Mga Salmo 78
1 Patalinghugi, Oh akong katawohan, ang akong Kasugoan: Ikiling ninyo ang inyong mga igdulungog sa mga pulong sa akong baba.
A contemplation by Asaph. Hear my teaching, my people. Turn your ears to the words of my mouth.
2 Pagabukhon ko ang akong baba sa usa ka sambingay; Magasulti ako ug mga butang nga tinipigan sa kakaraanan,
I will open my mouth in a parable. I will utter dark sayings of old,
3 Nga among nabati ug hingbaloan, Ug gisugilon kanamo sa among mga amahan.
which we have heard and known, and our fathers have told us.
4 Dili kami magatago kanila gikan sa ilang mga anak, Sa pagsugilon sa kaliwatan nga umalabut sa mga pagdayeg ni Jehova, Ug sa iyang kusog, ug sa iyang katingalahang mga buhat nga iyang gihimo.
We will not hide them from their children, telling to the generation to come the praises of Yahweh, his strength, and his wondrous deeds that he has done.
5 Kay siya nagtukod ug usa ka pagpamatuod kang Jacob, Ug nagbutang ug usa ka Kasugoan sa Israel. Nga gisugo niya ang among mga Amahan, Nga (sila) igapahibalo nila sa ilang mga anak;
For he established a covenant in Jacob, and appointed a teaching in Israel, which he commanded our fathers, that they should make them known to their children;
6 Aron ang kaliwatan nga umalabut mahibalo kanila, bisan ang mga anak nga mangatawo pa; Nga mobangon ug magasugilon niini sa ilang mga anak,
that the generation to come might know, even the children who should be born; who should arise and tell their children,
7 Aron nga ibutang nila ang ilang paglaum sa Dios. Ug dili mahakalimot sa mga buhat sa Dios, Kondili magabantay sa iyang mga sugo,
that they might set their hope in God, and not forget God’s deeds, but keep his commandments,
8 Ug dili unta (sila) mahisama sa ilang mga amahan, Usa ka malalison ug masukihon nga kaliwatan; Usa ka kaliwatan nga wala magtulid sa ilang kasingkasing, Ug kinsang espiritu wala magmatinumanon sa Dios.
and might not be as their fathers— a stubborn and rebellious generation, a generation that didn’t make their hearts loyal, whose spirit was not steadfast with God.
9 Ang mga anak ni Ephraim, sanglit nasangkap sa hinagiban, ug nanagdala ug mga pana, Mingtalikod (sila) sa adlaw sa gubat.
The children of Ephraim, being armed and carrying bows, turned back in the day of battle.
10 Wala nila pagbantayi ang tugon sa Dios, Ug nagdumili sa paglakaw sa iyang Kasugoan;
They didn’t keep God’s covenant, and refused to walk in his law.
11 Ug nahakalimot (sila) sa iyang mga binuhatan, Ug sa iyang mga katingalahang buhat nga iyang gipakita kanila.
They forgot his doings, his wondrous deeds that he had shown them.
12 Mga butang nga kahibulongan iyang gibuhat sa mga pagtan-aw sa ilang mga amahan, Didto sa yuta sa Egipto. sa kapatagan sa Soan.
He did marvelous things in the sight of their fathers, in the land of Egypt, in the field of Zoan.
13 Gibahin niya ang dagat, ug iyang gipalatas (sila) Ug iyang gipatindog ang mga tubig ingon sa usa ka pinundok.
He split the sea, and caused them to pass through. He made the waters stand as a heap.
14 Sa adlaw usab gimandoan niya (sila) pinaagi sa usa ka panganod, Ug sa tibook nga gabii pinaagi sa usa ka kahayag sa kalayo.
In the daytime he also led them with a cloud, and all night with a light of fire.
15 Gipikas niya ang mga pangpang sa kamingawan, Ug gipainum niya (sila) sa madagayaon ingon nga gikan sa mga kahiladman.
He split rocks in the wilderness, and gave them drink abundantly as out of the depths.
16 Gikan sa mga pangpang usab mipabul-og siya ug mga tubod sa tubig, Ug gipaagay niya ang mga tubig ingon sa mga suba.
He brought streams also out of the rock, and caused waters to run down like rivers.
17 Apan bisan pa niini, nanagpadayon (sila) sa pagpakasala batok kaniya, Aron sa pagsukol batok sa Hataas Uyamut didto sa kamingawan.
