulungu akumvereninso.
有人将这事告诉约坦，他就去站在基利心山顶上，向众人大声喊叫说：“示剑人哪，你们要听我的话， 神也就听你们的话。
8 Tsiku lina mitengo inapita kukadzoza mfumu yawo. Tsono mitengoyo inati kwa mtengo wa olivi, ‘Iwe ukhale mfumu yathu.’”
有一时，树木要膏一树为王，管理他们，就去对橄榄树说：‘请你作我们的王。’
9 “Koma mtengo wa olivi uja unayankha kuti, ‘Kodi ndisiye mafuta angawa amene amalemekezera nawo milungu ndi anthu omwe, kuti ndizikalamulira mitengo?’”
橄榄树回答说：‘我岂肯止住供奉神和尊重人的油，飘摇在众树之上呢？’
10 Apo mitengo inawuza mtengo wa mkuyu kuti, “Bwera ndiwe ukhale mfumu yathu.”
树木对无花果树说：‘请你来作我们的王。’
11 Koma mtengo wa mkuyu unayankha kuti, “Kodi ndisiye chipatso changa chokoma ndi chozunachi kuti ndizikalamulira mitengo?”
无花果树回答说：‘我岂肯止住所结甜美的果子，飘摇在众树之上呢？’
12 Kenaka mitengo ija inawuza mtengo wamphesa kuti, “Bwera ndiwe kuti ukhale mfumu yathu.”
树木对葡萄树说：‘请你来作我们的王。’
13 Koma mtengo wamphesa unayankha kuti, “Kodi ine ndisiye vinyo wangayu, amene amasangalatsa milungu ndi anthu omwe kuti ndizikalamulira mitengo?”
葡萄树回答说：‘我岂肯止住使神和人喜乐的新酒，飘摇在众树之上呢？’
14 Pomaliza mitengo yonse inawuza mkandankhuku kuti, “Bwera ndipo ukhale mfumu yathu.”
众树对荆棘说：‘请你来作我们的王。’
15 Mkandankhuku uja unayankha kuti, “Ngati mukufunadi kuti mudzoze ine kuti ndikhale mfumu yanu, bwerani mudzabisale mu mthunzi mwangamu, koma ngati simutero, moto utuluka kwa ine ndi kupsereza mikungudza ya ku Lebanoni.”
荆棘回答说：‘你们若诚诚实实地膏我为王，就要投在我的荫下；不然，愿火从荆棘里出来，烧灭黎巴嫩的香柏树。’
16 Yotamu anatinso, “Kodi mukuti munaonetsadi kuona mtima ndi kukhulupirika podzoza Abimeleki kukhala mfumu? Kodi mukuti munachitira ulemu Yeru-Baala ndi banja lake poganizira ntchito zimene anachita?
“现在你们立亚比米勒为王，若按诚实正直善待耶路·巴力和他的全家，这就是酬他的劳。
17 Kodi suja abambo anga anakumenyerani nkhondo ndi kuyika moyo wawo pa chiswe kuti akupulumutseni mʼmanja mwa Amidiyani?
从前我父冒死为你们争战，救了你们脱离米甸人的手。
18 Koma lero inu mwawukira banja la abambo anga. Mwapha ana ake 70 pa mwala umodzi, ndiponso mwalonga ufumu Abimeleki, mwana wa mdzakazi wake kuti akhale wolamulira anthu a ku Sekemu chifukwa ndi mʼbale wanu.
你们如今起来攻击我的父家，将他众子七十人杀在一块磐石上，又立他婢女所生的儿子亚比米勒为示剑人的王；他原是你们的弟兄。
19 Tsono ngati mukuti zimene mwachitira Yeru-Baala ndi banja lake mwazichita moona mtima ndiponso mokhulupirika, ndiye mukondwere ndi Abimeleki, nayenso akondwere nanu!
你们如今若按诚实正直待耶路·巴力和他的家，就可因亚比米勒得欢乐，他也可因你们得欢乐；
20 Koma ngati sichoncho moto utuluke mwa Abimeleki ndi kupsereza anthu a ku Sekemu ndi Beti-Milo, ndipo moto utulukenso mwa anthu a ku Sekemu ndi Beti-Milo, ndi kupsereza Abimeleki!”
