2 Mbiri 32
1 Zitatha zonse zimene Hezekiya anachita mokhulupirika, Senakeribu mfumu ya ku Asiriya anabwera ndi kuthira nkhondo dziko la Yuda. Iye anazinga mizinda yotetezedwa ya Yuda, kuganiza kuti ayigonjetsa.
這虔誠的事以後，亞述王西拿基立來侵入猶大，圍困一切堅固城，想要攻破佔據。
2 Pamene Hezekiya anaona kuti Senakeribu wabwera ndipo wakonzeka kuchita nkhondo ndi Yerusalemu,
希西家見西拿基立來，定意要攻打耶路撒冷，
3 iye anakambirana ndi akuluakulu ake pamodzi ndi atsogoleri a gulu lankhondo za kutseka akasupe ochoka ku kasupe amene anali kunja kwa mzinda, ndipo iwo anamuthandiza.
就與首領和勇士商議，塞住城外的泉源；他們就都幫助他。
4 Gulu lalikulu la anthu linasonkhana, ndipo anatseka akasupe onse pamodzi ndi mtsinje umene umayenda mʼkati mwa nthakamo. Iwo ankanena kuti, “Nʼchifukwa chiyani mafumu a Asiriya akabwera kuno adzapeze madzi ambiri?”
於是有許多人聚集，塞了一切泉源，並通流國中的小河，說：「亞述王來，為何讓他得着許多水呢？」
5 Kenaka iye anagwira ntchito molimbika kukonza madera ogumuka a khoma ndi kumangapo msanja. Anamanganso mpanda wina kunja kwa mpanda winawo ndipo anamanga zolimbitsa Milo ku mzinda wa Davide.
希西家力圖自強，就修築所有拆毀的城牆，高與城樓相齊；在城外又築一城，堅固大衛城的米羅，製造了許多軍器、盾牌；
6 Iye anasankha atsogoleri a ankhondo olamulira anthu ndipo anawasonkhanitsa pamaso pake pa bwalo la chipata cha mzinda ndi kuwalimbikitsa ndi mawu awa:
設立軍長管理百姓，將他們招聚在城門的寬闊處，用話勉勵他們，說：
7 “Khalani amphamvu ndi olimba mtima. Musachite mantha kapena kutaya mtima chifukwa cha mfumu ya ku Asiriya ndi gulu lalikulu lankhondo limene ali nalo, pakuti ife tili ndi mphamvu yayikulu kuposa imene ili ndi iye.
「你們當剛強壯膽，不要因亞述王和跟隨他的大軍恐懼、驚慌；因為與我們同在的，比與他們同在的更大。
8 Iye ali ndi mphamvu ya anthu basi, koma ife tili ndi Yehova Mulungu wathu kutithandiza ndi kuchita nkhondo zathu.” Ndipo anthu anapeza chilimbikitso kuchokera pa zimene Hezekiya mfumu ya Yuda ananena.
與他們同在的是肉臂，與我們同在的是耶和華－我們的上帝，他必幫助我們，為我們爭戰。」百姓就靠猶大王希西家的話，安然無懼了。
9 Nthawi ina, pamene Senakeribu mfumu ya ku Asiriya ndi gulu lake lonse lankhondo anali atazinga Lakisi, iye anatumiza atsogoleri ake ankhondo ku Yerusalemu ndi uthenga uwu kwa Hezekiya mfumu ya Yuda ndi anthu onse a ku Yuda amene anali kumeneko:
此後，亞述王西拿基立和他的全軍攻打拉吉，就差遣臣僕到耶路撒冷見猶大王希西家和一切在耶路撒冷的猶大人，說：
10 “Senakeribu mfumu ya ku Asiriya akuti: Kodi inu mukukhulupirira chiyani, kuti mukukhalabe mu Yerusalemu mutazingidwa?
「亞述王西拿基立如此說：『你們倚靠甚麼，還在耶路撒冷受困呢？
11 Pamene Hezekiya akunena kuti ‘Yehova Mulungu wathu adzatipulumutsa kuchoka mʼdzanja la mfumu ya ku Asiriya,’ iye akukusocheretsani, kuti mufe ndi njala ndi ludzu.
希西家對你們說「耶和華－我們的上帝必救我們脫離亞述王的手」，這不是誘惑你們，使你們受飢渴而死嗎？
12 Kodi si Hezekiya amene anachotsa malo opembedzerapo Mulungu ameneyu ndi maguwa ansembe ndi kunena kwa anthu a ku Yuda ndi Yerusalemu kuti, ‘Muzipembedza pa guwa lansembe limodzi ndi kupserezapo nsembe?’