Yet they still went on to sin against him, to rebel against the Most High in the desert.
18 Ug ilang gitintal ang Dios sa ilang kasingkasing Sa pagpangayo ug makaon sumala sa ilang tinguha.
They tempted God in their heart by asking food according to their desire.
19 Oo, mingsulti (sila) batok sa Dios; (Sila) ming-ingon: Arang ba ang Dios makatagana ug usa ka lamesa dinhi sa kamingawan?
Yes, they spoke against God. They said, “Can God prepare a table in the wilderness?
20 Ania karon, siya misuntok sa bato, sa pagkaagi nga ang mga tubig mingbaha, Ug ang mga sapa mingsalanap; Arang ba usab siya makahatag ug tinapay? Makatagana ba siya ug unod alang sa iyang katawohan?
Behold, he struck the rock, so that waters gushed out, and streams overflowed. Can he give bread also? Will he provide meat for his people?”
21 Busa si Jehova nakadungog, ug naligutgut; Ug gipasilaub ang usa ka kalayo batok kang Jacob, Ug ang kasuko usab misaka batok sa Israel;
Therefore Yahweh heard, and was angry. A fire was kindled against Jacob, anger also went up against Israel,
22 Tungod kay (sila) wala motoo sa Dios, Ug wala mosalig sa iyang kaluwasan.
because they didn’t believe in God, and didn’t trust in his salvation.
23 Bisan pa niana, iyang gisugo ang kalangitan sa itaas, Ug gibuksan niya ang mga pultahan sa langit;
Yet he commanded the skies above, and opened the doors of heaven.
24 Ug iyang gipaulan ang mana aron kan-on nila, Ug naghatag kanila ug makaon gikan sa langit.
He rained down manna on them to eat, and gave them food from the sky.
25 Ang tawo mikaon sa tinapay sa makagagahum: Siya nagpadala kanila ug kalan-on sa pagkabusog.
Man ate the bread of angels. He sent them food to the full.
26 Iyang gipahuros ang hangin sa timogan diha sa kalangitan; Ug pinaagi sa iyang gahum iyang gimandoan ang hangin sa habagatan.
He caused the east wind to blow in the sky. By his power he guided the south wind.
27 Iyang gipaulan usab kanila ang unod ingon sa abug, Ug mga langgam nga pak-an ingon sa balas sa kadagatan;
He also rained meat on them as the dust, winged birds as the sand of the seas.
28 Ug kini iyang gipatugpa sa kinataliwad-an sa ilang campo, Sa maglibut sa ilang mga puloy-anan.
He let them fall in the middle of their camp, around their habitations.
29 Busa nangaon (sila) ug nangabusog kaayo; Ug gihatag niya ang ilang kaugalingong tinguha.
So they ate, and were well filled. He gave them their own desire.
30 Wala kuhaa gikan kanila kadtong ilang gitinguha, Ang ilang kalan-on diha pa sa ilang mga baba,
They didn’t turn from their cravings. Their food was yet in their mouths,
31 Sa diha nga ang kaligutgut sa Dios misaka batok kanila, Ug gipatay ang mga labing supang kanila, Ug gilaglag ang mga batan-on sa Israel.
when the anger of God went up against them, killed some of their strongest, and struck down the young men of Israel.
32 Bisan pa niini (sila) nanagpakasala gihapon, Ug wala managpanoo sa iyang mga katingalahang buhat.
For all this they still sinned, and didn’t believe in his wondrous works.
33 Busa giut-ut niya ang ilang mga adlaw sa kakawangan, Ug ang ilang mga tuig sa mga kalisang.
Therefore he consumed their days in vanity, and their years in terror.
34 Sa diha nga iyang gipatay (sila) unya (sila) nanagpangita sa Dios; Ug mingbalik (sila) ug nanagpangita nga masingkamoton sa Dios.
When he killed them, then they inquired after him. They returned and sought God earnestly.
35 Ug (sila) nahinumdum nga ang Dios mao ang ilang bato, Ug ang Hataas Uyamut nga Dios mao ang ilang mamamawi.
They remembered that God was their rock, the Most High God, their redeemer.
36 Apan ilang giulo-ulohan siya pinaagi sa ilang baba, Ug sa ilang dila (sila) nanagbakak kaniya.
But they flattered him with their mouth, and lied to him with their tongue.