不然，愿火从亚比米勒发出，烧灭示剑人和米罗众人，又愿火从示剑人和米罗人中出来，烧灭亚比米勒。”
21 Kenaka Yotamu anathawira ku Beeri nakakhala komweko chifukwa ankaopa Abimeleki mʼbale wake.
约坦因怕他弟兄亚比米勒，就逃跑，来到比珥，住在那里。
22 Abimeleki atalamulira Israeli zaka zitatu,
亚比米勒管理以色列人三年。
23 Mulungu anayika chidani pakati pa Abimelekiyo ndi anthu a ku Sekemu, motero kuti anthu a ku Sekemu anawukira Abimeleki.
神使恶魔降在亚比米勒和示剑人中间，示剑人就以诡诈待亚比米勒。
24 Mulungu anachita zimenezi kuti zoyipa zimene anachitira ana aamuna 70 a Yeru-Baala aja zimubwerere, ndi kuti magazi awo akhale pa Abimeleki mʼbale wawo ndi pa anthu a ku Sekemu amene anamulimbikitsa mtima kuti aphe abale akewo.
这是要叫耶路·巴力七十个儿子所受的残害归与他们的哥哥亚比米勒，又叫那流他们血的罪归与帮助他杀弟兄的示剑人。
25 Choncho anthu a ku Sekemu anayika anthu omubisalira pamwamba pa mapiri. Tsono iwo ankalanda anthu odutsa mʼnjira imeneyo zinthu zawo ndipo Abimeleki anamva zimenezi.
示剑人在山顶上设埋伏，等候亚比米勒。凡从他们那里经过的人，他们就抢夺。有人将这事告诉亚比米勒。
26 Gaali mwana wa Ebedi anasamukira ku Sekemu ndi abale ake, ndipo anthu a ku Sekemuko anamukhulupirira iye.
以别的儿子迦勒和他的弟兄来到示剑，示剑人都信靠他。
27 Anthuwo anapita ku munda kukathyola mphesa ndi kuzifinya, ndipo anachita chikondwerero mʼnyumba ya milungu yawo. Anthuwo akudya ndi kumwa, ankatemberera Abimeleki.
示剑人出城到田间去，摘下葡萄，踹酒，设摆筵宴，进他们神的庙中吃喝，咒诅亚比米勒。
28 Ndipo Gaali mwana wa Ebedi anati “Kodi Abimeleki ndi ndani, ndipo nʼchifukwa chiyani akutilamulira ife Asekemu? Kodi iyeyu si mwana wa Yeru-Baala ndipo womuthandiza wake si Zebuli? Tiyeni titumikire anthu a ku Hamori, kholo la fuko la Sekemu! Nanga nʼchifukwa chiyani tikutumikira Abimeleki?
以别的儿子迦勒说：“亚比米勒是谁？示剑是谁？使我们服事他呢？他不是耶路·巴力的儿子吗？他的帮手不是西布勒吗？你们可以服事示剑的父亲哈抹的后裔。我们为何服事亚比米勒呢？
29 Anthu a mu mzindawo akanakhala pansi pa ulamuliro wanga, ndikanamuchotsa Abimelekiyu. Ndikanamuwuza Abimeleki kuti, ‘Wonjeza ankhondo ako ndipo ubwere tidzamenyane!’”
惟愿这民归我的手下，我就除掉亚比米勒。”迦勒又对亚比米勒说：“增添你的军兵出来吧。”
30 Zebuli amene ankalamulira mzindawo atamva zimene Gaali mwana wa Ebadi ananena, anakwiya kwambiri.
邑宰西布勒听见以别的儿子迦勒的话，就发怒，
31 Anatumiza amithenga kwa Abimeleki, kukanena kuti, “Gaali mwana wa Ebedi ndi abale ake abwera ku Sekemu ndipo akuwutsa mitima ya anthu a mu mzindawo kuti akuwukireni inu.