這希西家豈不是廢去耶和華的邱壇和祭壇，吩咐猶大與耶路撒冷的人說「你們當在一個壇前敬拜，在其上燒香」嗎？
13 “Kodi inu simukudziwa zimene ine ndi makolo anga tachita kwa anthu a mitundu ina? Kodi milungu ya mitundu imeneyi inatha kupulumutsa dziko lawo kuchoka mʼdzanja langa?
我與我列祖向列邦所行的，你們豈不知道嗎？列邦的神何嘗能救自己的國脫離我手呢？
14 Kodi ndi milungu iti mwa milungu ya mitundu ina ya anthuwo, imene makolo anga anayiwononga kotheratu, inatha kupulumutsa anthu ake mʼdzanja langa? Nanga tsono Mulungu wanuyo adzakupulumutsani mʼdzanja langa motani?
我列祖所滅的國，那些神中誰能救自己的民脫離我手呢？難道你們的神能救你們脫離我手嗎？
15 Choncho inu musalole kuti Hezekiya akunamizeni ndi kukusocheretsani motere. Musamukhulupirire, pakuti palibe mulungu wa mtundu wina uliwonse kapena ufumu wina uliwonse umene unatha kupulumutsa anthu ake kuchoka mʼdzanja langa kapena mʼdzanja la makolo anga. Nanga bwanji Mulungu wanuyo, sadzatha kukupulumutsani kuchoka mʼdzanja langa!”
所以你們不要叫希西家這樣欺哄誘惑你們，也不要信他；因為沒有一國一邦的神能救自己的民脫離我手和我列祖的手，何況你們的神更不能救你們脫離我的手。』」
16 Atsogoleri a ankhondo a Senakeribu anapitiriza kuyankhula zotsutsana ndi Yehova Mulungu ndi mtumiki wake Hezekiya.
西拿基立的臣僕還有別的話毀謗耶和華上帝和他僕人希西家。
17 Mfumunso inalemba makalata onyoza Yehova, Mulungu wa Israeli, ndipo inanena zotsutsana naye izi: “Monga momwe milungu ya anthu a mayiko ena sinathe kuwapulumutsa kuchoka mʼdzanja langa, chonchonso Mulungu wa Hezekiya sadzapulumutsa anthu ake kuchoka mʼdzanja langa.”
西拿基立也寫信毀謗耶和華－以色列的上帝說：「列邦的神既不能救他的民脫離我手，希西家的神也不能救他的民脫離我手了。」
18 Kenaka iwo anafuwula mu Chihebri kwa anthu a mu Yerusalemu amene anali pa khoma, kuwaopseza ndi kuwachititsa mantha ndi cholinga choti alande mzindawo.
亞述王的臣僕用猶大言語向耶路撒冷城上的民大聲呼叫，要驚嚇他們，擾亂他們，以便取城。
19 Iwo anayankhula za Mulungu wa Yerusalemu monga anayankhulira za milungu ya anthu ena a pa dziko lapansi, ntchito ya manja a anthu.
他們論耶路撒冷的上帝，如同論世上人手所造的神一樣。
20 Mfumu Hezekiya ndi mneneri Yesaya mwana wa Amozi anafuwulira kumwamba mʼpemphero chifukwa cha zimenezi.
希西家王和亞摩斯的兒子先知以賽亞因此禱告，向天呼求。
21 Ndipo Yehova anatumiza mngelo amene anadzapha anthu onse odziwa nkhondo ndi atsogoleri ndiponso oyangʼanira misasa ya mfumu ya ku Asiriya. Choncho Senakeribu anabwerera kwawo wamanyazi. Ndipo atalowa mʼnyumba ya mulungu wake, ena mwa ana ake anamupha ndi lupanga.
耶和華就差遣一個使者進入亞述王營中，把所有大能的勇士和官長、將帥盡都滅了。亞述王滿面含羞地回到本國，進了他神的廟中，有他親生的兒子在那裏用刀殺了他。
22 Kotero Yehova anapulumutsa Hezekiya ndi anthu a ku Yerusalemu kuchoka mʼdzanja la Senakeribu mfumu ya ku Asiriya ndi mʼdzanja la anthu ena. Yehova anawateteza ku mbali zonse.
