Panultihon 8
1 Wala ba magsinggit ang kaalam, Ug ang pagsabut magapagula sa iyang tingog?
¿No clama la sabiduría, y da su voz la inteligencia?
2 Sa kinatumyan sa hatag-as nga mga dapit haduol sa dalan, Diin ang mga alagianan nanagkatagbo siya nagatindog;
En los altos cabezos, junto al camino, a las encrucijadas de las veredas se para;
3 Tupad sa mga ganghaan, dapit sa pagsulod mo ngadto sa ciudad, Diha sa dapit sa pagsulod mo sa mga pultahan, siya magasinggit sa makusog:
en el lugar de las puertas, a la entrada de la ciudad, a la entrada de las puertas da voces:
4 Kaninyo, Oh mga tawo, ako nagatawag; Ug ang akong tingog maoy alang sa mga anak nga lalake sa mga tawo.
Oh hombres, a vosotros clamo; y mi voz es a los hijos de los hombres.
5 Oh kamo nga mga walay-pagtagad, sabta ang pagpili-sa-maayo; Ug, kamong mga buang, pagmasinabtanon kamo sa inyong kasingkasing.
Entended, simples, la astucia; y vosotros, locos, tomad entendimiento.
6 Pamati, kay ako mamulong sa labing maayo nga mga butang; Ug ang pagbungat sa akong mga ngabil mogula ang mga matarung butang.
Oíd, porque hablaré cosas excelentes; y abriré mis labios para cosas rectas.
7 Kay ang akong baba magasulti sa kamatuoran; Ug ang kadautan maoy usa ka dulumtanan sa akong mga ngabil.
Porque mi paladar hablará verdad, y mis labios abominan la impiedad.
8 Ang tanang mga pulong sa akong baba mga pagkamatarung man; Walay bisan unsa nga baliko ni balit-ad diha kanila.
En justicia son todas las razones de mi boca; no hay en ellas cosa perversa ni torcida.
9 Silang tanan matin-aw alang kaniya nga makasabut, Ug matarung alang kanila nga nakakaplag sa kahibalo.
Todas ellas son rectas al que entiende; rectas a los que han hallado sabiduría.
10 Dawata ang akong pagpahamatngon, ug ayaw ang salapi; Ug ang kinaadman kay sa piniling bulawan.
Recibid mi castigo, y no plata; y ciencia más que el oro escogido.
11 Kay ang kaalam labi pang maayo kay sa mga rubi; Ug ang tanang mga butang nga pagatinguhaon dili ikagtanding niana.
Porque mejor es la sabiduría que las piedras preciosas; y todas las cosas que se pueden desear, no son de comparar con ella.
12 Ako nga kaalam naghimo sa kabuotan nga maoy akong puloyanan. Ug nagapangita sa kahibalo ug sa pagpili-sa-maayo.
Yo, la sabiduría, moré con la prudencia; y yo invento la ciencia de los consejos.
13 Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagdumot sa dautan: Ang pagkagarboso, ug pagkamapahitas-on, ug ang dautan nga dalan, Ug ang mabinalit-aron nga baba maoy akong ginadumtan.
El temor del SEÑOR es aborrecer el mal; la soberbia, la arrogancia, el mal camino, y la boca perversa, aborrezco.
14 Ang pagpakitambag maoy ako, ug kahalalum sa kahibalo: Ako mao man ang pagsabut; aduna akoy kagahum.
Conmigo está el consejo y el ser; yo soy la inteligencia; mía es la fortaleza.
15 Pinaagi kanako ang mga hari nanaghari, Ug ang mga principe nanaghatag sa justicia.
Por mí reinan los reyes, y los príncipes determinan justicia.
16 Pinaagi kanako ang mga principe nanagpamunoan, Ug ang mga harianon, bisan ang tanang mga maghuhukom sa yuta.
Por mí dominan los príncipes, y todos los gobernadores juzgan la tierra.
17 Ako nahagugma kanila nga nahagugma kanako; Ug kadtong nagasingkamot sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.
Yo amo a los que me aman; y los que me buscan me hallan.
18 Mga bahandi ug kadungganan maoy ania kanako; Oo, ang katigayonan nga molungtad ug ang pagkamatarung
Las riquezas y la honra están conmigo; sólidas riquezas, y justicia.
19 Ang akong bunga labi pang maayo kay sa bulawan, oo, bisan pa kay sa fino nga bulawan; Ug ang akong abut kay sa piniling salapi.