悄悄地打发人去见亚比米勒，说：“以别的儿子迦勒和他的弟兄到了示剑，煽惑城中的民攻击你。
32 Nʼchifukwa chake usiku womwe uno inu ndi anthu anu mupite, mukabisale mʼminda.
现在你和跟随你的人今夜起来，在田间埋伏。
33 Mmawa dzuwa likutuluka, mudzuke ndi kukathira nkhondo mzindawo. Gaali ndi anthu amene ali naye akamadzabwera kuti alimbane ndi inu, inu mudzathane nawo monga mmene mungachitire.”
到早晨太阳一出，你就起来闯城。迦勒和跟随他的人出来攻击你的时候，你便向他们见机而做。”
34 Choncho Abimeleki ndi ankhondo ake onse anadzuka usiku nakabisalira mzinda wa Sekemu mʼmagulu anayi.
于是，亚比米勒和跟随他的众人夜间起来，分作四队，埋伏等候示剑人。
35 Gaali mwana wa Ebedi anatuluka nakayima pa khomo pa chipata cha mzinda pamene Abimeleki ndi ankhondo ake anatuluka ku malo kumene anabisala kuja.
以别的儿子迦勒出去，站在城门口。亚比米勒和跟随他的人从埋伏之处起来。
36 Gaaliyo atawaona, anawuza Zebuli kuti, “Taona anthu akutsika kuchoka pamwamba pa mapiri.” Koma Zebuli anayankha kuti, “Zimene mukuonazo ndi zithunzi za mapiri chabe osati anthu.”
迦勒看见那些人，就对西布勒说：“看哪，有人从山顶上下来了。”西布勒说：“你看见山的影子，以为是人。”
37 Koma Gaaliyo anayankhulanso kuti, “Taona anthu akutsika kuchokera pakati pa phiri, ndipo gulu lina likubwera kuchokera ku mtengo wa thundu wa owombeza mawula.”
迦勒又说：“看哪，有人从高处下来，又有一队从米恶尼尼橡树的路上而来。”
38 Ndipo Zebuli anamufunsa iye kuti, “Pakamwa pako paja pali kuti tsopano, iwe amene umanena kuti, Abimeleki ndaninso kuti ife timutumikire? Kodi amenewa si anthu aja umawanyozawa? Tsopano tuluka ukamenyane nawo.”
西布勒对他说：“你曾说，亚比米勒是谁，叫我们服事他？你所夸的口在哪里呢？这不是你所藐视的民吗？你现在出去，与他们交战吧！”
39 Choncho Gaaliyo anatuluka akutsogolera anthu a ku Sekemu kukamenyana ndi Abimeleki.
于是迦勒率领示剑人出去，与亚比米勒交战。
40 Koma Abimeleki anamuthamangitsa ndipo Gaala anathawa. Ambiri a ankhondo ake anagwa napwetekeka njira yonse mpaka ku chipata cha mzinda.
亚比米勒追赶迦勒；迦勒在他面前逃跑，有许多受伤仆倒的，直到城门。
41 Abimeleki anakhala ku Aruma, ndipo Zebuli anathamangitsa Gaali pamodzi ndi abale ake, kuwatulutsa mu Sekemu.
亚比米勒住在亚鲁玛。西布勒赶出迦勒和他弟兄，不准他们住在示剑。
42 Mmawa mwake anthu a ku Sekemu anapangana zopita ku minda, ndipo Abimeleki anamva zimenezi.
次日，民出到田间，有人告诉亚比米勒；
43 Tsono Abimeleki anatenga anthu ake, nawagawa magulu atatu ndi kukabisala mʼminda. Ataona anthu akutuluka mu mzindawo, iye anapita kukalimbana nawo ndipo onsewo anawapha.
他就把他的人分作三队，埋伏在田间，看见示剑人从城里出来，就起来击杀他们。
44 Abimeleki pamodzi ndi magulu ake anathamangira kutsogolo nakawakhalira pa chipata cha mzinda. Ndipo magulu awiri ena aja anathamangira anthu amene anali mʼminda ndi kuwapha onse.