這樣，耶和華救希西家和耶路撒冷的居民脫離亞述王西拿基立的手，也脫離一切仇敵的手，又賜他們四境平安。
23 Anthu ambiri anabweretsa zopereka kwa Yehova ku Yerusalemu ndi mphatso zamtengowapatali kwa Hezekiya mfumu ya Yuda. Kuyambira nthawi imeneyo Hezekiya ankalemekezedwa kwambiri ndi mitundu ina yonse.
有許多人到耶路撒冷，將供物獻與耶和華，又將寶物送給猶大王希西家。此後，希西家在列邦人的眼中看為尊大。
24 Pa nthawi imeneyo Hezekiya anadwala ndipo anali pafupi kufa. Iye anapemphera kwa Yehova, amene anamuyankha ndi kumupatsa chizindikiro chodabwitsa.
那時希西家病得要死，就禱告耶和華，耶和華應允他，賜他一個兆頭。
25 Koma Hezekiya anali ndi mtima wonyada ndipo sanachite molingana ndi kukoma mtima kumene Mulungu anamuonetsera. Choncho mkwiyo wa Yehova unali pa iye ndi pa Yuda ndi Yerusalemu.
希西家卻沒有照他所蒙的恩報答耶和華；因他心裏驕傲，所以忿怒要臨到他和猶大並耶路撒冷。
26 Koma kenaka Hezekiya analapa za kunyada kwakeko, monga anachitanso anthu a mu Yerusalemu. Choncho mkwiyo wa Yehova sunafike pa iwo pa nthawi ya Hezekiya.
但希西家和耶路撒冷的居民覺得心裏驕傲，就一同自卑，以致耶和華的忿怒在希西家的日子沒有臨到他們。
27 Hezekiya anali ndi chuma ndi ulemu wambiri ndipo anamanga nyumba zosungiramo chuma cha siliva wake ndi golide ndi za miyala yokongola, zokometsera zakudya, zishango ndi mtundu uliwonse wa zinthu zamtengowapatali.
希西家大有尊榮資財，建造府庫，收藏金銀、寶石、香料、盾牌，和各樣的寶器，
28 Iye anamanganso nyumba zosungiramo tirigu, vinyo watsopano ndi mafuta a olivi, ndiponso anamanga nyumba zodyeramo ngʼombe zosiyanasiyana, ndi makola a nkhosa.
又建造倉房，收藏五穀、新酒，和油，又為各類牲畜蓋棚立圈；
29 Iyeyo anamanga midzi ndipo anali ndi nkhosa ndi ngʼombe zambiri, pakuti Mulungu anamupatsa chuma chambiri.
並且建立城邑，還有許多的羊群牛群，因為上帝賜他極多的財產。
30 Ndi Hezekiya amene anatseka ku mtunda kwa kasupe wa Gihoni, ndi kumuwongolera kuti madzi ake apite mbali ya kumadzulo kwa Mzinda wa Davide. Iye ankachita bwino pa ntchito iliyonse imene ankagwira.
這希西家也塞住基訓的上源，引水直下，流在大衛城的西邊。希西家所行的事盡都亨通。
31 Koma pamene nthumwi zotumizidwa ndi atsogoleri a ku Babuloni zinabwera kudzamufunsa za chizindikiro chozizwitsa chimene chinachitika mʼdzikomo, Mulungu anamusiya yekha, kumuyesa kuti adziwe zonse zimene zinali mu mtima mwake.
惟有一件事，就是巴比倫王差遣使者來見希西家，訪問國中所現的奇事；這件事上帝離開他，要試驗他，好知道他心內如何。
32 Zina ndi zina zokhudza ulamuliro wa Hezekiya ndi ntchito za kudzipereka kwake zalembedwa mʼmasomphenya a Yesaya mwana wa Amozi, mʼbuku la mafumu a Yuda ndi Israeli.
希西家其餘的事和他的善行都寫在亞摩斯的兒子先知以賽亞的默示書上和猶大、以色列的諸王記上。
33 Hezekiya anamwalira ndipo anayikidwa mʼmanda pa phiri pamene pali manda a zidzukulu za Davide. Ayuda onse ndi anthu a mu Yerusalemu anamulemekeza atamwalira. Ndipo Manase mwana wake analowa ufumu mʼmalo mwake.
希西家與他列祖同睡，葬在大衛子孫的高陵上。他死的時候，猶大人和耶路撒冷的居民都尊敬他。他兒子瑪拿西接續他作王。