Mejor es mi fruto que el oro, y que la piedra preciosa; y mi rédito mejor que la plata escogida.
20 Ako nagalakat sa dalan sa pagkamatarung, Sa kinataliwad-an sa alagianan sa katarungan;
Por vereda de justicia guiaré, por en medio de veredas de juicio;
21 Aron nga ako makapasunod niadtong nahagugma kanako ug manggad, Ug nga mapuno ko ang ilang mga panudlanan.
para hacer heredar a mis amigos el ser, y que yo llene sus tesoros.
22 Si Jehova nagbaton kanako sa sinugdan sa iyang dalan, Una pa sa iyang mga buhat kanhi.
El SEÑOR me poseyó en el principio de su camino, desde entonces, antes de sus obras.
23 Ako gipahamutang sa itaas gikan pa sa walay katapusan sukad sa sinugdan, Sa wala pa ang yuta.
Eternalmente tuve el principado, desde el principio, antes de la tierra.
24 Sa diha nga wala pay kahiladman, ako nahimugso na, Sa diha nga wala pay mga tubod nga madagayaon sa tubig.
Antes de los abismos fui engendrada; antes que fuesen las fuentes de las muchas aguas.
25 Sa wala pa mapahimutang ang mga bukid, Sa wala pa ang kabungturan ako nahimugso na;
Antes que los montes fuesen fundados, antes de los collados, era yo engendrada;
26 Samtang nga wala pa niya mabuhat ang yuta, ni ang kapatagan, Ni ang sinugdan sa abug sa kalibutan.
no había aún hecho la tierra, ni las campiñas, ni el principio del polvo del mundo.
27 Sa diha nga gitukod niya ang kalangitan didto na ako: Sa gipahamutang niya ang usa ka lingin ibabaw sa nawong sa kahilad-man,
Cuando componía los cielos, allí estaba yo; cuando señalaba por compás la sobrefaz del abismo;
28 Sa diha nga gihimo niyang malig-on ang kalangitan sa kahitas-an, Sa diha nga ang mga tuboran sa kahiladman nahimong mabaskog,
cuando afirmaba los cielos arriba, cuando afirmaba las fuentes del abismo;
29 Sa diha nga gihatag niya sa dagat ang iyang utlanan, Nga ang mga tubig dili magalapas sa iyang sugo, Sa diha nga iyang gilaraw ang mga patukoranan sa yuta;
cuando ponía al mar su estatuto, y a las aguas, que no pasasen su mandamiento; cuando señalaba los fundamentos de la tierra;
30 Unya ako didto tupad kaniya, ingon sa usa ka batid nga magbubuhat; Ug ako sa matag-adlaw maoy kahimuot niya, Nagakalipay sa kanunay sa iyang atubangan,
con él estaba yo ordenándolo todo; y fui su delicia todos los días, teniendo solaz delante de él en todo tiempo.
31 Nagakalipay sa iyang puloy-anang yuta; Ug ang akong kahimuot didto uban sa mga anak sa mga tawo.
Tengo solaz en la redondez de su tierra; y mis solaces son con los hijos de los hombres.
32 Busa karon, mga anak ko, patalinghug kamo kanako; Kay bulahan kadto sila nga nagabantay sa akong mga dalan.
Ahora, pues, hijos, oídme; y bienaventurados los que guardaren mis caminos.
33 Pamatia ang pahamatngon, ug pagmanggialamon, Ug ayaw kini pag-isalikway.
Escuchad al castigo, y sed sabios; y no lo menospreciéis.
34 Bulahan ang tawo nga mamati kanako, Nga magabantay matag-adlaw sa akong mga ganghaan, Nga magahulat diha sa mga haligi sa akong mga pultahan.
Bienaventurado el hombre que me oye, trasnochando a mis puertas cada día, guardando los umbrales de mis entradas.
35 Kay bisan kinsa kadto nga makakaplag kanako makakaplag ug kinabuhi, Ug makabaton sa kalooy kang Jehova.
Porque el que me hallare, hallará la vida; y alcanzará la voluntad del SEÑOR.
36 Apan siya nga makasala batok kanako makasala sa iyang kaugalingong kalag: Silang tanan nga managdumot kanako mahagugma sa kamatayon.
Mas el que peca contra mí, defrauda su alma; todos los que me aborrecen, aman la muerte.