亚比米勒和跟随他的一队向前闯去，站在城门口；那两队直闯到田间，击杀了众人。
45 Abimeleki anawuthira nkhondo mzindawo tsiku lonse. Kenaka anawulanda ndi kupha nzika zonse za mu mzindamo. Anawuwonongeratu mzindawo nawuwaza mchere.
亚比米勒整天攻打城，将城夺取，杀了其中的居民，将城拆毁，撒上了盐。
46 Anthu a mu nsanja ya Sekemu atamva zimenezi, anakalowa mu linga la nyumba yopembedzeramo Baala-Beriti.
示剑楼的人听见了，就躲入巴力·比利土庙的卫所。
47 Abimeleki anamva kuti anthu ena asonkhana kumeneko.
有人告诉亚比米勒说：“示剑楼的人都聚在一处。”
48 Choncho Abimeleki pamodzi ndi anthu ake onse anapita ku phiri la Zalimoni. Kumeneko anatenga nkhwangwa nadula nthambi za mitengo. Ananyamula nthambi zija pa phewa pake. Tsono anawuza anthu aja kuti, “Zimene mwaona ine ndikuchita, inunso mufulumire kuchita monga ndachitiramu.”
亚比米勒和跟随他的人就都上撒们山。亚比米勒手拿斧子，砍下一根树枝，扛在肩上，对跟随他的人说：“你们看我所行的，也当赶紧照样行。”
49 Tsono aliyense anadula nthambi zake, natsatira Abimeleki. Anakawunjika nthambi zija pa linga paja, kenaka ndi kuliyatsa moto. Choncho anthu onse a ku nsanja ya Sekemu anafa. Analipo anthu pafupifupi 1,000, amuna ndi akazi.
众人就各砍一枝，跟随亚比米勒，把树枝堆在卫所的四围，放火烧了卫所，以致示剑楼的人都死了，男女约有一千。
50 Kenaka Abimeleki anapita ku Tebezi. Anakawuzungulira mzindawo ndi kuwulanda.
亚比米勒到提备斯，向提备斯安营，就攻取了那城。
51 Koma mu mzindamo munali nsanja yolimba. Anthu onse a mu mzindamo amuna ndi akazi anathawira mu nsanjayo, nadzitsekera mʼkati. Ndipo anakwera ku denga la nsanjayo.
城中有一座坚固的楼；城里的众人，无论男女，都逃进楼去，关上门，上了楼顶。
52 Abimeleki anapita ku nsanjayo nathira nkhondo. Anafika pafupi ndi chitseko cha nsanja ija kuti ayitenthe.
亚比米勒到了楼前攻打，挨近楼门，要用火焚烧。
53 Koma mkazi wina anaponya mwala wa mphero pa mutu wa Abimeleki ndi kuswa chibade cha mutuwo.
有一个妇人把一块上磨石抛在亚比米勒的头上，打破了他的脑骨。
54 Mwamsanga Abimeleki anayitana mnyamata womunyamulira zida za nkhondo namuwuza kuti, “Solola lupanga lako undiphe kuti anthu asadzanene kuti, ‘Mkazi ndiye anamupha.’” Choncho wantchito wake anamubayadi mpaka kutulukira kunja lupangalo ndipo anafa.
他就急忙喊叫拿他兵器的少年人，对他说：“拔出你的刀来，杀了我吧！免得人议论我说，他为一个妇人所杀。”于是少年人把他刺透，他就死了。
55 Aisraeli ataona kuti Abimeleki wafa, anapita kwawo.
以色列人见亚比米勒死了，便各回自己的地方去了。
56 Mmenemu ndi mmene Mulungu analipsirira tchimo la Abimeleki limene anachitira abambo ake pakupha abale ake 70 aja.
这样， 神报应亚比米勒向他父亲所行的恶，就是杀了弟兄七十个人的恶。
57 Mulungu anawalanganso anthu a ku Sekemu chifukwa cha kuyipa kwawo konse. Ndipo matemberero a Yotamu mwana wa Yeru-Baala anawagweradi.
示剑人的一切恶， 神也都报应在他们头上；耶路·巴力的儿子约坦的咒诅归到他们身上了。