37 Kay ang ilang mga kasingkasing wala matul-id uban kaniya, Ni magmatinumanon (sila) sa iyang tugon.
For their heart was not right with him, neither were they faithful in his covenant.
38 Apan siya, sanglit maloloy-on, nagpasaylo sa ilang kasal-anan, ug wala niya paglaglaga (sila) Oo, sa nakadaghan gipahilayo niya ang iyang kaligutgut, Ug wala niya pagpukawa ang bug-os niyang kasuko.
But he, being merciful, forgave iniquity, and didn’t destroy them. Yes, many times he turned his anger away, and didn’t stir up all his wrath.
39 Ug nahinumdum siya nga (sila) mga unod lamang, Usa ka hangin nga lumalabay lamang ug dili na magabalik.
He remembered that they were but flesh, a wind that passes away, and doesn’t come again.
40 Unsang pagkasubsob nga (sila) mingsukol kaniya didto sa kamingawan, Ug mingpasubo kaniya didto sa kamingawan!
How often they rebelled against him in the wilderness, and grieved him in the desert!
41 Ug mingbalik (sila) pag-usab ug ilang gitintal ang Dios, Ug minghagit sa Maputli sa Israel.
They turned again and tempted God, and provoked the Holy One of Israel.
42 Wala nila hinumdumi ang iyang kamot, Ni ang adlaw sa iyang pagtubos kanila gikan sa kabatok;
They didn’t remember his hand, nor the day when he redeemed them from the adversary;
43 Giunsa niya sa pagpakita sa iyang mga ilhanan didto sa Egipto, Ug sa iyang mga katingalahan didto sa kapatagan sa Soan,
how he set his signs in Egypt, his wonders in the field of Zoan,
44 Ug naghimo nga dugo sa ilang mga suba, Ug sa ilang kasapaan, aron (sila) dili makainum.
he turned their rivers into blood, and their streams, so that they could not drink.
45 Gipadala niya sa taliwala nila ang mga panon sa langaw, nga minglamoy kanila; Ug mga baki nga minglaglag kanila.
He sent among them swarms of flies, which devoured them; and frogs, which destroyed them.
46 Iyang gihatag usab ang ilang mga abut ngadto sa mga hantatawo, Ug ang ilang mga kahago ngadto sa mga dulon.
He also gave their increase to the caterpillar, and their labor to the locust.
47 Iyang gilaglag ang ilang kaparrasan pinaagi sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga sicomoro pinaagi sa yelo.
He destroyed their vines with hail, their sycamore fig trees with frost.
48 Gitugyan niya usab ang ilang kahayupan ngadto sa ulan-nga-yelo, Ug ang ilang mga panon sa carnero sa mainit nga mga liti.
He also gave over their livestock to the hail, and their flocks to hot thunderbolts.
49 Iyang gipadala sa ibabaw nila ang kabangis sa iyang kaligutgut, Kasuko, ug kapungot, ug kasamok, Usa ka panon sa mga manolonda nga dautan.
He threw on them the fierceness of his anger, wrath, indignation, and trouble, and a band of angels of evil.
50 Nagbuhat siya ug usa ka dalan alang sa iyang kasuko; Wala niya sayloi ang ilang mga kalag gikan sa kamatayon, Kondili nga iyang gitugyan ang ilang mga kinabuhi sa kamatay,
He made a path for his anger. He didn’t spare their soul from death, but gave their life over to the pestilence,
51 Ug gipamatay ang tanang mga panganay didto sa Egipto, Ang mga inunahan sa ilang kusog didto sa balong-balong ni Ham.
and struck all the firstborn in Egypt, the chief of their strength in the tents of Ham.
52 Apan iyang gipagula ang iyang kaugalingong katawohan sama sa mga carnero, Ug iyang gitultolan (sila) didto sa kamingawan sama sa usa ka panon.
But he led out his own people like sheep, and guided them in the wilderness like a flock.
53 Ug iyang gimandoan (sila) nga walay kabilinggan, sa pagkaagi nga (sila) wala mangahadlok; Apan ang dagat milumos sa ilang mga kaaway.
He led them safely, so that they weren’t afraid, but the sea overwhelmed their enemies.
54 Ug iyang gidala (sila) ngadto sa utlanan sa iyang balaang puloy-anan, Niining bukira nga gidaug sa iyang toong kamot.
He brought them to the border of his sanctuary, to this mountain, which his right hand had taken.
55 Gipapahawa usab niya ang mga nasud gikan sa ilang atubangan, Ug iyang gibahinbahin (sila) alang sa usa ka panulondon pinaagi sa mga utlanan, Ug gipapuyo niya sa ilang mga balong-balong ang mga banay sa Israel.
He also drove out the nations before them, allotted them for an inheritance by line, and made the tribes of Israel to dwell in their tents.
56 Bisan pa niini, ilang gitintal ug mingsukol (sila) batok sa Hataas Uyamut nga Dios, Ug wala (sila) managbantay sa iyang mga pagpamatuod;
Yet they tempted and rebelled against the Most High God, and didn’t keep his testimonies,
57 Kondili mingbalik (sila) ug nanagmabudhion (sila) sama sa ilang mga amahan: Mingtipas (sila) sama sa usa ka limbongan nga pana.
but turned back, and dealt treacherously like their fathers. They were twisted like a deceitful bow.
58 Kay ilang gihagit siya sa pagkasuko tungod sa ilang mga hatagas nga dapit, Ug ilang gipaabugho siya tungod sa ilang mga larawan nga linilok.
For they provoked him to anger with their high places, and moved him to jealousy with their engraved images.
59 Sa diha nga kini nadungog sa Dios, siya nasuko, Ug sa hilabihan gayud giayran niya ang Israel;
When God heard this, he was angry, and greatly abhorred Israel,
60 Busa gibiyaan niya ang tabernaculo sa Shilo, Ang balong-balong nga gibutang niya sa taliwala sa mga tawo;
so that he abandoned the tent of Shiloh, the tent which he placed among men,
61 Ug gitugyan niya ngadto sa pagkabinihag ang iyang kusog, Ug ang iyang himaya ngadto sa kamot sa kabatok.
and delivered his strength into captivity, his glory into the adversary’s hand.
62 Gitugyan usab niya ang iyang katawohan ngadto sa espada, Ug naligutgut siya batok sa iyang panulondon.
He also gave his people over to the sword, and was angry with his inheritance.
63 Ang kalayo milamoy sa ilang mga batan-on nga lalake; Ug ang ilang mga ulay walay mga alawiton sa kaminyoon.
Fire devoured their young men. Their virgins had no wedding song.
64 Ang ilang mga sacerdote nangapukan pinagi sa espada; Ug ang ilang mga balo nga babaye wala managminatay.
Their priests fell by the sword, and their widows couldn’t weep.
65 Unya nahigmata ang Ginoo ingon sa usa nga gikan sa paghikatulog, Sama sa usa ka kusgan nga tawo nga nagasinggit tungod sa pag-agda sa vino.
Then the Lord awakened as one out of sleep, like a mighty man who shouts by reason of wine.
66 Ug iyang gilaglag ang iyang mga kabatok sa likod: Iyang gibutang (sila) sa usa ka pagkatalamayon nga dayon.
He struck his adversaries backward. He put them to a perpetual reproach.
67 Labut pa, iyang gisalikway ang balong-balong ni Jose, Ug wala pilia ang banay ni Ephraim,
Moreover he rejected the tent of Joseph, and didn’t choose the tribe of Ephraim,
68 Kondili gipili ang banay ni Juda, Ang bukid sa Sion nga iyang gihigugma.
But chose the tribe of Judah, Mount Zion which he loved.
69 Ug gitukod niya ang iyang balaang puloy-anan sama sa mga kahitas-an, Sama sa yuta na iyang gitukod sa walay katapusan.
He built his sanctuary like the heights, like the earth which he has established forever.
70 Siya nagpili usab kang David nga iyang alagad, Ug nagkuha kaniya gikan sa mga toril sa carnero:
He also chose David his servant, and took him from the sheepfolds;
71 Gikan sa pagsunod sa mga carnero nga baye nga adunay mga gagmay, iyang gidala siya, Aron mahimong magbalantay kang Jacob nga katawohan niya, ug sa Israel nga iyang panulondon.
from following the ewes that have their young, he brought him to be the shepherd of Jacob, his people, and Israel, his inheritance.
72 Mao nga siya ang magbalantay nila sumala sa katul-id sa iyang kasingkasing, Ug gimandoan niya (sila) pinaagi sa pagkabatid sa iyang mga kamot.
So he was their shepherd according to the integrity of his heart, and guided them by the skillfulness of his hands.
